Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 saǵat buryn)
Qolshatyr buıryǵy
Kózge kúńgirt, oıda bar ótken zaman,
Bizden buryn ótipti birtalaı jan.
Sol ótken kóp zamannyń bir kezinde
Qytaıdy bılep turǵan San-Ho-Jı han.

Kóp bolǵan óz jurtyna shyn meıirimi,
El qamyn oılaıdy eken kúndiz-túni.
Óz basyna kelgendeı esepteıdi,
Halqyna biraz ǵana zıandyny.

Júrgende Marmar kólden balyq alyp,
Qasynda aqyn qyzdar ánge salyp.
Qóńiline el jaıynan bir oı tússe,
Qylady sonyń qamyn qaıta baryp.

Boıyna laıyq kórmeı bos oılaýyn,
Qaǵady altyndaýly qońyraýyn.
Bas ýázirin shaqyryp jarlyq aıtyp,
Osyny qylsyn deıdi barsha qaýym:

«– Halqymda qysymshylyq bar ma? —deıdi.
Nemese bir nársege zar ma? — deıdi.
Meni aldasań — Qudaıdy aldaǵanyń,
Jalǵan aıtyp jazada qalma?» — deıdi.

«– Sizge ótirik aıtqanym – qaı qylǵanym,
Onda bas pen saqaldan aırylǵanym.
Osy kúnde elińde túk qaıǵy joq,
Buıryǵyńmen bárin de jaı qylǵamyn».

«– Eldi aıap ámirimdi kúnde aıtamyn,
Ornyna keltirmeseń, ulǵaıtamyn.
Aqylyń joq bolsa da, jasyń qurby,
Oıymdy sen turǵanda kimge aıtamyn».

Qaıtqan soń ýázirimen qaljyńdasyp,
Baqshada kógershinge jemin shashyp,
Eki qyz daǵaradaı qol shatyrdy
Ustap júr han basyna jantalasyp.

Ol kúni jelsiz ystyq boldy qatty,
Qúıdirip tıgen jerin shydatpapty.
Qap-qara qolshatyrdan óte shyǵyp,
Taqsyrdyń taqyr basyn shyjyldatty.

San-Ho-Jı muny kórip kóp oılady,
«Shatyrsyzdar qaıtip júr» dep oılady.
Úıge kelip ýázirin shaqyryp ap,
Eldi ystyqtan qutqarý ep oılady.

« – Eı, ýázir! Netken ystyq búgingi kún,
Kóshede ne jany júr shatyrsyzdyń!
Baı ózi alsyn, kedeıge shatyr áper,
Qazynadan ustalsa da qansha júz myń.

Jandaral, qala basy, chastnoılaryn,
Tez baryp shaqyryp al túgel bárin,
Báriniń de bastary kesiledi,
Kún shyqqansha bitpese buıryqtarym».

Aıtqan soń ýázir baryp bul buıryqty
Ulyqtar qatty qorqyp kóp ulyqty.
Azdan soń aqyldaryn jıyp alyp,
Keńesip, kúńkildesip, sybyr shyqty.

Qazynadan talaı aqsha almaq boldy,
Ol aqsha ulyqtarda qalmaq boldy.
Kóshede shatyrsyzdyń bárin ustap,
Aparyp abaqtyǵa salmaq boldy.

Ulyqtar osylaısha aıla tapty,
Qazynadan neshe myń som aqshany apty.
Shatyr túgil kıimsiz kedeılerdi
Ustap alyp zyndanǵa bárin japty.

Erteń erte patsaǵa bári kepti,
«Eı, taqsyr! Kózińizben kórshi,— depti. –
Qalmady shatyry joq jalǵyz adam,
Qazynanyń az aqshaǵa nesi ketti».

Bilý úshin shyqsa da han kóshege,
Shatyrsyz bir kisini kórsin nege.
Baıaǵydan ulyqtyń qylyǵy osy,
Búgin senip bola ma dúnıege?

Buıryǵyn tez oryndap ulyqtary,
Maqtanyp shen alǵyzǵan qylyqtary.
Abaqtyda jylaǵan shatyrsyzsha,
Sorly eldiń tyńdala ma qylǵan zary.

Ultshyl dep sógedi qazaq jasyn,
Qorǵaý durys emes dep árkim basyn.
Kóshten qalǵan qańǵyryp qazaq jaıaý,
Nege aldyńǵy kerýenge aparmasyn?

Biraq qazaq ulyǵy tek tura ma,
Halqynyń kemshiligin toltyra ma?
Biz kórgen Nıkolaı ulyǵyndaı,
Onan ári menen kóp sóz surama!


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama