Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 apta buryn)
“Qazaqstan muǵalimi” gazetiniń búgingi sıpaty men erekshelikteri

Oqý aǵartý isin baspasóz arqyly nasıhattaý qazaq elinde XIX ǵasyr sońy men XX ǵasyrdan bastaldy. Sonyń biri - “Qazaqastan muǵalimi” gazeti. Shyǵý tarıhyna qysqasha toqtalsam, alǵashqy nómiri 1935 jyldyń naýryz aıynyń 20 juldyzynda «Tóte oqý» degen atpen shyqqan eken. Artynsha gazet ataýy 1939 jyly «Salaýatty bolýǵa kómekshi», keıin «Jańa jazý» dep aýysty. Al «Qazaqstan muǵalimi» bolyp 1952 jyldan bastap qoldanysqa engizilgen edi. 100 jylǵa taıaǵan tarıhy bar bul gazet aǵartý salasynyń kókeıkesti máselelerin jáne muǵalimderdiń tynys-tirshiligin kórsetetin ádistemelik materıaldar, shyǵarmashylyq jumystar jarıalaıdy. Alǵashqy redaktory - Omarǵalı Qudyshev, al qazirgi bas redaktory - Mynajadın Sermaǵambetov.

Gazet alǵash qurylyp bastaǵan kezde negizgi avtorlary oblys, aýdandardyń bilikti muǵalimderi men stýdentteri edi. Sondyqtan, barlyq materıaldar aıdarsyz, tek qana uzyn-sonar taqyryp retinde ǵana jarıalandy. Bastapqy kemshilikteri osy boldy. Keıin 1956 jyldan bastap, “Mektep”, “Partıa”,          

“Kásipodaq”, “Ǵylym jáne ádebıet” dep atalatyn birneshe aıdarlar ashyldy. Al, qazirgi XXI ǵasyr “Qazaqstan muǵalimi” gazetiniń aıdarlarynyń sany on ekige jetti. 

 Gazet tek oqýshylarǵa bilim berý ádisterin ǵana emes, muǵalimniń sabaq ústinde ózin-ózi qalaı ustaýy kerektigin de qozǵaǵan. Máselen, onyń “Mektep turmysy” degen arnaýly betinde Soltústik Qazaqstan oblysyna qarasty Voloshın orta mektebiniń muǵalimi Q.Osmıevanyń “İltıpat týraly” degen materıaly jarıalanǵan. Avtor óz maqalasyn: “Balalarǵa qatty aıqaılaý, jazalaý arqyly ǵana tárbıe ornatýǵa bolmaıdy. Balaǵa sený kerek. Muǵalim oqýshysyna senimsizdik bildirse, ekeýiniń arasyńdaǵy qarym-qatynas buzylady”, — dep bastaıdy da odan ári: “Adamdarǵa iltıpat kórsetý, kishpeıildilik bildirý — Sovettik sosıalısik gýmanızmniń negizgi belgisi” dep qorytyndy jasaıdy. Bizdiń zamanymyzdaǵy “Qazaqstan muǵaliminiń” 2017 jylǵy 8 sanynda “Muǵalim - mártebeli mamandyq” degen maqalasynda qazirgi zamanǵa saı jeke tulǵa qalyptastyrý úshin muǵalimniń atqaratyn róli zor ekenine toqtalyp, oqýshy men bilim berýshiniń arasynda erekshe jaıly qarym-qatynas ornatý kerektigi jaıly sóz qozǵalady. Bul gazet - bilim aıasynda bolyp jatqan barlyq jańalyqtarmen habardar etip jáne túlekterge JOO tańdaýǵa da baǵyt-baǵdar beredi. Mysaly, “QazAqparat” degen aıdarynda “oqý grantyn usynady”, “JOO durys tańdaý” degen maqalalardan baıqaımyz. 

Men gazettiń elektrondy nusqasyn qaraı otyra qyzyqty málimet aldym. Saıtqa kirgende, Qazaqstandaǵy kásiptik mektepter, jalpy bilim beretin mektepter, kolejderdiń jalpy sanynan habardar etedi. Jeke ózime gazettiń saıtyna qaraǵanda qaǵaz túrindegi sıpaty túsinikti boldy, biraq adam tartatyndaı erekshe emes birsaryndy bolyp kórindi. Elektrondy nusqasyn aqtara otyryp baıqaǵanym, gazettiń jarıalanǵan nómirleri tek 2017 jylmen shektelipti. 

Oqý aǵartý isine úlesin qosyp, muǵalimder men oqýshylarǵa baǵdar bolǵan aptalyq gazettiń búgingi sıpaty osyndaı.

Jumataı Eldana


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama