- 07 qań. 2020 00:00
- 263
Quıryǵy aıyr, jaly tik edi, sodan bildim
Qojanasyr bir kúni balyq aýlamaqshy bolyp kólge barypty. Balyq qarmaǵyna ilikpeı kóp otyrady. Sodan ábden jalyqqan kezde bir balyq ilige ketipti. Buǵan qýana kúıgelekteı balyǵyn qarmaǵynan aǵytyp jatqanynda, saýsaǵyndaǵy altyn saqınasy sýyrylyp sýǵa túsip ketipti. Buǵan Qojakeń «qap, endi qaıttim» dep az oılanyp turdy da, dereý qolyndaǵy balyǵyna:
— Bar, saqınamdy aýzyńa salyp alyp kel, ákelseń, janyńdy qıamyn, ákelmeseń, osy kóldiń sýyn bir jaqqa aǵyzsam da, seni tabam, belgiń esimde, quıryǵyń aıyr, jalyń tik, — dep balyqqa qarapty. Bul kezde balyq «baq» etip aýzyn ashypty. Buǵan Qojakeń balyq túsinip, «kóndim» degen sózi eken dep oılap, sýǵa qoıa beripti. Sodan «saqınamdy ákeledi» dep bir kún, bir tún sýdyń basynda otyrypty. Aqyry shydamy ketip, qarmaǵyn jıyp alyp, «qap, bálem» dep úıine aıańdapty. Kele jatyp úıine bos kelýge uıalyp, «eń bolmasa bazardan balyq satyp alaıyn, áıelim meniń sýdan ustaǵan balyǵym dep oılasyn» degen oıǵa kelip, jolda bazarǵa kelipti. Keme bazarda bir kisi balyq satyp otyr eken. Qojanasyr balyqqa saýdalasa ketedi de, balyqtardyń ishinde ózi ustaǵan balyqqa uqsaǵan bir balyqqa kózi túse ketip:
— Mynaý meniń balyǵym, — dep jabysa ketedi. Buǵan satýshy:
— Qoıyńyz, Qojeke, bunyńyz uıat qoı, bul balyqty ózim ustadym, — depti. Qojanasyr:
— Kel, bás tigeıik, eger balyqtyń ishinen saqına shyqsa, bar balyǵyń meniki, al shyqpasa, onda úıimdegi esek seniki, — depti. Osy eki arada halyq ta jıylyp qalypty, satýshy jıylǵan jurtty kýá qylyp balyqtyń ishinen saqına shyqpaıtynyna kózi jetkendeı, Qojanasyrdyń esegin utyp almaqshy bolyp:
— Sózińnen taıma, mine, halyq kýá, — dep balyqtyń ishin jaryp jiberipti. Kútpegen jerden balyqtyń ishinen altyn saqına sopań etip shyǵa kelipti. Bul iske jıylǵan adam, satýshy — bári tań qalyp:
— Qojeke, bul balyqtyń ishinde saqına bar ekenin, jáne ózińdiki ekenin qalaı bildiń? — desipti.
Qojanasyr:
— Balyǵymnyń quıryǵy aıyr, jaly tik edi, sodan bildim, — dep satýshynyń bar balyǵyn jıyp alyp, úıine tartyp otyrypty.