Ósimdikter qansha jyl tirshilik etedi?
Sabaqtyń taqyryby: Ósimdikter qansha jyl tirshilik etedi?
Sabaqtyń maqsaty: 1. Ósimdiktiń tiri aǵza ekenin aıta otyryp, onyń tirshiligine qajetti orta men jaǵdaılar týraly bilimin pysyqtaý, meken ortasyna qaraı tirshilik etý uzaqtyǵy jaıynda maǵlumat berý.
2. Tabıǵatty aıalaýǵa, qamqor bolýǵa tárbıeleı otyryp, ekologıalyq bilim berý.
3. Tabıǵat týraly bilimderin pysyqtap, kúndelikti ómirde baqylaý ádisterin damytý
4. Oqýshylarda ǵylymı túsinik qalyptastyrý.
Kórnekilikter: sýretter, syzbalar, qajetti ósimdikter.
Sabaqtyń túri: jarys sabaq
Sabaqtyń tıpi: izdenis sabaq, toptyq jumystar.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, óz oıyn ortaǵa salý, áńgimeleý, salystyrý, zertteý.
Pánaralyq baılanystar: matematıka, ana tili, beıneleý óneri, qazaq tili.
Sabaqtyń bólimderi Sabaqtyń mazmuny
Uıymdastyrý bólimi
Psıhologıalyq daıyndyq
(2 mınýt)
- Búgingi sabaǵymyzda toptarǵa bólinip, jarysyp, bilimimizdi, jyldamdyǵymyzdy synaımyz. Endi sol sabaqqa ózderińniń bir - birlerińe qandaı sáttilik tilekteriń bar? «Shattyq sheńberin» quryp, sáttilik tilekterińdi aıtyńdar. (slaıd№1)
Sheńber bolyp turaıyq.
Alaqandy sozaıyq,
Sáttilik tilep sabaqta
Kóńildi de bolaıyq.( tilek aıtady)
Jańa sabaqqa daıyndyq
(2 mınýt) Aldaryńdaǵy qıyndylar durys qurastyryńdar sonda shyqqan sýret toptaryńnyń aty bolady.(slaıd№2)
Toptarǵa belgilerin tapsyrý.
«Aq bıdaı», « Aq qaıyń», «Kúnbaǵys»
Ár top ózine top basshysyn saılap alsyn.
- Qaıyń, kúnbaǵys, bıdaı osy úsheýin jalpy qalaı ataımyz?(ósimdikter)
«Úı tapsyrmasyn tekserý»
(daıyndalýǵa 2 mınýt, jaýap berý úshin ár topqa 3 mınýttan) «Qaıtalaý - bilim anasy» demekshi osyǵan deıingi bilimderińdi tekserip, bilimderimizdi synap kóreıik. Ár topqa ár túrli tapsyrma.
1 - topqa tapsyrma: «Ósimdikterdiń alýan túrliligi» (sýretpen jumys,) (slaıd№3)
Qıyp, jelimdeý arqyly sýrettegi ósimdikterdi toptap oryndaryna ornalastyrý.
Ylǵal súıgish: baqbaq
Qurǵaqshylyqqa tózimdi: súttigen
Jaryq súıgish: bıdaı
Kóleńkege tózimdi: saýmaldyq
Jylý súıgish: júgeri
Sýyqqa tózimdi: bıdaı
2 - shi topqa tapsyrma:«Ósimdikterdiń toptalyp ósýi»
Ylǵal súıgish. Qurǵaqshylyqqa tózimdi.
Jaryq súıgish. Kóleńke tózimdi.
Jylý súıgish. Sýyqqa tózimdi.
(sýretpen jumys) (slaıd№4) Sýretten aǵashtar, butalar, shópter týraly ósimdikterdiń toptalýyn aıta otyryp, olardyń adamdarǵa uqsastyǵyn dáleldeý.
3 - inshi topqa tapsyrma:
Úıde jattap kelgen óleńderin, jańyltpashtaryn, shyǵarmalaryn aıtqyzý.(tekserý)(slaıd№5,№6,№7)
Oqýshylardyń jaýaptaryn baǵalaý
- Ósimdikterdiń ózi birigip ómir súrip, bir - birine qamqor bolady eken. Álsizderin áldileri qorǵaıdy.
Sergitý sáti (1 mınýt)
Ósimdikter sýretimen. (slaıd№8,№9,№10,№11,№12)
(ylǵal súıgish) otyrý,(jaryq súıgish ) turý qoldy sozý,(kóleńkege tózimdi) qolymen basyn jabý,(jylý súıgish) jylyný.
Jańa sabaq (2 mınýt)
Túsinik berý: (2 mınýt)
Kitappen jumys: (4 mınýt)
«Baıqa, oıla, zertte»
(zerttep, izdenýge, jaýap berýge 12 mınýt, ár topqa 4 mınýttan
«Oılan tap!»
Shaǵyn testi (2 mınýt)
Tekserý:
«Top basshylary saıysy» (3 mınýt)
Qorytyndylaý (3 mınýt)
Baǵalaý (1 mınýt)
Úıge tapsyrma (1 mınýt)
- Iá, birneshe sabaqtan beri ósimdikter týraly aıtýdamyz.
- Búgin osy ósimdikter týraly áńgimemizdi odan ári jalǵastyramyz. Jańa sabaǵymyzdyń taqyrybyn tabý úshin myna suraqtarǵa jaýap berip kórińder.)
Suraqtar: (slaıd№13
1. Mynalardyń jalpy ataýy (ósimdikter)
2. San esimniń suraǵy (qansha)
3. Qoıan bıyl ne ataýy? (jyl)
4. (tirshilik)
5. “Ketedi” degen etistiktiń birinshi árpin alyp tastap oqy.(etedi)
«Ósimdikter qansha jyl tirshilik etedi?» (slaıd№14,№15)
- Iá, ósimdik te tiri aǵza bolǵandyqtan kez kelgen tirshilik ıesi sıaqty belgili bir ýaqyt mólsherinde tirshilik etedi. Keıbir ósimdikterdiń dánin(tuqymyn) kóktemde topyraqqa otyrǵyzyp kútse, kúzdi kúni pisip jetilip, jemisin beredi. Bulardy bir jyldyq ósimdikter deıdi.
Al keıbir ósimdikterdiń tuqymynan birinshi jyly sabaq, japyraq, tamyr ǵana shyǵady. Ol tek kelesi jyly ǵana jemis beredi. Olardy eki jyldyq ósimdikter deıdi.
Al kóptegen ósimdikter uzaq ýaqyt ómir súredi. Olardyń kóbi belgili bir jasqa kelgende gúldep jemis beredi. Olardy kópjyldyq ósimdikter deıdi.
Biz ósimdikterdiń alýan túrliligi degen sabaqty ótken kezde Tolqynaı ósimdiktiń jylý súıgishtigin baıqaý maqsatymen bıdaı otyrǵyzǵan eken, endeshe Tolqynaıdy tyńdaıyq(oqýshy óziniń jasaǵan tájirıbesin aıtyp túsindiredi, onyń jylý súıgishtigin dáleldeıdi)
Sender qalaı oılaısyńdar bıdaı qansha jyl tirshilik etedi eken? Osy bıdaı ósimdiginiń qansha jyl ómir súretindigi jóninde oqýlyqta ne delingen?
Kitaptaryńdy ashyp, bıdaı týraly aıtylǵan bólikterdiń astyn qaryndashpen syzyp, qansha jyl ómir súretindigin anyqtatý. (slaıd№16)
“Baıqa, oıla, zertte”(slaıd№17)
Endi basqa da birneshe ósimdikterdiń ómir súrý ýaqytyn anyqtaý úshin ár topqa tapsyrma bereıin.
1 - topqa tapsyrma: sábizdiń neshe jyldyq ekenin anyqtaý.( sábiz tuqymy men sábiz)
2 - topqa tapsyrma: qıar ósimdiginiń qansha jyl ómir súretindigin anyqtaý.(qıar tuqymy men qıar)
3 - inshi topqa tapsyrma: bólme gúliniń qansha jyldyq ekenin anyqtaý.(Bólme gúli)
Endi azdap bilimimizdi shyńdap shaǵyn test oryndaıyq. (slaıd№18, tekser slaıd№19 )
1. Balalar dalada oınap júr. Arman men Alma aqqala jasady. Aýzynyń ornyna qyzylsha, murnyna sábiz qoıdy. Ósimdikterdi tap, neshe jyldyq?
a) kópjyldyq, á) eki jyldyq, b) birjyldyq.
2. Emen, qaraǵaı, qaıyń qatar ósip tur. Olar 50, 100, 1500 jyl ómir súredi. Emen eń uzaq, qaıyń eń qysqa ómir súrse qaı aǵash qansha jyl ómir súredi?
a) Emen - 1500, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 50.
á) Emen - 100, qaraǵaı - 1500, Qaıyń - 50.
b) Emen - 50, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 1500.
3. Sekseýil 1 aıda 2 - sm ǵana ósedi. Al 1 jylda neshe santımetr ósedi?
a) 24, á) 12, b) 30.
4. Sýretshilerdiń tabıǵatty beıneleıtin kartınasy qalaı atalady?
a) portret á) peızaj b) kollaj
Jaýaptary: (slaıd№20)
1. a) eki jyldyq,
2. á) emen - 1500, qaraǵaı - 100, qaıyń - 50.
3. b) 24
4. á) peızaj
1. Qaıyń aǵashy bolyp obrazǵa ený
2. Kúnbaǵys bolyp obrazǵa ený
3. Bıdaı bolyp obrazǵa ený
Endi sender ósimdikterdiń qansha jyl tirshilik etetinin bilesińder me? Endeshe aldaryńdaǵy syzbany toltyryńdar.
Ósimdikter
bir jyldyq
eki jyldyq
kópjyldyq
- Balalar, biz búgingi sabaǵymyzda ne bildik? Neni úırendik? Nemen tanystyq? Jarysý unady ma? (slaıd№21)
- Al osy jarysty qorytyndylaıtyn da kez jetti. Baǵalaý paraǵyn toltyryńdar. Kimniń qandaı baǵa alǵany jóninde aıtý. (slaıd№22)
Ózge de ósimdikterdiń qansha jyl ómir súretindigi týraly maǵlumat jınaý. Kitaptyń 125 - 127 betteri. (slaıd№23)
Rahmet. Sabaq aıaqtaldy. (slaıd№24)
Test
1. Balalar dalada oınap júr. Arman men Alma aqqala jasady. Aýzynyń ornyna qyzylsha, murnyna sábiz qoıdy.(ósimdikterdi tap, neshe jyldyq?)
a) kópjyldyq,
á) eki jyldyq,
b) birjyldyq.
2. Emen, qaraǵaı, qaıyń qatar ósip tur. Olar 50, 100, 1500 jyl ómir súredi. Emen uzaq, qaıyń eń qysqa ómir súrse qaı aǵash qansha jyl ómir súredi?
a) Emen - 1500, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 50.
á) Emen - 100, qaraǵaı - 1500, Qaıyń - 50.
b) Emen - 50, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 1500.
3. Sekseýil 1 aıda 2 - sm ǵana ósedi.
Al 1 jylda neshe santımetr ósedi?
A) 24,
á) 12,
b) 30.
4. Sýretshilerdiń tabıǵatty beıneleıtin
kartınasy qalaı atalady?
a) portret
á) peızaj
b) kollaj
Sabaqtyń maqsaty: 1. Ósimdiktiń tiri aǵza ekenin aıta otyryp, onyń tirshiligine qajetti orta men jaǵdaılar týraly bilimin pysyqtaý, meken ortasyna qaraı tirshilik etý uzaqtyǵy jaıynda maǵlumat berý.
2. Tabıǵatty aıalaýǵa, qamqor bolýǵa tárbıeleı otyryp, ekologıalyq bilim berý.
3. Tabıǵat týraly bilimderin pysyqtap, kúndelikti ómirde baqylaý ádisterin damytý
4. Oqýshylarda ǵylymı túsinik qalyptastyrý.
Kórnekilikter: sýretter, syzbalar, qajetti ósimdikter.
Sabaqtyń túri: jarys sabaq
Sabaqtyń tıpi: izdenis sabaq, toptyq jumystar.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap, óz oıyn ortaǵa salý, áńgimeleý, salystyrý, zertteý.
Pánaralyq baılanystar: matematıka, ana tili, beıneleý óneri, qazaq tili.
Sabaqtyń bólimderi Sabaqtyń mazmuny
Uıymdastyrý bólimi
Psıhologıalyq daıyndyq
(2 mınýt)
- Búgingi sabaǵymyzda toptarǵa bólinip, jarysyp, bilimimizdi, jyldamdyǵymyzdy synaımyz. Endi sol sabaqqa ózderińniń bir - birlerińe qandaı sáttilik tilekteriń bar? «Shattyq sheńberin» quryp, sáttilik tilekterińdi aıtyńdar. (slaıd№1)
Sheńber bolyp turaıyq.
Alaqandy sozaıyq,
Sáttilik tilep sabaqta
Kóńildi de bolaıyq.( tilek aıtady)
Jańa sabaqqa daıyndyq
(2 mınýt) Aldaryńdaǵy qıyndylar durys qurastyryńdar sonda shyqqan sýret toptaryńnyń aty bolady.(slaıd№2)
Toptarǵa belgilerin tapsyrý.
«Aq bıdaı», « Aq qaıyń», «Kúnbaǵys»
Ár top ózine top basshysyn saılap alsyn.
- Qaıyń, kúnbaǵys, bıdaı osy úsheýin jalpy qalaı ataımyz?(ósimdikter)
«Úı tapsyrmasyn tekserý»
(daıyndalýǵa 2 mınýt, jaýap berý úshin ár topqa 3 mınýttan) «Qaıtalaý - bilim anasy» demekshi osyǵan deıingi bilimderińdi tekserip, bilimderimizdi synap kóreıik. Ár topqa ár túrli tapsyrma.
1 - topqa tapsyrma: «Ósimdikterdiń alýan túrliligi» (sýretpen jumys,) (slaıd№3)
Qıyp, jelimdeý arqyly sýrettegi ósimdikterdi toptap oryndaryna ornalastyrý.
Ylǵal súıgish: baqbaq
Qurǵaqshylyqqa tózimdi: súttigen
Jaryq súıgish: bıdaı
Kóleńkege tózimdi: saýmaldyq
Jylý súıgish: júgeri
Sýyqqa tózimdi: bıdaı
2 - shi topqa tapsyrma:«Ósimdikterdiń toptalyp ósýi»
Ylǵal súıgish. Qurǵaqshylyqqa tózimdi.
Jaryq súıgish. Kóleńke tózimdi.
Jylý súıgish. Sýyqqa tózimdi.
(sýretpen jumys) (slaıd№4) Sýretten aǵashtar, butalar, shópter týraly ósimdikterdiń toptalýyn aıta otyryp, olardyń adamdarǵa uqsastyǵyn dáleldeý.
3 - inshi topqa tapsyrma:
Úıde jattap kelgen óleńderin, jańyltpashtaryn, shyǵarmalaryn aıtqyzý.(tekserý)(slaıd№5,№6,№7)
Oqýshylardyń jaýaptaryn baǵalaý
- Ósimdikterdiń ózi birigip ómir súrip, bir - birine qamqor bolady eken. Álsizderin áldileri qorǵaıdy.
Sergitý sáti (1 mınýt)
Ósimdikter sýretimen. (slaıd№8,№9,№10,№11,№12)
(ylǵal súıgish) otyrý,(jaryq súıgish ) turý qoldy sozý,(kóleńkege tózimdi) qolymen basyn jabý,(jylý súıgish) jylyný.
Jańa sabaq (2 mınýt)
Túsinik berý: (2 mınýt)
Kitappen jumys: (4 mınýt)
«Baıqa, oıla, zertte»
(zerttep, izdenýge, jaýap berýge 12 mınýt, ár topqa 4 mınýttan
«Oılan tap!»
Shaǵyn testi (2 mınýt)
Tekserý:
«Top basshylary saıysy» (3 mınýt)
Qorytyndylaý (3 mınýt)
Baǵalaý (1 mınýt)
Úıge tapsyrma (1 mınýt)
- Iá, birneshe sabaqtan beri ósimdikter týraly aıtýdamyz.
- Búgin osy ósimdikter týraly áńgimemizdi odan ári jalǵastyramyz. Jańa sabaǵymyzdyń taqyrybyn tabý úshin myna suraqtarǵa jaýap berip kórińder.)
Suraqtar: (slaıd№13
1. Mynalardyń jalpy ataýy (ósimdikter)
2. San esimniń suraǵy (qansha)
3. Qoıan bıyl ne ataýy? (jyl)
4. (tirshilik)
5. “Ketedi” degen etistiktiń birinshi árpin alyp tastap oqy.(etedi)
«Ósimdikter qansha jyl tirshilik etedi?» (slaıd№14,№15)
- Iá, ósimdik te tiri aǵza bolǵandyqtan kez kelgen tirshilik ıesi sıaqty belgili bir ýaqyt mólsherinde tirshilik etedi. Keıbir ósimdikterdiń dánin(tuqymyn) kóktemde topyraqqa otyrǵyzyp kútse, kúzdi kúni pisip jetilip, jemisin beredi. Bulardy bir jyldyq ósimdikter deıdi.
Al keıbir ósimdikterdiń tuqymynan birinshi jyly sabaq, japyraq, tamyr ǵana shyǵady. Ol tek kelesi jyly ǵana jemis beredi. Olardy eki jyldyq ósimdikter deıdi.
Al kóptegen ósimdikter uzaq ýaqyt ómir súredi. Olardyń kóbi belgili bir jasqa kelgende gúldep jemis beredi. Olardy kópjyldyq ósimdikter deıdi.
Biz ósimdikterdiń alýan túrliligi degen sabaqty ótken kezde Tolqynaı ósimdiktiń jylý súıgishtigin baıqaý maqsatymen bıdaı otyrǵyzǵan eken, endeshe Tolqynaıdy tyńdaıyq(oqýshy óziniń jasaǵan tájirıbesin aıtyp túsindiredi, onyń jylý súıgishtigin dáleldeıdi)
Sender qalaı oılaısyńdar bıdaı qansha jyl tirshilik etedi eken? Osy bıdaı ósimdiginiń qansha jyl ómir súretindigi jóninde oqýlyqta ne delingen?
Kitaptaryńdy ashyp, bıdaı týraly aıtylǵan bólikterdiń astyn qaryndashpen syzyp, qansha jyl ómir súretindigin anyqtatý. (slaıd№16)
“Baıqa, oıla, zertte”(slaıd№17)
Endi basqa da birneshe ósimdikterdiń ómir súrý ýaqytyn anyqtaý úshin ár topqa tapsyrma bereıin.
1 - topqa tapsyrma: sábizdiń neshe jyldyq ekenin anyqtaý.( sábiz tuqymy men sábiz)
2 - topqa tapsyrma: qıar ósimdiginiń qansha jyl ómir súretindigin anyqtaý.(qıar tuqymy men qıar)
3 - inshi topqa tapsyrma: bólme gúliniń qansha jyldyq ekenin anyqtaý.(Bólme gúli)
Endi azdap bilimimizdi shyńdap shaǵyn test oryndaıyq. (slaıd№18, tekser slaıd№19 )
1. Balalar dalada oınap júr. Arman men Alma aqqala jasady. Aýzynyń ornyna qyzylsha, murnyna sábiz qoıdy. Ósimdikterdi tap, neshe jyldyq?
a) kópjyldyq, á) eki jyldyq, b) birjyldyq.
2. Emen, qaraǵaı, qaıyń qatar ósip tur. Olar 50, 100, 1500 jyl ómir súredi. Emen eń uzaq, qaıyń eń qysqa ómir súrse qaı aǵash qansha jyl ómir súredi?
a) Emen - 1500, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 50.
á) Emen - 100, qaraǵaı - 1500, Qaıyń - 50.
b) Emen - 50, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 1500.
3. Sekseýil 1 aıda 2 - sm ǵana ósedi. Al 1 jylda neshe santımetr ósedi?
a) 24, á) 12, b) 30.
4. Sýretshilerdiń tabıǵatty beıneleıtin kartınasy qalaı atalady?
a) portret á) peızaj b) kollaj
Jaýaptary: (slaıd№20)
1. a) eki jyldyq,
2. á) emen - 1500, qaraǵaı - 100, qaıyń - 50.
3. b) 24
4. á) peızaj
1. Qaıyń aǵashy bolyp obrazǵa ený
2. Kúnbaǵys bolyp obrazǵa ený
3. Bıdaı bolyp obrazǵa ený
Endi sender ósimdikterdiń qansha jyl tirshilik etetinin bilesińder me? Endeshe aldaryńdaǵy syzbany toltyryńdar.
Ósimdikter
bir jyldyq
eki jyldyq
kópjyldyq
- Balalar, biz búgingi sabaǵymyzda ne bildik? Neni úırendik? Nemen tanystyq? Jarysý unady ma? (slaıd№21)
- Al osy jarysty qorytyndylaıtyn da kez jetti. Baǵalaý paraǵyn toltyryńdar. Kimniń qandaı baǵa alǵany jóninde aıtý. (slaıd№22)
Ózge de ósimdikterdiń qansha jyl ómir súretindigi týraly maǵlumat jınaý. Kitaptyń 125 - 127 betteri. (slaıd№23)
Rahmet. Sabaq aıaqtaldy. (slaıd№24)
Test
1. Balalar dalada oınap júr. Arman men Alma aqqala jasady. Aýzynyń ornyna qyzylsha, murnyna sábiz qoıdy.(ósimdikterdi tap, neshe jyldyq?)
a) kópjyldyq,
á) eki jyldyq,
b) birjyldyq.
2. Emen, qaraǵaı, qaıyń qatar ósip tur. Olar 50, 100, 1500 jyl ómir súredi. Emen uzaq, qaıyń eń qysqa ómir súrse qaı aǵash qansha jyl ómir súredi?
a) Emen - 1500, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 50.
á) Emen - 100, qaraǵaı - 1500, Qaıyń - 50.
b) Emen - 50, qaraǵaı - 100, Qaıyń - 1500.
3. Sekseýil 1 aıda 2 - sm ǵana ósedi.
Al 1 jylda neshe santımetr ósedi?
A) 24,
á) 12,
b) 30.
4. Sýretshilerdiń tabıǵatty beıneleıtin
kartınasy qalaı atalady?
a) portret
á) peızaj
b) kollaj