Kúndelikti sabaq jospary toptamasy. Sheshendik sózder
Kúndelikti sabaq jospary, ádebıet 5 synyp.
Taqyryptar:
16. Sheshendik sózder. Taıkeltirdiń tóreligi
17. Baıdaly bıdiń kóńil aıtýy
18. Qazybek bı men Buqar jyraý
19. Syrym men Malaısary
20. Qasıetti Quran Kárim jaıynda
№4 Sabaq úlgisi:
Sabaq jospary
1. Pán aty: Ádebıet
2. Synyby: 5
3. Kúni, aıy, jyly: 14 qarasha
4. Toqsan: İİ
5. Muǵalim: R. Qalmataeva
Sabaqtyń taqyryby: Sheshendik sózder.
Taıkeltirdiń tóreligi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Oqýshylardy Sheshendik sózder týraly túsinik berý, Taıkeltirdiń tóreligi sheshendik sózderimen tanystyrý, túsinik berý,
2. Tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, izgilikke baýlý, eljandylyqqa tárbıeleý.
3. Damytýshylyq: oqýshylardyń ádebı dúnıetanymdaryn keńeıtý, pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý, mánerlep oqý daǵdylaryn damytý.
Sabaqtyń tıpi: aralas sabaq.
Sabaqtyń túri: dástúrli sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásili: mánerlep oqý, áńgimeleý, taldaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: « Sheshendik sózder» kitaby
Pánaralyq baılanys: til, tarıh, geografıa.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: 1. Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Oqýshylardyń sabaqqa qatysyn tekserý.
3. Oqýshylardyń zeıinderin sabaqqa aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
1. Jırensheniń han synaǵyna túskeni týraly ańyzdy áńgimeleý.
İİİ. Bilim tekserý:
Suraq jaýap
1. Han Jırenshege qyryq sıyr berip qalaı synady?
2. Han Jırenshege: «Bizdikine kelgende jolmen de júrmesin, jolsyzben de júrmesin» - degen sózine qalaı jaýap berdi?
3. Han Jırenshege seksen erkek qoı beri: «Kóktemde qoı qozdaǵanda osy qoılardy qozdatyp kel» - degen sózine qandaı aıla tapty?
İV Jańa sabaqqa daıyndyq
1. Sabaq taqyrybyn taqtaǵa jazý
2. Sabaq maqsatyn túsindirý
V. Jańa taqyrypty túsindirý: Sheshendik sózder
Qazaq aýyz ádebıetiniń bir salasy – sheshendik sózder. Sheshendik sózder – elge belgili adamdardyń qaısybir oqıǵaǵa baılanysty aıtqan tapqyr sózderi. Ol sózder máıekti, ótkir bolǵandyqtan elge tez tarap, aýyzdan – aýyzǵa kóship saqtalyp otyrǵan. Sheshendik sózder ádette eki adamnyń belgili bir talas máseleni sheshýdegi sóz jarysynda týyp, elge jaıylyp ketedi. Ondaı daýdy negizinen bıler sheship otyrǵan. Sondyqtan da sheshendik sózderdi aıtýshylar kóbine bıler men sheshender bolyp keledi.
Sheshendik sózder daý - tartystardaǵy aıtylǵan aıtystarmen shektelmegen. Kópti kórgen ónegeli adamdardyń bata – tilek, nasıhat – naqyl sózderi túrinde de aıtylyp otyrǵan. Sheshendik sózderde halyqtyń bastan keshken oqıǵalary, aqyl – oıy, arman – tilegi beınelengendigi, tiliniń baılyǵy, oralymdylyǵy baıqalady.
Sheshendik sózder adamdy jaqsy minezderge baýlıdy, birlikke, tatýlyqqa, syılastyqqa shaqyrady.
Taıkeltirdiń tóreligi
Tóle bı Taıkeltirdiń bolashaǵyn boljaıdy. Tóle bı atqosshy jigitin shaqyryp:
- Qonaq úıdegi eki kisini talasyp júrgen erturmanymen osynda ákelshi!
- Iá, balam Taıkeltir, osy erturmanǵa myna ekeýi talas. Bular toqtarlyq bitim aıtyp ekeýinde rıza etshi! – deıdi Tóle bı.
Taıkeltir kerege ilýli turǵan Tóle bıdiń qamshysyn qolyna alyp, ortadaǵy erge jaqyndap baryp qamshymen tartyp jiberedide esik aldynda turǵan Tóle bıdiń jigitine erdi beredi. Daýlasyp júrgen eki kisi erdiń Tóle bıdiń atqozshysyna berilgenine rızalyǵyn bildirdi.
Vİ. Túsinik tekserý:
Suraq jaýap
1. Sheshendik sózder degen ne?
2. Sheshendik sózder qandaı sózderden jasalady?
3. Sheshendik sózderdiń tárbıelik máni nede?
4. Tóle bı Taıkeltirdi qalaı synady?
5. Taıkeltir daýkesterge qandaı tórelik sóz aıtty?
Vİİ. Jańa sabaqty bekitý:
1. Oqýlyqpen jumys.
• Taıkeltirdiń tapqyr sózin oqyp ber
• Ózderiń biletin Tóle bıdiń tórelik sózinen mysal keltir.
Vİİİ. Sabaqty qorytý:
1. Baǵalaý
2. Úı tapsyrmasyn berý.
1. Sheshendik sózer. Taıkeltirdiń tóreligi týraly mazmundaý.
Tolyq nusqasyn qaraý
Taqyryptar:
16. Sheshendik sózder. Taıkeltirdiń tóreligi
17. Baıdaly bıdiń kóńil aıtýy
18. Qazybek bı men Buqar jyraý
19. Syrym men Malaısary
20. Qasıetti Quran Kárim jaıynda
№4 Sabaq úlgisi:
Sabaq jospary
1. Pán aty: Ádebıet
2. Synyby: 5
3. Kúni, aıy, jyly: 14 qarasha
4. Toqsan: İİ
5. Muǵalim: R. Qalmataeva
Sabaqtyń taqyryby: Sheshendik sózder.
Taıkeltirdiń tóreligi
Sabaqtyń maqsaty:
1. Bilimdilik: Oqýshylardy Sheshendik sózder týraly túsinik berý, Taıkeltirdiń tóreligi sheshendik sózderimen tanystyrý, túsinik berý,
2. Tárbıelik: oqýshylardy adamgershilikke, izgilikke baýlý, eljandylyqqa tárbıeleý.
3. Damytýshylyq: oqýshylardyń ádebı dúnıetanymdaryn keńeıtý, pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý, mánerlep oqý daǵdylaryn damytý.
Sabaqtyń tıpi: aralas sabaq.
Sabaqtyń túri: dástúrli sabaq.
Sabaqtyń ádis - tásili: mánerlep oqý, áńgimeleý, taldaý.
Sabaqtyń kórnekiligi: « Sheshendik sózder» kitaby
Pánaralyq baılanys: til, tarıh, geografıa.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: 1. Oqýshylarmen sálemdesý.
2. Oqýshylardyń sabaqqa qatysyn tekserý.
3. Oqýshylardyń zeıinderin sabaqqa aýdarý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý:
1. Jırensheniń han synaǵyna túskeni týraly ańyzdy áńgimeleý.
İİİ. Bilim tekserý:
Suraq jaýap
1. Han Jırenshege qyryq sıyr berip qalaı synady?
2. Han Jırenshege: «Bizdikine kelgende jolmen de júrmesin, jolsyzben de júrmesin» - degen sózine qalaı jaýap berdi?
3. Han Jırenshege seksen erkek qoı beri: «Kóktemde qoı qozdaǵanda osy qoılardy qozdatyp kel» - degen sózine qandaı aıla tapty?
İV Jańa sabaqqa daıyndyq
1. Sabaq taqyrybyn taqtaǵa jazý
2. Sabaq maqsatyn túsindirý
V. Jańa taqyrypty túsindirý: Sheshendik sózder
Qazaq aýyz ádebıetiniń bir salasy – sheshendik sózder. Sheshendik sózder – elge belgili adamdardyń qaısybir oqıǵaǵa baılanysty aıtqan tapqyr sózderi. Ol sózder máıekti, ótkir bolǵandyqtan elge tez tarap, aýyzdan – aýyzǵa kóship saqtalyp otyrǵan. Sheshendik sózder ádette eki adamnyń belgili bir talas máseleni sheshýdegi sóz jarysynda týyp, elge jaıylyp ketedi. Ondaı daýdy negizinen bıler sheship otyrǵan. Sondyqtan da sheshendik sózderdi aıtýshylar kóbine bıler men sheshender bolyp keledi.
Sheshendik sózder daý - tartystardaǵy aıtylǵan aıtystarmen shektelmegen. Kópti kórgen ónegeli adamdardyń bata – tilek, nasıhat – naqyl sózderi túrinde de aıtylyp otyrǵan. Sheshendik sózderde halyqtyń bastan keshken oqıǵalary, aqyl – oıy, arman – tilegi beınelengendigi, tiliniń baılyǵy, oralymdylyǵy baıqalady.
Sheshendik sózder adamdy jaqsy minezderge baýlıdy, birlikke, tatýlyqqa, syılastyqqa shaqyrady.
Taıkeltirdiń tóreligi
Tóle bı Taıkeltirdiń bolashaǵyn boljaıdy. Tóle bı atqosshy jigitin shaqyryp:
- Qonaq úıdegi eki kisini talasyp júrgen erturmanymen osynda ákelshi!
- Iá, balam Taıkeltir, osy erturmanǵa myna ekeýi talas. Bular toqtarlyq bitim aıtyp ekeýinde rıza etshi! – deıdi Tóle bı.
Taıkeltir kerege ilýli turǵan Tóle bıdiń qamshysyn qolyna alyp, ortadaǵy erge jaqyndap baryp qamshymen tartyp jiberedide esik aldynda turǵan Tóle bıdiń jigitine erdi beredi. Daýlasyp júrgen eki kisi erdiń Tóle bıdiń atqozshysyna berilgenine rızalyǵyn bildirdi.
Vİ. Túsinik tekserý:
Suraq jaýap
1. Sheshendik sózder degen ne?
2. Sheshendik sózder qandaı sózderden jasalady?
3. Sheshendik sózderdiń tárbıelik máni nede?
4. Tóle bı Taıkeltirdi qalaı synady?
5. Taıkeltir daýkesterge qandaı tórelik sóz aıtty?
Vİİ. Jańa sabaqty bekitý:
1. Oqýlyqpen jumys.
• Taıkeltirdiń tapqyr sózin oqyp ber
• Ózderiń biletin Tóle bıdiń tórelik sózinen mysal keltir.
Vİİİ. Sabaqty qorytý:
1. Baǵalaý
2. Úı tapsyrmasyn berý.
1. Sheshendik sózer. Taıkeltirdiń tóreligi týraly mazmundaý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
Tolyq nusqasyn qaraý
You Might Also Like
