InfoHub Logo

Uly júz úısinniń bir adamy Tóle bıge kelip:

— Mundaı erdi úsh júzdiń balasynda eshkim mingen joq. Men olar erge sonsha qyzyqqanymmen, er ıesiniń baılyǵymen myrzalyǵy menen kem emes, dúnıe pulǵa qyzyqpaıdy. Suraǵanyma bermeıdi. Sizdiń tirshiligińiz de osy erdi alyp atqa bir erttetip minsem degen oıym bar, bıeke, — depti.

Tóle bı oǵan:

— Men tiri turǵańda ol tilegińe de jetersiń. Kishi júz óziniń asyna shaqyryp otyr. osy asqa sol myrzań da kelip qalar. Sońda retin tap ta júginiske túser, qamyńdy qarastyr! Oǵan bılikti men aıtpaıǵan da kim aıtar deısiń, — depti.

Úsh júzdiń balasy asqa bas qosqanda erge qumartqan baı úsh-tórt jylpyń jigitterin daıyndap alyp ózi biletin erdi izdetipti. Asqa er ıesi de kelgen eken, atynan túsip baılap qoıǵanda álgi jylpyń jigitter:

— Mynaý kók arǵymaqtyń ıesi kim? Ústińdegi erin tanyp turmyz, bul er jesirge bergisiz atymyzben birge joǵalǵan edi, — dep aıt-uıt joq atty erimen alyp ketipti.

Mundaı naqaq qorlyqqa jany kúıgen at ıesi Tóle bıge kelip jaıyn aıtsa, ol óziniń uly júziniń adamdaryna qarap:

— Tanyǵan erińdi al da, atyn ózine qaıyryńdar. Eki arys eldiń arasyńda bir taı ári de, beri de júrmeı me? Joǵalǵan atyńdy qýmaı-aq qoı! — depti. Buǵan óte yzalanǵan Kishi júz tóbeles shyǵaraıyn dese, as, óziniń eli búlinedi, shyǵarmaımyn dese, kórineý jasalǵan qıanat kúıdirip barady. Sońda astyń aıaǵynda Máme bı:

— Ara aǵaıyn Keldibektiń sarysy buǵan [ne] aıtady eken? — dep Qazybekke kisi jiberipti. Qazybek taraýǵa bet alǵan eldi toqtatyp, uly júz ben kishi júzdi eki jaqqa otyrǵyzyp, erdi ortaǵa qoıǵyzypty. Sodan keıin eki jaqtyń eshkimine eshteme demesten, erge kelip sabaýmen nuqyp
qoıyp:

— Qaptalyń qaıyń, qasyń bóz,
Qalmambet shapqan bir ersiń.
Uly júz ben Kishi júz
Bir erge qaıtyp minersiń.
Búıte berseń, áı, Tóle,
Sender bir kún ólersiń.
Teris bılik aıtsańyz,
Táńir aldyńda ne dersiń?
Osy er ornyna qaıtady,
Osy er ornyna qaıtpasa,
Qalmenińnen kúıersiń,—

depti. Uly júz jaǵy ol tuspalǵa jóndi túsinbeı:

— Qazybek ne dep ketti? — dep Tóle bıden surapty. Sonda Tóle bı:

— Ne dep ketýshi edi? Keldibektiń Sarysy aıtpaıdy, aıtsa, sol aıtysqannan qaıtpaıdy. Orta júz ben Kishi júz jabylyp ketse, bizden ne qalady, erdi ornyna aparyp tastańdar, — depti.

---