Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Qol granatalary
Sabaqtyń taqyryby: Qol granatalary.
1. Sabaqtyń maqsaty: 1. Oqýshylardy RGD – 5 RGN, RGO, F - 1 qol granattarymen tanystyrý.
2. Oılaý qabiletterin damytý.
3. Otanyn, Elin, jerin, halqyn súıýge, Otan qorǵaýǵa tárbıeleý, patrıottyq sezimge baýlý. 3. Ýaqyty: 45 mınýt.
4. Ótkiziletin orny: AÁD bólmesi.
5. Ótkiziletin kúni:
6. Kórnekilik quraldar: AÁD oqýlyǵy, plakattar.
7. Sabaqtyń barysy:
a) Uıymdastyrý kezeńi – 5 mınýt.
Vzvod komandıri oqýshylardy sapqa turǵyzady, oqytýshyǵa raport beredi, amandasý, túgendeý, oqýshylardyń syrt kórinisin tekserý.
á) Ótilgen taqyrypty suraý kezeńi – 10 mınýt.
- Atysty júrgizýde qandaı tásilder qoldanylady?
- Avtomattyń kózdeýishi men nysana kózdeýishi qalaı qoıylady?
- Avtomattan pýlemetten atý kezinde kózdeýge arnalǵan tegis qaraýyl týraly aıtyńdar.
- Atys júrgizý kezinde avtomatty pýlemetti ornyqtyrýdyń qandaı tásilderin bilesińder?
b) Negizgi bólim – 25 mınýt.
Qol granattary. RGD - 5 qol granaty. Jaryqshaqty qol granattar jaqyn urystaǵy qarsylastyń tiri kúshin jaryqshaqtarymen joıýǵa arnalǵan.
Qazaqstan armıasynyń qarýlanýynda:
- RGD - 5 qol granaty;
- RGN jáne RGO - qol granaty;
- F - 1 qol granaty bar.
- Granattar jaryqshaqtarynyń ushý qashyqtyǵyna baılanysty: shabýyldaǵy jáne qorǵanystaǵy bolyp bólinedi. RGD - 5 jáne RGN - shabýyldaǵy, F - 1 jáne RGO - qorǵanystaǵy granattarǵa jatady.
Qol granattarynyń arnalýy jáne urystyq qasıeti.
RGD - 5 jaryqshaqty qol granaty – araqashyqtyqta áreket etetin granat, ol shabýylda jáne qorǵanysta qarsylastyń tiri kúshin joıýǵa arnalǵan. Granat laqtyrý taıaý rette qımyl jasaýda jáne saýytty transporterde ár túrli jaǵdaıda júzege asyrylady.
Granat jaryqshaqtarynyń radıýsy 25 m - ge jýyq. Granatty laqtyrýdyń ortasha qashyqtyǵy – 40 - 50m. Jabdyqtalǵan massasy – 310g. Tutandyrǵysh báseńdetkishiniń janý ýaqyty – 3, 2 – 4, 2s.
Granattyń qurylysy.
RGD - 5 jaryqshaqty qol granaty tutandyrǵyshqa arnalǵan tútigi bar korpýstan, jarylatyn zarádtan jáne tutandyrǵyshtan turady.
Granat korpýsy jarylatyn zarádtan tutandyrǵyshqa arnalǵan tútikti ornalastyrý úshin, sondaı - aq granat jarylýy kezinde jaryqshaqtar jasalýyna qyzmet etedi. Ol eki bólikten (joǵary jáne tómengi) bólikten turady.
Korpýstyń joǵarǵy bóligi qalpaqsha dep atalatyn syrtqy qabyqtan jáne qalpaqshanyń qosymsha betinen turady. Joǵarǵy manjet arqyly tutandyrǵyshqa arnalǵan tútikshe jalǵastyrylǵan. Tútikshe granatqa tutandyrǵyshty jalǵastyrý jáne korpýstaǵy jarylatyn zarádti germetızasıalaý úshin qoldanylady.
Korpýstyń tómengi bóligi taban dep atalatyn syrtqy qabyqtan jáne tabannyń qosymsha betinen turady.
Jarylatyn zarád korpýsty toltyrady jáne onyń jaryqshaqtar men jarylýyna arnalǵan.
Granat tutandyrǵyshy jarylatyn zarád jarylýyna arnalǵan. Ol soqqy mehanızmi men tutandyrǵyshtan turady.
Soqqy mehanızmi tutandyrǵyshtyń kapsúl - otalǵyshynyń tutanýyna qyzmet etedi. Ol soqqy mehanızm tútiginen, jalǵastyrýshy tyǵynnan, baǵyttaýshy shaıbadan, urystyq serippeden, soqqyshtan, soqqysh shaıbasynan, aǵytqysh ıintirek pen saqınaly saqtandyratyn muryndyqtan turady. Soqqy mehanızm tútigi tutandyrǵyshtyń barlyq bólshekterin jınaýda negiz bolyp tabylady. Jalǵastyrǵysh tyǵyn tutandyrǵyshty granat korpýsymen jalǵastyrýǵa arnalǵan. Ol soqqy mehanızm tetiginiń tómengi jaǵyna kıgizilgen.
Baǵyttaýshy shaıba urystyq serippeniń joǵarǵy ushyna arnalǵan tireý bolyp tabylady jáne ol soqqy jyljýyn baǵyttaıdy. Ol soqqy mehanızm tútiginiń joǵarǵy bóliginde bekitilgen.
Urystyq serippe kapsúl - otalǵyshqa qystyrýǵa qajetti energıany soqqyshqa habarlaý úshin arnalǵan. Ol soqqyshqa kıgizilgen jáne óziniń joǵarǵy ushymen baǵyttaýshy shaıbaǵa, al tómengi ushymen soqqysh shaıbasyna tireledi. Soqqysh kapsúl - otalǵyshty tutandyryp, qystyrýǵa arnalǵan. Soqqysh shaıbasy soqqyshtyń tómengi ushyna kıgiziledi de, urystyq serippeniń tómengi ushyna tireý bolyp tabylady.
Aǵytqysh ıintirek soqqyshty qaırylǵan jaǵdaıda ustap turýǵa arnalǵan. Soqqy mehanızm tútiginde aǵytqysh ıintirek saqtandyratyn muryndyqpen ustap turylady. Saqtandyrylatyn muryndyq aǵytqysh ıintirektiń qulaqsha sańylaýynan jáne soqqy mehanızm tútiginiń qabyrǵalarynan ótedi. Onda ony julyp alatyn saqına bolady.
Ózdiginen tutandyrǵysh granattaǵy zarádtiń jarylýyna arnalǵan. Ol baıaýlatqysh tyǵynynan, kapsúl - otalǵyshtan, baıaýlatqyshtan jáne kapsúl - detonatordan turady.
Baıaýlatqysh tyǵynynyń joǵarǵy jaǵynda soqqy mehanızm tútigimen jalǵastyratyn oıma jáne kapsúl - otalǵyshqa arnalǵan uıa, ishinde – baıaýlatqysh ornatylǵan arna, syrtynda - kapsúl - detonator oqsaýytyn jalǵastyrýǵa arnalǵan tesik bar. Kapsúl - otalǵysh baıaýlatqyshty tutandyrýǵa arnalǵan.
Baıaýlatqysh kapsúl - otalǵyshtan kapsúl - detonatorǵa ot sáýlesin beredi. Ol prestelgen gazy az quramnan turady.
Kapsúl - detonator granattaǵy jarylatyn zarád jarylýyna arnalǵan. Ol oq baıaýlatqysh tyǵynynyń tómengi bóligi bekitilgen saýytta ornalastyrylǵan.
Tutandyrǵyshtar árqashan urystyq jaǵdaıda bolady. Tutandyrǵyshtardy bólshektep, soqqy mehanızmi jumysyn tekserýge qatań tıym salynady.
Granatty laqtyrý kezindegi onyń bólikteri
men mehanızmderiniń jumysy.
Granatty laqtyrý aldynda ony – sómkeden alyp, tútikten tyǵynyn burap shyǵaryp, onyń ornyna tutandyrǵyshty sońyna deıin burap salý kerek. Tutandyrǵysh soqqy mehanızm bólshekteri mynadaı jaǵdaıda ornalasady: soqqysh qaıyrylyp, soqqy mehanızm tútigi saqtandyratyn muryndyqpen jalǵasqan aǵytqysh ıintirek aıyrymen joǵarǵy jaǵdaıda ustalynyp turady. Saqtandyrylatyn muryndyq ushy bólingen jáne tutandyrǵyshty myqty ustap turady.
Granatty laqtyrý úshin onyń aǵytqysh ıintiregin saýsaqtarmen granat korpýsyna qysa ustap turyp qolǵa alý kerek.
Iintirekti jibermeı saqtandyrǵysh muryndyqty julyp alyp, granatty nysanaǵa laqtyramyz. Muryndyqty julyp alǵannan soń, tutandyrǵysh bólshek orny ózgermeıdi, soqqysh qaıyrma jaǵdaıda soqqysh mehanızm tútigi jalǵastyrýdan bosatylady, biraq saýsaqtarmen qysa ustalynyp, aǵytqysh ıintirekpen ustalynyp turady. Granatty laqtyrý kezinde aǵytqysh ıintirek granattan bólinip, soqqyshty bosatady. Soqqysh urystyq serippe áserinen kapsúl - otalǵyshqa soqqy berip, ony tutandyrady. Ot jalyny kapsúl - otalǵyshtan baıaýlatqyshty tutandyrady, odan ótip kapsúl - detonatorǵa beriledi.
Kapsúl - detonator jarylyp, granattyń zarádyn jarady. Granat korpýsy jarylady da, korpýs jáne tutandyrǵysh jaryqshaqtary jan - jaqqa shashyraıdy.
F - 1 jaryqshaqty qol granaty – araqashyqtyq áreketti granat. Ol kóbinese qorǵanys shaıqasynda tiri kúshti joıýǵa arnalǵan. Granatty ár túrli jaǵdaılardan jáne tasadan, saýytty transporterden nemese tankiden laqtyrýǵa bolady. Granattyń jarylý kezindegi jaryqshaqtar ushý radıýsi – 200m - ge jýyq. Granat laqtyrýdyń ortasha qashyqtyǵy – 35 - 45m. Jaraqtalǵan granat massasy – 600g. Tutandyrǵysh baıaýlatqyshynyń janý ýaqyty – 3, 2 - 4, 2 s.
Granattyń qurylysy.
F - 1 jaryqshaqty qol granaty korpýstan, jarylǵysh zarádtan, tutandyrǵyshtan turady.
Granat korpýsy jarylǵysh zarád pen tutandyrǵyshty ornalastyrýǵa, sondaı - aq granat jarylǵan kezde jaryqshaqtar túzýge arnalǵan. Granat korpýsy shoıyn, boılyq jáne endik oıyqshalary bar, ádette, ol jaryqshaqtarǵa osylar arqyly bólshektenedi. Korpýstyń joǵary bóliginde tutandyrǵyshty burap engizýge arnalǵan burandaly oıyq bar. Saqtaǵanda, tasyǵanda jáne alyp júrgende oǵan plasmassa tyǵyn buralady. F - 1 granatanyń arnalý maqsaty men qurylysy RGD - 5 granaty sıaqty.
Granattardy qoldaný, kútý jáne saqtaý.
Granattar áskerı bólimderge aǵash jáshikterge salynyp jetkiziledi. Jáshikke - granattar; tutqalar jáne tutandyrǵyshtar jeke metal qoraptarǵa salynady. Qoraptardy ashý úshin arnaıy pyshaq bolady. Jáshiktiń qaqpaǵy men qabyrǵalarynda tańbalar bolady. Onda: jáshiktegi granattar sany, olardyń massasy, granattar men tutandyrǵyshtar ataýy, zaýyt nómiri, granattar kezeginiń nómiri, daıyndalǵan jyly kórsetiledi.
Jaýyngerler granattardy granattarǵa arnalǵan sómkede tasymaldaıdy. Tutandyrǵyshtar granattan bólek ornalasady, olar qaǵazǵa nemese taza shúberekke oralýy tıis.
Granattar men tutandyrǵyshtardy sómkege salar aldynda jáne jaraqtaý aldynda korpýstarynda maıysýlar men tottardyń joqtyǵyn qarap alý kerek. alyp júrý kezinde granattardy soqtyǵýdan, ıterilýden, ottan, balshyq pen ylǵaldan saqtaý kerek.
Granatty tek laqtyrý aldynda ǵana jaraqtaýǵa ruqsat etiledi.
Urystyq granattardy laqtyrýǵa úırený kezindegi qaýipsizdik sharalary.
1) úırenýshi bolat dýlyǵa kıýi qajet;
2) granattar men tutandyrǵyshtardy oqtaý aldynda tekserý kerek; aqaýlar tabylǵan jaǵdaıda – komandırge baıandaý qajet;
3) qorǵanystaǵy jáne tankige qarsy granattardy laqtyrý ofıser jetekshiligimen jaryqshaqtar tesip ótpeıtindeı tasalardan nemese oqpanalardan júrgiziledi;
4) bir úırenýshimen birneshe granatty laqtyrý kezinde ár kezekti granatty aldyńǵy granattyń jarylysynan soń, keminde 5 sekýnd ótkennen keıin laqtyrý kerek;
5) eger granat laqtyrylmaǵan bolsa (saqtandyrǵysh muryndyǵy julynbaǵan), onda ony komandırdiń tikeleı baqylaýymen jáne pármen boıynsha oqsyzdandyrýǵa bolady.
6) jarylmaǵan granattar esebin júrgizip, olardyń túsken oryndaryn qyzyl jalaýmen belgileý kerek; laqtyrý aıaqtalǵannan soń jarylmaǵan granattardy áskerdegi artılerıalyq qarý - jaraq pen oq - dárilerdi saqtaý jáne kútip ustaý jetekshiliginde kórsetilgen erejelerge sáıkes túsken jerlerinde jarý qajet; granattardy jarýdy bólimshe komandıri uıymdastyrady;
7) qol granattaryn laqtyrý aýdanynyń radıýsi keminde 300m jerdi qorshaý kerek;
8) granatty laqtyrýmen aınalyspaǵan jeke quramdy atys shebinen qaýipsiz jerge aparý kerek:
9) granatty laqtyrýǵa arnalǵan bastapqy oryndy – aq jalaýlarmen, atys shebin qyzyl jalaýlarmen belgileý kerek;
10) granattar men tutandyrǵyshtar berý pýnktin bastapqy ornynan 25 m qashyqtyqta jabdyqtaý kerek.
v) Qorytyndy bólim – 5 mınýt.
Suraqtar men tapsyrmalar:
- jaryqshaqty qol granattary nege arnalǵan?
- QR QK - de jáne qarýlanýynda qol granattarynyń qandaı túrleri bar?
- RGD - 5 jaryqshaqty qol granatynyń urystyq qasıetterin atap berińder.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama