Rastrlyq grafıka. Rastrlyq beınelerdiń parametrleri
Sabaqtyń taqyryby: Rastrlyq grafıka. Rastrlyq beınelerdiń parametrleri.
Maqsaty: 1. Kompúterlik grafıkanyń qoldanylý salalary týraly bilimderin qalyptastyrý
2. jeke jumys jasaýǵa, jaýapkershilikti sezine bilýge, nátıjege jetýge umtylýǵa, ózinshe izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
3. Oqýshylardyń este saqtaý jáne zeıindik qabiletterin damytý, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Ádisteri: Praktıkým, baıandaý arqyly túsindirý.
Kórnekilikter:: Kompúter, oqýlyq,, praktıkým, taqta.
Mindetteri: 1. Logıkalyq oılaý qabiletin damyta otyryp, bilim bilik daǵdylaryn qalyptastyrý.
2. Oqýshynyń óz betimen jumys isteýi, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi
A) Oqýshylardy sabaqqa daıyndaý, túgendeý
Á) Uqypty, yntaly bolýǵa úıretý
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
İİİ. Jańa sabaq
RASTRLYQ BEINELER (NEMESE BIT KARTA - BITMAP) DEGENİMİZ – TÚRLİ TÚSTİ NÚKTELERDİŃ(PIKSELDERDİŃ) JIYNTYǴY.
Rastrlyq beınelerdiń aıtarlyqtaı kemshiligi bar, aıtalyq, ol shyǵarý qurylǵysynyń, mysaly, dıspleıdiń sheshýshi qabiletin ózgertkende, burmalanyp ketedi. Úlken ólshemdi rastrlyq beıneler (fotosýretter, t. b.) qujattar men prezentasıalarda fon retinde, sonymen birge ılústrasıa túrinde paıdalanady. Olardy daıyndaýda bastapqy materıal bolyp skanerden alynǵan nemese kitaphanadan kompakt - dıskimen kelgen beıneler qyzmet etedi.
Fotosýretterde de rastrlyq keskin sıaqty saqtalady. Eger mashınalaryńa skaner qosylǵan bolsa, onda kez kelgen fotosýretti skanerlep alyp, olardy dıskide rastrlyq keskin túrinde maqtaýǵa bolady. Skaner sýretti «sýretke túsiredi»de, ony «sıfrlanǵan»núkteler jıyny túrinde kórsetedi. Osydan keıin rastrlyq keskinge túrlendirilgen fotosýretti Word qujatyna kiristiremiz.
Aq - qara fotosýretter, ádette túrli tústi sýretterge qaraǵanda, sapasyn jaqsy saqtap skanerlenedi.
Rastrlyq keskindeýdiń artyqshylyqtary da, kemshilikteri de bar.
Artyqshylyǵy: rastrlyq keskindi túzetýge, ádemileı túsýine, ıaǵnı onyń kez kelgen bóligin ózgertýge bolady; núktelerdi, qajet bolmaǵan jaǵdaıda ishinara alyp tastaýǵa nemese basqa kez kelgen túske ózgertýge bolady.
Kemshiligi: rastrlyq keskin ólsheminiń masshtabyn ádisimen(bir nemese birneshe baǵytta sozý nemese syǵý) ózgertkende, keskinniń sapasyn joǵaltatyny. Mysaly, keskindi úlkeıtkende, onyń kórinisi dórekilenip ketse, al kishireıtkende - keskin sapasy óte nasharlap ketedi (núktelerdi joǵaltqandyqtan)
Rastrlyq keskinderdiń taǵy bir kemshiligi - faıldar ólshemderiniń óte úlkendiginde (tústeri neǵurlym kóp jáne sapasy joǵary bolǵan saıyn, soǵurlym úlken bolady.)
Kompúterlik grafıka rastrlyq jáne vektorlyq bolyp qana qoımaı fraktaldyq bolyp ta bólinedi Fraktaldyq grafıka vektorlyq grafıka sıaqty matematıkalyq esepteýlerge negizdelgen.
Kompúterlik grafıkanyń qoldanylý salalary.
Qazirgi kezde kompúterlik grafıkasyz jumys isteý óte qıyn.
Ol tek múltfılm, kompúterlik oıyn, kórkem ılústrasıa jasaıtyn mamandardyń ǵana emes, kóptegen adamdardyń iskerlik, ǵylymı jáne ınjenerlik qyzmetiniń ajyramas bóligi.
Árbir sala úshin grafıkalyq redaktorlar dep atalatyn programmalyq qamtamasyz etýleri jasalady. Grafıkalyq redaktorlardyń túrleri men olardy qoldaný týraly joǵaryda aıtyldy. Kompúterlik grafıkanyń keıbir baǵyttaryn qarastyraıyq.
Ǵylymı grafıka - bul eń birinshi paıda bolǵan baǵyt. Onyń mindeti - obektilerdi kórneki beıneleý. Ǵylymı jáne ınjenerlik qyzmette ǵylymı grafıka. Ǵylymı zertteýler men synaýlar júrgizgende, esepteý nátıjesin grafıktik óńdeý úshin esepteý, eksperıment júrgizgende jáne olardyń nátıjesin kórneki kórsetý úshin qoldanylady. Medısınalyq qyzmette ǵylymı grafıka kardıogram, rentgenogram jáne t. s. s túrinde qoldanylady. Bilim berýde - mýltımedıalyq programmalyq quraldarda.
İskerlik grafıka - kompúterlik grafıkanyń bul salasy ártúrli mekemeler jumysynda jıi qoldanylatyn ılústrasıa jasaýǵa arnalǵan. Jospar kórsetkishin esep berý qujattaryn, statısıkalyq málimetterdi - mine, osy obektiler úshin iskerlik grafıkanyń kómegimen ılústrasıalyq materıaldar (kóbinese bul grafık, dıagram ) jasalady.
Kórkemdik jáne jarnamalyq grafıka. Grafıkalyq keskin jasaý jáne redaksıalaý úshin, mysaly, baspa ónimderin, jarnama bezendirý, fotosýretterdi boıaý jáne óńdeý, múltfılmder, beınesabaqtar, kompúterlik oıyndar jasaý úshin qoldanylady. Arhıtektýrada syzba daıyndaý prosesin avtomattandyrýǵa jáne ǵımarattardy qabaty boıynsha jobalaýǵa múmkindik beredi.
Kompúterlik grafıka túrleriniń biri Mýltımedıa bolyp tabylady, ol dybysty, mýzykany, mátindi, beıne men anımasıany(qozǵalatyn obektiler) qarastyryp úılestiredi. Sońǵy kezderde mýltımedıa júıesi keń taralyp keledi.
İÚ. Sabaqty bekitý: Bekitý tapsyrmalary.
Úİ. Baǵalaý: Oqýshylardy bilimine saı baǵalaý.
Ú. Úıge tapsyrma: Túster. Salý quraldary
Maqsaty: 1. Kompúterlik grafıkanyń qoldanylý salalary týraly bilimderin qalyptastyrý
2. jeke jumys jasaýǵa, jaýapkershilikti sezine bilýge, nátıjege jetýge umtylýǵa, ózinshe izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
3. Oqýshylardyń este saqtaý jáne zeıindik qabiletterin damytý, pánge degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Ádisteri: Praktıkým, baıandaý arqyly túsindirý.
Kórnekilikter:: Kompúter, oqýlyq,, praktıkým, taqta.
Mindetteri: 1. Logıkalyq oılaý qabiletin damyta otyryp, bilim bilik daǵdylaryn qalyptastyrý.
2. Oqýshynyń óz betimen jumys isteýi, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi
A) Oqýshylardy sabaqqa daıyndaý, túgendeý
Á) Uqypty, yntaly bolýǵa úıretý
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý
İİİ. Jańa sabaq
RASTRLYQ BEINELER (NEMESE BIT KARTA - BITMAP) DEGENİMİZ – TÚRLİ TÚSTİ NÚKTELERDİŃ(PIKSELDERDİŃ) JIYNTYǴY.
Rastrlyq beınelerdiń aıtarlyqtaı kemshiligi bar, aıtalyq, ol shyǵarý qurylǵysynyń, mysaly, dıspleıdiń sheshýshi qabiletin ózgertkende, burmalanyp ketedi. Úlken ólshemdi rastrlyq beıneler (fotosýretter, t. b.) qujattar men prezentasıalarda fon retinde, sonymen birge ılústrasıa túrinde paıdalanady. Olardy daıyndaýda bastapqy materıal bolyp skanerden alynǵan nemese kitaphanadan kompakt - dıskimen kelgen beıneler qyzmet etedi.
Fotosýretterde de rastrlyq keskin sıaqty saqtalady. Eger mashınalaryńa skaner qosylǵan bolsa, onda kez kelgen fotosýretti skanerlep alyp, olardy dıskide rastrlyq keskin túrinde maqtaýǵa bolady. Skaner sýretti «sýretke túsiredi»de, ony «sıfrlanǵan»núkteler jıyny túrinde kórsetedi. Osydan keıin rastrlyq keskinge túrlendirilgen fotosýretti Word qujatyna kiristiremiz.
Aq - qara fotosýretter, ádette túrli tústi sýretterge qaraǵanda, sapasyn jaqsy saqtap skanerlenedi.
Rastrlyq keskindeýdiń artyqshylyqtary da, kemshilikteri de bar.
Artyqshylyǵy: rastrlyq keskindi túzetýge, ádemileı túsýine, ıaǵnı onyń kez kelgen bóligin ózgertýge bolady; núktelerdi, qajet bolmaǵan jaǵdaıda ishinara alyp tastaýǵa nemese basqa kez kelgen túske ózgertýge bolady.
Kemshiligi: rastrlyq keskin ólsheminiń masshtabyn ádisimen(bir nemese birneshe baǵytta sozý nemese syǵý) ózgertkende, keskinniń sapasyn joǵaltatyny. Mysaly, keskindi úlkeıtkende, onyń kórinisi dórekilenip ketse, al kishireıtkende - keskin sapasy óte nasharlap ketedi (núktelerdi joǵaltqandyqtan)
Rastrlyq keskinderdiń taǵy bir kemshiligi - faıldar ólshemderiniń óte úlkendiginde (tústeri neǵurlym kóp jáne sapasy joǵary bolǵan saıyn, soǵurlym úlken bolady.)
Kompúterlik grafıka rastrlyq jáne vektorlyq bolyp qana qoımaı fraktaldyq bolyp ta bólinedi Fraktaldyq grafıka vektorlyq grafıka sıaqty matematıkalyq esepteýlerge negizdelgen.
Kompúterlik grafıkanyń qoldanylý salalary.
Qazirgi kezde kompúterlik grafıkasyz jumys isteý óte qıyn.
Ol tek múltfılm, kompúterlik oıyn, kórkem ılústrasıa jasaıtyn mamandardyń ǵana emes, kóptegen adamdardyń iskerlik, ǵylymı jáne ınjenerlik qyzmetiniń ajyramas bóligi.
Árbir sala úshin grafıkalyq redaktorlar dep atalatyn programmalyq qamtamasyz etýleri jasalady. Grafıkalyq redaktorlardyń túrleri men olardy qoldaný týraly joǵaryda aıtyldy. Kompúterlik grafıkanyń keıbir baǵyttaryn qarastyraıyq.
Ǵylymı grafıka - bul eń birinshi paıda bolǵan baǵyt. Onyń mindeti - obektilerdi kórneki beıneleý. Ǵylymı jáne ınjenerlik qyzmette ǵylymı grafıka. Ǵylymı zertteýler men synaýlar júrgizgende, esepteý nátıjesin grafıktik óńdeý úshin esepteý, eksperıment júrgizgende jáne olardyń nátıjesin kórneki kórsetý úshin qoldanylady. Medısınalyq qyzmette ǵylymı grafıka kardıogram, rentgenogram jáne t. s. s túrinde qoldanylady. Bilim berýde - mýltımedıalyq programmalyq quraldarda.
İskerlik grafıka - kompúterlik grafıkanyń bul salasy ártúrli mekemeler jumysynda jıi qoldanylatyn ılústrasıa jasaýǵa arnalǵan. Jospar kórsetkishin esep berý qujattaryn, statısıkalyq málimetterdi - mine, osy obektiler úshin iskerlik grafıkanyń kómegimen ılústrasıalyq materıaldar (kóbinese bul grafık, dıagram ) jasalady.
Kórkemdik jáne jarnamalyq grafıka. Grafıkalyq keskin jasaý jáne redaksıalaý úshin, mysaly, baspa ónimderin, jarnama bezendirý, fotosýretterdi boıaý jáne óńdeý, múltfılmder, beınesabaqtar, kompúterlik oıyndar jasaý úshin qoldanylady. Arhıtektýrada syzba daıyndaý prosesin avtomattandyrýǵa jáne ǵımarattardy qabaty boıynsha jobalaýǵa múmkindik beredi.
Kompúterlik grafıka túrleriniń biri Mýltımedıa bolyp tabylady, ol dybysty, mýzykany, mátindi, beıne men anımasıany(qozǵalatyn obektiler) qarastyryp úılestiredi. Sońǵy kezderde mýltımedıa júıesi keń taralyp keledi.
İÚ. Sabaqty bekitý: Bekitý tapsyrmalary.
Úİ. Baǵalaý: Oqýshylardy bilimine saı baǵalaý.
Ú. Úıge tapsyrma: Túster. Salý quraldary