Peızaj. Qys kórinisi
Sabaqtyń taqyryby: Peızaj. Qys kórinisi
Sabaqtyń maqsattary: a) Bilimdiligi: Qysqy tabıǵat ásemdigin kóre bilýge baýlý. Qys aılaryndaǵy tabıǵat ózgeristerin, qubylystaryn beıneleýge úıretý.
á) Tárbıelik máni: Oqýshylardyń týǵan jerdiń tabıǵatyn aıalaýǵa, elin, jerin súıýge, ony qorǵaýǵa tárbıeleý.
b) Damytýshylyǵy: Boıaý tústeri arqyly salynǵan sýretter boıynsha oqýshynyń oı - órisin, qıalyn damytý, shyǵarmashylyq qabiletterin óristetý, sýret salýǵa ıkemdilik daǵdylaryn qalyptastyrý.
Jıvopıs óneriniń peızaj janry týraly bilimderin tereńdetý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: Qys kórinisi beınelengen plakattar, taqyryp jazylǵan plakat, ınteraktıvti taqta, slaıdtar.
Qural jabdyqtar: Format A3, akvarel boıaýy, qaryndash, óshirgish.
Sabaqtyń túri: Aralas
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, kórsetý, úıretý, suraq - jaýap INSEPT ádisi.
Sabaqtyń barysy: I Uıymdastyrý kezeńi
II Jańa sabaqqa daıarlyq
III Jańa sabaq
IV Oqýshylarmen ózindik jumys
V Sabaqty qorytý
VI Baǵalaý
I Uıymdastyrý kezeńi Oqýshylarmen amandasý, oqýshylardy túgeldeý, qural jabdyqtaryn tekserý, nazarlaryn sabaqqa aýdarý.
II Jańa sabaqqa daıarlyq Balalar, biz búgin «Peızaj. Qys kórinisi» atty jańa sabaǵymyzdy bastaımyz. Sabaq bastamas buryn qaǵaz, qaryndash, óshirgish, akvarel boıaýyn, qylqalamdaryńdy daıyndap alaıyq. Endi qys kórinisiniń salyný joldaryna, boıaý tásilderine úńileıik.
III Jańa sabaq
Beıneleý óneri neshe túrge bólinedi? (grafıka, jıvopıs, músin, sándik qoldanbaly óner, sáýlet óneri) Osy óner túrleriniń qaısysy boıaý túrlerin kóp qajet etedi? (boıaý túrlerin jıvopıs keskindeme ónerinde qoldanamyz)
Jıvopıs degen ne? (jıvopıs - jazyqtyq betinde boıaý túrleri arqyly oryndalatyn kórkem shyǵarma) Jıvopıs oryndalý erekshelikterine qaraı birneshe janrǵa bólinedi? Natúrmort, Portret, Tarıhı janr, Bataldyq janr, Marınıstik janr, Anımalıstik janr,
Peızaj janry. (oqýshylarǵa slaıdtaǵy sýret boıynsha kórsetip túsindiredi.) Jıvopıs óneriniń peızaj janryna toqtalamyz.
Peızaj janry – tabıǵat kórinisin beınelegen kórkem shyǵarma. Jyldyń tórt mezgili bar. Olar: qys, kúz, jaz, kóktem. Biz búgingi sabaǵymyzda qys mezgiline toqtalaıyq. Qys qyzyqtaryna ne jetsin! Dostaryńmen ýaqytty kóńildi ótkizgen tamasha - aq qoı! Qar laqtyryp oınaý, qar qamalyn turǵyzý, shańǵy tebý, shanamen syrǵanaý, aqqala soǵý. Qysqy orman tabıǵaty, qysqy dala kórinisteri de alýan túrli. Tabıǵat kórinisin beıneleýde alys, jaqyn, astynda, ústinde, janynda uǵymdaryn qalyptastyratyn perspektıva zańdylyqtaryn mindetti túrde bilýimiz kerek. Birinshi zat bizden neǵurlym alys tursa, ol soǵurlym kishkentaı bolyp kórinedi.
«Perspektıva» latynnyń tasadan kórý degen sózinen shyqqan. Qazaqsha uǵymy «kórinis» degenge keledi. «Perspektıva» uǵymyn durys bilmesek, alystaǵy, jaqyndaǵy zattar birdeı salynǵan bolyp shyǵady.
Sýret salý 3 - kezeńge bólinedi.
1 - kezeń - Eń áýeli kókjıek syzyǵyn kóldeneń júrgizgen soń tómengi bóligi jer beti bolyp esepteledi. 1 - shi taýlardy, taý etegindegi aǵashtardy qaryndashpen salý kerek. 2 - shi aǵashtardy, ózendi, kópirdi salamyz. Al ózen tómendegen saıyn keńeıte túsemiz. Jaqyn turǵan aǵashty, shyrshany, qoıandardy kórsetemiz. Eki qoıan salynǵan keńistikte salystyrmaly túrde beri ornalasqan anyq, kólemi úlken bolyp sanalady.
2 - kezeń - Taý, aǵash, shyrsha, ózen, kópirdiń kóleńkelerin de keńistikte beınelep kórsetý kerek. Alystaǵy kórinisterdiń boıaýlary, suıyq jáne kómeskileý, keıbir jerleri qoıýlaý bolyp boıalady.
3 kezeń - Qalǵan boıalmaǵan kórinisterdi tolyǵymen boıap, peızajdyń tolyq kórinisin aıaqtaımyz.
IV. Oqýshylarmen ózindik jumys: Keskindeme páni sabaǵyna baılanysty test alynady. Test úlgileri: 1. Balama jaýaptary bar test 2. Tańdamaly test 3. Tolyqtyrýdy qajet etetin test.
Test úlgileri:
I Balama jaýaptary bar test.
1 Negizgi túster - úsheý
a) ıá b) joq
2. Akvarel - sýda erıtin móldir boıaý
a) ıá b) joq
3. Belgili kóńil kúıdi beretin birneshe túster jıyntyǵy túster gammasy
a) ıá b) joq
II Tańdamaly test
1. Túster sheńberinde bir - birine qatar ornalasqan boıaý tústeri
a) qarama - qarsy túster
á) qosymsha túster
b) jaqyn túster
2. Boıaý aralastyratyn taqta
a) pastel
á) palıtra
b) nobaı
3. Qazaq halqynyń qymyz quıatyn ydysy
a) ojaý
á) kesepqap
b) torsyq
III Tolyqtyrýdy qajet etetin test
1. Beıneleý ónerinde jansyz zattar men buıymdardy beıneleıtin kórkem shyǵarmany.................................................. deımiz
2. Tús jáne boıaýmyn alýan tásilder qoldanylatyn beıneleý óneriniń túrin............................................................... deımiz
3. Daıyndyq sýretteri.................................... dep atalady.
Test suraqtarynyń durys jaýaptary
Balama jaýaptary bar test
1. a)
2. a)
3. a)
Tańdamaly test
1. b)
2. á)
3. b)
Tolyqtyrýdy qajet etetin test
1. Natúrmort
2. Jıvopıs
3. Nobaı
V Sabaqty qorytý: Jańa sabaqty qoryta kele biz Peızaj. Qys kórinisi týraly jáne salyný joldarymen tanystyq. Ótilgen sabaqqa qorytyndy INSEPT ádisi jáne suraq jaýap arqyly júrgiziledi.
1. Biz búgingi sabaqta ne úırendik?
2. Jyl mezgili neshege bólinedi? (ata?)
3. Kimge qaı jyl mezgili unaıdy? (ár oqýshy ózine unaıtyn mezgilderin jáne ne sebepti unaıtynyn aıtý)
4. Qys mezgilinde tabıǵatta qandaı qubylystar bolady?
5. Qys mezgili nesimen kóńildi?
Bilemin
Jıvopıs óneri jaıly. Peızaj degen ne ekendigin. Qys mezgiliniń qyzyqtaryn.
Úırendim
Peızaj «Qys kórinisin» kezeń boıynsha jazyqtyq betinde beıneleýdi nemese sýretteýdi. Ár túrli tústerdi paıdalanýdy.
Bilgim keledi
Jyl mezgilderiniń basqa tehnıkamen salyný joldaryn.
VI Baǵalaý. Sabaqqa jaqsy, belsendi qatysqan oqýshylardy atap aıtyp, jaqsy salynǵan sýretterdi kórsetip, madaqtaý arqyly baǵalaý.
Sabaqtyń maqsattary: a) Bilimdiligi: Qysqy tabıǵat ásemdigin kóre bilýge baýlý. Qys aılaryndaǵy tabıǵat ózgeristerin, qubylystaryn beıneleýge úıretý.
á) Tárbıelik máni: Oqýshylardyń týǵan jerdiń tabıǵatyn aıalaýǵa, elin, jerin súıýge, ony qorǵaýǵa tárbıeleý.
b) Damytýshylyǵy: Boıaý tústeri arqyly salynǵan sýretter boıynsha oqýshynyń oı - órisin, qıalyn damytý, shyǵarmashylyq qabiletterin óristetý, sýret salýǵa ıkemdilik daǵdylaryn qalyptastyrý.
Jıvopıs óneriniń peızaj janry týraly bilimderin tereńdetý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: Qys kórinisi beınelengen plakattar, taqyryp jazylǵan plakat, ınteraktıvti taqta, slaıdtar.
Qural jabdyqtar: Format A3, akvarel boıaýy, qaryndash, óshirgish.
Sabaqtyń túri: Aralas
Sabaqtyń ádisi: Túsindirý, kórsetý, úıretý, suraq - jaýap INSEPT ádisi.
Sabaqtyń barysy: I Uıymdastyrý kezeńi
II Jańa sabaqqa daıarlyq
III Jańa sabaq
IV Oqýshylarmen ózindik jumys
V Sabaqty qorytý
VI Baǵalaý
I Uıymdastyrý kezeńi Oqýshylarmen amandasý, oqýshylardy túgeldeý, qural jabdyqtaryn tekserý, nazarlaryn sabaqqa aýdarý.
II Jańa sabaqqa daıarlyq Balalar, biz búgin «Peızaj. Qys kórinisi» atty jańa sabaǵymyzdy bastaımyz. Sabaq bastamas buryn qaǵaz, qaryndash, óshirgish, akvarel boıaýyn, qylqalamdaryńdy daıyndap alaıyq. Endi qys kórinisiniń salyný joldaryna, boıaý tásilderine úńileıik.
III Jańa sabaq
Beıneleý óneri neshe túrge bólinedi? (grafıka, jıvopıs, músin, sándik qoldanbaly óner, sáýlet óneri) Osy óner túrleriniń qaısysy boıaý túrlerin kóp qajet etedi? (boıaý túrlerin jıvopıs keskindeme ónerinde qoldanamyz)
Jıvopıs degen ne? (jıvopıs - jazyqtyq betinde boıaý túrleri arqyly oryndalatyn kórkem shyǵarma) Jıvopıs oryndalý erekshelikterine qaraı birneshe janrǵa bólinedi? Natúrmort, Portret, Tarıhı janr, Bataldyq janr, Marınıstik janr, Anımalıstik janr,
Peızaj janry. (oqýshylarǵa slaıdtaǵy sýret boıynsha kórsetip túsindiredi.) Jıvopıs óneriniń peızaj janryna toqtalamyz.
Peızaj janry – tabıǵat kórinisin beınelegen kórkem shyǵarma. Jyldyń tórt mezgili bar. Olar: qys, kúz, jaz, kóktem. Biz búgingi sabaǵymyzda qys mezgiline toqtalaıyq. Qys qyzyqtaryna ne jetsin! Dostaryńmen ýaqytty kóńildi ótkizgen tamasha - aq qoı! Qar laqtyryp oınaý, qar qamalyn turǵyzý, shańǵy tebý, shanamen syrǵanaý, aqqala soǵý. Qysqy orman tabıǵaty, qysqy dala kórinisteri de alýan túrli. Tabıǵat kórinisin beıneleýde alys, jaqyn, astynda, ústinde, janynda uǵymdaryn qalyptastyratyn perspektıva zańdylyqtaryn mindetti túrde bilýimiz kerek. Birinshi zat bizden neǵurlym alys tursa, ol soǵurlym kishkentaı bolyp kórinedi.
«Perspektıva» latynnyń tasadan kórý degen sózinen shyqqan. Qazaqsha uǵymy «kórinis» degenge keledi. «Perspektıva» uǵymyn durys bilmesek, alystaǵy, jaqyndaǵy zattar birdeı salynǵan bolyp shyǵady.
Sýret salý 3 - kezeńge bólinedi.
1 - kezeń - Eń áýeli kókjıek syzyǵyn kóldeneń júrgizgen soń tómengi bóligi jer beti bolyp esepteledi. 1 - shi taýlardy, taý etegindegi aǵashtardy qaryndashpen salý kerek. 2 - shi aǵashtardy, ózendi, kópirdi salamyz. Al ózen tómendegen saıyn keńeıte túsemiz. Jaqyn turǵan aǵashty, shyrshany, qoıandardy kórsetemiz. Eki qoıan salynǵan keńistikte salystyrmaly túrde beri ornalasqan anyq, kólemi úlken bolyp sanalady.
2 - kezeń - Taý, aǵash, shyrsha, ózen, kópirdiń kóleńkelerin de keńistikte beınelep kórsetý kerek. Alystaǵy kórinisterdiń boıaýlary, suıyq jáne kómeskileý, keıbir jerleri qoıýlaý bolyp boıalady.
3 kezeń - Qalǵan boıalmaǵan kórinisterdi tolyǵymen boıap, peızajdyń tolyq kórinisin aıaqtaımyz.
IV. Oqýshylarmen ózindik jumys: Keskindeme páni sabaǵyna baılanysty test alynady. Test úlgileri: 1. Balama jaýaptary bar test 2. Tańdamaly test 3. Tolyqtyrýdy qajet etetin test.
Test úlgileri:
I Balama jaýaptary bar test.
1 Negizgi túster - úsheý
a) ıá b) joq
2. Akvarel - sýda erıtin móldir boıaý
a) ıá b) joq
3. Belgili kóńil kúıdi beretin birneshe túster jıyntyǵy túster gammasy
a) ıá b) joq
II Tańdamaly test
1. Túster sheńberinde bir - birine qatar ornalasqan boıaý tústeri
a) qarama - qarsy túster
á) qosymsha túster
b) jaqyn túster
2. Boıaý aralastyratyn taqta
a) pastel
á) palıtra
b) nobaı
3. Qazaq halqynyń qymyz quıatyn ydysy
a) ojaý
á) kesepqap
b) torsyq
III Tolyqtyrýdy qajet etetin test
1. Beıneleý ónerinde jansyz zattar men buıymdardy beıneleıtin kórkem shyǵarmany.................................................. deımiz
2. Tús jáne boıaýmyn alýan tásilder qoldanylatyn beıneleý óneriniń túrin............................................................... deımiz
3. Daıyndyq sýretteri.................................... dep atalady.
Test suraqtarynyń durys jaýaptary
Balama jaýaptary bar test
1. a)
2. a)
3. a)
Tańdamaly test
1. b)
2. á)
3. b)
Tolyqtyrýdy qajet etetin test
1. Natúrmort
2. Jıvopıs
3. Nobaı
V Sabaqty qorytý: Jańa sabaqty qoryta kele biz Peızaj. Qys kórinisi týraly jáne salyný joldarymen tanystyq. Ótilgen sabaqqa qorytyndy INSEPT ádisi jáne suraq jaýap arqyly júrgiziledi.
1. Biz búgingi sabaqta ne úırendik?
2. Jyl mezgili neshege bólinedi? (ata?)
3. Kimge qaı jyl mezgili unaıdy? (ár oqýshy ózine unaıtyn mezgilderin jáne ne sebepti unaıtynyn aıtý)
4. Qys mezgilinde tabıǵatta qandaı qubylystar bolady?
5. Qys mezgili nesimen kóńildi?
Bilemin
Jıvopıs óneri jaıly. Peızaj degen ne ekendigin. Qys mezgiliniń qyzyqtaryn.
Úırendim
Peızaj «Qys kórinisin» kezeń boıynsha jazyqtyq betinde beıneleýdi nemese sýretteýdi. Ár túrli tústerdi paıdalanýdy.
Bilgim keledi
Jyl mezgilderiniń basqa tehnıkamen salyný joldaryn.
VI Baǵalaý. Sabaqqa jaqsy, belsendi qatysqan oqýshylardy atap aıtyp, jaqsy salynǵan sýretterdi kórsetip, madaqtaý arqyly baǵalaý.