InfoHub Logo

Toptamadaǵy sabaqtar tizimi:
1. Qazaqtyń halyq aspaptary orkestri
2. Mýzykalyq oılanýlar kúndeligi
3. Tabıǵatpen úndesken sybyzǵy.
4. Qazaqtyń ulttyq bı óneri.
5. «Tapqyr bolsań - talas joq» saıysy

Mýzykadan klastan tys is - shara 5 - 6 klass
Mýzykalyq oılanýlar kúndeligi
Kimniń rýhynda mýzyka joq bolsa,
Kimdi ásem áýender eliktetpese,
Sol adamnyń jan dúnıesi túndeı qarańǵy. (V. Shekspır)

Shyǵarmashylyq jeke tulǵanyń qalyptasýyndaǵy mańyzdy oryndardyń birin óner ıelenedi. Ol moraldyq - etıkalyq qasıetterdi tárbıeleýge kómektesedi. Ónerdiń ishinde zamanaýı dúnıeniń neǵurlym túsinikti jáne jalpyǵa qoljetimdi tili - mýzykaǵa erekshe mán beriledi. Balalardy erte jastan mýzykaǵa áýestendirýdiń, shyǵarmashylyq qabiletteri men daryndylyǵyn anyqtaýdyń, olardyń rýhanı mádenıetin tárbıeleýdiń ómirlik qajettigi bar. Mýzyka adamnyń oıy men onyń qyzmetin qurylymdaýǵa kómektesedi, matematıkany, tilderdi zerdeleýdi, ornyqty uzaq merzimdik jadtyń damýyn jeńildetedi.
Oqýshylarǵa ózin - ózi tanytý múmkindigin berýiń úshin mýzykany oqytýdyń formalary men mazmunyn ońtaılandyrý joldaryn izdestirip, búgingi keshke alyp kelip otyrmyz.
Mýzykalyq oılanýlar kúndeliginiń maqsaty - oqýshylarda olardyń emosıalyq qabyldaýshylyǵy negizinde mýzykaǵa belsendi, shyǵarmashylyq kózqaras qalyptastyrý, mýzykalyq shyǵarmalardy tyńdaý mádenıetin tárbıeleý, mýzyka pánin taný úderisinde oqýshy qozǵalysynyń ishki serpinin beıneleý.

Mindetteri;
• oqýshylardy pán boıynsha jańa qyzyqty aqparat izdestirýge ýájdeý;
• mýzykalyq testterge taldaý jasaýǵa, jeke mýzykalyq áserleriniń ózindik qorytyndylaryn tujyrymdaýǵa úıretý;
• oqýshylarda shyǵarmashylyqqa, mýzykanyń ómirmen baılanysyn kóre bilý sheberligine kózqarasy qaǵıdasyn qalyptastyrý;
İs - tájirıbelik máni. Oqý quraly 5 - 6 synyptardaǵy mýzyka sabaqtaryna arnalǵan jáne mýzykalyq bilim berý baǵdarlamasymen qarastyrylǵan taqyryptardy tereńdetedi. «Mýzykalyq oılanýlar kúndeligi»oqýshylardyń jas erekshelikteri esepke alyna otyryp qurastyrylǵan. Onyń kómegimen oqýshylar óz oılaryn bildirýge, shyǵarmashylyqqa, jańa nárseni bilýge úırenedi.
Bul oqý quralynyń aıryqsha erekshelikteri oqýshylarǵa;
• mýzykaǵa degen óz kózqarasyn bildirýge;
• óziniń shyǵarmashylyq ósýin qadaǵalap otyrýǵa;
• mýzykalyq áserlerdi naqty ómirmen baılanys mátininde qarastyrýǵa;
• refleksıalaýǵa múmkindik beredi;
Bul keshtiń jumys isteý júıesin qarastyra otyryp, mynadaı ádister usynylýy múmkin:
problemalyq
• túsindirmeli - ılústrasıalyq:
• salystyrý ádisi jáne basqalar.

Mazmuny. Oqý quraly «Mýzyka 5 - 6 klass» oqýlyqtarynyń qurylymyna sáıkes qurylǵan.
- Mýzykany kimder jasaıdy?
- Mýzykada qansha til bar?
- Mýzykalyq «aýdarmashy»
- «Men bastaımyn, al sen jalǵastyr»
- Sýret jumbaqtardy sheshý.

• İ.«Sazger paraǵy» tapsyrmasynda. «... týraly qyzyqty»aıdary. Oqýshylar sabaq kezinde alǵan bilimderin paıdalana otyryp, «Meniń áserlerim», «Muny bilgen qyzyq», «Óz bilimińdi tekser» tapsyrmalary boıynsha oılaryn ortaǵa salyp, birigip paraqty toltyrady, sosyn bir oqýshy jaýap beredi.

İİ. «Meniń áserlerim» aıdary. Oqýshylarǵa jeke mýzykalyq áserleri negizinde úı tapsyrmasyna ár túrli taqyrypta Esse jazý tapsyrylǵan bolatyn. Mynadaı 4 taqyryp berildi. «Meniń ómirimde osy shyǵarma», «Nelikten búgingi kúnderi Qurmanǵazy shyǵarmalary ózekti», «Sazger aǵaǵa hat», «Kúı jáne kúıshiler» Osylardyń ishinen bir taqyrypqa esse jazyp kelý. Birinshi bolyp 6a klasy bastaıdy.

İİİ. Nazardy damytýǵa arnalǵan oıyn
Oıynǵa qatysýshylar qoldaryn artqa ustap, tizerlep, jarty sheńber quryp otyrady. Júrgizýshi bir áńgimeni bastaıdy. Áńgime barysynda «qasyq» sózin estigende qoldaryndaǵy qasyqty ekinshi alaqandaryna soǵý kerek. Talap; bir mezgilde, birge soǵý kerek.

Áńgime nusqalarynyń biri. «Qasyqtar otbasynda»
Bir otbasy ómir súripti. Olardyń tegi. Aty - jónderi Qasyqtar eken. Birde, jeksenbi kúni búkil otbasy bolyp bir jerde túski as iship qaıtýǵa sheshim qabyldaıdy. Árqaısysy sándenip kıindi, tek kishkentaı uldary ǵana kónbedi. Ájesi; «Al, bizge senimen birge túski astan keıin tańsyq asqa balmuzdaq bolady, biz ony kishkentaı qasyqpen jeıtin bolamyz» - dedi jáne nemeresin kóndirdi. Dámhana «Altyn qasyq» dep atalatyn. Mine, túski as ta ákelindi. Ákesi shesheleriniń stakanyna shyryndy qasyqpen quıýǵa jınalǵany sol edi, ıti Aqtós dastarhandy tartyp qaldy. Edenge tárelkeler, shanyshqylar, stakandar men qasyqtar ushyp tústi. Qatty ashý qysqan daıashy júgirip keldi. Ákeleri barlyǵy úshin, qasyq, tarelkelerge aıyp tólegennen keıin Qasyqtar otbasyna dámhanadan ketýge týra keldi.