Qara sózder. Abaıdyń otyz altynshy qara sózi
Qara sózder. Abaıdyń otyz altynshy qara sózi
OTYZ ALTYNSHY SÓZ
Paıǵambarymyz salallahý ǵalaıhı ýássállámniń hadıs sharıfinde aıtypty: «mán lá haıahún ýálá ımanýn láhý» dep, ıaǵnı kimniń uıaty joq bolsa, onyń ımany da joq degen. Bizdiń qazaqtyń óziniń maqaly da bar: «uıat kimde bolsa, ıman sonda» degen. Endi bul sózden bilindi: uıat ózi ımannyń bir múshesi eken. Olaı bolǵanda bilmek kerek, uıat ózi qandaı nárse? Bir uıat bar - nadandyqtyń uıaty, jas bala sóz aıtýdan uıalǵan sekildi, jaqsy adamnyń aldyna jazyqsyz - aq ánsheıin baryp jolyǵysýdan uıalǵan sekildi. Ne sharıǵatqa teris, ne aqylǵa teris jazyǵy joq bolsa da, nadandyqtan boıyn keristendirip, sheshilmegendik qylyp, uıalmas nárseden uıalǵan mundaı uıat shyn uıalý emes - aqymaqtyq, jamandyq.
Shyn uıat sondaı nárse, sharıǵatqa teris, ıa aqylǵa teris, ıa abıurly boıǵa teris bir is sebepti bolady. Mundaı uıat eki túrli bolady. Bireýi - ondaı qylyq ózińnen shyqpaı - aq, bir bóten adamnan shyqqanyn kórgende, sen uıalyp ketesiń. Munyń sebebi sol uıat isti qylǵan adamdy esirkegendikten bolady. «Iapyrym - aı, myna baıǵusqa ne bolady, endi munyń ózi ne bolady» degendeı, bir nárse ishten rahym sekildi bolyp kelip, ózińdi qysyp, qyzartyp ketedi. Bireýi sondaı uıat, sharıǵatqa teris, ıa aqylǵa, ıa abıurly boıǵa teris, ıa adamshylyqqa kesel qylyq, qateden ıakı nápsige erip ǵapyldyqtan óz boıyńnan shyqqandyǵynan bolady. Mundaı uıat qylyq qylǵandyǵyńdy bóten kisi bilmese de, óz aqylyń, óz nysabyń ózińdi sókken soń, ishten uıat kelip, ózińe jaza tarttyrady.
Kirerge jer taba almaı, kisi betine qaraı almaı, bir túrli qysymǵa túsesiń. Mundaı uıaty kúshti adamdar uıqydan, tamaqtan qalatuǵyny da bar, hatta ózin - ózi óltiretuǵyn kisiler de bolady. Uıat degen - adamnyń óz boıyndaǵy adamshylyǵy, ıttigińdi ishińnen óz moınyńa salyp, sógis qylǵan qysymnyń aty. Ol ýaqytta tilge sóz de túspeıdi, kóńilge oı da túspeıdi. Kózińniń jasyn, murnyńnyń sýyn súrtip alýǵa da qolyń tımeıdi, bir ıt bolasyń. Kóziń kisi betine qaramaq túgil, eshnárseni kórmeıdi. Mundaılyqqa jetip uıalǵan adamǵa ókpesi bar kisi keshpese, ıakı onyń ústine taǵy aıamaı órtendirip sóz aıtqan kisiniń óziniń de adamshylyǵy joq dese bolar.
Osy kúnde meniń kórgen kisilerim uıalmaq túgil, qyzarmaıdy da. «Ol isten men uıatty boldym dedim ǵoı, endi neń bar?» deıdi. Ia bolmasa «Já, já, oǵan men - aq uıatty bolaıyn, sen óziń de súıtip pe ediń?» deıdi. Nemese «pálenshe de, túgenshe de tiri júr ǵoı, pálen qylǵan, túgen qylǵan, meniki onyń qasynda nesi sóz, pálendeı, túgendeı mánisi bar emes pe edi?» dep, uıaltamyn deseń, jap - jaı otyryp daýyn sabap otyrady. Osyny uıalǵan kisi deımiz be, uıalmaǵan kisi deımiz be? Uıalǵan desek, hadıs anaý, jaqsylardan qalǵan sóz anaý. Osyndaı adamnyń ımany bar deımiz be, joq deımiz be?!
Abaıdyń basqa da qara sózderi
OTYZ ALTYNSHY SÓZ
Paıǵambarymyz salallahý ǵalaıhı ýássállámniń hadıs sharıfinde aıtypty: «mán lá haıahún ýálá ımanýn láhý» dep, ıaǵnı kimniń uıaty joq bolsa, onyń ımany da joq degen. Bizdiń qazaqtyń óziniń maqaly da bar: «uıat kimde bolsa, ıman sonda» degen. Endi bul sózden bilindi: uıat ózi ımannyń bir múshesi eken. Olaı bolǵanda bilmek kerek, uıat ózi qandaı nárse? Bir uıat bar - nadandyqtyń uıaty, jas bala sóz aıtýdan uıalǵan sekildi, jaqsy adamnyń aldyna jazyqsyz - aq ánsheıin baryp jolyǵysýdan uıalǵan sekildi. Ne sharıǵatqa teris, ne aqylǵa teris jazyǵy joq bolsa da, nadandyqtan boıyn keristendirip, sheshilmegendik qylyp, uıalmas nárseden uıalǵan mundaı uıat shyn uıalý emes - aqymaqtyq, jamandyq.
Shyn uıat sondaı nárse, sharıǵatqa teris, ıa aqylǵa teris, ıa abıurly boıǵa teris bir is sebepti bolady. Mundaı uıat eki túrli bolady. Bireýi - ondaı qylyq ózińnen shyqpaı - aq, bir bóten adamnan shyqqanyn kórgende, sen uıalyp ketesiń. Munyń sebebi sol uıat isti qylǵan adamdy esirkegendikten bolady. «Iapyrym - aı, myna baıǵusqa ne bolady, endi munyń ózi ne bolady» degendeı, bir nárse ishten rahym sekildi bolyp kelip, ózińdi qysyp, qyzartyp ketedi. Bireýi sondaı uıat, sharıǵatqa teris, ıa aqylǵa, ıa abıurly boıǵa teris, ıa adamshylyqqa kesel qylyq, qateden ıakı nápsige erip ǵapyldyqtan óz boıyńnan shyqqandyǵynan bolady. Mundaı uıat qylyq qylǵandyǵyńdy bóten kisi bilmese de, óz aqylyń, óz nysabyń ózińdi sókken soń, ishten uıat kelip, ózińe jaza tarttyrady.
Kirerge jer taba almaı, kisi betine qaraı almaı, bir túrli qysymǵa túsesiń. Mundaı uıaty kúshti adamdar uıqydan, tamaqtan qalatuǵyny da bar, hatta ózin - ózi óltiretuǵyn kisiler de bolady. Uıat degen - adamnyń óz boıyndaǵy adamshylyǵy, ıttigińdi ishińnen óz moınyńa salyp, sógis qylǵan qysymnyń aty. Ol ýaqytta tilge sóz de túspeıdi, kóńilge oı da túspeıdi. Kózińniń jasyn, murnyńnyń sýyn súrtip alýǵa da qolyń tımeıdi, bir ıt bolasyń. Kóziń kisi betine qaramaq túgil, eshnárseni kórmeıdi. Mundaılyqqa jetip uıalǵan adamǵa ókpesi bar kisi keshpese, ıakı onyń ústine taǵy aıamaı órtendirip sóz aıtqan kisiniń óziniń de adamshylyǵy joq dese bolar.
Osy kúnde meniń kórgen kisilerim uıalmaq túgil, qyzarmaıdy da. «Ol isten men uıatty boldym dedim ǵoı, endi neń bar?» deıdi. Ia bolmasa «Já, já, oǵan men - aq uıatty bolaıyn, sen óziń de súıtip pe ediń?» deıdi. Nemese «pálenshe de, túgenshe de tiri júr ǵoı, pálen qylǵan, túgen qylǵan, meniki onyń qasynda nesi sóz, pálendeı, túgendeı mánisi bar emes pe edi?» dep, uıaltamyn deseń, jap - jaı otyryp daýyn sabap otyrady. Osyny uıalǵan kisi deımiz be, uıalmaǵan kisi deımiz be? Uıalǵan desek, hadıs anaý, jaqsylardan qalǵan sóz anaý. Osyndaı adamnyń ımany bar deımiz be, joq deımiz be?!
Abaıdyń basqa da qara sózderi
You Might Also Like
-
Qara sózder. Abaıdyń otyz tórtinshi qara sózi
-
Qara sózder. Abaıdyń otyz segizinshi qara sózi
