Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Mektep kóshbasshylyǵy - oqytý úderisin tıimdi uıymdastyrý negizi

Qazirgi ýaqytta Qazaqstannyń bilim berý júıesindegi júrgizilip jatqan bilim mazmunyn jańartýǵa negizdelgen reformanyń ózektiligine kelsek, Elbasy joldaýynda kórsetilgendeı «Orta bilim júıesinde jalpy bilim beretin mektepterdi Nazarbaev zıatkerlik mektepterindegi oqytý deńgeıine jetkizý kerek. Oqytý nátıjesi oqýshylardyń syndarly oılaý, ózindik izdenis pen aqparatty tereń taldaý mashyǵyn ıgerý bolýǵa tıis».

Óz yqpalyn kúsheıtý úshin dırektor oqytý men oqý úderisinde tómendegi tásilder arqyly belsendi rol atqarýlary qajet:

— Muǵalim jumysynyń tıimdiligin baqylaý jáne evalúasıalaý(bilim berýdi uıymdastyrý, is-áreketterdi júıeli zertteý jáne baǵalaý);
— Tálimgerlik pen koýchıng úderisin ózi ótkizý jáne ótkizýge jaǵdaı jasaý;
— Muǵalimderdiń kásibı damýyn josparlaý;
— Ujymdyq jumys pen birlesken oqýdy kótermeleý;

Álemdik tájirıbede tıimdiligi dáleldengen bul júıe qazirgi tańda Qazaqstandyq mektepter úshin ózekti bolyp otyr. «Basqalardy úırete júrip, biz ózimiz de úırenemiz» dep belgili uly oıshyl Seneka Lýsıı aıtqandaı, mektep kóshbasshysy kýrsynda kóshbasshy demokratıalyq stıldi ustana otyryp ózin ǵana damytýmen emes, ujymyna da yqpal etý kerek, ol syrtqy ortaǵa áser etýi, áriptesterin ashyq bolýǵa shaqyrýy kerek, toptyń árbir múshesiniń óz taqyryptary, zerttegen máselelerin ortaǵa salýǵa, ujymnyń ony talqylaýyna múmkindik beredi jáne olardy ári qaraı únemi jetelep, kómektesip otyrsa jumysy nátıjeli bolady dep oı túıdim.

Mektep kóshbasshylyǵy oqytýǵa baılanysty, kásibı damýdyń tıimdi tásili bolyp tabylady. Mekteptiń tıimdi kóshbasshylyǵy yntymaqtastyq, mektep pen ujymda, synypta ózgeris engizýge oń yqpal etedi.

Pedagogıkalyq sheberlik ortalyǵynda alǵan teorıalyq bilimimdi praktıka kezinde ózgeristiń bastamasy retinde júzege asyra bastadym. Álemdik tájirıbeniń tıimdi tustary kóp ekendigine kóz jetkize bastadyq. Atap aıtsaq, syndarly oqytý teorıasyn mektep tájirıbesine engizýdiń bastamasy retinde qurylǵan «Serpin» jelilik qoǵamdastyǵyn qurý, tizbektelgen sabaqtar toptamasyn josparlaý, ıaǵnı orta merzimdi, qysqa merzimdi jospardyń jasalýy, koýchıng, tálimgerlik, Lesson Study úderisi, keri baılanys, baǵalaýdyń jańa formalary, is-áreketti zertteý, monıtorıń jasaý sıaqty jumystyń jańa formalary mektep ómiri úshin úlken jańalyq. Nátıjesinde muǵalimder 7 modýldi yqpaldastyrý arqyly orta merzimdi josparlaýdy úırenedi, qysqa merzimdi josparlaýdy sabaqta qoldana alatyn bolady, sabaq jospary SMART teorıasy boıynsha shynaıy jasalady. Deńgeılik kýrstan ótken muǵalimder bul josparlardyń tıimdi jaqtaryn áriptesterine tanystyryp, sol jerde toptyq jumys jasaı otyryp, jańa sabaq josparyn jasaýǵa muǵalimderge kómek beredi, muǵalimder arasynda yntymaqtastyq, birlesken jumys oń nátıjesin beredi. Sońynda muǵalimdermen keri baılanys jasalady, onda olar bul jańalyqqa óz kózqarastaryn, usynystaryn bildiredi, oqý úderisin jetildirý maqsatynda muǵalimderge arnalǵan birneshe koýchıng sabaqtary ótkiziledi. Osy teorıalyq bilimdi tájirıbede ushtastyryp, yntaly top músheleri sabaqtaryn ótkizýde. Sabaqtarǵa qatysýshy muǵalimder kóbeıdi, sebebi, buryn sabaq taldaǵanda tek muǵalimniń kemshiligi ǵana aıtylatyn, birlesken jumys óz nátıjesin beretindeı múmkindik týdy, problemany birge sheshý arqyly áriptesterdiń arasynda kásibı yntymaqtastyqtyń ornyǵa bastaǵandyǵy kórine bastady. Al oqýshylarǵa kelsek, olardyń sabaqqa degen kózqarastary, syndarly oılaý daǵdylary, oqý úlgirimi oń nátıjesin bere bastady, keri baılanystyń ózi olarǵa óz oılaryn ashyq bildirýge múmkindik beretinin kórsetti, krıterıaldy baǵalaý arqyly ózara baǵalaýdy úırendi.Osy praktıka barysynda mektepte biraz qozǵalys bolyp jatyr, jańalyqtyń lebi sezilýde, kóshbasshy retinde muǵalimderdi úırete júrip, ózim de biraz nárseni úırenip, oı eleginen ótkizdim. Sonymen qatar, TALIS saýalnamasy arqyly muǵalimderdiń biliktiligin arttyrýǵa arnalǵan semınar, konferensıa, qysqa merzimdi kýrstardyń muǵalimder úshin sapasynyń qanshalyqty ekendigin anyqtaýǵa bolady, mekteptegi sheshýge tıisti qandaı problemalarǵa nazar aýdarýǵa bolatyndyǵyn jáne ony sheshýdiń joldaryn qarastyrýǵa múmkindik beredi. Naqtyraq aıtsaq, oqýshy, muǵalim, ata-ana qajettiligi basty nazarǵa alynady. Munyń ózi syndarly oqytýdyń tıimdiligi dep esepteımin. Az ýaqyttyń ishinde mektepte úlken ózgeristerge bastama jasaldy, Prezıdent joldaýyn talqylaý barysynda men joldaýda kórsetilgen máseleler boıynsha muǵalimderge qazirgi ýaqyttaǵy bilim berý júıesine qoıylyp otyrǵan talaptardy deńgeılik kýrs turǵysynan túsindirdim. Aldaǵy ýaqytta jumysymdy odan ári jetildire túsemin, aýqymyn keńeıtemin, jelilik qaýymdastyqtyń jumysyn odan ári jetildirýge yqpal etsem deımin.Osyndaı jumystyń jańa formalaryn júrgizý arqyly mekteptiń oqý-tárbıe úderisine oń ózgeris engizýge bolady dep oılaımyn.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama