InfoHub Logo

Kiriktirlgen sabaq
10 klass
Ontogenez - organızmniń jeke damýy jáne tulǵa
Maqsaty:
Bilimdilik: Organızmniń damýy, jeke tulǵanyń qalyptasýy, oǵan áser etetin faktorlar týraly túsinik qalyptastyrý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń ontogenez, adamı qasıetter týraly túsinigin, dúnıetanymyn keńeıtý
Tárbıelik: Óz betinshe tujyrym, qorytyndy jasaýǵa, erkin jaýap qatýǵa úıretý, kásibı baǵdar berý, rýhtandyrý, salaýatty ómir saltyna tárbıeleý, patrıottyq tárbıe berý.
Sabaqtyń tıpi: Aralas sabaq
Sabaqtyń túri: Kiriktirilgen sabaq
Sabaqtyń ádisi: Toptaý, oı shaqyrý, erkin mıkrofon, slaıd
Pánaralyq baılanys: Bıologıa, ádebıet, fılosofıa
Sabaqtyń kórnekiligi: Interbelsendi taqta

Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý
2. Oı shaqyrý
3. Jańa sabaq
4. Bekitý
5. Qorytyndy
6. Baǵalaý
7. Úıge tapsyrma
Sabaqtyń urany:
Jatyrda qandy emizgen,
Aýyzsyz qorek jegizgen.
Týǵyzyp, túzep, ósirip,
Ózimdi ózim degizgen.
(Shákárim)

İİ Úı tapsyrmasyn tekserý
"Tez, shapshań" Oı shaqyrý
1. Atalyq pen analyq jynys jasýshasynyń qosylýy
2. Qosarynan uryqtanýdy ashqan ǵalymdar
3. Trıploıdty jasýsha
4. Analyq bezderinen bólinetin jasýsha
5. Atalyq bezderinen bólinetin jasýsha
6. Bozbala degenimiz kim?
7. Boıjetken degenimiz kim?
8. Ana kim?
9. Áke kim?
10. Urpaq tárbıesinde kimniń róli joǵary dep oılaısyń?

İİİ Jańa sabaq:
Ontogenez
↓
1. Embrıondyq
2. Postembrıondyq
↓
týra damý
túrlenip damý

Embrıologıa - uryqty zertteıtin ǵylym
№ --- Embrıogenezdińsatylary ----- Uryq qabattary ---- Uryq japyraqshalary ----- Músheler
1 ----- Bólshektený - blastýla --------- Birqabatty uryq
27 --- Gastrýla ----------------------------- Ekiqabatty uryq
-------------------------------------------------- Úshqabatty uryq

Ǵasyrdan uzaq ǵumyr
(Uryqtyq kezeńge saıahat, slaıd arqyly túsindiriledi)
1. Uryqtanǵan jumyrtqa jasýshasy tez ekige bólinedi, 10 saǵattan keıin taǵyda mıtoz, bolashaq adam endi 4 jasýshadan turady. 1 jumadan keıin jasýshanyń sany 100 - ge jetedi, salmaǵy 1 gramdaı ǵana uryq jatyrǵa bekinip, damı bastaıdy.

2. 1 aptadan keıin men jaıly shyryshty qalyq qabatqa ornalastym. 1 - shi aptada mende qaǵanaq pen kindik paıda boldy, 18 kúnde júregim soǵa bastady. aıdyn sońynda ókpe, baýyr, búırek, mı, kóz ben qulaq paıda boldy. Uzyndyǵym 5mm.

3. Damýdyń 2 - shi aıy. Júıke júıem damýda. Mıym úlken adamnyń mıyndaı qyrtysty. Infeksıadan qorǵaıtyn tımýs bezi jumysqa kiristi. Aıaq - qolym ósip keledi. Saýsaqtarym qalyptasa bastady. Boıym 2 - 3 sm. Barlyq múshelerim qalyptasyp boldy.

4. Damýdyń 3 - shi aıy. Boıym 5 - 6 sm. Meni endi uryq demeı, bala dep ataıdy. Anamnyń qýanyshyn, renishin seze alamyn.

5. Damýdyń 4 - shi aıy. Boıym 10 - 16 sm. Salmaǵym 40 - 50 gr. Basyma alǵashqy shash shyqty. Ana qursaǵynda erkin júzip júremin. Anam aıaǵymnyń qozǵalysyn anyq sezedi.

6. Damýdyń 5 - shi aıy. Syrtqy dúnıeniń qatty dybystaryn seze bastadym. Anamnyń maǵan arnaǵan jyly sózderinen masaırap qalamyn, sharap nemese araq ishse bet aýyzymdy tyrjıtyp, jaratpaǵanymdy bildirip, aıaǵymmen tebe bastaımyn.

7. Damýdyń 6 - shy aıy. Bul aıdy qozǵalý aıy dep ataıdy. 30 mınýtta 20 - 60 ret qozǵalamyn. Ana qursaǵy maǵan tarlyq ete bastady. Jaryq dúnıege shyǵýǵa daıyndalyp, basymdy tómen burdym.

8. Damýdyń 7 - shi aıy. Kózimdi ashtym, qursaqtyń ishi qarańǵy bolsa da qabaǵymdy qaqpastan aınalama qaraımyn. Túrli sebeptermen jaryq dúnıege shyǵý kerek bolsa, dárigerlerdiń kómegimen ómir súrýge qabilettimin.

9. Damýdyń 8 - shi aıy. Men kishkentaı adammyn. Júregim mınýtyna 120 - 140 ret soǵady. Boıym 40 sm. Salmaǵym 1700 gr. Anamnyń kóbirek dem alyp, jıi tamaqtanǵanyn qalaımyn. kún sanap júrmin.
10. Damýdyń 9 - shy aıy. Anamnyń “tar” qursaǵyn keńitip, omyraýyn ıitip, men ómirge keldim.

Keń dúnıe, tósińdi ash men kelemin...
(ádebıet páni muǵaliminiń sózi, slaıd arqyly túsindiriledi)
İV Oı túıin
● Men kimmin? (tirshilik ıesi, adam, perzent, maman, óz otanyn súıetin patrıot)
● Bul ómirde meniń ornym qandaı?
● Óz ornymdy adaspaı tabý úshin ne isteýim qajet?
● Meniń boryshym...

V Baǵalaý
Vİ Úıge tapsyrma:
Ontogenez - organızmderdiń jeke damýy.
Adam uryǵynyń damýyna zıandy ádetterdiń áseri.
Adam tulǵasynyń qalyptasýyna keri áserin tıgizetin jat qylyqtar (juptyq joba)