Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
Kremnıı jáne onyń qosylystary
Sabaqtyń taqyryby: Kremnıı jáne onyń qosylystary
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Perıodtyq júıedegi kremnııdiń orny, barlyq qasıetterin elektrondyq oqýlyq arqyly kórsetý, kremnııdiń tabıǵattaǵy mańyzyn, qurylysyn, qoldanylýyn túsindirý.
Damytýshylyq: teorıalyq bilimderin tıanaqtap, logıkalyq oılaý qabiletin jetildirý, kremnııdiń hımıalyq qasıetterin zertteý arqyly shyǵarmashylyq jumystarǵa baýlý.
Tárbıelik: Óz bilimderin baǵalap, birlesip jumys jasaýǵa izdenimpazdyqqa jáne qorshaǵan ortany súıýge tárbıeleý.
Sabaqtyń tıpi: jańa uǵymdy meńgertý
Sabaqtyń túri: panoramalyq sabaq
Sabaqtyń ádisi: Satylaı taldaý kesheni, tirek - syzba, suraq – jaýaptar, jumbaqtar jáne elektrondy oqýlyq
Pánaralyq baılanys: ádebıet, matematıka, tarıh.
Sabaqtyń kórnekiligi: Interaktıvti taqta /slaıdtar/

Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý bólimi
İİ. «Oı qozǵaý» kezeńi.
Grafıkalyq dıktant Iá - joq - dep belgileıdi
Muǵalim sózi:
«2030-dyń biz paryzymyz,
Jetistikke bastaıdy ár isimiz.
Órkenıetti elimizdi kórkeıtetin,
Hımıany oqý paryzymyz»

İÚ. M. V. Lomonosovtyń hımıa salasyna qosqan úlesi.(Mánjazba)
Oqýshylar qosymsha materıaldar daıyndaıdy.
Qosymsha habarlama

İ - oqýshy
Kremnııdiń ashylý tarıhy. Kremnıı – jer qyrtysynyń negizi. Kremnııdiń latynsha taýy - sılısıým, ol jer qyrtysynyń negizin quraıdy. Jer betindegi eń negizgi hımıalyq qosylys, ol - kádimgi qum, kremnezem. 1823 jyly Shved hımıgi I. Ia. Berselıýs kremnıı ftorly kalııge kalıı qosyp qyzdyrý arqyly sol ónimdi bólip aldy. Ol jańa element alǵanyn habarlap, ony «solısıı «dep atady. Qazaqsha: qatty tas. 1834 jyly akademık G. I. Gess qysqasha «kremnıı»degen ataýdy (grekshe» kremnos - jartas. shyń, quz»degen maǵynada ) usyndy.

İİ - oqýshy
Kremnııdiń tabıǵatta taralýy. Tabıǵatta otteginen keıingi kóp taralǵan element - kremnıı. Onyń jer qyrtysyndaǵy massalyq úlesi - 25%. Kremnıı tabıǵatta tek qosylys túrinde ǵana, kóptegen sılıkattar men barlyq ósimdik (ásirese qyryqbýyndylar men bambýk) quramynda kezdesedi. Sondaı - aq tiri organızmder men keıbir mıkroorganızmder denesinde de bolady. Adam organızminde de 0, 1 prosentke jýyq kremnıı bolady, ony ázirge bıologıalyq róli belgisiz.

İİİ - oqýshy
Qoldanylýy. Taza kremnıı kóbinese temir, mys, alúmını, qorǵasyn tárizdi ártúrli quımalar túrinde qoldanylady. Asa taza kremnıı kún fotoelementterin daıarlaýda qoldanylady. Kún batareıasy kosmos korablderin elektr energıasymen qamtamasyz etedi. Kremnıı shala ótkizgishter – dıodtar, trıodtar jáne radıotehnıkada – qabyldaǵysh údetkishter daıarlaýda, ártúrli prıborlar jasaýǵa qoldanylady. Shyny, sement t. b. qurylys materıaldary úshin de kremnıı qosylystary qajet.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama