InfoHub Logo

«Sınhýan» jańalyqtar agentiginiń habarlaýy boıynsha, Qytaıdyń ońtústik-batysyndaǵy Gýıchjoý eldi mekeninde álemdegi eń iri Five hundred meter Aperture Spherical Telescope (qysqartylǵan túri FAST) radıoteleskopy kórem deýshilerge esigin ashty. Bir qyzyǵy, Qytaı turǵyndary men qonaqtary bul jerge tegin kire alady. Tek, arnaıy avtobýsqa bılet satyp alsa ǵana bolǵany.

FAST 2016-jyldyń qyrkúıek aıynda paıdalanýǵa berilgen. Al ony jasaý týraly jospar 1994-jyly qolǵa alynǵan bolatyn. Teleskoptyń aýdany 1,6 shaqyrymǵa teń, al dıametri 500 metr. Bul 30 fýtbol alańyna teń aýmaq.  Álemdegi eń iri teleskoptyń qurylysyna 180 mıllıon AQSH dollary jumsaldy. Teleskop iske qosylǵaly barlyq qajetti synaqtar men baptaýlardan ótti. Kelýshilerge esigin ashqannan keıin teleskoptyń janynda radıýsy bes shaqyrymǵa teń  aýmaqta teleskop qurylǵysynyń úzdiksiz jumys isteýi úshin «tynyshtyq aımaǵy» quryldy. Bul aımaqta barlyq baılanys quraldarynyń sıgnaldary buǵattalady. Onyń ústine, kórý alańyna barmas buryn kelýshiler uıaly telefondaryn, sandyq fotoaparattaryn, smart-bilezikterin, planshetterin, noýtbýkterin jáne basqa da elektronıka qurylǵylaryn arnaıy jerge ótkizip ketýleri kerek. Keshenniń aýmaǵynda baılanyssyz qalmas úshin onda KHR-nyń ishki nómirlerine tegin qońyraý shalýǵa bolatyn telefon býdkalary ornatylǵan.

Baspasóz betterinde jarıalanǵandaı, teleskopty kúnine tek eki myń adam ǵana tamashalaı alady. Mundaǵy jalǵyz aqyly qyzmet – arnaıy avtobýs pen astronomıalyq murajaıǵa barý quny  50 ıýándi (7 dollarǵa jýyq) quraıdy. Bul aqshanyń ishine keshen ishinde ekýskýrsıa jasaý ǵana emes, astronomıalyq murajaı men FAST radıoteleskopynyń basqa da jerlerine barý kiredi.

---