InfoHub Logo

Kókónis daqyldary — kókónis (shyryndy ónimder, japyraqty ósimdikter, tamyr-jemisti ósimdikter, badanalar) alý úshin ósiriletin ósimdikter. Olardyń 80 tuqymdasynyń 600-den astam túri bar. Jemis uryqtylar (qyzanaq, kıar, burysh), japyraqtylar (kapýsta, salat), badana (pıaz jáne sarymsaq), tamyr-jemisti ósimdikter (sábiz, qyzylsha, aqjelken) Qazaqstannyń sýarmaly eginshilikpen aınalysatyn aýdandarynda ósiriledi.

Kókónis sharýashylyǵy

1) kókónis alý maqsatynda olardy ósirýmen aınalysatyn ósimdik sharýashylyǵynyń bir salasy. Kókónis sharýashylyǵynyń basqa ósimdik   sharýashylyǵynan ereksheligi — munda kókónis daqyldary ashyq jáne qorǵalǵan jerlerde ósiriledi. Kókónis sharýashylyǵy ósirý tásilderi boıynsha: tanaptyq kókónis sharýashylyǵy, ashyq tanaptaǵy kókónis sharýashylyǵy jáne qorǵalǵan jerdegi kókónis sharýashylyǵy bolyp bólinedi. Qorǵalǵan jerdegi kókónis sharýashylyǵynyń eń jetilgen túrinde mysaly, osy zamanǵy jylyjaılarda) ósimdiktiń ósip-damýyna qajetti barlyq jaǵdaılar jasalady jáne jyldyń kez kelgen mezgilinde (qysta, erte kóktemde jáne qara kúzde) kókónis alýǵa múmkindik beredi.

Ashyq tanaptaǵy kókónis sharýashylyǵy — kókónisti tanaptyq jaǵdaılarda ósiredi. Kókónis sharýashylyǵynda ósimdikti erte kóktetý, ósirip jetildirý (mysaly, tústi kapýstalar), kóshetterdi tyǵyz (mysaly, kesh pisetin kapýstalar aralyqtaryna erte pisetin kapýstalar otyrǵyzylady) jáne kaıta egý (mysaly, erte alynatyn shalǵam ornyna askók otyrǵyzylady) men otyrǵyzý ádisi keńinen qoldanylady. Derekterge súıensek, bizdin, zamanymyzdan burynǵy 3 myńynshy jyldary-aq kókónis ósirýmen Ejelgi Qytaıda, Mysyrda, Ejelgi Grekıada jáne Ejelgi Rımde aınalysqan.

2) kókónis daqyldarynyń bıologıasyn, kókónis ónimdiligin joǵarylatý men sapasyn jaqsartýdyń ozyq tehnologıasyn, eńbek shyǵyny men ózindik qunyn tómendetýge baǵyttalǵan progresıvti tásilderdi zertteıtin ǵylym. Kókónis ósirýshi ǵalymdar kókónis daqyldarynyń jańa, jetilgen sorttaryn shyǵarýmen de shuǵyldanady.

Oqýǵa keńes beremiz:

Jemis-jıdek jáne kókónis

Bir ret satyp alyp, árdaıym ósirýge bolatyn 8 kókónis

Jemis-jıdekter men kókónisterdiń gúldeý barysyndaǵy kórinisteri

---