- 03 jel. 2019 00:00
- 297
Qojanasyrdyń alashaq berip, alashaq alýy
Qojanasyrdyń bir kiside alashaq bes teńgesi bar eken. Eki jylǵa tolǵanda, alashaǵy esine túsip, bergen kisisinen aqshasyn alypty da, qaryzǵa bes teńge qosyp alypty. Biraq ol kisi bes teńgeni qaryzǵa bererinde:
— Erteń taýyp ber aqshamdy. Bermeseń, kúnine bir somnan ósip otyrady, — depti. Qojanasyr:
— Qup, — dep ertesinde esinen shyǵyp, aılar boıy qaryzyn bermeı júre beripti. Al ana kisi bir kún ótse «bir som» dep, on kún ótse «on som» dep qaryzynyń ósip kele jatqanyna qýanyp, «júz teńgege tolǵasyn alaıyn» dep júre beripti. Aqyry qaryzynyń bergen kúnine júz kún bolǵanda, Qojanasyrǵa kelip:
— Qojeke, qaryz alǵanyńa búgin júz kún, kelisim boıynsha bes teńgeme júz teńge qosyp beresiń, — depti.
Qojekeńniń esine qaryzy jańa ǵana túsip:
— Qup, tilegiń bolsyn, biraq qaryzyń men ósimińdi bıdiń aldyna baryp beremin, — depti.
Bul sózdi estigen ana kisi qýanyp, Qojanasyrdy jer-kókke syıǵyzbaı maqtaı beripti. Sonymen aqshasyn júz bes teńgege toltyrǵan Qojanasyr kisisin ertip, bıge júginipti de, júz bes som aqshasyn tosyp:
— Myna kisige berińiz, — dep jaıyn aıtypty.
Bı tilegin oryndap:
— Taǵy qandaı aryzdaryń bar? — degende, Qojanasyr:
— Taqsyr, endi meniń alashaǵym bar bul kiside. Budan eki jyl buryn bes teńge qaryz alyp edi, sodan júz kún budan buryn berdi. Kúnine bir teńgeden ósip otyrǵanda, men qansha alamyn, sony tórelep aıtyp berińiz, — depti.
Ana kisi:
— Oıbaı, biz olaı keliskemiz joq ta, — dep bezektep qoıa beripti.
Ádil tóreshi:
— Joq zańdy shyǵaryp júrgen ózderiń, «ósim» degendi shyǵaryp. Sondyqtan Qojekeńniń ósimin sen de beresiń. Bir jylda úsh júz alpys kún, eki jylda jeti júz jıyrma kún, jeti júz jıyrma kúnnen júz kún shyǵarǵanda, alty júz jıyrma kún qalady. Qojekeńe alty júz jıyrma som ber. Bermeseń, zyndanǵa alty júz jıyrma kúnge saldyryp qoıamyn, — dep úkim beripti.
«Zyndan» dese, záresi ketetin kisi «qup» dep, Qojanasyrǵa alty júz jıyrma teńge beripti.