MIF álemi
Árbir óskeleń jastyń ishki rezervin, talantyn, darynyn tárbıeleý, oqytý jolynda muǵalimniń jańashyldyǵy, patrıottyǵy, iskerligi kerek. Elimizdiń úlken tiregi bolatyn jas urpaqtyń tereń bilimdi jan – jaqty damyǵan zerek bolýy – zaman talaby. Jas urpaqqa pándi tıimdi uǵyndyrýdyń bir joly – jańa tehnologıa negizderi bolyp tabylady. Jańa ınformasıaly tehnologıany paıdalaný, ǵylymnyń jeke salalaryndaǵy bilim mazmunyn ıntegrasıalap oqytý. Osyǵan baılanysty oqýshylardyń shyǵarmashylyqpen aınalysýyna klastan tys pándik saıystar ótkizýdiń tıgizer septigi mol. Sondyqtan 9 - 10 klass oqýshylarynyń arasynda matematıka, fızıka, ınformatıka pánderi boıynsha ótkizilgen klastan tys « MIF álemi» atty kóńildi tapqyrlar saıysynyń josparyn usynyp otyrmyz.
Taqyryby: MIF álemi. (prezentasıasymen)
Maqsaty: Jan – jaqty, bilimdi, ózindik oı – talǵamy bar, qabiletti jeke tulǵany qalyptastyrý. Oqýshylardyń dúnıetanymyn keńeıtý, oı tolǵaý qabiletterin damytyp, logıkalyq bilikterin jetildirý.
Kórnekilikter:
Jospary:
İ. Kirispe bólimi «MIF» shoý
M - matematıka ǵylymdar patshasy
I - ınformatıka aqparattar ǵylymy
F - fızıka tabıǵattyń patshasy
İİ. Negizgi bólim.
1-týr. «Logıka»
2-týr. «Tańdap al»
3-týr. « Sıqyrly fıgýralar»
4-týr. «Oı jalǵasy». Maqal – mátelder.
İİİ. Qorytyndy.
İ. Kirispe bólim. «MIF» shoý. 10 klass oqýshylary sahnalyq kórinis qoıdy.
Ýa, jarańdar!
Zeıin qoıyp bizdi biraz tyńdańdar.
Ǵylymdardyń ǵylymy
Matematıka, fızıka ınformatıka jaıynda
Bóliseıik! ortaǵa sap oılardy.
Jıylǵan myna balalar
Bilim jolyn qýǵandar
Báriń de
Bilimdi bolyp jan – jaqty
Sanaly bolyp salmaqty
Shyǵamyn degen bıikke
Úlken, úlken arman bar.
Shyndyqty alǵash taratqan
Jyl kúnińdi sanatqan
Taýyp ǵajap jańalyq
Joqtan bardy jaratqan
Esep emeı nemene.
Bilmegendi bilgizgen
Ólshep kıimdi kıgizgen
Barlyq isti atqaryp
Paıdasyn elge tıgizgen
Esep emeı nemene
I. Informatıka álemi
Qyzyǵy mol ǵoı ádemi
Kompúterdeı quraldy
Meńgerdik qoı kádeli.
F. Attas zarád tebiledi
Attas emester kelisedi
Oh! Bul fızıka zańdylyǵy
Endeshe dostar árqashanda aqyldarmen bólisedi.
M. Fızıka jaqyn týys myna bizge
Qozǵalys, energıa, qýat, kúsh te
Bizdersiz eseptelýi múmkin emes
Jarıa qylyp aıtaıyq muny bizde..
Aqyn jandy bolmasa
Matematık te bola almas
Jaqsy shýmaq týmasa
Kóńilge áste qona almas.
(Bári ándetip )
Bes jerde besim jıyrma bes
MIF penen basqa ǵylym bir emes
Arǵy jaǵyn aıtpaımyn
Oıyńa salyp óziń shesh.
Kezdestik mine taǵy da
Salasynyń bilimniń
Saraptaıyq endeshe
Matematıka, ınformatıka, fızıkanyń qyzyǵyn.
«Intermedıa» (biri ekinshisine termometr usynady )
Mynaý termometr ǵoı
Ia, men ony saǵan berdim ǵoı
(Tańdanyp ) Negee?
(Úshinshi oqýshy) Sony bilmediń be? Ol bylaı ǵoı: termometr saǵan bergeni
Jalyndaǵan dostar úshin
Namys otyn qaıraǵan
Ottaı ystyq jaınaǵan
Jankúıerler qyzýyn
Ólsheı bersin degeni ǵoı.
Qurmettep «IFM» ǵylymdaryn
Shırataıyq oı – sanany
Búgingi «MIF álemi» atty keshte
Qashan da « Tapqyr bol!» dep oı salaıyq.
Búginde MIF barlyq jerde
Qurylysta, tehnıkada, óndiriste
Syrlaryn bul ǵylymdardyń úırenińder
Dostar zerdelikpen meńgerińder.
Azamattyń aqyl – keniń ashqandar
Arhımed, Núton, Ál – Farabı, Paskaldar
Gaýss, Evklıd, Pıfagor
Om zańdylyǵy jáne bar.
Sýsyndaǵan óziń syndy ustazdan
İzgi máńgi óshpeıtin dastandar.
Búgingi kesh qyzyqty kesh
Kórermender halaıyq
Oı túısikti qorǵap biz de
Kóriniske nazar salaıyq
Muhtar Shahanovtyń «Armanda» óleńinen kórinis.
Qatysýshylar: avtor, qarıa, bala Doıyl, bala Ábý, Ábý – Nasyr – ál – Farabı.
İİ. Negizgi bólim.
Shaqyramyz kelińder!
Esep – qısap, jumbaq oıdy sheshýge
Kúsh, ónerdi, jıyp kelip, bilimdi
Jıyp bárin oıdy ortaǵa salýda.
1 týr. «Logıka»
2 týr. «Tańdap al» Oqýshylarǵa «1» jáne «2» sany beriledi. Tańdaý arqyly suraqtardy tańdap alady.
İ – suraqtar.
1. Atomnyń qurylysyn ashqan kim? (Rezerford )
2. Kompúterdiń aýrýy........? ( Vırýs )
3. Úsh syzyqtan paıda bolǵan fıgýra? ( Úshburysh )
4. «Kompúter» sózi aǵylshyn tilinen aýdarǵanda neni bildiredi? ( Esepteýish )
5. “Evrıka” - kimniń sózi? ( Arhımed )
6. Keri sannyń kóbeıtindisi? ( 1 )
7. Kóz ben monıtordyń ara qashyqtyǵy neshe sm bolýy tıis? ( 60 - 70 sm)
8. Elektr zarády joq bólshekter? ( neıtron )
9. 45 mınýt saǵattyń qandaı bóligi? ( ¾ bóligi )
10. Eń úlken horda? ( dıametr )
İİ - suraqtar.
1. Alǵashqy áıel ǵaryshker? (Valentına Tereshkova)
2. Qandaı sannyń bir ǵana kvadrat túbiri bar? (nól)
3. “Aqparat” sózi latyn tilinen aýdarǵanda qandaı maǵyna beredi?
(túsindirý, baıandaý )
4. Kúnniń energıasy Jerge qandaı jolmen beriledi? (sáýle shyǵarý)
5. Observatorıa degen ne? (aspan juldyzdaryn baqylaıtyn oryn)
6. Eń alǵashqy áıel matematık? (Sofá Kovalevskaıa )
7. Eki qatynastyń teńdigi? (proporsıa )
8. Kompúterdiń teledıdary? (monıtor )
9. Kompúterdiń eń basty bóligi, mıy? (prosesor)
10. Barlyq eki tańbaly sandarda 5 sıfry neshe ret kezdesedi? (18 ret)
3-týr. « Sıqyrly fıgýralar»
4-týr. «Oı jalǵasy». Maqal – mátelder.
1) Jeti ret ólshep, bir ret kes
2) Bir tal kesseń, on tal ek
3) Jigit bir syrly, segiz qyrly
4) Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi
Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi
5) Alty aǵa birigip, áke bolmas,
Jeti jeńge birigip, ana bolmas
6) Dosyń bolǵanyna maqtan,
Dushpanyń jalǵyz bolsa da saqtan.
7) Jeti jurttyń tilin bil,
Jeti túrli ilim il
8) Bilgenin bir toǵyz,
Bilmegeniń toqsan toǵyz.
İİİ bólim. Qorytyndy. E. Hasanǵalıevtiń «Atameken» ániniń áýenimen oryndalady.
Biz jastary jańa ǵasyr dáýirdiń
Bilim bergen usta degen qaýymnyń
Boıǵa jınap qaırat, jiger, namysty
Baǵyndyryp MIF álemin, ǵaryshty
Biz Bozoıdyn ulanymyz
Bar ekpinmen samǵa alǵa, tek qana alǵa
Jańa, jańa asýlarǵa.
Bilim alyp Bozoı orta mektepte
Bar bilimdi bolashaqqa arnaımyz
Jelbiretip, tatýlyq pen dostyqty
Jeńis týyn bıik ustap samǵaımyz.
Saıys sońynda ádil - qazylarǵa sóz berilip, qatysqan oqýshylar «Alǵys hat», «Maqtaý qaǵazymen» marapattaldy.
Taqyryby: MIF álemi. (prezentasıasymen)
Maqsaty: Jan – jaqty, bilimdi, ózindik oı – talǵamy bar, qabiletti jeke tulǵany qalyptastyrý. Oqýshylardyń dúnıetanymyn keńeıtý, oı tolǵaý qabiletterin damytyp, logıkalyq bilikterin jetildirý.
Kórnekilikter:
Jospary:
İ. Kirispe bólimi «MIF» shoý
M - matematıka ǵylymdar patshasy
I - ınformatıka aqparattar ǵylymy
F - fızıka tabıǵattyń patshasy
İİ. Negizgi bólim.
1-týr. «Logıka»
2-týr. «Tańdap al»
3-týr. « Sıqyrly fıgýralar»
4-týr. «Oı jalǵasy». Maqal – mátelder.
İİİ. Qorytyndy.
İ. Kirispe bólim. «MIF» shoý. 10 klass oqýshylary sahnalyq kórinis qoıdy.
Ýa, jarańdar!
Zeıin qoıyp bizdi biraz tyńdańdar.
Ǵylymdardyń ǵylymy
Matematıka, fızıka ınformatıka jaıynda
Bóliseıik! ortaǵa sap oılardy.
Jıylǵan myna balalar
Bilim jolyn qýǵandar
Báriń de
Bilimdi bolyp jan – jaqty
Sanaly bolyp salmaqty
Shyǵamyn degen bıikke
Úlken, úlken arman bar.
Shyndyqty alǵash taratqan
Jyl kúnińdi sanatqan
Taýyp ǵajap jańalyq
Joqtan bardy jaratqan
Esep emeı nemene.
Bilmegendi bilgizgen
Ólshep kıimdi kıgizgen
Barlyq isti atqaryp
Paıdasyn elge tıgizgen
Esep emeı nemene
I. Informatıka álemi
Qyzyǵy mol ǵoı ádemi
Kompúterdeı quraldy
Meńgerdik qoı kádeli.
F. Attas zarád tebiledi
Attas emester kelisedi
Oh! Bul fızıka zańdylyǵy
Endeshe dostar árqashanda aqyldarmen bólisedi.
M. Fızıka jaqyn týys myna bizge
Qozǵalys, energıa, qýat, kúsh te
Bizdersiz eseptelýi múmkin emes
Jarıa qylyp aıtaıyq muny bizde..
Aqyn jandy bolmasa
Matematık te bola almas
Jaqsy shýmaq týmasa
Kóńilge áste qona almas.
(Bári ándetip )
Bes jerde besim jıyrma bes
MIF penen basqa ǵylym bir emes
Arǵy jaǵyn aıtpaımyn
Oıyńa salyp óziń shesh.
Kezdestik mine taǵy da
Salasynyń bilimniń
Saraptaıyq endeshe
Matematıka, ınformatıka, fızıkanyń qyzyǵyn.
«Intermedıa» (biri ekinshisine termometr usynady )
Mynaý termometr ǵoı
Ia, men ony saǵan berdim ǵoı
(Tańdanyp ) Negee?
(Úshinshi oqýshy) Sony bilmediń be? Ol bylaı ǵoı: termometr saǵan bergeni
Jalyndaǵan dostar úshin
Namys otyn qaıraǵan
Ottaı ystyq jaınaǵan
Jankúıerler qyzýyn
Ólsheı bersin degeni ǵoı.
Qurmettep «IFM» ǵylymdaryn
Shırataıyq oı – sanany
Búgingi «MIF álemi» atty keshte
Qashan da « Tapqyr bol!» dep oı salaıyq.
Búginde MIF barlyq jerde
Qurylysta, tehnıkada, óndiriste
Syrlaryn bul ǵylymdardyń úırenińder
Dostar zerdelikpen meńgerińder.
Azamattyń aqyl – keniń ashqandar
Arhımed, Núton, Ál – Farabı, Paskaldar
Gaýss, Evklıd, Pıfagor
Om zańdylyǵy jáne bar.
Sýsyndaǵan óziń syndy ustazdan
İzgi máńgi óshpeıtin dastandar.
Búgingi kesh qyzyqty kesh
Kórermender halaıyq
Oı túısikti qorǵap biz de
Kóriniske nazar salaıyq
Muhtar Shahanovtyń «Armanda» óleńinen kórinis.
Qatysýshylar: avtor, qarıa, bala Doıyl, bala Ábý, Ábý – Nasyr – ál – Farabı.
İİ. Negizgi bólim.
Shaqyramyz kelińder!
Esep – qısap, jumbaq oıdy sheshýge
Kúsh, ónerdi, jıyp kelip, bilimdi
Jıyp bárin oıdy ortaǵa salýda.
1 týr. «Logıka»
2 týr. «Tańdap al» Oqýshylarǵa «1» jáne «2» sany beriledi. Tańdaý arqyly suraqtardy tańdap alady.
İ – suraqtar.
1. Atomnyń qurylysyn ashqan kim? (Rezerford )
2. Kompúterdiń aýrýy........? ( Vırýs )
3. Úsh syzyqtan paıda bolǵan fıgýra? ( Úshburysh )
4. «Kompúter» sózi aǵylshyn tilinen aýdarǵanda neni bildiredi? ( Esepteýish )
5. “Evrıka” - kimniń sózi? ( Arhımed )
6. Keri sannyń kóbeıtindisi? ( 1 )
7. Kóz ben monıtordyń ara qashyqtyǵy neshe sm bolýy tıis? ( 60 - 70 sm)
8. Elektr zarády joq bólshekter? ( neıtron )
9. 45 mınýt saǵattyń qandaı bóligi? ( ¾ bóligi )
10. Eń úlken horda? ( dıametr )
İİ - suraqtar.
1. Alǵashqy áıel ǵaryshker? (Valentına Tereshkova)
2. Qandaı sannyń bir ǵana kvadrat túbiri bar? (nól)
3. “Aqparat” sózi latyn tilinen aýdarǵanda qandaı maǵyna beredi?
(túsindirý, baıandaý )
4. Kúnniń energıasy Jerge qandaı jolmen beriledi? (sáýle shyǵarý)
5. Observatorıa degen ne? (aspan juldyzdaryn baqylaıtyn oryn)
6. Eń alǵashqy áıel matematık? (Sofá Kovalevskaıa )
7. Eki qatynastyń teńdigi? (proporsıa )
8. Kompúterdiń teledıdary? (monıtor )
9. Kompúterdiń eń basty bóligi, mıy? (prosesor)
10. Barlyq eki tańbaly sandarda 5 sıfry neshe ret kezdesedi? (18 ret)
3-týr. « Sıqyrly fıgýralar»
4-týr. «Oı jalǵasy». Maqal – mátelder.
1) Jeti ret ólshep, bir ret kes
2) Bir tal kesseń, on tal ek
3) Jigit bir syrly, segiz qyrly
4) Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi
Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi
5) Alty aǵa birigip, áke bolmas,
Jeti jeńge birigip, ana bolmas
6) Dosyń bolǵanyna maqtan,
Dushpanyń jalǵyz bolsa da saqtan.
7) Jeti jurttyń tilin bil,
Jeti túrli ilim il
8) Bilgenin bir toǵyz,
Bilmegeniń toqsan toǵyz.
İİİ bólim. Qorytyndy. E. Hasanǵalıevtiń «Atameken» ániniń áýenimen oryndalady.
Biz jastary jańa ǵasyr dáýirdiń
Bilim bergen usta degen qaýymnyń
Boıǵa jınap qaırat, jiger, namysty
Baǵyndyryp MIF álemin, ǵaryshty
Biz Bozoıdyn ulanymyz
Bar ekpinmen samǵa alǵa, tek qana alǵa
Jańa, jańa asýlarǵa.
Bilim alyp Bozoı orta mektepte
Bar bilimdi bolashaqqa arnaımyz
Jelbiretip, tatýlyq pen dostyqty
Jeńis týyn bıik ustap samǵaımyz.
Saıys sońynda ádil - qazylarǵa sóz berilip, qatysqan oqýshylar «Alǵys hat», «Maqtaý qaǵazymen» marapattaldy.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.