Qazaq halyq ánderimen jumystaný
Batys Qazaqstan oblysy, Aqjaıyq aýdany,
Aqjaıyq balalar saz mektebiniń qobyz klass oqytýshysy
Netkalıeva Araılym Maqsotqyzy
Taqyryby: «Qazaq halyq ánderimen jumystaný» ashyq sabaq
Sabaqtyń maqsaty: a) Qazaq halyq ánderiniń shyǵý tarıhyn aıta otyryp, oqýshyǵa ándi mánerlep oryndaý qabiletin úıretý.
á) Ulttyq mýzykany, ulttyq aspapty súıýge, eljandylyqqa tárbıeleý.
b) Halyq ánderin tyńdaý arqyly, olardyń sulýlyqqa qushtarlyǵyn oıatý.
Sabaqtyń ádis - tásili: suraq - jaýap, áńgimeleý, sózjumbaq sheshý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ádebıetter, elektrondyq úntaspalar, aspap, sózjumbaq.
Sabaqtyń jospary:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Úı tapsyrmasy
3. Jańa sabaq túsindirý, jańa shyǵarmany taldaý
Muǵalimniń kirispesi:
Qobyz – qazaqtyń ejelden kele jatqan aspaby. Qobyz óneriniń damý joly ǵasyrdan ǵasyrǵa jalǵasyn taýyp, búgingi urpaqqa asyl mura retinde jetip otyr. Egemendi elimizdiń shattyq únine qobyzdyń úni qosylyp, úılesimdi jarasyp, jalǵasyn taýyp jatyr. Qurylysy, oınalý tásili kúrdeli, qońyr sazdy tylsym úni adamnyń jan dúnıesine tabıǵı áser qaldyratyn erekshe aspap. Qobyz aspabynda oryndaýdyń tamyry óte tereńde jatyr. Oryndaýshylyq ónerdiń alǵashqy baspaldaqtarynda akademık A. Q. Jubanovtyń atqarǵan eńbekteri men róli zor ekenin atap ótken jón. Dombyraǵa qaraǵanda qobyzda oınaý tym qıyn bolǵandyqtan, ony ekiniń biri ustaı almaıdy.
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Oqýshydan suraq - jaýap ádisimen qobyz aspabynyń qurylysyn, ysqyshty júrgizý tásilderin, notanyń uzaqtyqtaryn, paýzalardy, dınamıkalyq belgilerdi suraý. Gamma sol majordy eki oktavada (detashe, legato, stakkatto shtrıhtarymen oınatý).
1. Konsert degenimiz ne? (jalǵyz nemese birneshe aspap pen orkestrge arnaıy jazylǵan iri kólemdi shyǵarma)
2. Sonato degenimiz ne? (bir nemese eki aspapqa arnalǵan sonatalyq formadaǵy kameralyq shyǵarma).
«Konsertıno» A. Komarovskıı, «Sonatıno» L. Bethoven jatqa oınaý. (Konsertmeısterdiń súıemeldeýimen shyǵarmany ándetip, durys sanap, taza dybystarmen jáne dınamıkalyq tańbalarǵa kóńil bólýin qadaǵalap oınatý).
1930 jyly A. Jubanovtyń basshylyǵymen qazaqtyń halyq aspaptar orkestri qurylyp, tapsyrys boıynsha mýzykalyq aspaptar jasaıtyn sheberler E. Romanenko jáne Q. Qasymov qobyzdyń jańa túrin, ıaǵnı úsh ishekti prıma qobyzdy jasady. 1953 - 1954 jyldary respýblıkaǵa eńbek sińirgen D. Tezekbaev jasap bergen cherteji boıynsha mýzykalyq aspaptar jasaıtyn sheberler A. Pershın men A. Turdybaev jańa tórt ishekti prıma qobyzdy jasap shyǵardy.
Jańa sabaq.
Qazaq halyq ánderimen jumystaný.
Týǵanda dúnıe esigin ashady óleń,
Óleńmen jer qoınyna kirer deneń,
- dep Abaı atamyz aıtqandaı qazaq halqy ánge baı. Án, áýen qazaq halqynyń ańyzy boıynsha aspan áleminen túsip, yqylym zamanynan osy kezge deıin jetip otyr. Halyq óziniń qýanyshynda, qaıǵysynda, muńynda ánmen jetkizip, ándi serik etken. Halyq mýzykasynda adam tańqalarlyq kórkemdikter aıaǵyńdy attap basqan saıyn kezdesedi. Olar daladaǵy eshkim ekpeı, eshkim baqpaı ózinen - ózi ósken gúl tárizdi. Ultymyzdyń búkil rýhanı ıgiligi HH ǵasyrǵa deıin jazbasyz túrde damyp, aýyzdan aýyzǵa, ákeden balaǵa, ustazdan shákirtke, ótkennen bolashaqqa jetkizilip otyrǵan. 1930 jyldan bastap qazaqtyń jazba kásibı óneri damı bastady. A. Jubanov, E. Brýsılovskıı, A. Zataevıch sıaqty t. b. kompozıtorlar men zertteýshiler halyq ánderin fortepıano súıemeldeýimen oryndaýǵa jáne túrli mýzykalyq aspapqa laıyqtap jaza bastady. Osyndaı ánderdiń biri halyq áni «Elik - aı»./Ándi elektrondyq ún taspadan tyńdatý/. Ándi oryndaǵan BQMÝ Óner ınstıtýtynyń «Vokal jáne aspaptyq óner» kafedrasynyń oqytýshysy, qobyzshy, kóptegen respýblıkalyq oblystyq, aımaqtyq konkýrstardyń laýreaty, «Qobyzdyń qońyr únimen», «Alys arman» atty elektrondyq oqýlyqtarynyń avtory J. I. Nurymbetova.
Ándi taldaý: Ánniń aty – «Elik – aı»
Aqjaıyq balalar saz mektebiniń qobyz klass oqytýshysy
Netkalıeva Araılym Maqsotqyzy
Taqyryby: «Qazaq halyq ánderimen jumystaný» ashyq sabaq
Sabaqtyń maqsaty: a) Qazaq halyq ánderiniń shyǵý tarıhyn aıta otyryp, oqýshyǵa ándi mánerlep oryndaý qabiletin úıretý.
á) Ulttyq mýzykany, ulttyq aspapty súıýge, eljandylyqqa tárbıeleý.
b) Halyq ánderin tyńdaý arqyly, olardyń sulýlyqqa qushtarlyǵyn oıatý.
Sabaqtyń ádis - tásili: suraq - jaýap, áńgimeleý, sózjumbaq sheshý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ádebıetter, elektrondyq úntaspalar, aspap, sózjumbaq.
Sabaqtyń jospary:
1. Uıymdastyrý kezeńi
2. Úı tapsyrmasy
3. Jańa sabaq túsindirý, jańa shyǵarmany taldaý
Muǵalimniń kirispesi:
Qobyz – qazaqtyń ejelden kele jatqan aspaby. Qobyz óneriniń damý joly ǵasyrdan ǵasyrǵa jalǵasyn taýyp, búgingi urpaqqa asyl mura retinde jetip otyr. Egemendi elimizdiń shattyq únine qobyzdyń úni qosylyp, úılesimdi jarasyp, jalǵasyn taýyp jatyr. Qurylysy, oınalý tásili kúrdeli, qońyr sazdy tylsym úni adamnyń jan dúnıesine tabıǵı áser qaldyratyn erekshe aspap. Qobyz aspabynda oryndaýdyń tamyry óte tereńde jatyr. Oryndaýshylyq ónerdiń alǵashqy baspaldaqtarynda akademık A. Q. Jubanovtyń atqarǵan eńbekteri men róli zor ekenin atap ótken jón. Dombyraǵa qaraǵanda qobyzda oınaý tym qıyn bolǵandyqtan, ony ekiniń biri ustaı almaıdy.
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Oqýshydan suraq - jaýap ádisimen qobyz aspabynyń qurylysyn, ysqyshty júrgizý tásilderin, notanyń uzaqtyqtaryn, paýzalardy, dınamıkalyq belgilerdi suraý. Gamma sol majordy eki oktavada (detashe, legato, stakkatto shtrıhtarymen oınatý).
1. Konsert degenimiz ne? (jalǵyz nemese birneshe aspap pen orkestrge arnaıy jazylǵan iri kólemdi shyǵarma)
2. Sonato degenimiz ne? (bir nemese eki aspapqa arnalǵan sonatalyq formadaǵy kameralyq shyǵarma).
«Konsertıno» A. Komarovskıı, «Sonatıno» L. Bethoven jatqa oınaý. (Konsertmeısterdiń súıemeldeýimen shyǵarmany ándetip, durys sanap, taza dybystarmen jáne dınamıkalyq tańbalarǵa kóńil bólýin qadaǵalap oınatý).
1930 jyly A. Jubanovtyń basshylyǵymen qazaqtyń halyq aspaptar orkestri qurylyp, tapsyrys boıynsha mýzykalyq aspaptar jasaıtyn sheberler E. Romanenko jáne Q. Qasymov qobyzdyń jańa túrin, ıaǵnı úsh ishekti prıma qobyzdy jasady. 1953 - 1954 jyldary respýblıkaǵa eńbek sińirgen D. Tezekbaev jasap bergen cherteji boıynsha mýzykalyq aspaptar jasaıtyn sheberler A. Pershın men A. Turdybaev jańa tórt ishekti prıma qobyzdy jasap shyǵardy.
Jańa sabaq.
Qazaq halyq ánderimen jumystaný.
Týǵanda dúnıe esigin ashady óleń,
Óleńmen jer qoınyna kirer deneń,
- dep Abaı atamyz aıtqandaı qazaq halqy ánge baı. Án, áýen qazaq halqynyń ańyzy boıynsha aspan áleminen túsip, yqylym zamanynan osy kezge deıin jetip otyr. Halyq óziniń qýanyshynda, qaıǵysynda, muńynda ánmen jetkizip, ándi serik etken. Halyq mýzykasynda adam tańqalarlyq kórkemdikter aıaǵyńdy attap basqan saıyn kezdesedi. Olar daladaǵy eshkim ekpeı, eshkim baqpaı ózinen - ózi ósken gúl tárizdi. Ultymyzdyń búkil rýhanı ıgiligi HH ǵasyrǵa deıin jazbasyz túrde damyp, aýyzdan aýyzǵa, ákeden balaǵa, ustazdan shákirtke, ótkennen bolashaqqa jetkizilip otyrǵan. 1930 jyldan bastap qazaqtyń jazba kásibı óneri damı bastady. A. Jubanov, E. Brýsılovskıı, A. Zataevıch sıaqty t. b. kompozıtorlar men zertteýshiler halyq ánderin fortepıano súıemeldeýimen oryndaýǵa jáne túrli mýzykalyq aspapqa laıyqtap jaza bastady. Osyndaı ánderdiń biri halyq áni «Elik - aı»./Ándi elektrondyq ún taspadan tyńdatý/. Ándi oryndaǵan BQMÝ Óner ınstıtýtynyń «Vokal jáne aspaptyq óner» kafedrasynyń oqytýshysy, qobyzshy, kóptegen respýblıkalyq oblystyq, aımaqtyq konkýrstardyń laýreaty, «Qobyzdyń qońyr únimen», «Alys arman» atty elektrondyq oqýlyqtarynyń avtory J. I. Nurymbetova.
Ándi taldaý: Ánniń aty – «Elik – aı»
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Qulsary balalar óner mektebiniń muǵalimi
