
- 18 maý. 2025 22:30
- 21
Berdaly Oraz Ǵabıtuly
Kezinde muǵalimnen oqýshy qorqatyn, qazir muǵalim oqýshydan qorqady
Búgingi bilim berý júıesinde jıi aıtylatyn ashshy shyndyq – «Kezinde muǵalimnen oqýshy qorqatyn, qazir muǵalim oqýshydan qorqady» degen tirkes. Bul – jaı ǵana sóz emes, qoǵamdaǵy tárbıe men tártiptiń, bilim men bedeldiń ara salmaǵynyń ózgerýin kórsetetin mańyzdy sıgnal.
Buryn muǵalim – bilim men tártiptiń ıesi, oqýshy úshin úlgi bolatyn tulǵa edi. Synypqa muǵalim kirgende tynyshtyq ornaıtyn, aıtqan sózi zańmen teń sanalatyn. Oqýshy ustazyn syılap, aıtqanyn buljytpaı oryndaýǵa tyrysatyn. Al ata-ana mekteppen tyǵyz baılanysta bolyp, balasynyń tártibi úshin ustazdyń sózine qulaq asatyn.
Búginde bul jaǵdaı ózgerdi. Qazir muǵalim keıde oqýshynyń kóńiline qaraýǵa, artyq sóılep qoımas úshin sózin súzgiden ótkizýge májbúr. Sebebi bir aýyz eskertý úshin ata-anadan, tipti quzyrly organdardan shaǵym túsip ketýi ábden múmkin. Bul – muǵalim bedeliniń álsireýine ákelgen.
Oqýshynyń quqyqtary týraly jıi aıtylyp, mindetteri nazardan tys qalyp jatyr. Bul birjaqty kózqaras bala boıyndaǵy tártipsizdik pen jaýapkershiliktiń tómendeýine sebep boldy. Al muǵalim ózin qorǵaýǵa dármensiz kúıde.
Máseleniń túp-tórkini – mekteptegi tárbıe men otbasydaǵy tárbıeniń úılespeýinde. Ata-ana balasyn «meniń balam kinásiz» dep aqtaı berse, muǵalim bedelin odan ári quldyratady.
Bilim sapasyn arttyramyz desek, eń aldymen muǵalim mártebesin naqty ispen kóterý kerek. Ustaz – qoǵamnyń tiregi. Ustaz qorqatyn emes, qorǵalatyn, qurmetteletin tulǵa bolýy tıis. Sonda ǵana oqýshy da, ata-ana da mektepke degen jaýapkershilikti sezinedi.