InfoHub Logo

Qurmetti otandastar! Barshańyzǵa belgili, Qazaqstan halqy 16 naýryzdan bastap tótenshe jaǵdaı rejımine kóshti. Árıne, bul kezeń jurtshylyqqa ońaı tımegeni anyq. Keıbir azamattar jumysyn joǵaltyp, tabyssyz qaldy. Oıǵa alǵan josparlaryn ózgertýge májbúr bolǵandar da bar. Adamı turǵydan men muny túsinemin. Qaýipti vırýs Qazaqstanda keń jaıylyp ketpeýi úshin osyndaı kúrdeli, biraq asa qajet sheshim qabyldadym. Sonyń arqasynda indet jappaı taralǵan joq.

Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymy da, halyqaralyq sarapshylar da Qazaqstannyń is - qımylyn oń baǵalap otyr. Elimizde qatań karantın sharalary engizilip, qoǵamdyq kóliktiń jumysy toqtatyldy. Mekemeler men kásiporyndardyń basym bóligi qashyqtan jumys isteý rejımine kóshti. Kósheler, turǵyn úıler dezınfeksıalanyp, naýqastarǵa dárigerlik kómek kórsetilýde. Árıne, barlyq oblystaǵy jaǵdaı birdeı emes. Keıbir aımaqtarda indet sharyqtaý sheginen ótken sıaqty. Biraq birqatar óńirde vırýstyń taralý qaýpi áli de seıilmeı otyr. Biz ondaǵy naqty sanıtarlyq ahýalǵa qaraı áreket jasaımyz. Basty mindet – azamattarymyzdyń densaýlyǵyn saqtap, ómirin qorǵap qalý.

Áleýmettik jáne ekonomıkalyq turaqtylyqty qamtamasyz etip, halyqtyń tabysyn saqtaý úshin de arnaıy sharalar qabyldanyp jatyr. Taǵy da qaıtalap aıtamyn: qazirgideı kúrdeli kezde árbir azamat bizdiń nazarymyzda bolady. Memleket eshkimdi qıyndyqta qaldyrmaıdy. Men tótenshe jaǵdaı kezeńinde azamattarymyzǵa qoldaý kórsetýge arnalǵan sharalardyń eki toptamasyn jarıa ettim. Bul sharalar barynsha júzege asyrylýda. Qoǵam tarapynan aıtylǵan oryndy syn - pikirler de bar. Ony eskeremiz. Búgingi kúni 4 mıllıon 250 myń azamatqa qarjylaı kómek kórsetildi. 570 myńnan astam adamǵa azyq - túlik taratyldy. Jalpy, 1, 1 mıllıonnan astam adamdy azyq - túlikpen qamtamasyz etýdi josparlap otyrmyz. Elbasynyń bastamasymen qurylǵan «Birgemiz» qorynan qarjy bólindi.

«Nur Otan» partıasy belsendi jumys atqarýda. Sáýir - mamyr aılarynda 1, 6 mıllıonnan astam adamǵa komýnaldyq tólem úshin kómek kórsetiledi. Azyq - túliktiń jetkilikti bolýyna jáne onyń sapasyna qatysty udaıy monıtorıń júrgizilýde. Elimizde azyq - túlik tapshylyǵy joq. Jergilikti bılik organdary áleýmettik mańyzy bar taýarlar baǵasyn baqylaýda ustap otyr. Biz indetpen kúrestiń aldyńǵy shebinde júrgen dárigerlerdi qarjylaı qoldap jatyrmyz. Densaýlyq saqtaý mınıstrligi jáne ákimder basqa da medısına qyzmetkerlerine kómek kórsetý úshin sharalar qabyldaýda. 1, 6 mıllıonnan astam adam, 11, 5 myń shaǵyn jáne orta bıznes ókili nesıelerin keıin tóleýge múmkindik aldy. Bul jalpy alǵanda 360 mıllıardtan astam teńgeni qamtıdy. Búginde shaǵyn jáne orta bıznes kúrdeli jaǵdaıǵa tap boldy. Osy salaǵa qazir kómektespesek, ekonomıkany qalpyna keltire almaımyz. 700 myńnan astam kompanıa men jeke kásipkerge salyqtyq jeńildikter jasaldy. Sol arqyly olar 1 trıllıon teńgege jýyq qarjyny únemdeı alady. Shaǵyn jáne orta bızneske tıimdi nesıe berý úshin qarajat bólindi. Jumysshy sanyn jáne eńbekaqy kólemin azaıtpaý maqsatynda iri kompanıalarǵa tıisti qoldaý kórsetiledi. Qazir olardyń tizimi jasalýda. Oǵan el ekonomıkasy úshin asa mańyzdy kompanıalar ǵana engiziledi.

Aýyl sharýashylyǵy eńbekkerleri qıyndyqqa qaramastan jumys isteýde. Sharýalardyń eńbegine dán rızamyz. Kóktemgi egis naýqany máseleleri sheshimin tapty. Bul jumysqa eshqandaı kedergi bolmaýy kerek. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine jáne ákimderge osyndaı mindet júkteledi. Osy naýqanǵa jáne ónimdi aldyn ala satyp alýǵa 200 mıllıard teńge bólindi. Sonyń 70 mıllıardy tuqym óndirisin damytýǵa, tyńaıtqyshtar satyp alýǵa jumsalady. Jalpy, azamattar men bıznesti qoldaý úshin 6 trıllıon teńgege jýyq qarjy bólinip otyr. Bul – qomaqty qarajat. Úkimet pen quzyrly organdardyń mindeti – qarjynyń tıimdi jumsalýyn jáne osy úderistiń barynsha ashyq bolýyn qamtamasyz etý. Qol jetkizgen nátıjemen shektelýge bolmaıdy. Qalyptasqan ahýal áli de kúrdeli. Koronavırýs búkil álemdi jaılap keledi. Vırýs juqtyrǵandardyń sany 3 mıllıonǵa jýyqtady. Bul kórsetkish ósip bara jatyr. Pandemıanyń ekinshi kezeńi bastalyp ketýi de yqtımal. Qazaqstan indettiń sharyqtaý sheginen ótken joq. Ahýaldyń baqylaýdan shyǵyp ketý qaýpi bar.

Ókinishke qaraı, keıbir aımaqtarda, ásirese, Almatyda vırýs juqtyrǵan dárigerler jáne medısına qyzmetkerleri óte kóp. Sondyqtan, solardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin shuǵyl sharalar qabyldanýda. Máseleniń anyq - qanyǵyn zerttep, buǵan jol bergen basshylardyń jaýapkershiligin qaraý kerek. Mundaı jaǵdaılarǵa jol bermeý qajet. Qaýipsizdik sharalaryn qatań saqtaǵan jón. Onsyz bolmaıdy. Olaı etpesek, indettiń jańa oshaqtary paıda bolýy múmkin. Koronavırýsqa jeńil - jelpi qaraýǵa bolmaıdy. Karantın talaptarynan bir sátte bas tartsaq, dertti qaıtadan órshitip alamyz. Koronavırýs – adamnyń densaýlyǵyna qater tóndiretin óte juqpaly indet. Muny búkil álem moıyndap otyr. Al, ony joqqa shyǵaryp, jurtqa jalǵan aqparat taratýdyń arty jaqsylyqqa aparmaıtyny belgili. Bul – azamattarymyzdyń densaýlyǵyna nuqsan keltiretin áreket. Elimizdegi qazirgi ahýalǵa baılanysty jáne Memlekettik komısıanyń usynystaryn negizge alyp, men Tótenshe jaǵdaı rejımin bıylǵy 11 mamyrǵa deıin uzartý týraly Jarlyq shyǵarý jóninde sheshim qabyldadym. Bul – biz bastan ótkerip jatqan kúrdeli kezeńniń talaby. Zańǵa sáıkes 11 mamyrda Tótenshe jaǵdaı rejımi aıaqtalady. Elimizdi pandemıanyń sheńgelinen qutqarý – bárimizge ortaq mindet. Men úshin ár azamattyń ómirinen qymbat eshteńe joq.

Sonymen qatar Tótenshe jaǵdaı rejımin qamtamasyz etý jónindegi Memlekettik komısıa karantın talaptaryn jeńildetýge daıyn. Aldymen, vırýstyń taralýyn qatań baqylaýda ustap otyrǵan oblystar men qalalardan bastaýǵa bolady. Memlekettik komısıaǵa elordanyń úlgisimen elimizdiń barlyq aımaǵynda óz jumystaryna kirisetin mekemelerdiń tizimin jasaý tapsyryldy. Birinshi kezekte ónerkásip kásiporyndary, qurylys, jol qurylysy jáne kólik kompanıalary, bankter jáne halyqqa qyzmet kórsetý ortalyqtary jumysqa kirisýi kerek. Biraq barlyq sanıtarlyq normalardy saqtap, jumys oryndarynda únemi dezınfeksıa júrgizip turý qajet. Kúndelikti ómirde áleýmettik ara qashyqtyqty ustanǵan jón. Kásiporyn basshylaryna jáne jergilikti atqarý organdaryna jeke jaýapkershilik júkteledi. Bul oraıda barlyq deńgeıdegi ákimdikterdiń róli aıtarlyqtaı artady. Úkimet kelesi aıda da tabysynan aıyrylǵan azamattarǵa 42500 teńge kóleminde kómek beredi. Qaıtadan ótinim jiberýdiń qajeti joq. Tólem buryn usynylǵan qujat boıynsha júzege asyrylady. Muqtaj otbasylar azyq - túlik ala beredi. Oqshaýlaný kezinde ata - analarǵa kishkentaı balalarymen tórt qabyrǵaǵa qamalyp otyrý ońaı emes. Memlekettik komısıa ákimdiktermen birlesip, aýlalardy jáne oıyn alańdaryn ashý máselesin oılastyrýǵa tıis. Árıne, aldymen, barlyq sanıtarlyq normalar men sanıtarlyq qaýipsizdik talaptary qatań saqtalýy kerek.

Saıajaı ıeleri de qatty alańdap otyr. Óıtkeni, qazir kóktemniń dál ortasy, jurtqa qolaıly kezeń. Memlekettik komısıa bul máseleni qarastyrdy, endi ony sheshý jolyn aıtady. Elimizde jolaýshylarǵa arnalǵan barlyq áýe tasymaly toqtady. Bul der kezinde qabyldanǵan durys sheshim boldy. Degenmen, salystyrmaly túrde jaǵdaıdyń turaqtanǵanyn eskerip, Úkimet 1 mamyrdan bastap Elorda men Almaty arasyndaǵy reısterdi ashatyn boldy. Mundaı shara azamattarmen qatar indetpen kúresip júrgen kóptegen mamandardyń jumysy úshin qajet. Barlyq qaýipsizdik sharalaryn muqıat oılastyryp, avıasıalyq jáne sanıtarlyq qyzmetterdiń ózara is - qımyl tártibin ázirleý mańyzdy. Karantın rejımin birtindep jeńildetý degenimiz ózimiz úırengen kúndelikti tirshilikke qaıta oralý emes ekenin uǵynǵanymyz jón. Oıyn - saýyq jáne saýda ortalyqtary, kınoteatrlar, restorandar, saıabaqtar men adam kóp jınalatyn basqa da oryndar ázirge jabyq bolady. Joǵary oqý oryndary, kolejder, mektepter qashyqtan oqytýdy jalǵastyra beredi. El turǵyndaryn bul sharalarǵa túsinistikpen qaraýǵa shaqyramyn. Halqymyzda «Tózim tilekke jetkizedi» degen maqal bar. Sondyqtan sabyr saqtaıyq.

Kúnniń jylynýy men karantınnen sharshaǵandyq jaýapsyzdyqqa sebep bolmaýǵa tıis. Karantın rejımi buzylsa, koronavırýsqa shaldyqqandardyń sany kúrt kóbeıip ketýi múmkin. Ásirese, sozylmaly aýrýy bar jáne egde adamdar erekshe saq bolýy kerek. Tipti, kishkentaı balalar da aýrý juqtyrýy múmkin ekenin baıqadyq. Sondyqtan olardyń densaýlyǵyna beı - jaı qaraýǵa bolmaıdy. Ázirge bul vırýstyń vaksınasy joq. Karantın sharalaryn qatań ustansaq qana indetten qutylamyz. Asa qajettilik bolmasa, eshqaıda shyqpaı, úıde otyryńyzdar. Bul, ásirese, qazirgi qasıetti Ramazan aıynda óte mańyzdy. Osy kezeńniń de asyl muraty – shydam men tózim, sabyr men qanaǵat ekenin bilesizder. Bıyl Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasy Orazada birqatar rásimnen tartynýdy usyndy. Sondyqtan osyndaı ýaqytta aýyzashardyń ózin kópshilikpen birge ótkize almaıtynymyz belgili. Aldaǵy mamyr aıyndaǵy merekelerdi de úıde atap ótýge týra keledi. Biraq, Jeńis kúninde Uly Otan soǵysy ardagerleriniń birde - bireýi eleýsiz qalmaıdy. Bárine laıyqty qurmet kórsetiledi. Ákimder soǵys jáne tyl ardagerlerine materıaldyq kómek beredi.

Densaýlyq saqtaý mınıstrligi aýrýdy test arqyly anyqtaý jumysyn barynsha kúsheıtýge tıis. Ony halyqaralyq standartqa sáıkes táýligine kem degende 20 - 25 myńǵa deıin jetkizý qajet. Osyǵan oraı, Úkimetke qysqa merzim ishinde otandyq test - júıesiniń óndirisin qolǵa alýdy tapsyramyn. Biz ımmýnobıologıalyq preparattardy ázirleý úshin qolda bar múmkindikterimizdi tolyq paıdalanýymyz kerek. Vaksına qoljetimdi bolǵan kezde Qazaqstan sheteldiń dári - dármegin kútip otyrmaýy qajet. Daǵdarystan keıin de biz medısınany damytýǵa basa mán beremiz. Bul salaǵa memleket tarapynan aýqymdy qoldaý kórsetiledi. Úkimet Halyq densaýlyǵy jáne densaýlyq saqtaý júıesi týraly jańa kodeks jobasyna osy salany jetildiretin naqty usynystar engizýge tıis. Parlament bul kodeksti sesıanyń sońyna deıin qabyldaıdy dep oılaımyn. Biz qazirden bastap daǵdarystan keıingi kezeńge daıyndalýymyz kerek. Bul jóninde Elbasy Qaýipsizdik Keńesiniń 24 sáýirde ótken otyrysynda naqty aıtty. Úkimet pen Ulttyq bank 11 mamyrǵa deıin Ekonomıkalyq damýdy qalpyna keltirý jónindegi keshendi jospardy daıyndaıdy. Onda daǵdarystan zardap shekken salalarǵa qoldaý kórsetý sharalary qamtylady. Búginde elimiz damýdyń jańa deńgeıine qadam basyp otyr. Shyn máninde, biz endi múlde jańa jaǵdaıda ómir súretin bolamyz.

Sondyqtan ekonomıkaǵa jáne memlekettik basqarý júıesine aýqymdy ári mańyzdy ózgerister qajet. İndetpen kúrestiń aldyńǵy shebindegi azamattardy taǵy da erekshe atap ótkim keledi. Halyqtyń qaýipsizdigi úshin jankeshtilik tanytyp júrgen dárigerler men medısına qyzmetkerlerine, quqyq qorǵaý organdarynyń ókilderine jáne áskerı qyzmetshilerge alǵys aıtamyn. Qaýip - qaterge qaramaı muqtaj jandarǵa kómek qolyn sozǵan volonterlerge de rızashylyq bildiremin. Sondaı - aq, halyqqa jedel jáne shynaıy aqparat taratyp júrgen jýrnalıser qaýymyna alǵys aıtamyn. Daǵdarysqa qarsy sharalardy júzege asyrýǵa atsalysqan memlekettik apparattyń qyzmetkerleri de qurmetke laıyq. Qazaqstan halyqaralyq qoǵamdastyqtan esh nárseni jasyrmaı, barlyq málimetti ashyq jarıalap otyr.

Sondyqtan keıbir azamattardy bos sóz ben jalǵan málimetke jol bermeýge shaqyramyn. Árıne, memlekettik organdardyń jumysynda olqylyqtar bar, biraq, memlekettik qyzmetshilerdiń kópshiligi jumysyn adal atqarýda. Kemshilikterdi biz kórip otyrmyz. Odan tıisti sabaq alyp, qajetti sharalardy qabyldaımyz. Bul daǵdarys birligi bekem, elin súıetin otanshyl jurt ekenimizdi kórsetti. Qashanda osylaı ult bolyp uıysa bilsek, barlyq maqsatymyzǵa qol jetkizemiz. Oǵan eshqandaı kúmán joq. Eldiń qamy úshin bastaǵan isimiz qaıyrly bolady dep senemin! Halqymyz «Bereke basy – birlikte» deıdi. Judyryqtaı jumylsaq, kez kelgen qıyndyqty jeńemiz! Biz birgemiz!