- 23 aqp. 2022 00:00
- 235
Muhamedjan Seralın - redaktor
Muhamedjan Seralın - qazaq jýrnalısıkasynyń atasy. Dál osy ataýmen tanymal aqyn,pýblısıs,jýrnalıs,jazýshy, qazaq baspasóziniń bir kirpishin qalaýshy. Bárimiz biletin «Aıqap» jýrnalynyń 1911 jyly negizin qalady. “Aıqap” jýrnalynda tóńkeriske deıin basylǵan 40-qa jýyq maqalalar jazdy. Maqalamen ǵana toqtalmaı orys,parsy,tatar tilin jetik meńgerip, óleń men poema jazdy. Ataqty poemasy retinde «Topjarǵan» jáne «Gúlhashıma» poemalaryn aıta alamyz.
Muhamedjan Seralın - ult qamqorshysy bolǵan tulǵa. Jýrnalısıka salasynda eńbek ótili joq bolǵanymen, Seralın óziniń ómir tájirıbesin paıdalanyp, halyq arasyndaǵy kedeıshilik jaǵdaıyn eskerip, iske kirisken. «Aıqap» jýrnalynyń kótergen aýqymdy máseleleri: el tarıhy, damýy, ekonomıkasy,salt-dástúri, mádenıeti, saıası quqyq, áıel teńdigi, HH ǵasyrdyń bas kezindegi Qazaqstandaǵy jer jaıy, oqý-aǵartý isi, shetel habarlary, musylman ómiri, ádet-ǵuryp, oıyn-saýyq jáne basqada aýqymdy máselelerdi kóterdi. Mine osy san qıly máselelerdi kóterý barysynda, ásirese jer, sý,el tarıhyn jazý ústinde materıaldyń táýelsizdik taqyrybyna qatysty qyrlary múmkindiginshe nazardan tys qalǵan joq.
Jýrnalda qazaq mádenıetin damytý jáne qazaq aqyn, jazýshylarynyń óleńderi, jýrnaldyń alǵashqy betinde bastaý alǵan. Osy salynǵan jolǵa qarap Muhamedjan Seralınniń tarıhta eleýli bir dúnıe qaldyrǵanyn baıqaımyz. 1915jylǵa deıin jaryq kórgen «Aıqap» jýrnalynyń barlyq bólimderi men nómirlerin qarap shyqsaq, bul basylymnyń deńgeıi men maqala sapasy bıik shyńda bolǵanyn baıqaımyz. Qandaıda bir kómeksiz,sonaý joǵarǵy oqý ornyndaǵy kásibı bilimsiz, óziniń týma darynymen, Muhamedjan Seralınniń joǵarǵy oqý orynynda oqyǵan, kásibı bilimi bar tilshierden kem emes.
Osylaı óziniń yntasy ári darynymen, keremet redaktor ári myqty jýrnalıs bolyp shyqty. Sondyqtanda men sózimniń basyn «Muhamedjan Seralın - qazaq jýrnalısıkasynyń atasy» dep bastaý aldym.
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq UÝ "jýrnalısıka" fakúltetiniń 1kýrs stýdenti Qydyrǵazyqyzy Arýjan.