Kúndelikti sabaq jospary, Júsipbektiń «Aqbilek» romany
Kúndelikti sabaq jospary, qazaq ádebıeti 9 synyp.
Taqyryptar:
46. Júsipbektiń «Aqbilek» romany.
47. Maǵjan Jumabaev
48. «Poezıanyń asqar shyńy – Muqaǵalı Maqataev»
49. «Jarq etpes qara kóńilim ne qylsa da»
50. İlıas Jansúgirov ómiri men qyzmeti, shyǵarmashylyǵy
Sabaqtyń taqyryby: Júsipbektiń «Aqbilek» romany.
Sabaqtyń maqsaty: Aqbilek obrazynyń qaıshylyqty taǵdyrynyń psıhologıalyq obraz dárejesine kóterilýin, sondaı - aq beınetten, qorlyqtan qutylǵan, «kúnádan» tazarǵan Aqbilektiń psıhologıalyq jan sezimin uǵyndyrý; adam men tabıǵat, ómir men ólim arasyndaǵy tabıǵı zańdylyqty basty keıipker basyna túsken aýyrtpalyqpen baılanystyra túsindirý (psıhologıalyq paralelızm.
Ádistemelik maqsaty: kórkem shyǵarmany taldaýdy úıretý, sol arqyly taldaýdy úıretý, sol arqyly ómirdi tanytý; ómirge kózqarasyn qalyptastyrý, minez - qulqyna yqpal etý.
Sabaq kórnekiligi: Júsipbek Aımaýytov «Aqbilek» romany, romannan úzindini magnıtofonnan tyńdatý, tirek sqemasy.
Sabaq barysy.
İ. «Aqbilek» romanyn bastamas buryn ótken taqyryptar boıynsha sheginis jasap kóreıik. Bul romandy taldaý barysynda qajet bolady.
Suraq: Júsipbek Aımaýytov kim? Maǵjan, Ahmet, Sáken, Mirjaqyptar kim? Olardyń qyzmetiniń qaı jaǵy basym?
Biz bul tulǵalardy ádebıet salasyna qatysy bolǵandyqtan shyǵarmashylyqtary turǵysynan qarastyramyz, olar aqyn, jazýshy retinde tanylýmen qatar, kórnekti qoǵam qaıratkerleri, saıasatkerler, óz ýaqyttaryndaǵy úkimet basynda qyzmet etkender.
Suraq: 1. J. Aımaýytovtyń saıası kózqarasy qalaı qalyptasty? Repressıaǵa ushyraǵan Júsipbekke qandaı aıyp taǵylǵan edi?
İİ. Jańa sabaqty túsindirý.
«Aqbilek» - qazaq ádebıetindegi eń alǵashqy realısik proza talaptaryna, janrdyń eýropalyq sharttaryna jaýap beretin tolyqqandy kórkem, bastan - aıaq salıqaly, sabyrly, ustamdy proza úlgisi retinde jazylǵan realısik roman. Qazaq ádebıetinde realısik roman ustanymdaryn alǵash meńgergen qalamgerlerdiń biri – Júsipbek.
«Aqbilek» romany Aımaýytov shyǵarmashylyǵynyń shyqqan bıigi deýge bolady, jazylǵanyna 60 jyldan asqan osy roman búgin ǵana jazylyp, áli sıasy da keýip úlgermegendeı áser qaldyratyndyǵyna qaıran qalasyń. Syńǵyrlaǵan kúmisteı tap - taza sheber til birden úıirip áketip, eriksiz tánti etedi. Ol stıl, kompozısıa tárizdi kórkemdik quraldarǵa erekshe kóńil bóldi. Eýropa, orys ádebıetindegi beıne jasaý, minezderdi daralaý dástúrlerin erkin paıdalandy. Jazýshynyń bar talanty bıik qyrynan kórinedi.
Jazýshy buryn syry jurtqa aıtylǵan taqyryp emes, sony, múlde tyń, tipti sırek oqıǵalardy romanǵa arqaý etken. Taqyryby - áleýmettik tartystar, tap kúresi, el moınyna túsken salmaq jáne adamdardyń taǵdyry. Bul – psıhologıalyq roman, munda túrli adamdardyń psıhologıalyq erekshelikterin kórsetetin minez - qulyq, bolmys - bitim keńistigi bar.
Suraq: Natýralızm degenimiz ne?
Natýralızm XVIII ǵasyrdyń İİ jartysynda Fransıada paıda bolǵan. Natýralızm – taldaý, analız jasaý degen sóz, munda adamnyń ómirin synaqtan, eksperımentten ótkizý arqyly onyń minez - qulqyndaǵy, oı - sanasyndaǵy qaıshylyqtardy sheshý, qaltarystaryn tanytý nıeti baıqalady. Bul baǵyttyń negizin salǵan – belgili jazýshy Emıl Zolá Natýralızmniń erekshelikteri
1. Keıipkerdiń ǵumyry túrli synaqtan ótedi. Sol synaqtan ótý kezindegi keıipkerdiń boıynda bolatyn psıhologıalyq ózgeristerdi baqylaý ıdeıasy.
2. Ómir men ólimniń kúresi nemese tirshilik úshin kúres.
3. Tabıǵat ańdylyqtary men qoǵam zańdylyqtaryn qatar sýretteý.
«Aqbilek» romanyn ashqan kezde tamasha tabıǵatymen Altaı týy qqarsy alady (kitaptan úzindi...)
1. Biz osylaı tabıǵatty tamashalap, mamyrajaı otyrǵanymyzda oılamaǵan jerden oqys oqıǵa, Aqbilektiń ákesi Mamyrbaıdyń aýlyna kirip kettik.
a) Aqbilektiń kóziniń tartýy neni ańǵartady?
á) Shubap kele jatqan 4 atty kimder bolyp shyqty?
b) Kelgen salt attylar birden Mamyrbaıdyń úıine kelýinen neni ańǵardyńdar?
2. Aqbilek shuńqyrda jatyr. Aqtar izdep júr. Anasynyń ólimi. Romanda kezdesken birneshe qaıǵyly oqıǵalar Aqbilektiń kóz aldynan ótti.
a) Ananyń balaǵa degen mahabbaty qandaı oqıǵamen baılanysty kórinedi?
á) Aqbilektiń shuńqyrda ekenin kim bildi?
b) «Qyzyn búrkitshe búrip jatqan 2 orysty anasy ekpinmen kelip ıterip tastap, balapanyn basqan ana qustaı alasyn bas saldy» degen kórinistiń aıaǵy nemen tyndy?
v) Qazaqtyń bas arazdyǵynan kek týatyny qaı kórinis arqyly sıpattalǵan?
3. Aqbilek aqtardyń qolynda. Aqbilekke talasyp, jas jigit mert bolady. Aqbilektiń denesi túrshigip ketti. Romanda birinshi ólimniń denesi sýymaı jatyp, ekinshi ólimge kezdestik.
4. Qaramurt ofıser 14 jasar Aqbilektiń ómirine daq túsirdi.
a) Aqbilektiń kórgen zábirin, arynyń aıaq asty bolýyn qaı kórinister arqyly baıqaımyz?
á) Aqbilekke eki ofıserdiń talasýy, Qaramurttyń jıren ofıserdi dýelde atyp óltirýiniń sebebi nede?
5. Qaramurt qoshtasarda Aqbilekti atqaly tur. Aqbilekke ólim qaýpi tónip tur.
Suraq: a) Ólim – sýyq sóz. Shyǵarmada ol qandaı obrazben shendestiriledi?
á) Aqbilektiń ólimge qarsy áreketi.
b) Oqıǵa barysynda Qaramurt ofıser qaı qyrynan baıqalady?
Aqbilektiń azappen ótkizgen túni. Tabıǵat kórinisi men adam áreketiniń, kóńil - kúıiniń qatar sýrettelýi, hıkaıanyń psıhologıalyq saralaýmen berilýi.(Magnıtofonnan úzindi)
«Aqbilektiń janyn jynnyń oınaǵyndaı oırandap ketken ozbyr omyraý, óksikti kúnder orys mingen attardyń aıaǵymen birge alystap bara jatty.
6. Aqbilek taýda jalǵyz. Elestetip kórińizdershi, qoıý qarańǵylyq. Tún. Sý arqyrap aǵyp jatyr. Jel gýildep tur. Japyraqtar tynymsyz sybdyrlaýda. Kenet ulyǵan qasqyrlar daýsy estildi. Olar birte - birte jaqyndap, Aqbilekti qorshap aldy.
Qasqyr neniń belgisi?
7. Aqbilekti ozbyrlardyń, qatygezderdiń toby qorshap aldy. Sol toppen Aqbilek jalǵyz kúresýi kerek. Aqbilekti olar talap jep qoıýy múmkin edi. Eger de Aqbilek kenet aıaq astynan jylt etken shoqty kórmese.
Jylt etken shoq oqıǵany qalaı ózgertti?
Shoq neniń rámizi dep oılaısyz?
8. Aqbilek jolǵa shyǵady, oǵan dıýana Eskendir kezdesedi. Dıýana Eskendir Aqbilekke qandaı kómek berdi?
9. Aqbilekti aǵasy aýylǵa alyp bara jatyr. Aqbilek nege muńaıady? Qýaný kerek emes pe? OL nege óz - ózine ajal tilep, ólim shaqyryp kele jatyr? Aqbilektiń basyndaǵy «bult» endi qoıýlana tústi.
«.... burynǵy kirshiksiz appaq keýdesine endi qara quzǵyn uıa salyp ketken tárizdi. Osy aram denemmen, aram aýzymmen ákemniń ımandy júzine qalaı jaqyndaımyn? Oıbaı - aý! Meniń kúıeýim she?» degen joldardaǵy qazaq qyzdarynyń ar - ujdany týraly ne aıtasyz?
Aqbilektiń basyna túsken qaıǵynyń máni nede?
10. Aqbilek aýylǵa bardy. Ákesi arasyndaǵy qarym - qatynas. Medeýi – Bekbolat, Urqıa.
Ákesiniń ózgerisi men salqyndyǵy arqyly neni ańǵartpaq?
Avtor Urqıa men Aqbilektiń jasyryn syryn qandaı maqsatta paıdalanǵan?
11. Ógeı sheshe.
Ógeı shesheniń tepkisin qandaı sýretter arqyly sıpattaǵan?
12. Tús kórý.
13. Azapty kúnder. Júkti ekenin sezý.
14. Ákesiniń qýyp shyǵýy.
15. Bosaný sáti.
16. Qalaǵa kelý.
17. Semeı, Omby, Aqmoladaǵy oqý.
18. Aqbala – Aqbilek – Baltash.
Aqbilektiń Aqbalamen mahabbaty. Onyń sátsizdikke ushyraý sebebi nede?
Aqbilek aýylda.
Aqbilektiń elge oralýy, aǵasy men jeńgesiniń qarsy alýy qalaı sýretteledi?
Aqbilektiń Bekbolat aýylyna soǵýy, Bekbolatty pishini Aqbilek arqyly sıpattalýy nelikten?
Aqbilektiń jeńisi, «tazarý, jańarý» kezeńi.
Avtor áke aýzyna «Aqbilek jat, ónerli! Ol endi aqsaqaldyń ǵana balasy emes, kóptiń balasy. Endi aqsaqal ımenedi» degen sóz salý arqyly neni aıtqysy kelip tur?
Jazýshy kózdegen maqsatty dál tabý úshin osyndaı algorıtmdeý amalyn qoldaný, oılandyrý áreketin durys uıymdastyrý, óz paıymdaý - túsinigin qalyptastyryp, ony aıtqyzý kóp nátıje bereri sózsiz. Oqýshy mátindi tek jaı ǵana oqyp qoıýmen shektelmeı, oǵan óz dúnıetanymy, kózqarasy turǵysynan baǵa berý arqyly materıaldy ıgerýdi jetildire túsedi, ári ózin - ózi zıatkerlik jaǵynan damytý, belgili bir qubylysqa degen sýbektıvti qarym - qatynasyn qalyptastyrýdy júzege asyrady. Osyndaı jazýshy stılin meńgergennen soń oqýshylardyń tanymdaryn damytý úshin pikir jarystyryp, oı - túıinderin uıymdastyryp, jaýaptaryn jınaqtaý oryndy.
«Aqbilek» natýralızm úlgisinde jazylǵan roman
↓
Ómir men ólim
Synaq
Tabıǵat pen adam
Mine, balalar, romandy oqyp aıaqtadyq. Shyǵarmanyń sharyqtaý shegi qaı jerde bıigine jetedi dep oılaısyz? Qaı tustary sizderdi ár túrli kúıge saldy: qýantty, renjitti, kúldirdi, jylatty, tolǵandyrdy, oılandyrdy.
Roman nesimen unady nemese nege unamady? Bul – qıyn saýal. Aldymen osy saýalǵa jaýap berer oqyrmannyń ádebı saýaty qandaı dárejede, sulýlyq sezimi qandaı, estetıkalyq talǵamy qandaı, estetıkalyq talǵamy qandaı? Álgi oqıǵanyń baıybyna bara ala ma? Ol úshin myna 5 túrli suraqqa jaýap izdep tabý kerek.
1. Qandaı oqıǵa boldy? (Taqyryby, ıdeıasy)
2. Qalaı órbidi? (Sújeti men kompozısıasy)
3. Kimderdiń basyndaǵy hıkaıa? (Shyǵarmadaǵy tıp, harakter)
4. Oqıǵanyń baıandalýy qalaı? (Jazýshy tili, stıli)
5. Oqıǵa avtordyń jeke kózqarasy? (Sýretkerdiń dúnıetanymy).
46, 47, 48, 49, 50 sabaqtardy júkteý
Tolyq nusqasyn qaraý
Taqyryptar:
46. Júsipbektiń «Aqbilek» romany.
47. Maǵjan Jumabaev
48. «Poezıanyń asqar shyńy – Muqaǵalı Maqataev»
49. «Jarq etpes qara kóńilim ne qylsa da»
50. İlıas Jansúgirov ómiri men qyzmeti, shyǵarmashylyǵy
Sabaqtyń taqyryby: Júsipbektiń «Aqbilek» romany.
Sabaqtyń maqsaty: Aqbilek obrazynyń qaıshylyqty taǵdyrynyń psıhologıalyq obraz dárejesine kóterilýin, sondaı - aq beınetten, qorlyqtan qutylǵan, «kúnádan» tazarǵan Aqbilektiń psıhologıalyq jan sezimin uǵyndyrý; adam men tabıǵat, ómir men ólim arasyndaǵy tabıǵı zańdylyqty basty keıipker basyna túsken aýyrtpalyqpen baılanystyra túsindirý (psıhologıalyq paralelızm.
Ádistemelik maqsaty: kórkem shyǵarmany taldaýdy úıretý, sol arqyly taldaýdy úıretý, sol arqyly ómirdi tanytý; ómirge kózqarasyn qalyptastyrý, minez - qulqyna yqpal etý.
Sabaq kórnekiligi: Júsipbek Aımaýytov «Aqbilek» romany, romannan úzindini magnıtofonnan tyńdatý, tirek sqemasy.
Sabaq barysy.
İ. «Aqbilek» romanyn bastamas buryn ótken taqyryptar boıynsha sheginis jasap kóreıik. Bul romandy taldaý barysynda qajet bolady.
Suraq: Júsipbek Aımaýytov kim? Maǵjan, Ahmet, Sáken, Mirjaqyptar kim? Olardyń qyzmetiniń qaı jaǵy basym?
Biz bul tulǵalardy ádebıet salasyna qatysy bolǵandyqtan shyǵarmashylyqtary turǵysynan qarastyramyz, olar aqyn, jazýshy retinde tanylýmen qatar, kórnekti qoǵam qaıratkerleri, saıasatkerler, óz ýaqyttaryndaǵy úkimet basynda qyzmet etkender.
Suraq: 1. J. Aımaýytovtyń saıası kózqarasy qalaı qalyptasty? Repressıaǵa ushyraǵan Júsipbekke qandaı aıyp taǵylǵan edi?
İİ. Jańa sabaqty túsindirý.
«Aqbilek» - qazaq ádebıetindegi eń alǵashqy realısik proza talaptaryna, janrdyń eýropalyq sharttaryna jaýap beretin tolyqqandy kórkem, bastan - aıaq salıqaly, sabyrly, ustamdy proza úlgisi retinde jazylǵan realısik roman. Qazaq ádebıetinde realısik roman ustanymdaryn alǵash meńgergen qalamgerlerdiń biri – Júsipbek.
«Aqbilek» romany Aımaýytov shyǵarmashylyǵynyń shyqqan bıigi deýge bolady, jazylǵanyna 60 jyldan asqan osy roman búgin ǵana jazylyp, áli sıasy da keýip úlgermegendeı áser qaldyratyndyǵyna qaıran qalasyń. Syńǵyrlaǵan kúmisteı tap - taza sheber til birden úıirip áketip, eriksiz tánti etedi. Ol stıl, kompozısıa tárizdi kórkemdik quraldarǵa erekshe kóńil bóldi. Eýropa, orys ádebıetindegi beıne jasaý, minezderdi daralaý dástúrlerin erkin paıdalandy. Jazýshynyń bar talanty bıik qyrynan kórinedi.
Jazýshy buryn syry jurtqa aıtylǵan taqyryp emes, sony, múlde tyń, tipti sırek oqıǵalardy romanǵa arqaý etken. Taqyryby - áleýmettik tartystar, tap kúresi, el moınyna túsken salmaq jáne adamdardyń taǵdyry. Bul – psıhologıalyq roman, munda túrli adamdardyń psıhologıalyq erekshelikterin kórsetetin minez - qulyq, bolmys - bitim keńistigi bar.
Suraq: Natýralızm degenimiz ne?
Natýralızm XVIII ǵasyrdyń İİ jartysynda Fransıada paıda bolǵan. Natýralızm – taldaý, analız jasaý degen sóz, munda adamnyń ómirin synaqtan, eksperımentten ótkizý arqyly onyń minez - qulqyndaǵy, oı - sanasyndaǵy qaıshylyqtardy sheshý, qaltarystaryn tanytý nıeti baıqalady. Bul baǵyttyń negizin salǵan – belgili jazýshy Emıl Zolá Natýralızmniń erekshelikteri
1. Keıipkerdiń ǵumyry túrli synaqtan ótedi. Sol synaqtan ótý kezindegi keıipkerdiń boıynda bolatyn psıhologıalyq ózgeristerdi baqylaý ıdeıasy.
2. Ómir men ólimniń kúresi nemese tirshilik úshin kúres.
3. Tabıǵat ańdylyqtary men qoǵam zańdylyqtaryn qatar sýretteý.
«Aqbilek» romanyn ashqan kezde tamasha tabıǵatymen Altaı týy qqarsy alady (kitaptan úzindi...)
1. Biz osylaı tabıǵatty tamashalap, mamyrajaı otyrǵanymyzda oılamaǵan jerden oqys oqıǵa, Aqbilektiń ákesi Mamyrbaıdyń aýlyna kirip kettik.
a) Aqbilektiń kóziniń tartýy neni ańǵartady?
á) Shubap kele jatqan 4 atty kimder bolyp shyqty?
b) Kelgen salt attylar birden Mamyrbaıdyń úıine kelýinen neni ańǵardyńdar?
2. Aqbilek shuńqyrda jatyr. Aqtar izdep júr. Anasynyń ólimi. Romanda kezdesken birneshe qaıǵyly oqıǵalar Aqbilektiń kóz aldynan ótti.
a) Ananyń balaǵa degen mahabbaty qandaı oqıǵamen baılanysty kórinedi?
á) Aqbilektiń shuńqyrda ekenin kim bildi?
b) «Qyzyn búrkitshe búrip jatqan 2 orysty anasy ekpinmen kelip ıterip tastap, balapanyn basqan ana qustaı alasyn bas saldy» degen kórinistiń aıaǵy nemen tyndy?
v) Qazaqtyń bas arazdyǵynan kek týatyny qaı kórinis arqyly sıpattalǵan?
3. Aqbilek aqtardyń qolynda. Aqbilekke talasyp, jas jigit mert bolady. Aqbilektiń denesi túrshigip ketti. Romanda birinshi ólimniń denesi sýymaı jatyp, ekinshi ólimge kezdestik.
4. Qaramurt ofıser 14 jasar Aqbilektiń ómirine daq túsirdi.
a) Aqbilektiń kórgen zábirin, arynyń aıaq asty bolýyn qaı kórinister arqyly baıqaımyz?
á) Aqbilekke eki ofıserdiń talasýy, Qaramurttyń jıren ofıserdi dýelde atyp óltirýiniń sebebi nede?
5. Qaramurt qoshtasarda Aqbilekti atqaly tur. Aqbilekke ólim qaýpi tónip tur.
Suraq: a) Ólim – sýyq sóz. Shyǵarmada ol qandaı obrazben shendestiriledi?
á) Aqbilektiń ólimge qarsy áreketi.
b) Oqıǵa barysynda Qaramurt ofıser qaı qyrynan baıqalady?
Aqbilektiń azappen ótkizgen túni. Tabıǵat kórinisi men adam áreketiniń, kóńil - kúıiniń qatar sýrettelýi, hıkaıanyń psıhologıalyq saralaýmen berilýi.(Magnıtofonnan úzindi)
«Aqbilektiń janyn jynnyń oınaǵyndaı oırandap ketken ozbyr omyraý, óksikti kúnder orys mingen attardyń aıaǵymen birge alystap bara jatty.
6. Aqbilek taýda jalǵyz. Elestetip kórińizdershi, qoıý qarańǵylyq. Tún. Sý arqyrap aǵyp jatyr. Jel gýildep tur. Japyraqtar tynymsyz sybdyrlaýda. Kenet ulyǵan qasqyrlar daýsy estildi. Olar birte - birte jaqyndap, Aqbilekti qorshap aldy.
Qasqyr neniń belgisi?
7. Aqbilekti ozbyrlardyń, qatygezderdiń toby qorshap aldy. Sol toppen Aqbilek jalǵyz kúresýi kerek. Aqbilekti olar talap jep qoıýy múmkin edi. Eger de Aqbilek kenet aıaq astynan jylt etken shoqty kórmese.
Jylt etken shoq oqıǵany qalaı ózgertti?
Shoq neniń rámizi dep oılaısyz?
8. Aqbilek jolǵa shyǵady, oǵan dıýana Eskendir kezdesedi. Dıýana Eskendir Aqbilekke qandaı kómek berdi?
9. Aqbilekti aǵasy aýylǵa alyp bara jatyr. Aqbilek nege muńaıady? Qýaný kerek emes pe? OL nege óz - ózine ajal tilep, ólim shaqyryp kele jatyr? Aqbilektiń basyndaǵy «bult» endi qoıýlana tústi.
«.... burynǵy kirshiksiz appaq keýdesine endi qara quzǵyn uıa salyp ketken tárizdi. Osy aram denemmen, aram aýzymmen ákemniń ımandy júzine qalaı jaqyndaımyn? Oıbaı - aý! Meniń kúıeýim she?» degen joldardaǵy qazaq qyzdarynyń ar - ujdany týraly ne aıtasyz?
Aqbilektiń basyna túsken qaıǵynyń máni nede?
10. Aqbilek aýylǵa bardy. Ákesi arasyndaǵy qarym - qatynas. Medeýi – Bekbolat, Urqıa.
Ákesiniń ózgerisi men salqyndyǵy arqyly neni ańǵartpaq?
Avtor Urqıa men Aqbilektiń jasyryn syryn qandaı maqsatta paıdalanǵan?
11. Ógeı sheshe.
Ógeı shesheniń tepkisin qandaı sýretter arqyly sıpattaǵan?
12. Tús kórý.
13. Azapty kúnder. Júkti ekenin sezý.
14. Ákesiniń qýyp shyǵýy.
15. Bosaný sáti.
16. Qalaǵa kelý.
17. Semeı, Omby, Aqmoladaǵy oqý.
18. Aqbala – Aqbilek – Baltash.
Aqbilektiń Aqbalamen mahabbaty. Onyń sátsizdikke ushyraý sebebi nede?
Aqbilek aýylda.
Aqbilektiń elge oralýy, aǵasy men jeńgesiniń qarsy alýy qalaı sýretteledi?
Aqbilektiń Bekbolat aýylyna soǵýy, Bekbolatty pishini Aqbilek arqyly sıpattalýy nelikten?
Aqbilektiń jeńisi, «tazarý, jańarý» kezeńi.
Avtor áke aýzyna «Aqbilek jat, ónerli! Ol endi aqsaqaldyń ǵana balasy emes, kóptiń balasy. Endi aqsaqal ımenedi» degen sóz salý arqyly neni aıtqysy kelip tur?
Jazýshy kózdegen maqsatty dál tabý úshin osyndaı algorıtmdeý amalyn qoldaný, oılandyrý áreketin durys uıymdastyrý, óz paıymdaý - túsinigin qalyptastyryp, ony aıtqyzý kóp nátıje bereri sózsiz. Oqýshy mátindi tek jaı ǵana oqyp qoıýmen shektelmeı, oǵan óz dúnıetanymy, kózqarasy turǵysynan baǵa berý arqyly materıaldy ıgerýdi jetildire túsedi, ári ózin - ózi zıatkerlik jaǵynan damytý, belgili bir qubylysqa degen sýbektıvti qarym - qatynasyn qalyptastyrýdy júzege asyrady. Osyndaı jazýshy stılin meńgergennen soń oqýshylardyń tanymdaryn damytý úshin pikir jarystyryp, oı - túıinderin uıymdastyryp, jaýaptaryn jınaqtaý oryndy.
«Aqbilek» natýralızm úlgisinde jazylǵan roman
↓
Ómir men ólim
Synaq
Tabıǵat pen adam
Mine, balalar, romandy oqyp aıaqtadyq. Shyǵarmanyń sharyqtaý shegi qaı jerde bıigine jetedi dep oılaısyz? Qaı tustary sizderdi ár túrli kúıge saldy: qýantty, renjitti, kúldirdi, jylatty, tolǵandyrdy, oılandyrdy.
Roman nesimen unady nemese nege unamady? Bul – qıyn saýal. Aldymen osy saýalǵa jaýap berer oqyrmannyń ádebı saýaty qandaı dárejede, sulýlyq sezimi qandaı, estetıkalyq talǵamy qandaı, estetıkalyq talǵamy qandaı? Álgi oqıǵanyń baıybyna bara ala ma? Ol úshin myna 5 túrli suraqqa jaýap izdep tabý kerek.
1. Qandaı oqıǵa boldy? (Taqyryby, ıdeıasy)
2. Qalaı órbidi? (Sújeti men kompozısıasy)
3. Kimderdiń basyndaǵy hıkaıa? (Shyǵarmadaǵy tıp, harakter)
4. Oqıǵanyń baıandalýy qalaı? (Jazýshy tili, stıli)
5. Oqıǵa avtordyń jeke kózqarasy? (Sýretkerdiń dúnıetanymy).
46, 47, 48, 49, 50 sabaqtardy júkteý
Tolyq nusqasyn qaraý
You Might Also Like
