InfoHub Logo

Mundaǵy sabaqtar tizimi:
1. Bir aınymalysy bar syzyqtyq teńsizdikterdi sheshý
2. Koordınatalyq jazyqtyq
3. Trıgonometrıalyq tepe-teńdikter

Sabaqtar taqyryby: Koordınatalyq jazyqtyq
Sabaqtyń maqsaty:
a) túzýlerdiń ornalasýyn, olardy sala bilýdi úıretý. Koordınatalyq jazyqtyqta koordınatasy berilgen núktelerdi sala bilýge, núktelerdiń koordınatalaryn taba bilýge úıretý.
b) oqýshylardyń oıyn damytý, tapqyrlyq, izdenimpazdyq qasıetterge jeteleý.
v) oqýshylardy dáldikke, eptilikke, eńbek súıgishtikke tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: qorytyndy sabaq
Sabaqtyń tıpi: aralas sabaq
Ádis – tásili: túrli strategıalary
Sabaqtyń kórnekiligi: býklet, kartochkalar, R. Dekardtyń portreti, sýretti plakat, ınteraktıvti
taqta, kompúter, baǵalaý jetondary.
Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý bólimi
II. «Eske túsirý» strategıasy
III. «Oı shaqyrý» strategıasy
IV. «Mıǵa shabýyl» strategıasy
V. «Oı tolǵanys» test
VI. Baǵalaý. Úıge tapsyrma.

«Eki nárse ǵana ómirdiń sánin keltiredi, biri - matematıkamen shuǵyldaný, ekinshisi - odan sabaq berý». (S. D. Pýasson).

- Oqýshylar, biz osy taraýda qandaı taqyryptardy oqyp úırendik?
- (oqýshylardyń jaýaby)
- Al, endeshe biz sol koordınat jazyqtyǵynyń osterine oraı 2 topqa bólinemiz.
İ top – Absıssa
İİ top – Ordınata
Koordınata basy – top basshysy
İİ. «Eske túsirý» strategıasy
– Qazir men sizderge tujyrymdamalar aıtamyn. Sender durys bolsa qoldaryńdy gorızontal
sozasyńdar, al durys bolmasa vertıkal kóteresińder.
1. Ózara qıylyspaıtyn túzýler perpendıkýlár dep atalady.
2. Túzýge berilgen núkteden 1 ǵana perpendıkýlár júrgizýge bolady.
3. A(3; 0) OÝ osinde jatyr.
4. Vertıkal buryshtar ózara teń.
5. Rene Dekart fransýz matematıgi jáne fılosofy.
Rene Dekart týraly oı.
Kartezı fransýz fılosofy, fızıgi, ári matematıgi. Dekart analıtıkalyq geometrıanyń negizin saldy. Qazirgi kezdegi qoldanylyp júrgen kóptegen algebralyq belgilerdi engizdi. Dekart koordınatalar ádisi qoldanylady.

İİİ. «Oı shaqyrý» strategıasy
Qarıanyń haty: Meniń saǵan dep qaldyrǵan qazynam bir jerde tyǵýly jatyr. Al ony taýyp alǵyń kelse úıden (joǵary qaraı) qoraǵa deıin 3 qadam, al sonan soń ońǵa qaraı 4 qadam júrseń nemese úıden (ońǵa qaraı) qudyqqa qaraı 4 qadam, sonan soń joǵary qaraı 3 qadam júrseń bir jerde túıisesiń, sol jerde saǵan degen qazyna baılyǵym jatyr.

IV. «Mıǵa shabýyl» strategıasy
«Sýretshiler jarysy»
Koordınatalar boıynsha núktelerdi taýyp salasyńdar, sonda sýret shyǵady.
İ top ------------------------ İİ top
A(- 6; 1) B(- 6; 5) S(- 8; 5) S(- 8; 6) --------------- O(4; 2) R(1; 2) D(3; 4) I(2; 4)
I(- 3; 6) S(- 3; 5) S(- 5; 5) A(- 5; 1) ------------- N(4; 6) A(6; 4) T(5; 4) A(7; 2)
- Sonda qandaı sýret shyqty?
- Shyrsha, T árpi.
- Qandaı jyl keldi?
- Tyshqan.
- Sizderge mol tabys, úlken adamgershilik qasıetter tileımin. Jarqyn bolashaqqa bilimdi urpaqpen qadam basaıyq!
«Nysana kózdeý» oıyny.
Kim koordınatalyq jazyqtyqtaǵy ańdardyń koordınatasyn durys tapsa, sol bala sol ańdy atyp alady.
1. Aqqý. 2. Qasqyr. 3. Qoıan. 4. Túlki.
- Al, balalar aqqýdy atýǵa bola ma?
- Joq, aqqýdy kıeli qus dep atpaǵan.
A toby: Tóbeleri arqyly tik tórtburysh sal.
İ top. A(- 2; 2) V(- 5; 2) S(- 5; 4) D(- 2; 4)
İİ top. A(- 3; 2) V(- 6; 2) S(- 5; 4) D(- 3; 5)
V toby: OÝ, OH koordınata osine qatysty sımmetrıalyq fıgýra sal.
S toby: shyqqan fıgýranyń perımetrin, aýdanyn tap.
Al, balalar, sonymen biz osy taraý boıynsha bilimimizdi qorytyndyladyq.