Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Konstantın Dımtrıevıch Ýshınskı "Tórt  tilek"
Ádebıettik oqý
Sabaqtyń taqyryby: K. D. Ýshınskıı «Tórt tilek»
Maqsaty: K. D. Ýshınskııdiń shyǵarmalarymen onyń ishinde, «Tórt tilek» áńgimesimen tanystyrý;
Bilimdilik: Jyldyń mezgili týraly bilim berý arqyly Mıtányń tilegi barlyq balalardyń tilegi ekenin, tabıǵattyń jyldyń qaı mezgilinde bolsa da sulý da meıirimdi ekenin túsindirý;
Damytýshylyq: dúnıetanymyn keńeıtý, oqýshylardy aınaladaǵy qubylystarǵa ǵylymı kózqaraspen qaraýǵa daǵdylandyrý, sózdik qoryn molaıtý, shyǵarmashylyq qabiletterin damytý.
Tárbıelik: kórkem ádebıet oqýǵa degen qyzyǵýshylyqtaryn oıatý jáne jyl mezgilderin salystyrý barysynda tabıǵatty súıýge, ony qorǵaı bilýge tárbıeleý.
Tıpi: jańa bilim berý
Túri: jańa materıaldy meńgertý.
Ádisi: kórnekilik - áńgimeleý, suraq – jaýap, shyǵarmashylyq.
Kórnekiligi: Portret. Jyl mezgilderine baılanysty slaıdtar.

Sabaqtyń barysy
I Uıymdastyrý bólimi.
1. Psıhologıalyq daıyndyq
- Jaqsy oqyp sabaqty
Ádep saqtaý - sánimiz
Sálem berdik sizderge
Basymyzdy ıip bárimiz.
Bizdiń kóńil kúıimiz qandaı? Tamasha! Olaı, bolsa sabaǵymyzdy uıymshyldyqpen birlesip ótkizeıik.

 Topqa bólý. (Týǵan kúnderine baılanysty jyl mezgiline toptasa qoıyńyzdar)
İ top «Qys»
İİ top «Kóktem»
İİİ top «Jaz»
İV top «Kúz»

İİ. Úı tapsyrmasyn suraý.
- Úıge qandaı tapsyrma berildi?
- S. Seıfýllın týraly málimetti kim aıtady?
- «Qyzyl shunaq» tirkesiniń maǵynasyn aıtyp jibereıikshi.
- Óleńde ne týraly aıtylǵan?
- Qysqy aýa raıy týraly ne aıtar edińder?
- Qysta qar jaýady. Boran bolady. T. b.
Óleńdi oqýshylarǵa jatqa aıtqyzamyn. (mánerlep jaqsy oqyǵan oqýshylarǵa qosymsha suraq qoıyp baǵalaımyn
- Biz Qazaqstannyń qaı óńirinde turamyz? Ońtústik.
- Al osy óleńde aıtylǵandaı úskirik sýyq, ushan - teńiz qalyń qar, bet qaryǵan aıaz, zárli demmen ysqyrǵan qylshyldaǵan qyzyl shunaq aıaz elimizdiń qaı óńirlerine tán qubylystar dep oılaısyńdar? Aqmola obylysy, Aqtóbe obylysy, Qyzylorda oblystarynda.
- Ony qaıdan bilip otyrsyńdar? Teledıdardan.
- Durys aıtasyńdar, biz kúnde teledıdardan aýa raıy týraly sınoptıkterdiń málimetin tyńdaıdy ekenbiz.

İİİ. Jańa sabaqty túsindirý.
- Sonymen, balalar, qazir bizde qaı mezgil?
- Qys mezgili kimderge unaıdy?
- Jaraısyńdar, balalar, bala kezimde qys mezgili maǵan da unaıtyn.
- Qys mezgili bizge nelikten unaıdy, sebebin kim aıtady?
- Durys, qys mezgili óziniń osyndaı qyzyqtaryna toly eken.
- Onda qane qys mezgili unaıdy dep bárimiz qol soǵyp qoıaıyqshy.
- Balalar, bizdiń búgingi sabaǵymyz jyl mezgilderine baılanysty bolady eken.
- Bir jylda neshe mezgil bar?
- Endeshe, aldymen jyl mezgilderiniń aýysýy týraly zerttegen Muragerdiń ǵylymı túsinigin tyńdaıyq.
Jyl kún, apta, aıdan quralady. Bir jylda tórt jyl mezgili bar. Olardyń aýysyp kelýi Jerdiń Kúndi aınalýyna baılanysty bolady. Jer Kúndi 365 ne 366 kúnde tolyq bir aınalyp shyǵady. Sol 365 kún Jyl dep atalady Ǵylym boıynsha alǵashqy úsh jyl 365 kúnnen, al tórtinshi jyl 366 kún bolyp esepteledi. Ol kibise jyl dep atalady. Kibise jyldyń sany tórtke qaldyqsyz bólinedi. Kele jatqan jańa 2015 jyl kibise jyl bolyp sanalmaıdy. Bul jyly aqpan aıynda 28 kún bar eken.
- Jyl týraly málimetti túsinip alsaq, búgingi sabaǵymyzǵa oralaıyq.

K. Ýshınskıı týraly málimet beremin.
K. D. Ýshınskıı Týla qalasynda 19 aqpan 1824 jyly dúnıege keldi.
K. D. Ýshınskıı – ataqty orys pedagogy, balalarǵa arnap shyǵarmalar jazǵan, bala janyna jaqyn bolǵan kisi. Ol ádebıetpen, teatrmen qyzyǵa aınalysty, halyqtyń saýatyn ashýdy armandady. Oqytýdyń synyp - sabaq júıesin engizdi. Ol kisi balalarǵa arnap «Balalar dúnıesi», «Mektepke shaqyrý», «Búrkit pen mysyq», «Bóten taýyq» atty balalarǵa arnalǵan áńgimeler jáne «»Eki soqa», «Túlki men eshki», « Jel men kún» atty ertegiler jazǵan.
Ol ne týraly jazdy? Ol janýarlar, balalar, tabıǵat týraly jazdy. Monıtordan onyń jazǵan keıbir kitaptaryn kórsetý.

Mátinmen jumys
Búgin biz Konstantın Dımtrıevıch Ýshınskıdiń «Tórt tilek» atty áńgimesimen tanysamyz.
- Balalar, tilek degendi qalaı túsinesińder? Senderdiń qandaı arman, tilekteriń bar?
Balalarǵa óz tilekterin aıtqyzamyn.
- Jaqsy, balalar, tilekteriń óte tamasha eken. Tilekteriń oryndala bersin. N. Nazarbaev alǵashqy prezıdent kúninde sóılegen sózinde bizdiń tilegimiz bir, Otanymyz bir men jastarǵa senemin degen. Mende senderge senemin. Armandaryń asqaqtaı bersin! Kitappen jumys. Balalar bárimiz mátinge qaraımyz. Ózim mátindi mánerlep oqımyn. Sonan soń birinshi bólimdi «Qys» toby oqıdy.
- Mııtáǵa qys mezgili nelikten unady dep oılaısyńdar?
- Ol qandaı tilek aıtty? (taýyp oqytý)
- Al senderge qys mezgili unaı ma?
- Onda qys mezgili unaıdy dep belgi soǵyp qoıaıyq.» Kóktem» toby
Mátindi ári qaraı bir oqýshyǵa oqytamyn, suraqtar qoıamyn.
- Mıtáǵa kóktem nesimen unady?
- Ol qandaı tilek aıtty? ( taýyp oqytý)
- Al senderge kóktem mezgili unaı ma?

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama