InfoHub Logo

Maqsaty: Balalarǵa naýryz merekesi naýryz kóje týraly túsinik berip, ónerlerin kópshilik aldynda kórsetýge úıretý. Adamgershilikke, sypaıylyqqa, birin - syılaýǵa kómektesýge, keshirimdi bolýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Qanatty sózder, slaıd.
Barysy:
1 - júrgizýshi:
Ýa, halaıyq, halaıyq!
Munda nazar salaıyq.
Merekesi halyqtyń
Naýryz toıyn bastaıyq.
Qutty bolsań mereke
Bolsyn dýman bereke.
2 - júrgizýshi:
Naýryz toıy qutty bolsyn!
Denderiń saý; myqty bolsyn!
Aman esen bolaıyq;
Barshańyzǵa tilerim osy halaıyq!
1- júrgizýshi:
Elimizdiń nesibesi kóp bolsyn,
Sıyr jelini tolatuǵyn sút bolsyn.
Jaýyn jaýyp, jer betine kók tolsyn,
Dalamyzǵa bul jańa jyl qut bolsyn!
2 - júrgizýshi:
Qut bolyp azat kún – Naýryzy,
Shyrqalsyn qazaqtyń án – jyry.
Jasyna jas qosyp balanyń,
Alaqaı keldi Jańa jyl.
Áje kıimin kıgen qyz shashý shashady.
Áje:
Naýryz - kóktem toıymyz:
Toı dámi mol: toıyńyz!
Kún uzarar jylynyp,
Óser bizdiń boıymyz.
Tóldedi de malymyz,
Tamyr jaıdy talymyz!
Toı jasap el endi
Qýanyshqa bólendi.
Jarqyraǵan jas nurly
Jasa, Naýryz, dástúrli!
1 - júrgizýshi: Kóp jasańyz áje.
2 - júrgizýshi:
Naýryz meıram júrekterge nur sepken,
Mańdaıymnan súıip jatyr kún kóktem.
Jaryǵyńmen, shýaǵyńmen kún – ana,
Alyp keldi jer betine gúl kóktem.
1 - júrgizýshi:
Naýryz táńir bizge násip etken,
Meıirin tanysyn dep tasyp ótken.
Naýryz sán - saltanat, ulttyq rýh,
Baqytty naýryzy bar halqym netken!
2 - júrgizýshi:
Estımiz jyr men sazdy,
Qaramaı mol men azyńa.
Ón boıy shattyq, án men kúı,
Naýryzym ulttyq qazyna!
1 - júrgizýshi:
Júrińizder naýryzda basyp aıaq,
Qalys adam bolmasyn neken - saıaq.
Án aıtylsyn,
Bı bılensin qaýym bolyp,
Ýaqyt boldy turmaıtyn ónerdi aıap:

2-júrgizýshi: Ýa, qadirmendi halaıyq! Ulys kúnderińiz qutty bolsyn! Bizder Naýryz meıramy týraly derekter jınap edik. Kóp qurbylarymyz Naýyryz
tarıhy týraly ústirt biletinge uqsaıdy, sol sebepten meıramymyzdyń tarıhyna boılaý úshin burynǵy ǵasyrlar úlgisine sheginis jasaǵymyz kelip tur.
1- júrgizýshi: Iá, bizdiń de bilmeıtinimiz kóp eken. Naýryz sóziniń túp tórkini ıran tilinde jatqanyn buryn kim bilgen. Noý degen – jańa, rýz – kún degen maǵynany bildirip, jyldyń jańa kúnin aıǵaqtap tur. Al, qazaq tilinde «naýryz» jyl basynda toılanatyn meıram bolsa, ekinshiden aı jáne ulys kúngi pisiriletin kójeniń aty
2 -júrgizýshi: Naýryz meıram ózge halyqtardyń da dástúrinde bar eken. Al, ejelgi túrkilerdiń dástúri tipten qyzyq. Ulys kúnderi barsha er azamattar boılaryn túzep, jańa kıimderin kıip, alty kún sadaq atyp mashyqtanady. Jetinshi kúni bári jıylyp jamby atady. Kóz mergeni, qol mergeni bar bári atyp, qaı tıgizgeni sol kúni elge han bolyp, bıligin júrgizýge erki berilipti.
1- júrgizýshi: Túbi bir túrki halqy – Irandy arabtar jaýlap alǵanǵa deıin Naýryz kúni kún sóziniń bas árpi «shın» - men bastalatyn jeti zatty dastarhanǵa qoıady eken. Sol úrdis áli kúnge deıin buzylǵan joq. Bul kúnderi
respýblıkamyzda jasaıtyn barlyq ulttar men ulystar ókilderi maqtaıtyn naýryz kójemiz de jeti qasıetti taǵamnan daıyndalady emes pe...
2 -júrgizýshi: Halqymyzdyń aıtýynsha, 21 - naýryz túni dalany Qyzyr ata aralaıdy eken. Qyzyr adamdarǵa dáýlet darytyp, baq qondyratyn, aqsaqal keıpinde kórinetin qıal – ǵajaıyp adam.
Osy kezde syrttan Qyzyr baba kiredi
Qyzyr baba:
Aý, aman ba, jarandar!
Altyn tańǵa qarańdar:
Erte jaınap atty tań
Estilip tur shattyq án.
Juraǵatym qýanyp,
Rahatyn tapty jan.
Kúnniń jańa nury bar
Munyń ǵajap syry bar
Halyq súıgen meıram – bul:
Qarsy alaıyq, turyńdar!
Bári oryndarynan turyp, dý qol shapalaqtap, kele jatqan jańa kún – Naýryzdy qarsy alady...
Naýryz:
Sálem, ata – analar!
Aınalaıyn, balalar!
Qyzyr baba, aman ba?.
Qyzyr baba:
Qosh kelipsiń, Naýryz!
Arman toıy ananyń,
Qýanyshy ǵalamnyń
Qutty bolsyn qadamyń!
Kórermender qol soǵady Naýryz bas ıedi.
Naýryz:
Ashyq bolsa kúnimiz,
Ashylady nurymyz:
Baı tulǵaly óńirde
Aıtylady jyrymyz.
Jaınatamyn gúl – gúldi,
Saıratamyn bulbuldy.
Mereıli jurt toılasyn,
Meıram etip bul kúndi.
Sútti bolsyn malymyz!

Qyzyr baba: Kóp rahmet, Naýryz qyzym!

Qyzyr baba: Al, endi men osy toıǵa degen ózimniń batamdy bereıin
Al tyńdańdar batamdy:
Ardaqtańdar atany!
Ananyń sútin aqtańdar
Arlaryńdy saqtańdar!
Keń peıil, darqan halqymyz,
Keńeıdi dástúr saltymyz:
Dástúrin eldiń syılańdar!
Dástúrli saltty toılańdar!
Oryndalsyn oılaryń,
Toıǵa ulassyn toılaryń!
Áýmın!!!
Naýryz Qyzyr baba! Myń jasańyz. Sizge kóp rahmet! Al endi jınalǵan qaýym bizder ruqsat bolsa úlken saparymyzdy basqa aýyldarda jalǵastyrmaqpyz. Saý, bolyńyzdar!
1 - júrgizýshi: Olaı bolsa biz toıymyzdy aýyldardy aralap, qandaı qyzyqtar bolyp jatqanyn birge tamashalaıyq
Osy kezde syrttan Qojanasyr men Aldar Kóse keledi
Aldar Kóse: Ýa, halaıyq armysyń! Osy jaqtaǵy aýyldar naýryz toıyn dúrkiretip toılatpaqshy degendi estip Qojekeń ekeýmizdiń jetken betimiz osy.
Qojanasyr: Durys aıtasyń Aldar. Endeshe qonaqtarmen birge baryp, toıdyń qalaı ótip jatqanyn kóreıik
2 - júrgizýshi: Bárekeldi! Júrińizder.
Osy kezde qonaqtar aýyldardy aralap, ónerlerin tamashalaıdy
Aldar Kóse: Aý, Qojeke naýryz toıy keremet toılandy. Endi bizder basqa aýyldarǵa baryp saparymyzdy odan ári jalǵastyraıyq
Qojanasyr: Olaı bolsa biz jolǵa shyǵaıyq. Saý, bolyńyzdar!
2 - júrgizýshi: Kóp rahmet, kelgenderińizge
1 - júrgizýshi: Halqymyz Ulys kúndi «jyl basy» dep sanaıdy. Tilimizde Naýryzǵa qatysty «jer betine jaqsylyq uıalaǵan kún», «uzaq ushyp kelgen kún», «jyldyń jerge túsken kúni», «Samarqannyń kók tasy erigen kún», degen sıaqty beıneli sózder saqtalyp keledi.
2- júrgizýshi: Aq jol! Al, qadirmendi aǵaıyn! Naýryz merekesimen jalǵasqan toı bizden basqa synyptarda da ótpekshi. Endi ertede qazaqtardyń Naýryz toıyn qalaı qarsy alǵany sizderdi qyzyqtyratyn bolýy kerek. sóz kezegi sende.
1-júrgizýshi: - Naýryz qarsańynda halqymyz Qyzyr kúni jańa jyl tabaldyryq attap, úıge engende « jalǵyz shala sáýle bolmas» dep tórge qos shyraq jaǵady eken. Úı ishi kir – qoqystan ada bolsa, jyl boıy aýrý – syrqaýdan aman bolamyz degen senimmen múlikterin jýyp, súrtip, kórpe jastyqtardy qaǵyp silkeıtin bolǵan.
2 -júrgizýshi: Iá, jańa jyldy qalaı qarsy alsań, jyl boıǵy ómiriń dál osylaı ótedi degen naqyl ár halyqta bar. Halqymyz jyl boıy molshylyq bolsyn dep ydystarǵa bıdaı, arpa, suly, júgeri, t. b toltyryp, sút, aıran, shubat, ýyz quıyp qoıady
1 -júrgizýshi: Musylman halyqtarynyń kóbine tán Naýryz meıramy týraly biraz aıttyq. Árıne biz qamtymaǵan rásimder kóp. Kún men tún teńelgen ýa - qytta toılanatyn bul meıramymyzdyń eń basty qasıeti teńdik, adamgershilik, molshylyq sıaqty abzal qasıetterden turady.
2 -júrgizýshi: Rahmet sizderge!
Dúr silkinsin dala bir
Qutty bolsyn jańa jyl!!!
Qutty bolsyn Naýryz – toı,
Qutty bolsyn jańa jyl!!!
Ekeýi birge: Naýryz qutty bolsyn!
Denderimiz saý, myqty bolsyn.
Naýryz toıy kele bersin!
Barlyq halyq baqytty bolsyn,
Elimizdiń nesibesi kóp bolsyn,
Qosh, saý bolyńyzdar, halaıyq!
Kóriskenshe kún jaryq bolsyn!