InfoHub Logo

Kúndelikti sabaq jospary, syzý 9 synyp
Taqyryptar:
21. Kúrdeli tilikter. Ótkendi qaıtalaý.

Sabaq: №54
Sabaqtyń taqyryby: Kúrdeli tilikter. Ótkendi qaıtalaý.
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdilik: Nárseniń tilikterin oryndap, syzbaǵa ornalastyrýǵa úıretý, óz betterimen izdenip jumys jasaýǵa daǵdylandyrý, ózderinshe oı qoryta bilýge, tanym múmkindigin anyqtap, saýatty, syzbalardy kórkem túsire bilýge úıretý.
á) Damytýshylyq: Shyǵarmashylyq jumysty izdený barysynda bilimderin tereńdetip, oı - qıaldaryn, óz betimen sheshim qabyldaý, belsendiligin, tanymdyq qabiletin damytý.
b) Tárbıelilik: Ózindik jáne logıkalyq oılaý qabiletterin arttyrý, oqýshylardy óz betinshe jumys isteýge, jetekshilik qasıetin darytýǵa, estetıkalyq ásemdikti tanı bilýge úıretý.
Sabaqtyń kórnekiligi: A4 pishimindegi qaǵaz, qaryndashtar, syzǵysh, óshirgish, sheńbersyzar jáne t. b.

Sabaqtyń ótý barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi.
2. Úıge berilgen tapsyrmany tekserý.
3. Jańa taqyrypty túsindirý.
4. Tapsyrmalardy oryndaý.
5. Sabaqty bekitý.
6. Úıge tapsyrma.

Sabaqtyń barysy:
149 - sýrette satyly gorızontal tiliktiń, 150 - sýrette satyly profıl tiliktiń mysaldary keltirilgen. Osy sýretterge zer salyp qarap, tilikterdiń oryndalý erekshelikterin túsinip al. Satyly frontal tilik aldyńǵy kórinistiń ornyna, satyly gorızontal tilik ústińgi kórinistiń ornyna jáne satyly profıl tilik sol jaq kórinistiń ornyna salynǵanyn esker. Synyq tilikte qıýshy jazyqtyqtar ózara doǵal burysh jasap qıylysady. Osyndaı qıýshy jazyqtyqtardyń bireýin olardyń qıylysý syzyǵynan aınaldyryp, ekinshisimen bettestiredi. Eger bettesken qıýshy jazyqtyqtar negizgi proeksıalar jazyqtyqtarynyń bireýine paralel bolsa, onda synyq tilik oǵan sáıkes kórinistiń ornyna salynady. 151 - sýrette synyq tiliktiń mysaly kórsetilgen. Qıýshy jazyqtyqtardyń bireýi gorızontal ornalasqan, al ekinshisi frontal proeksıalar jazyqtyǵyna perpendıkýlár bolǵanmen, gorızontal proeksıalar jazyqtyǵyna kólbeı ornalasqan. Eki ıindi ıintirekti osy eki gorızontal jáne frontal proeksıalaýshy jazyqtyqtarmen qıyp, onyń joǵarǵy bóligin oısha alyp tastaımyz. Iintirektiń oń jaq bóligin qıýshy jazyqtyqtardyń qıylysý syzyǵynan aınaldyra onyń sol jaq bóliginiń deńgeıine deıin buramyz. Sonda qıma gorızontal proeksıalar jazyqtyǵyna paralel bir jazyqtyqta ornalasady. Endi ıintirektiń qarastyryp otyrǵan jartysyn gorızontal proeksıalar jazyqtyǵyna tikburyshtap proeksıalaımyz. Tetikbólshektiń qıýshy jazyqtyqtarda ornalasqan bólikterin syzyqtaımyz. Túsinikti bolý úshin 151 - sýrette ıintirektiń burylǵan bóligi aldynan qaraǵandaǵy kóriniste núkteli úzilme syzyqpen kórsetilgen jáne proeksıalyq baılanys syzyǵy júrgizilgen. Syzbada bul syzyqtardy salýdyń qajeti joq. Nárseniń juqa plasınka tárizdi bólikteri jáne beriktik úshin qaldyrylǵan juqa qanattary, qıýshy jazyqtyq olardyń úlken jaǵyn qýalaı ornalassa, tilikte syzyqtalmaı kórsetiletindigin biz burynnan bilemiz. Sondyqtan 151 - sýrettegi tilikke qarap, tetikbólshektiń beriktik ún shin qaldyrylǵan qanaty (qyry) bar ekenin kóremiz.
152 - sýrette synyq tilik bas kórinistiń ornyna salynǵan. Tilik frontal jáne gorızontal proeksıalaýshy jazyqtyqtardyń kómegimen alynǵan. Gorızontal proeksıalaýshy jazyqtyqty qıylysý syzyǵynan aınaldyryp, frontal jazyqtyqpen bettestiremiz. Aınaldyrý kezinde qıýshy jazyqtyqtyń arǵy jaǵynda ornalasqan nárse bóligin qozǵamaý kerek. 152 - sýrettegi fıksator B dep atalatyn tetikbólshektiń sılındr tárizdi shyǵyńqy bóligi bar. Fıksatordyń bul bóligi qıýshy jazyqtyqtyń arǵy jaǵynda jatyr, sondyqtan ol aınalýǵa qatynaspaıdy. Fıksatordyń shyǵyńqy bóligi proeksıalyq baılanysta, bastapqy qalpynda syzylǵan.

153 - sýretti kóshirip aldyńǵy kórinistiń ornyna kórsetilgen satyly tilikti salyp syz.

Tolyq nusqasyn qaraý