- 05 naý. 2024 02:13
- 276
«Saǵynam» atty Mádına Eralıevany eske alýǵa arnalǵan án kesh
Qyzylorda oblysy, Qazaly aýdany,
Maıdakól aýyly, №98 orta mekteptiń muǵalimi
Iztleýova Zamzagúl
«Saǵynam» atty M. Eralıevany eske alýǵa arnalǵan án keshi
Sahna taqyrypqa saı bezendirilgen. M. Eralıevanyń sýreti ilinip, janyna «Saǵynam» degen taqyryp ilinip qoıylǵan.
Júrgizýshi: Armysyzdar, qurmetti óner súıer qaýym!
Júrgizýshi: Hosh keldińizder aýyl turǵyndary!
Júrgizýshi:
Erterek sóndi, mezgilsiz aqty bir juldyz,
Mańdaıǵa sımaı Mádına ketti bul - bul qyz.
Qarasha aıda qaıǵyryp turdy qara aspan,
Sup - sýyq bolyp qabaǵyn túıdi sup - sur kúz.
Óshti - óshti Mádına úni máńgi endi,
Názik ánsiz atyramyz ba tańdy endi.
Taspadan endi - taspadan endi tyńdarmyz.
Mádına úni estile tuǵyn ánderdi.
Júrgizýshi: Ia, taǵdyrdyń salǵan ánine ne istersiń, janym ne istersiń dep ózi shyrqaǵandaı ózimizdiń jerlesimiz, qazaq halqynyń súıikti ánshisi M. Eralıevany eske alý úshin «Saǵynam» atty keshine jınalyp otyrmyz.
Mádınanyń juldyzdaı jarqyrap, baıaǵy Shashýbaı, Nartaı babalary, Maıra apasy sekildi qolyna baıan, garmon ustap, sybyzǵydaı syzylǵan únimen, taý sýyndaı móldir, bulaq sýyndaı syńǵyrlaǵan ánderdi oryndap, halqynyń júregin jaýlap alǵan edi. Mádına jergilikti kompozıtor Beksultan Baıkenjeevtiń «Aqbaıanyn» aıtyp án álemine «Aqbaıan» bolyp enip edi. Sol appaq qalpyna kirshik túsirmeı, ónerdegi tazalyq pen ómir súrip ol toıdyń ánshisi emes, oıdyń ánshisi bolatyn. Onyń daýsy eshkimge uqsamaıtyn, eshkimge eliktemeıtin syńǵyrlaǵan bolatyn. «Aldyń jaryq bolsyn, án áleminiń Aqbaıany».
Án: «Saǵym jyldar»
M. Eralıeva 1954j 2 tamyzda Qyzylorda obylysy qazaly aýdany Muratbaev kolhozynda dúnıege kelgen 1974j Qyzylorda pedagogıkalyq ýchılıshesiniń mýzyka bólimin, 1978j Qazaqtyń Memlekettik qyzdar pedagogıkalyq ınstıtýtynyń mýzyka fakúltetin bitirip, 1978jyldan. 1984 jylǵa deıin Qazaqstan ǵylym akademıasy Muhtar Áýezov atyndaǵy ádebıet jáne óner ınstıtýtyna qyzmet etip, ári onyń aspırantýrasyn támamdady. M. Eralıevanyń eńbegi baǵalanyp 1990j 20 sáýirde «Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen ártisi» ataǵyna ıe boldy. Shetelderde bolyp, halqymyzdyń ulttyq án ónerin dáriptedi.
Elikteıtin erke ediń,
Kórikti ediń - aý erteńiń.
Áli talaı jaıylatyn,
Jaıylmady - aý órkeniń.
Syrdyń ásem aq qusy ediń,
Án bop atyń ketti seniń
Saǵynysh bop syńǵyrlaǵan
Úniń qandaı tátti seniń.
Án: «Esińe meni alǵaısyń»
Mádına sahnaǵa shyǵyp óner kórsetken de, ádemilik pen sán saltanattyń, talǵam men sezimdigi sulýlyqtyń úılesimdi galereıasyn jasaıdy. Birde úkili Kámshat bórki men búrmeli kóılegi jelbirep, shashbaýy syńǵyrlap, halyqtyń kórkem saltyn áspetteı saqtaǵan erke qyz bolyp janyńa lázzat berse, endi bir sát qazaqy dastarhanǵa shaqyrǵan izetti kelindeı ıilip, syılastyq dástúrin Tartý etedi.
Ia, óner adamnyń qudirettiligi de osy týa bitken darynyn da, ony qajymaı talmaı damytyp, eliniń ıgiligine baǵyshtaı alýynda bolsa kerek.
Al Mádınanyń ómiri taqtaıdaı tegis jol emes, buralań - bultarysy kóp. Abaı atamyz aıtqandaı: «Soqtyqpaly soqpaǵy jetkilikti naǵyz óner joly eken».
On úshinde anasynan aıyrylyp, segiz jasar sińlisin jetektep joly jaısań adamdardyń qamqorlyǵymen kámelet jasyna jetken jas qyzdyń án álemine kelýiniń ózi erlik pen bara - bar.
Osydan talaı ýaqyt buryn týǵan «Aqbaıan, Qyrǵyzdyń, Saǵyndym, Qıaldaǵy qalqa», ánderin óz daýysyna laıyqty jazdyrǵan. Mádına án besiginde armansyz terbelgen edi.
Áninen alasaryp qyran shyńy,
Shyńyldap eń bir taza turar shyńy.
Tabıǵat qalaı qıyp Bere salǵan
Sonshama Jany názik uly ánshini.
Basylǵan ómirine óner móri,
Juldyzdy taǵy sondaı kórerme edi.
Dalanyń bulbulyna dańq syılaǵan,
Qol sozyp úlken sahna kórermeni
Maıdakól aýyly, №98 orta mekteptiń muǵalimi
Iztleýova Zamzagúl
«Saǵynam» atty M. Eralıevany eske alýǵa arnalǵan án keshi
Sahna taqyrypqa saı bezendirilgen. M. Eralıevanyń sýreti ilinip, janyna «Saǵynam» degen taqyryp ilinip qoıylǵan.
Júrgizýshi: Armysyzdar, qurmetti óner súıer qaýym!
Júrgizýshi: Hosh keldińizder aýyl turǵyndary!
Júrgizýshi:
Erterek sóndi, mezgilsiz aqty bir juldyz,
Mańdaıǵa sımaı Mádına ketti bul - bul qyz.
Qarasha aıda qaıǵyryp turdy qara aspan,
Sup - sýyq bolyp qabaǵyn túıdi sup - sur kúz.
Óshti - óshti Mádına úni máńgi endi,
Názik ánsiz atyramyz ba tańdy endi.
Taspadan endi - taspadan endi tyńdarmyz.
Mádına úni estile tuǵyn ánderdi.
Júrgizýshi: Ia, taǵdyrdyń salǵan ánine ne istersiń, janym ne istersiń dep ózi shyrqaǵandaı ózimizdiń jerlesimiz, qazaq halqynyń súıikti ánshisi M. Eralıevany eske alý úshin «Saǵynam» atty keshine jınalyp otyrmyz.
Mádınanyń juldyzdaı jarqyrap, baıaǵy Shashýbaı, Nartaı babalary, Maıra apasy sekildi qolyna baıan, garmon ustap, sybyzǵydaı syzylǵan únimen, taý sýyndaı móldir, bulaq sýyndaı syńǵyrlaǵan ánderdi oryndap, halqynyń júregin jaýlap alǵan edi. Mádına jergilikti kompozıtor Beksultan Baıkenjeevtiń «Aqbaıanyn» aıtyp án álemine «Aqbaıan» bolyp enip edi. Sol appaq qalpyna kirshik túsirmeı, ónerdegi tazalyq pen ómir súrip ol toıdyń ánshisi emes, oıdyń ánshisi bolatyn. Onyń daýsy eshkimge uqsamaıtyn, eshkimge eliktemeıtin syńǵyrlaǵan bolatyn. «Aldyń jaryq bolsyn, án áleminiń Aqbaıany».
Án: «Saǵym jyldar»
M. Eralıeva 1954j 2 tamyzda Qyzylorda obylysy qazaly aýdany Muratbaev kolhozynda dúnıege kelgen 1974j Qyzylorda pedagogıkalyq ýchılıshesiniń mýzyka bólimin, 1978j Qazaqtyń Memlekettik qyzdar pedagogıkalyq ınstıtýtynyń mýzyka fakúltetin bitirip, 1978jyldan. 1984 jylǵa deıin Qazaqstan ǵylym akademıasy Muhtar Áýezov atyndaǵy ádebıet jáne óner ınstıtýtyna qyzmet etip, ári onyń aspırantýrasyn támamdady. M. Eralıevanyń eńbegi baǵalanyp 1990j 20 sáýirde «Qazaqstan Respýblıkasynyń eńbek sińirgen ártisi» ataǵyna ıe boldy. Shetelderde bolyp, halqymyzdyń ulttyq án ónerin dáriptedi.
Elikteıtin erke ediń,
Kórikti ediń - aý erteńiń.
Áli talaı jaıylatyn,
Jaıylmady - aý órkeniń.
Syrdyń ásem aq qusy ediń,
Án bop atyń ketti seniń
Saǵynysh bop syńǵyrlaǵan
Úniń qandaı tátti seniń.
Án: «Esińe meni alǵaısyń»
Mádına sahnaǵa shyǵyp óner kórsetken de, ádemilik pen sán saltanattyń, talǵam men sezimdigi sulýlyqtyń úılesimdi galereıasyn jasaıdy. Birde úkili Kámshat bórki men búrmeli kóılegi jelbirep, shashbaýy syńǵyrlap, halyqtyń kórkem saltyn áspetteı saqtaǵan erke qyz bolyp janyńa lázzat berse, endi bir sát qazaqy dastarhanǵa shaqyrǵan izetti kelindeı ıilip, syılastyq dástúrin Tartý etedi.
Ia, óner adamnyń qudirettiligi de osy týa bitken darynyn da, ony qajymaı talmaı damytyp, eliniń ıgiligine baǵyshtaı alýynda bolsa kerek.
Al Mádınanyń ómiri taqtaıdaı tegis jol emes, buralań - bultarysy kóp. Abaı atamyz aıtqandaı: «Soqtyqpaly soqpaǵy jetkilikti naǵyz óner joly eken».
On úshinde anasynan aıyrylyp, segiz jasar sińlisin jetektep joly jaısań adamdardyń qamqorlyǵymen kámelet jasyna jetken jas qyzdyń án álemine kelýiniń ózi erlik pen bara - bar.
Osydan talaı ýaqyt buryn týǵan «Aqbaıan, Qyrǵyzdyń, Saǵyndym, Qıaldaǵy qalqa», ánderin óz daýysyna laıyqty jazdyrǵan. Mádına án besiginde armansyz terbelgen edi.
Áninen alasaryp qyran shyńy,
Shyńyldap eń bir taza turar shyńy.
Tabıǵat qalaı qıyp Bere salǵan
Sonshama Jany názik uly ánshini.
Basylǵan ómirine óner móri,
Juldyzdy taǵy sondaı kórerme edi.
Dalanyń bulbulyna dańq syılaǵan,
Qol sozyp úlken sahna kórermeni
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.