InfoHub Logo

Ǵalymdardyń aıtýynsha: «Ózińe degen senimdilik, kúsh-qýattyń artýy, kúızelis, baqyt t.b» bul tek bizdiń mıymyzda oryn alǵan hımıalyq prosester bolsa kerek. Olarǵa «baqyt gormony» dep atalatyn serotonın jaýapty.

Bilim-all.kz serotonın deńgeıin kótere otyryp, ózińdi baqytty seziný úshin ne isteý qajet ekendigin bylaısha sıpattaıdy.

 

1. Kúndizgi jaryqtan tyǵylmańyz

Kúndizgi jaryq mıǵa serotonınniń kóptep kelýine túrtki bolady. Sondyqtan ǵalymdar kún saıyn 15-20 mınýttyq serýendeýdi ádetke aınaldyrýǵa keńes beredi.

2. Qanttan múldem bas tartpańyz

Serotonındi sıntezdeýge qajetti glúkoza: óz kezeginde serotonınniń qalyptasýyn júzege asyratyn ınsýlın bólinýin shaqyrady. Sondyqtan táttige tábetińizdiń artýy, aǵzańyzda osy gormonnyń jetkiliksizdiginen habar beredi. Bal, jıdek, jemis-jıdekter, oramjapyraq, sábiz jáne jarma quramy glúkozaǵa baı.

3. V6 jáne V12 dárýmenderin qabyldańyz

V6 jáne V12 dárýmenderi serotonınniń mólsherine áser etedi. Zertteýlerge sáıkes olar kúızelisten shyǵýǵa kómektesedi.

Dárýmenderdi bólek ishý mindetti emes. Olar jumyrtqa, kartop, apelsın, astyq, jarma, et, qyshqyl ónimder men balyqtarda kezdesedi. Eresek adamǵa V6 dárýmeniniń qalypty mólsheri táýligine – 2 mg bolsa, V12 – 2,4 mkg.

4. Belsendi, jarqyn bolyńyz

Ózińizdi baqyttymyn dep sendirý arqyly, siz shyn mánisinde baqytty bola túsesiz. Ǵalymdardyń baıqaýynsha ishki túısikpen pozıtıvke daıarlaý serotonın mólsheriniń ulǵaıýyna ákeledi.

Zertteýlerge sáıkes dostaryńmen arlasý, tynyshtandyratyn áýen tyńdaý, jaǵymdy nostalgıaǵa berilý, alǵa umtyldyratyn kitaptar oqý jáne eshqandaı máseleler men onyń sheshimin oılamaý.

5. Aqýyz jóninde umytpańyz

Aqýyz quramynda – serotonın sıntezine qatysty trıptofan amın qyshqyly bar. Aqzada trıptofannyń jetkiliksizdigi serotonınniń jınaqtalýyna múmkinshilik bermeıdi, al bizge – ózimizdi baqytty sezinýge kedergi keltiredi. Budan qutylý úshin aqýyzdyń kúndik normasyna saı: eresek adamdarǵa 1 kg salmaqqa 1,5-2,5g qoldanyńyz. Trıptofan jańǵaq, irimshik, halva, kúrke taýyq pen taýyqta kóptep kezdesedi.

6. Massaj jasańyz

Massaj – serotonın sıntezi buǵattaıtyn kortızol kúızelis gormonynynyń deńgeıin tómendetedi. Kortızol qanshalyqty tómen bolsa, serotonın de sonshalyqty kóp bolady. Zertteý nátıjeleri kórsetkendeı massaj kortızol deńgeıin ortasha 31%-ǵa tómendetedi.

7. Sportpen shuǵyldanyńyz

Zertteýlerge súıensek, jattyǵý kezinde trıptofan túziledi eken. Onyń aǵzadaǵy deńgeıi jattyǵýdan keıin de joǵary kúıde qalady. Dál sondyqtan da bizdiń jattyǵýdan keıin uzaq ýaqytqa kóńil-kúıimiz jaqsy kúıde qalady.

8. Jıi medıtasıalańyz (jaqsy oıǵa berilińiz)

Kúızelis kezinde aǵzanyń serotonın bólip shyǵarýǵa múmkinshiligi joq. Zertteýler aıtqandaı, biz medıtasıalaǵanda bosańsımyz jáne kúızelistengen mı bóligin belsendete túsemiz. Medıtasıa – kúızelisten arylýdyń jaqsy joly, ári aǵzamyzǵa serotonın sıntezdeýge tabıǵı túrde kómektesedi.

---