InfoHub Logo

«Qaldyrǵan iziń máńgilik...» «Shyn asyldy tot baspaıdy»-halyq máteli. Bostandyq ojbb mektebinde bastaýysh synyptar muǵalimi bolǵan marqum apaıym Altynaı Abashqyzyna arnaımyn. ........ Alǵashqy ustaz............. Ia , osy bir aýyz sózdi estigen shaqta- bar jan-dúnıeńdi aqtaryp, oı teńizine -qıal kemesimen balalyq atty ádemi álemge qalaı súńgip ketkenińdi de ańǵarmaı qalasyń! Sebebi, alǵashqy ustazyńdy esińe alǵanda, eń aldymen kóz aldyńa quldyrańdaǵan sábı kezińdegi alǵash mektep atty úlken ordanyń esigin ımene ashyp, júregiń dúrsildeı, aldyńda meıirlene kúlip, jyly jymıǵan apaıyńnyń júzine ózińshe balalyq saqtyqpen barlaı kóz tastap, óz balalyq tanym-túsinigińe saı zertteý jasaı bastaısyń...... Ustazdyń bar bitim-bolmysy, tulǵasy, júris-turysy, sóz saptaý máneri, daýys yrǵaǵy,bári-bári balalyq pák júregińniń túkpirinen oryn ala bereri sózsiz....... ...Arada synaptaı syrǵyǵan zymyran-ýaqyttyń jalyna jarmasqan mekteptegi bal-balalyq sátteriń syńǵyrlaǵan kúmis qońyraý únimen birge qol bulǵap qoshtasyp, ómir aıdynyna qanat qaǵasyń... Jigittik, boıjetkendik, kemel shaqtyq ómir ólshemderi saǵan berilgen ǵumyr betterine óz órnegin salǵan shaqtarda, artyńa bir sát oısha kóz júgirtip, tátti estelikterge toly óziń ótip ketken aıaldamalarǵa qaıta oralasyń....... Ia ,munyń bárin nege aıtyp otyrmyn, sebebi men de barsha eki aıaqty pendelerdeı sol balalyq shaqqa saıahat jasaý arqyly –alǵashqy ustazymdy esime alǵym keledi. Men sonaý 1977 jyly 1-qyrkúıekte Bostandyq orta mektebiniń 1-synybynyń tabaldyryǵynan attaǵan 1-shi «b» synybynyń 27 shákirtiniń biri edim. ...Áli esimde, ádemi gúldi kofta men qara beldemshe kıgen, shashyn jelkesine ádemilep túıgen apaı bizderdi sapqa turǵyzyp, alǵashqy qońyraý saltanatynan keıin synypqa kirgizdi.Mektepke jetektep ákelgen áke-sheshemizge tyǵyla otyryp, apaıǵa sál qorqynyshpen, júreksine qarap otyrǵanymyz..... Apaıymyzdyń meıirimdi qońyr úni-bizdi ózine baýraı berdi.... Bul apaıymyz- bizdiń alǵashqy ustazymyz-Altynaı Abashqyzy Dúısenova edi.... Altynaı dese- altyn aıdaı edi-aý, aıaýly ustazym! Boıyndaǵy bar erik-jigerin aıamaı, shákirtterin bilim álemine qyzyqtyryp,oqytyp qana qoımaı, ónerge de janyn salyp úıretetin. Mektepte ótetin barlyq sharalarǵa bizdi ózi ázirlep, kórkemsózdi daýys yrǵaǵyn keltirip, mánerlep oqýǵa,bı bılesek- saz yrǵaǵyna saı qolymyz ben aıaq qımylynyń úılesimine, án salsaq-daýsymyzdyń yrǵaǵyna óte qatal talap qoıa biletin jáne jalyqpaı úıretetin! Tipti úzilis kezderinde de qyzyqty oıyndar oınatyp, nemese,ádemi ertegi, áńgime kitapshalaryn taratyp berip,sýret,eńbek sabaqtarynda ádemi oıynshyqtar jasaýǵa, oıýlar oıýǵa úıretetin, sondaı qyzyqtyratyn! Apaıymnyń tapqyrlyǵyna, bárin biletindigine, qolynan bári keletinine erekshe tań qalatynmyn. İshteı «men de apaıym sıaqty bolamyn» degen balalyq armanym sol kezden bastaý alǵan... Altynaı apaıymnyń ón boıyna bar óner túıise toǵysqan edi desem, artyq bolmas. Sebebi-apaıym mektep ujymy merekelik konsert beretin bolsa, horda –dırejór,dombyramen án salý, bıshiler ansamli quramynda bı bıleý, kórkemsóz oqý,bári-bárinde júretin, osy ónerdiń qaı-qaısysy da qolynan keletin! Mine, mektepti bitirgenime 30 jyl bolsa da, Altynaı apaıymnyń keıbir sózderi, júrisi, kóz aldyma,án aıtqandaǵy daýysy keıde qulaǵyma kelgendeı bolady.Bul –shákirtiniń júreginen umytylmastaı oryn alǵan Ustaz tulǵasynyń Ulylyǵy emes pe?! Maqtanǵanym emes, sol apaıymnyń jattatqan keıbir ánderi meniń áli esimde, keıde óz balalaryma «meniń apaıym jattatqan edi»- dep aıtyp bersem, sener-senbesterin bilmeıtin.Bul da ustaz eńbeginiń bala sanasyna óshpesteı jazylǵan eńbeginiń kýási bolar... Áli esimde, Oral pedýchılıshesinde stýdent bolyp júrip aýylǵa kelgenimde apaıyma amandasyp shyǵýǵa bardym. Apaıym meni qýana qarsy alyp,dosyndaı jaqyn tartyp,bar aqylyn aıtyp, ózi oqyǵan ýchılıshesi, ózin oqytqan ustazdary týraly surastyryp,ózi de stýdenttik shaǵyna oralǵandaı bal-bul janyp,áńgimelesken edi.... Qoshtasqan sátte meni ózine jaqyn tarta qushaqtap, «aınalaıyn, aman júr, meni esińe ala júr, umytpaǵanyńa rızamyn!» -dep edi... Apaıymnyń janary sondaı nurly, shýaqty, meıirimge toly bolatyn...Arada qansha jyldar ótse de men alǵashqy ustazymnyń aıaly úlken kózderin, bıdaı óńi men shashyn túıgen kelbetin máńgi umytpaımyn! Altynaı Abashqyzy- meniń ıdealym bolyp máńgi qala beredi! ....Bul kúnde men de sol balalyq armanym oryndalyp, san shákirttiń alǵashqy ustazy atandym. Biraq, sol ózimniń alǵashqy ustazymdaı qanshalyqty bola aldym, bilmeımin.Sebebi, alǵashqy ustazym men úshin- qaıtalanbas, san qıly daryn ıesi, bilimdar,ǵazız jan! Eger de ustazdyq eńbegimde sál bıikten kóriner bolsam-ol sizdiń jemisińiz,sizdiń jetistigińiz dep bilemin, aıaýly ustazym! Ókinishi men qýanyshy almaǵaıyp aralasqan mynaý ómirden sizdiń erte ketkenińiz,óte ókinishti! Áıtpese, sizdiń alar asýyńyz, shyǵar taýyńyz bıik bolatynyna kámil senemin. «Shákirtsiz-ustaz tul» degen dana halqymyz, bul kúnderi sizdiń izińizdi aldyńyzdan túlep ushqan qanshama shákirtińiz jalǵastyrýda.Olar barda- siz de barsyz, umytylmaısyz! Sizdiń adamı bolmysyńyz, degdar tulǵańyz eshqashan alasarmaı, rýhyńyz máńgi bıikte bolady, asyl jan, aıaýly ustaz! Bul shyǵarmam-sizge degen shákirttik eskertkishimiz bolsyn.... Ózińizge degen shákirttik saǵynyshpen eske alǵan 1977-1980 jylǵy shákirtterińiz atynan - Temirǵalıeva Meńdigúl Muhanbetjanqyzy. Satybaldy njbb mektebi, Kaztalov aýdany, BQO.

---