Kiriktirilgen sabaqtarda jalpy adamzattyq qundylyqtardy qalyptastyrý
Kiriktirilgen sabaqtarda jalpy adamzattyq qundylyqtardy qalyptastyrý
Elimiz órkenıetti elder qataryna qosylamyz dep qaryshtap qadam basyp jatqan tusta, bilim júıesine de tyń ózgerister enýde. Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim berý týraly» Zańynda: «Bilim berý júıesiniń basty maqsaty – ulttyq jáne jalpyadamzattyq mádenı qundylyqtar negizinde jeke tulǵanyń qalyptasýyna qajetti jaǵdaı jasaý» delingen. Osy baǵytta jumystaný úshin bilim sapasyn arttyrý isine erekshe mán berý qajettiligi artady. Sapaly bilim berý pedagogtardyń sheberligi men iskerligine baılanysty. Al pedagogıkalyq sheberlik pen iskerlikti damytýda jańa tehnologıany qoldanýdyń mańyzdylyǵy zor.
Oqytýdyń jańa tehnologıasy — oqytýdyń tıimdi ádis - tásilderin qoldanýdy, oqytýdyń ár túrli ádisteri men formalaryn biriktirýdi, oqý materıalyn tıimdi paıdalanýdy, oqýdyń sapasyna bilim men biliktilikti júıeleýdi júzege asyrady.
Kiriktirilgen bilim baǵdarlamasynyń alǵa qoıǵan maqsaty aıqyn, baǵdary júıeli. Zıaly azamatty – sana áleýeti joǵary damyǵan, syn turǵysynan jáne jańashyl oılaı biletin, rýhy myqty, óz bilimin qoǵamnyń alǵa basýyna jumsaı alatyn adamdy tárbıeleýge umtylady. Atalmysh bilim berý baǵdarlamasynda tárbıe men oqytý ajyramas baılanysta bolady.
Kiriktirilý – bul bir oqý mazmunynyń ár túrli saladaǵy jan - jaqty bilimdermen toǵysýy, bir - birimen aralasyp ketýi. Kiriktirilgen sabaqtar oqýshyǵa álem týraly, zattar men qubylystardyń ózara baılanystary týraly birtutas maǵlumat beredi, olar qurylysy boıynsha belgili qalypqa syımaıdy, sondaı - aq, oqý saǵattaryn barynsha únemdi paıdalanýǵa múmkindik beredi. Osy tektes sabaqtarda oqýshylardyń beıneli oı - órisi damyp, pánniń jalpy mazmunyn ómirmen baılanystyrý arqyly shyǵarmashylyq múmkindikteri ashylady. Kiriktirilgen sabaqtardyń qurylymy naqtylyǵymen, syıymdylyǵymen, oramdylyǵymen, sabaqtyń ár satysyndaǵy oqý materıalynyń logıkalyq ózara kelisimimen, materıaldyń zor aqparattyq múmkindigimen erekshelenedi.
Oqý úrdisinde pánderdi kiriktire oqytý:
- erekshe daryndy oqýshylarǵa mándi de sanaly oqýǵa;
- sabaq qurylymynda problemalyq jaǵdaılar úlesin ulǵaıtýǵa;
- jeke tulǵanyń zertteýshilik tıpin qalyptastyratyn oqýshynyń oılaý áreketin belsendirýge;
- oqýshyǵa bir mezgilde áreketti oryndaýda barlyq maqsat qoıýdan nátıjege deıingi barlyq prosesine baqylaý jasaýǵa;
- bilim berýshilik, damytýshylyq jáne tanymdyq úshbirlikti ustazdyń sheksiz shyǵarmashylyǵy turǵysynan júzege asyrýǵa
- sabaqtyń aqparattyq syıymdylyǵyn arttyrýǵa;
- oqýshylardyń ýájdemesin arttyrýǵa, olardyń oqý - tanymdyq áreketin belsendirýge, sharshaǵandary men qajýlaryn azaıtýǵa;
- sabaq úrdisinde ótiletin taqyryptyń adam jáne qoǵam ómirimen tikeleı baılanysyna mán berýge;
- oqýshylardyń shyǵarmashylyq oılaýyn damytýǵa;
- olardyń alǵan bilimderin ómirde qoldana bilýlerine kómektesedi.
Árbir pán oqýshyǵa qajet bilim, bilik, daǵdy qalyptastyrsa da, oqýshy jeke tulǵa retinde ózin - ózi tanytýda. óz maqsatyna jetý jolynda jalpy ómir tájirıbesinde jınaqtalǵan ámbebap bilim, bilik pen daǵdyǵa súıenedi. Bul jalpy quzirettilikke alyp keledi.
Pánaralyq baılanys pen oqýshy boıynda jalpy quzirettilikti qalyptastyrýda tikeleı baılanys bar. Oqý baǵdarlamalarynda ár pánniń qalyptastyratyn bilim, bilik, daǵdy mólsheri jeke anyqtalsa da, tulǵanyń ómir súrý aımaǵynda olar ózara baılanysty quzirettilikke ıe bolady. Óıtkeni oqýshy ómirlik máselelermen kezdeskende, árbir pánnen alǵan bilimin saralap jatpaı, boıyndaǵy ıntegratıvti bilimniń keń, jalpy álýeti men daǵdysyn paıdalanady.
Uly Abaıdyń «Estigen nárseni umytpastyqqa tórt túrli sebep bar: áýeli – kókiregi baılaýly berik bolýy kerek; ekinshi sol nárseni estigende ıa kórgende ǵıbrátláný (úlgi) kerek, kóńildenip, tushynyp, yntamen uǵý kerek; tórtinshi oı - keseldi nárselerden qashyq bolý kerek» degen pikirinde oqýshynyń jalpy quzirettiligin qalyptastyrý máselesi jatyr.
Kiriktirý – HHİ ǵasyr talaby. Qazirgi sabaqtarda aqparattyq tehnologıa men kiriktirilgen oqytý tehnologıasyn baılanystyra ótý óte tıimdi nátıje beredi. Aqparattyq tehnologıada biz ustazdy aqparat berýshi, baǵyt – baǵdar kórsetýshi dep túsinemiz. Belgili bir taqyryp boıynsha málimet, ádebıetter jáne t. b. beriledi. Al kiriktirilgen ınovasıalyq tehnologıada taqyrypqa baılanysty málimet, aqparattyń barlyǵynyń jan - jaqty pán muǵalimdermen túsindirilýi, dáleldenýi jáne jetkizilýi onyń basty artyqshylyǵy bolyp tur. Ustaz árkez izdenýshi bola bilse, ózi úshin bilim jınaqtaıdy, oqýshy úshin sabaqty qyzyqty ete alady.
Oqytýdyń tehnologıalaryn biriktirý, olardy tıimdi paıdalaný jumysy úshin kóptegen izdenis jumystaryn júrgizý alynar asý, taǵy bir beles ekenin este saqtaǵanymyz jón. Al, sol belesterdi baǵyndyrý jolynda úlken jumystar atqarý - árbir ustazdyń azamattyq paryzy. Óıtkeni, bilim negizi mektepte qalanady.
Pán aralyq baılanystyń basty mindeti - oqýshylardyń bir pánnen meńgergen bilimin, daǵdylaryn ekinshi bir pánderde oryndy qoldana bilýi.
Mysaly: 3 synypta matematıka páninde«Baǵasy, sany, quny» taqyrybyna arnalǵan qaıtalaý sabaǵy osynyń dáleli bola alady.
Oqýshylar biz búgingi sabaǵymyzda esep shyǵarýmen qatar qazaq halqynyń rýhanı baılyǵynan aıryqsha mańyzdy oryn alatyn «Qazaqstannyń jeti keremetimen» tanysamyz.
İ. Oqý qyzmetin uıymdastyrý
1 suraq. «Álemniń jeti keremetine» neler jatatynyn bilesińder me? ( Mysyr pıramıdalary, Galıkarnas kesenesi, Rodos alyby, Aleksandrıa maıagi, Efestegi Dıana ǵıbadathanasy, Olımpıadaǵy Zevs músini, Semıramıdanyń aspaly baǵy)
(Oqýshylardyń pikiri tyńdalady)
«Qazaqstannyń jeti keremeti» osy zańdylyqtardyń jalǵasy sıaqty. Ár halyq nemese memleket óz aýmaǵynda paıda bolǵan adamzat mádenıetiniń asyl qundylyqtaryna jatatyn eskertkishterdi qasterlep, ardaqtap otyrýǵa tıisti.
Qazaq halqynyń dúnıe tanymynda jeti sany asa qasıetti, qasterli san. Sender osyǵan qandaı mysaldar keltire alasyńdar? («jeti qat kók»,«jeti qazyna», «jeti jarǵy», «jeti shelpek», «jetisin berý» jáne t. b. ) Osy rette bir top ǵalymdar arnaıy zertteý júrgize otyryp, qazaq halqynyń rýhanı baılyǵynan aıryqsha oryn alatyn «Qazaqstannyń jeti keremetin» tańdap aldy. Biz sabaqtyń kezeńderinde olardyń árqaısysyna toqtalyp ótetin bolamyz.
Baıandamanyń tolyq nusqasyn júktep alý
Elimiz órkenıetti elder qataryna qosylamyz dep qaryshtap qadam basyp jatqan tusta, bilim júıesine de tyń ózgerister enýde. Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim berý týraly» Zańynda: «Bilim berý júıesiniń basty maqsaty – ulttyq jáne jalpyadamzattyq mádenı qundylyqtar negizinde jeke tulǵanyń qalyptasýyna qajetti jaǵdaı jasaý» delingen. Osy baǵytta jumystaný úshin bilim sapasyn arttyrý isine erekshe mán berý qajettiligi artady. Sapaly bilim berý pedagogtardyń sheberligi men iskerligine baılanysty. Al pedagogıkalyq sheberlik pen iskerlikti damytýda jańa tehnologıany qoldanýdyń mańyzdylyǵy zor.
Oqytýdyń jańa tehnologıasy — oqytýdyń tıimdi ádis - tásilderin qoldanýdy, oqytýdyń ár túrli ádisteri men formalaryn biriktirýdi, oqý materıalyn tıimdi paıdalanýdy, oqýdyń sapasyna bilim men biliktilikti júıeleýdi júzege asyrady.
Kiriktirilgen bilim baǵdarlamasynyń alǵa qoıǵan maqsaty aıqyn, baǵdary júıeli. Zıaly azamatty – sana áleýeti joǵary damyǵan, syn turǵysynan jáne jańashyl oılaı biletin, rýhy myqty, óz bilimin qoǵamnyń alǵa basýyna jumsaı alatyn adamdy tárbıeleýge umtylady. Atalmysh bilim berý baǵdarlamasynda tárbıe men oqytý ajyramas baılanysta bolady.
Kiriktirilý – bul bir oqý mazmunynyń ár túrli saladaǵy jan - jaqty bilimdermen toǵysýy, bir - birimen aralasyp ketýi. Kiriktirilgen sabaqtar oqýshyǵa álem týraly, zattar men qubylystardyń ózara baılanystary týraly birtutas maǵlumat beredi, olar qurylysy boıynsha belgili qalypqa syımaıdy, sondaı - aq, oqý saǵattaryn barynsha únemdi paıdalanýǵa múmkindik beredi. Osy tektes sabaqtarda oqýshylardyń beıneli oı - órisi damyp, pánniń jalpy mazmunyn ómirmen baılanystyrý arqyly shyǵarmashylyq múmkindikteri ashylady. Kiriktirilgen sabaqtardyń qurylymy naqtylyǵymen, syıymdylyǵymen, oramdylyǵymen, sabaqtyń ár satysyndaǵy oqý materıalynyń logıkalyq ózara kelisimimen, materıaldyń zor aqparattyq múmkindigimen erekshelenedi.
Oqý úrdisinde pánderdi kiriktire oqytý:
- erekshe daryndy oqýshylarǵa mándi de sanaly oqýǵa;
- sabaq qurylymynda problemalyq jaǵdaılar úlesin ulǵaıtýǵa;
- jeke tulǵanyń zertteýshilik tıpin qalyptastyratyn oqýshynyń oılaý áreketin belsendirýge;
- oqýshyǵa bir mezgilde áreketti oryndaýda barlyq maqsat qoıýdan nátıjege deıingi barlyq prosesine baqylaý jasaýǵa;
- bilim berýshilik, damytýshylyq jáne tanymdyq úshbirlikti ustazdyń sheksiz shyǵarmashylyǵy turǵysynan júzege asyrýǵa
- sabaqtyń aqparattyq syıymdylyǵyn arttyrýǵa;
- oqýshylardyń ýájdemesin arttyrýǵa, olardyń oqý - tanymdyq áreketin belsendirýge, sharshaǵandary men qajýlaryn azaıtýǵa;
- sabaq úrdisinde ótiletin taqyryptyń adam jáne qoǵam ómirimen tikeleı baılanysyna mán berýge;
- oqýshylardyń shyǵarmashylyq oılaýyn damytýǵa;
- olardyń alǵan bilimderin ómirde qoldana bilýlerine kómektesedi.
Árbir pán oqýshyǵa qajet bilim, bilik, daǵdy qalyptastyrsa da, oqýshy jeke tulǵa retinde ózin - ózi tanytýda. óz maqsatyna jetý jolynda jalpy ómir tájirıbesinde jınaqtalǵan ámbebap bilim, bilik pen daǵdyǵa súıenedi. Bul jalpy quzirettilikke alyp keledi.
Pánaralyq baılanys pen oqýshy boıynda jalpy quzirettilikti qalyptastyrýda tikeleı baılanys bar. Oqý baǵdarlamalarynda ár pánniń qalyptastyratyn bilim, bilik, daǵdy mólsheri jeke anyqtalsa da, tulǵanyń ómir súrý aımaǵynda olar ózara baılanysty quzirettilikke ıe bolady. Óıtkeni oqýshy ómirlik máselelermen kezdeskende, árbir pánnen alǵan bilimin saralap jatpaı, boıyndaǵy ıntegratıvti bilimniń keń, jalpy álýeti men daǵdysyn paıdalanady.
Uly Abaıdyń «Estigen nárseni umytpastyqqa tórt túrli sebep bar: áýeli – kókiregi baılaýly berik bolýy kerek; ekinshi sol nárseni estigende ıa kórgende ǵıbrátláný (úlgi) kerek, kóńildenip, tushynyp, yntamen uǵý kerek; tórtinshi oı - keseldi nárselerden qashyq bolý kerek» degen pikirinde oqýshynyń jalpy quzirettiligin qalyptastyrý máselesi jatyr.
Kiriktirý – HHİ ǵasyr talaby. Qazirgi sabaqtarda aqparattyq tehnologıa men kiriktirilgen oqytý tehnologıasyn baılanystyra ótý óte tıimdi nátıje beredi. Aqparattyq tehnologıada biz ustazdy aqparat berýshi, baǵyt – baǵdar kórsetýshi dep túsinemiz. Belgili bir taqyryp boıynsha málimet, ádebıetter jáne t. b. beriledi. Al kiriktirilgen ınovasıalyq tehnologıada taqyrypqa baılanysty málimet, aqparattyń barlyǵynyń jan - jaqty pán muǵalimdermen túsindirilýi, dáleldenýi jáne jetkizilýi onyń basty artyqshylyǵy bolyp tur. Ustaz árkez izdenýshi bola bilse, ózi úshin bilim jınaqtaıdy, oqýshy úshin sabaqty qyzyqty ete alady.
Oqytýdyń tehnologıalaryn biriktirý, olardy tıimdi paıdalaný jumysy úshin kóptegen izdenis jumystaryn júrgizý alynar asý, taǵy bir beles ekenin este saqtaǵanymyz jón. Al, sol belesterdi baǵyndyrý jolynda úlken jumystar atqarý - árbir ustazdyń azamattyq paryzy. Óıtkeni, bilim negizi mektepte qalanady.
Pán aralyq baılanystyń basty mindeti - oqýshylardyń bir pánnen meńgergen bilimin, daǵdylaryn ekinshi bir pánderde oryndy qoldana bilýi.
Mysaly: 3 synypta matematıka páninde«Baǵasy, sany, quny» taqyrybyna arnalǵan qaıtalaý sabaǵy osynyń dáleli bola alady.
Oqýshylar biz búgingi sabaǵymyzda esep shyǵarýmen qatar qazaq halqynyń rýhanı baılyǵynan aıryqsha mańyzdy oryn alatyn «Qazaqstannyń jeti keremetimen» tanysamyz.
İ. Oqý qyzmetin uıymdastyrý
1 suraq. «Álemniń jeti keremetine» neler jatatynyn bilesińder me? ( Mysyr pıramıdalary, Galıkarnas kesenesi, Rodos alyby, Aleksandrıa maıagi, Efestegi Dıana ǵıbadathanasy, Olımpıadaǵy Zevs músini, Semıramıdanyń aspaly baǵy)
(Oqýshylardyń pikiri tyńdalady)
«Qazaqstannyń jeti keremeti» osy zańdylyqtardyń jalǵasy sıaqty. Ár halyq nemese memleket óz aýmaǵynda paıda bolǵan adamzat mádenıetiniń asyl qundylyqtaryna jatatyn eskertkishterdi qasterlep, ardaqtap otyrýǵa tıisti.
Qazaq halqynyń dúnıe tanymynda jeti sany asa qasıetti, qasterli san. Sender osyǵan qandaı mysaldar keltire alasyńdar? («jeti qat kók»,«jeti qazyna», «jeti jarǵy», «jeti shelpek», «jetisin berý» jáne t. b. ) Osy rette bir top ǵalymdar arnaıy zertteý júrgize otyryp, qazaq halqynyń rýhanı baılyǵynan aıryqsha oryn alatyn «Qazaqstannyń jeti keremetin» tańdap aldy. Biz sabaqtyń kezeńderinde olardyń árqaısysyna toqtalyp ótetin bolamyz.
Baıandamanyń tolyq nusqasyn júktep alý
You Might Also Like
-
Daıyndaǵan: Estaılaqova Lena
-
SABAQ:Mátinniń taqyryby jáne mátindegi negizgi oı degenimiz ne?Kúni:14.11.2017jSYNYP: 2Qatysqandar sany: Qatyspaǵandar: Sabaq negizdelgen oqýmaqsaty (maqsattary)2.1.2.1 - mátinniń taqyryby men tire...
