InfoHub Logo

Taqyryby: Qys. Qustardyń qysqy tirshiligi.
Maqsaty: Qys mezgiliniń ereksheligimen tanystyrý. Qys kezindegi qustardyń tirshiligi týraly áńgimeleý arqyly balalardyń qamqorlyq jasaýǵa
degen belsendilikterin arttyrý. Tabıǵatty aıalaýǵa baýlý.
Kórnekiligi: sýretter, qustardyń sýretteri, qysqy aǵash, ormanshy ataı, úntaspa.

Júrisi:
Jylýlyq sheńberi.
Amansyń ba, altyn kún,
Amansyń ba, jer ana,
Amansyń ba, dostarym,
Senderdi kórsem qýanam!

Áńgimelesý.
- Qandaı jyl mezgilin bilesińder? Káne, atap shyǵaıyq.
- Qys, kóktem, jaz, kúz.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kúz mezgili.
- Kúzde tabıǵatta qandaı ózgeshelikter bolady?
- Kúzde kún salqyndap, aspandy bult torlap, jıi – jıi jańbyr jaýady. Aǵashtardyń japyraqtary sarǵaıyp, jerge túse bastaıdy. Shópter de sarǵaıyp, qýara bastaıdy. Adamdar jyly kıimderin kıedi. Qustar da jyly jaqqa usha bastaıdy.
- Esimizge túsirip kóreıik. Qustardyń qandaı túrleri bolady?
- Úı qustary jáne dala qustary.
- Úı qustaryna qandaı qustar jatady?
- Átesh, úırek, qaz, taýyq, kúrketaýyq.
- Al dala qustaryna qandaı qustar jatady?
- Qarlyǵash, kógershin, torǵaı, shymshyq, saýysqan, qarǵa, búrkit, aqqý, úki, japalaq.
- Kúz túsip, kún salqyndaǵanda, keıbir qustar jyly jaqqa ushyp ketedi dep aıttyńdar. Olardy jyl qustary dep ataımyz. Jyl qustary sýyqqa tózimsiz bolyp keledi. Al, endi jyly jaqqa ushpaı, ólkemizde qystap qalatyn qustardy otyryqshy qustar deımiz.
- Qysta kún salqyndap, qar jaýady. Aınalany appaq qar basady. Keıde minezin kórsetip, qar japalaqtap jaýyp, uıytqyǵan boran da boraıdy. Qysta ósimdikter, aǵashtar óspeıdi. Olar kóktemge deıin uıqyǵa ketedi. Tek shyrsha ǵana jasyl kúıinde qalady.

Álippe – dáptermen jumys.
T. Moldaǵalıevtyń qys týraly óleńin oqyp berý:
Aǵashtardyń japyraǵyn
Ashýly jel tonaıdy.
Aq jamylǵan atyrabym
Qar boraıdy, boraıdy.

Suraqtarǵa jaýap alý:
- Óleńde qaı jyl mezgili týraly aıtylǵan?
- Qysta kún qandaı bolady?
- Qar qalaı jaýady?

Sýret boıynsha áńgime júrgizý:
Qys, qustardyń qysqy tirshiligi týraly beınelengen sýretter arqyly balalarǵa qustardyń azyǵy, olardyń nemen qorektenetinin áńgimeleý. Adamdardyń qustarǵa jasaıtyn kómekteri týraly maǵlumat beredi.