Tabıǵatty qorǵaý barshanyń mindeti. Esimdikti qaıtalaý
Synyby: 6 (orys toby)
Sabaqtyń taqyryby: Tabıǵatty qorǵaý barshanyń mindeti.
Esimdikti qaıtalaý
Sabaqtyń maqsaty: 1) Oqýshylardyń esimdikten ótkendi qaıtalap, jattyǵý jumystary arqyly pysyqtaý; Qorshaǵan ortaǵa degen mahabbat qundylyqtary jaıly túsinikterin keńeıtý;
2) Shyǵarmashylyq qabiletterin, jaqsylyq jasaı bilý iskerlikterin, oılaý qabiletin damytý, óz oıyn erkin jetkize bilýge daǵdylandyrý;
3) Tabıǵatty qorǵaýǵa, izgilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, pikirlesý, STO strategıasy
Sabaqtyń túri: saıys
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, tabıǵat týraly rolık
Epıgraf
Tabıǵatty qoldaı bil,
Aq qusyndaı qorǵaı júr.
Bilýimiz kerek ony biz,
Biz de tabıǵattyń ulymyz.
Tabıǵat bólek demekpiz,
Sol úshin jaýap beremiz.
Sabaqtyń barysy
İ) Uıymdastyrý kezeńi
- oqýshylardy túgeldeý
- oqýshy nazaryn sabaqqa aýdarý
İİ) Psıhologıalyq daıyndyq
- Paraqshaǵa ózińe qandaı tilek tileıdi osy sabaqta, sony jazyp ilip qoıý kerek
İİİ) «Jıǵan - tergen»
Eki topqa tapsyrma
1) «Tirshilik ataýynyń bar armany – aýa»
2) «Tabıǵat baılyǵy – ósimdikter»
- osy taqyrypqa túsinikteme berý jáne sóılemderdi jazǵanda esimdikterdi
paıdalaný kerek
İV) « Jasymda ǵylym bar dep eskermedim,
Paıdasyn kóre tura teksermedim.» (Abaı)
№ Sóılem ------------------------------------------------------- Esimdiktiń túri
1. Kim kóp eńbektense, úlesti de mol alady ---------- Suraý
2. Bular adamǵa paıdaly taýly ósimdikter ----------- Silteý
3. Sol aýamen demalǵan adamnyń bári aýrý ---------- Silteý, jalpylaý
4. Álıanyń jaǵdaıyn eshkim túsinbeıdi --------------- Bolymsyzdyq
5. Qamystyń arasynan áldene jarq - jurq etti ----- Belgisizdik
6. Árkim óz jónine ketti -------------------------------------- Belgisizdik, ózdik
7. Olarǵa aýa, sý, ósimdik, janýar jatady -------------- Jikteý
8. Tabıǵat degenimiz ne? -------------------------------------- Suraý
9. Myna jerdiń aýasy qandaı keremet ----------------- Silteý
10. Eshqandaı janýar zardap shekpese eken ------------ Bolymsyzdyq
V) «Zerdeli suraq - dáleldi jaýap»
O, meniń perzentterim! Meniń qoıynym keń. Senderdi ár ýaqytta meıirimdi qushaǵyma alamyn. Meniń saıaly baǵymdy, móldiregen taza kirshiksiz ózen - kólderimdi, sıqyrly sazdy úndi qustarymdy, jalpy tabıǵat ataýlyny aıalap, súıińder. Bul keıingi urpaq, senderge amanat.
- Qalaı oılaısyńdar, kimniń sózi bul? Kim bizge amanat qaldyrýy múmkin?(jer)
Tirshilikte tórt qudiret – Kún - ana, Jer - ana, aýa men sý bolsa, olardyń bireýinsiz tirshilik toqtaıdy.
- Maqal – mátel jarysy (2 top bir - birimen jarysady)
Vİİ) «Qyzyqty sabaq - qıalǵa qanat»
Tabıǵatqa til bitse........ ne der edi?
Mını esse
Vİİİ) «Taldaý - tabys kilti»
Olaı bolsa, «Tirshilik kózi - sý» dep ataıdy ǵoı, sondyqtan sonyń dálelin myna kórinisten kóreıikshi. Sosyn eki topqa tapsyrma beriledi.
2070 jyl. Ár adam basyna kúnine 400gr sý beriledi. Anasy men balasy sý beretin pýnktine barady. Qaıtyp kele jatqanda, anasy sýdy tógip alady. Anasy abyrjyp jylaıdy. Balasy qaıta baryp, sý suraýdy jón kóredi. Ekeýi baryp surasa, bylaı deıdi: «Siz bir kúndik sýyńyzdy aldyńyz. Eger sizderge taǵy sý beretin bolsam, basqa adamdar sýsyz qalady».
Al endi osy kórinisten túıgenderińdi dápterge jazsańdar.
IX) «Kónege zer salsań ónege kóp»
- Shyǵarmashylyq jumys
Baǵalaı bilmegenge baq qonbaıdy. (Ábish Kekilbaev)
Iaǵnı tabıǵatty qorǵaý týraly yrym men tyıym sózder bar solardy aıtyp ketsek
1) Jas shybyqty syndyrma
2) Jerdi sabama, jerdi tepkileme
3) Jándikterdi jábirleme
4) Uıany buzba
5) Balapanǵa tıme
• Qus júnin úrpıtse, jańbyr jaýady, aýa raıy ózgeredi.
• Sary shymshyq ysqyrsa - shynymen kúz bolǵany.
• Qarǵa qarqyldasa - qar jaýady.
• Jyl qusy qaptap ketse - kóktem erte keledi.
• Kókek qatty ári jıi shaqyrsa – kún jylıdy.
• Saýysqan shaqyldasa, qonaq keledi.
• Erte kóktemde qarǵa sýǵa shomylsa, kún jylıdy.
X) «Tirshiliktiń sulýlyǵynda shek joq» (Oralhan Bókeı)
Olaı bolsa, myna taqtaǵa qarap, tabıǵattyń ǵajap betterin taǵy bir kóreıikshi.
(Vıdeorolık tabıǵat týraly)
Qandaı oı túıdińder?
Xİ) Qorytyndy «Júrekten – júrekke»
Sabaǵymyzdy qorytyndylaı kele, myna taqtada ilinip turǵan kún sáýlesine ózderińniń tabıǵatqa degen tilekterińdi ilińder
Xİİ) Baǵalaý
Xİİİ) Úıge: tyıym sózderdiń maǵynasyn ashý.
Sabaqtyń taqyryby: Tabıǵatty qorǵaý barshanyń mindeti.
Esimdikti qaıtalaý
Sabaqtyń maqsaty: 1) Oqýshylardyń esimdikten ótkendi qaıtalap, jattyǵý jumystary arqyly pysyqtaý; Qorshaǵan ortaǵa degen mahabbat qundylyqtary jaıly túsinikterin keńeıtý;
2) Shyǵarmashylyq qabiletterin, jaqsylyq jasaı bilý iskerlikterin, oılaý qabiletin damytý, óz oıyn erkin jetkize bilýge daǵdylandyrý;
3) Tabıǵatty qorǵaýǵa, izgilikke tárbıeleý.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, pikirlesý, STO strategıasy
Sabaqtyń túri: saıys
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, tabıǵat týraly rolık
Epıgraf
Tabıǵatty qoldaı bil,
Aq qusyndaı qorǵaı júr.
Bilýimiz kerek ony biz,
Biz de tabıǵattyń ulymyz.
Tabıǵat bólek demekpiz,
Sol úshin jaýap beremiz.
Sabaqtyń barysy
İ) Uıymdastyrý kezeńi
- oqýshylardy túgeldeý
- oqýshy nazaryn sabaqqa aýdarý
İİ) Psıhologıalyq daıyndyq
- Paraqshaǵa ózińe qandaı tilek tileıdi osy sabaqta, sony jazyp ilip qoıý kerek
İİİ) «Jıǵan - tergen»
Eki topqa tapsyrma
1) «Tirshilik ataýynyń bar armany – aýa»
2) «Tabıǵat baılyǵy – ósimdikter»
- osy taqyrypqa túsinikteme berý jáne sóılemderdi jazǵanda esimdikterdi
paıdalaný kerek
İV) « Jasymda ǵylym bar dep eskermedim,
Paıdasyn kóre tura teksermedim.» (Abaı)
№ Sóılem ------------------------------------------------------- Esimdiktiń túri
1. Kim kóp eńbektense, úlesti de mol alady ---------- Suraý
2. Bular adamǵa paıdaly taýly ósimdikter ----------- Silteý
3. Sol aýamen demalǵan adamnyń bári aýrý ---------- Silteý, jalpylaý
4. Álıanyń jaǵdaıyn eshkim túsinbeıdi --------------- Bolymsyzdyq
5. Qamystyń arasynan áldene jarq - jurq etti ----- Belgisizdik
6. Árkim óz jónine ketti -------------------------------------- Belgisizdik, ózdik
7. Olarǵa aýa, sý, ósimdik, janýar jatady -------------- Jikteý
8. Tabıǵat degenimiz ne? -------------------------------------- Suraý
9. Myna jerdiń aýasy qandaı keremet ----------------- Silteý
10. Eshqandaı janýar zardap shekpese eken ------------ Bolymsyzdyq
V) «Zerdeli suraq - dáleldi jaýap»
O, meniń perzentterim! Meniń qoıynym keń. Senderdi ár ýaqytta meıirimdi qushaǵyma alamyn. Meniń saıaly baǵymdy, móldiregen taza kirshiksiz ózen - kólderimdi, sıqyrly sazdy úndi qustarymdy, jalpy tabıǵat ataýlyny aıalap, súıińder. Bul keıingi urpaq, senderge amanat.
- Qalaı oılaısyńdar, kimniń sózi bul? Kim bizge amanat qaldyrýy múmkin?(jer)
Tirshilikte tórt qudiret – Kún - ana, Jer - ana, aýa men sý bolsa, olardyń bireýinsiz tirshilik toqtaıdy.
- Maqal – mátel jarysy (2 top bir - birimen jarysady)
Vİİ) «Qyzyqty sabaq - qıalǵa qanat»
Tabıǵatqa til bitse........ ne der edi?
Mını esse
Vİİİ) «Taldaý - tabys kilti»
Olaı bolsa, «Tirshilik kózi - sý» dep ataıdy ǵoı, sondyqtan sonyń dálelin myna kórinisten kóreıikshi. Sosyn eki topqa tapsyrma beriledi.
2070 jyl. Ár adam basyna kúnine 400gr sý beriledi. Anasy men balasy sý beretin pýnktine barady. Qaıtyp kele jatqanda, anasy sýdy tógip alady. Anasy abyrjyp jylaıdy. Balasy qaıta baryp, sý suraýdy jón kóredi. Ekeýi baryp surasa, bylaı deıdi: «Siz bir kúndik sýyńyzdy aldyńyz. Eger sizderge taǵy sý beretin bolsam, basqa adamdar sýsyz qalady».
Al endi osy kórinisten túıgenderińdi dápterge jazsańdar.
IX) «Kónege zer salsań ónege kóp»
- Shyǵarmashylyq jumys
Baǵalaı bilmegenge baq qonbaıdy. (Ábish Kekilbaev)
Iaǵnı tabıǵatty qorǵaý týraly yrym men tyıym sózder bar solardy aıtyp ketsek
1) Jas shybyqty syndyrma
2) Jerdi sabama, jerdi tepkileme
3) Jándikterdi jábirleme
4) Uıany buzba
5) Balapanǵa tıme
• Qus júnin úrpıtse, jańbyr jaýady, aýa raıy ózgeredi.
• Sary shymshyq ysqyrsa - shynymen kúz bolǵany.
• Qarǵa qarqyldasa - qar jaýady.
• Jyl qusy qaptap ketse - kóktem erte keledi.
• Kókek qatty ári jıi shaqyrsa – kún jylıdy.
• Saýysqan shaqyldasa, qonaq keledi.
• Erte kóktemde qarǵa sýǵa shomylsa, kún jylıdy.
X) «Tirshiliktiń sulýlyǵynda shek joq» (Oralhan Bókeı)
Olaı bolsa, myna taqtaǵa qarap, tabıǵattyń ǵajap betterin taǵy bir kóreıikshi.
(Vıdeorolık tabıǵat týraly)
Qandaı oı túıdińder?
Xİ) Qorytyndy «Júrekten – júrekke»
Sabaǵymyzdy qorytyndylaı kele, myna taqtada ilinip turǵan kún sáýlesine ózderińniń tabıǵatqa degen tilekterińdi ilińder
Xİİ) Baǵalaý
Xİİİ) Úıge: tyıym sózderdiń maǵynasyn ashý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.