Saltyn súıgen - halqyn súıer
Astana qalasy,
№ 64 mektep - lıseı
Bastaýysh synyp muǵalimi
Bekjanova Bahtıgýl Nýrmýhambetovna
Sabaqtyń taqyryby: Saltyn súıgen - halqyn súıer
Sabaqtyń maqsaty: Qazaq halqynyń tereń tamyrly ónegeli ádet ǵurpyn, salt - dástúrin, mádenı murasyn, oqýshylar boıyna darytyp, teorıalyq bilimderiniń júzinde ushtastyra otyryp, ata - analar tájirıbesiniń eń jaqsy úlgilerine, ımandylyqqa, eńbekshildik jáne adamgershilik rýhynda tárbıeleý. Oqýshylar boıyna rýhanı baılyǵyn sińirtý, ultymyzdyń dástúrlerinen úlgi alý, ulttyq salt - dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Túrli - tústi sharlarmen bezendiriledi.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaq aýylynyń kórinisi beınelengen sújetti sýretter. Naqyl sózder.
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq
Sabaqtyń ádisi: Toppen jumys, kórsetý, túsindirý, áńgimeleý, suraq - jaýap.
Pánaralyq baılanys: Ádebıet, tarıh.
Sabaqtyń barysy:
İ. Kirispe bólim.
a) Uıymdastyrý kezeńi.
á) Oqýshylardy túgeldeý
b) Sabaqqa daıyndyǵyn qadaǵalaý.
İİ. Negizgi bólim.
a). Júrgizýshi sózi
á). Oqýshylardan salt – dástúr, ádet – ǵuryp týraly bilimderin tereńdetý úshin oıyn arqyly suraqqa jaýap berý.
b). Saıahatqa shyǵý. Kıiz úıdegi suraqtarǵa jaýap berý arqyly jyljyp júredi.
Sálemetsizder me, qurmetti ustazdar men oqýshylar! Búgin 2 «Á» synybynyń «Saltyn súıgen - halqyn súıer» taqyrybyndaǵy tárbıe saǵatyna qosh keldińizder.
Búgingi tárbıe saǵatymyzdyń maqsaty: Qazaq halqynyń tereń tamyrly ónegeli ádet ǵurpyn, salt - dástúrin, mádenı murasyn, oqýshylar boıyna darytyp, teorıalyq bilimderiniń júzinde ushtastyra otyryp, ata - analar tájirıbesiniń eń jaqsy úlgilerine, ımandylyqqa, eńbekshildik jáne adamgershilik rýhynda tárbıeleý. Oqýshylar boıyna rýhanı baılyǵyn sińirtý, ultymyzdyń dástúrlerinen úlgi alý, ulttyq salt - dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Ǵasyrlar boıy qalyptasyp kele jatqan halqymyzdyń tarıhyn, tálim - tárbıesin negizdeı otyryp, jas urpaqtyń boıyna ulttyq sana sezim kózqarasyn qalyptastyrýdy maqsat etý.
1 - júrgizýshi:
Assalaýmaǵaleıkúm, halqym meniń,
Ardaqta dástúrińdi, saltyńdy elim.
Mereke basy bolǵan berekeniń,
Igi eńbektiń jemisin bárin jegin.
2 - júrgizýshi:
Sálem, anam, altyn kún,
Sálem, qarty halqymnyń!
Ýaqytyma rıza bol,
Baqytyma shalqydym.
Ashyq bolsyn kúnimiz,
Ashylady nurymyz.
Baı tulǵaly óńirde
Aıtylady jyrymyz.
1 - júrgizýshi:
Týǵannan soń adam bop,
Bilimsizden jaman joq.
El dástúrin bilmeseń,
Jurt aıtady nadan dep.
Ata - babań ardaqty,
Jamandyqqa barmapty.
Ardaq tutyp úlkendi,
Ata jolyn jalǵapty.
2 - júrgizýshi:
Baýyrlasqan tánimiz,
Buzylmaǵan saltymyz,
Keń dalanyń ejelgi
Qazaq degen halqymyz.
Ózge ulttaı bizdiń de
Bar dástúr men saltymyz.
- Al, endeshe, balalar! Biz búgingi sabaǵymyzda boıymyzdaǵy bar bilimimizdi jolymyzǵa azyq etip, jolserigimizben «Saltyn súıgen - halqyn súıer» aýylyna saıahatqa baramyz. Bárimiz saıahattan qalmaı kerýenimizben saıahattaý úshin myna konvertterdegi tapsyrmalarda oryndaýymyz kerek.
1 tapsyrma: - Biz atadan balaǵa mıras bolyp kele jatqan qandaı ádet - ǵuryp salt - dástúrin bilemiz?
/Balaǵa at qoıý, Atqa mingizý, Toqym qaǵý, Súıinshi, Sálemdeme, Kórimdik, Bazarlyq, Jeti ata, Shashý, Erýlik, Enshi, Amanat. t. b./
2 tapsyrma: Bala shyr etip dúnıege kelgennen bastap, úlken azamat bolyp, qartaıǵanǵa deıingi halqymyzdyń dástúrli toı merekelerin kim ataıdy?
/Besikke salý, Qyrqynan shyǵarý, Tusaý kesý, Súndet toı, Múshel toı,
Endeshe oqýshylar kerýenimizdi bastamaı turyp aldymen kıiz úı týraly ne bilemiz, sony bile keteıik.
Kıiz úıdiń jabdyqtaryn atańdar?
Kıiz úı neshe qanatty bolady?
Kerege degenimiz ne?
Ýyq degenimiz ne?
Shańyraq degenimiz ne?
Al, endeshe kerýenimizge baraıyq. 1 kıiz úıdiń suraǵyn oqıyn.
1 - aıaldama. «Sózdiń basy sálem»
Amandasý qaı halyqtyń bolmasyn mádenıetiniń alǵashqy betashary. Qazaq halqynda da amandasý men jón surasýdyń ózindik dástúrleri bar, osy jaıynda ne aıtýǵa bolady?
2 - aıaldama. «Kisi kútý - qonaqjaılylyq»
- Halqymyz «Qonaq kelse qoń etin kesip beretin qonaqpyz» - dep beker aıtpaǵan. Qonaq kelse shabylyp qalamyz. Ertede árbir jolaýshy kez kelgen qazaq úıinen qonaq asyn jep ketetin bolǵan. Ertede Alash han degen han bar dúnıe múlkin, malyn teń tórt bólikke bólgen eken, úsh bóligin úsh balasy - Uly júz, orta júz, kishi júzge berip tórtinshi bóligin qonaq sybaǵasy bolsyn dep, úsheýiniń ortaq menshigine qaldyrypty.
- Qudaıy qonaq degenimiz kimder?
- Meıman qonaq degenimiz kimder?
3 – aıaldama. «Qonaq kádeler jasaý»
- Halqymyz úıine kelgen qonaqtaryn qalaı kútken?. Qonaqtardy úıge kirgizemiz, qoldaryna jyly sý quıyp, astyna taza jumsaq tósek salyp, astyń dámin aldyna qoıyp jaǵdaıyn jasap jyly jerge tósek salyp beremiz. Qonaq kádeler jasap ónerlerimizdi kórsetemiz. Mysaly án, bı.
2 - júrgizýshi: Án «Naýryz»
4 – aıaldama. «Ulttyq oıyndar»
- Halqymyzdyń qandaı ulttyq oıyndaryn bilemiz? (Arqan tartys, Altybaqan, Qyz qýý, Kókpar, Altyn saqa, Aq súıek t. b)
5 - aıaldama. «Qazaqtyń ulttyq taǵamdary»
- Halqymyzdyń qandaı ulttyq taǵamdaryn bilesińder? (Et asý, Qazy, İrimshik, Jent, Qymyz, qurt t. b)
№ 64 mektep - lıseı
Bastaýysh synyp muǵalimi
Bekjanova Bahtıgýl Nýrmýhambetovna
Sabaqtyń taqyryby: Saltyn súıgen - halqyn súıer
Sabaqtyń maqsaty: Qazaq halqynyń tereń tamyrly ónegeli ádet ǵurpyn, salt - dástúrin, mádenı murasyn, oqýshylar boıyna darytyp, teorıalyq bilimderiniń júzinde ushtastyra otyryp, ata - analar tájirıbesiniń eń jaqsy úlgilerine, ımandylyqqa, eńbekshildik jáne adamgershilik rýhynda tárbıeleý. Oqýshylar boıyna rýhanı baılyǵyn sińirtý, ultymyzdyń dástúrlerinen úlgi alý, ulttyq salt - dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Kórnekiligi: Túrli - tústi sharlarmen bezendiriledi.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaq aýylynyń kórinisi beınelengen sújetti sýretter. Naqyl sózder.
Sabaqtyń túri: Saıahat sabaq
Sabaqtyń ádisi: Toppen jumys, kórsetý, túsindirý, áńgimeleý, suraq - jaýap.
Pánaralyq baılanys: Ádebıet, tarıh.
Sabaqtyń barysy:
İ. Kirispe bólim.
a) Uıymdastyrý kezeńi.
á) Oqýshylardy túgeldeý
b) Sabaqqa daıyndyǵyn qadaǵalaý.
İİ. Negizgi bólim.
a). Júrgizýshi sózi
á). Oqýshylardan salt – dástúr, ádet – ǵuryp týraly bilimderin tereńdetý úshin oıyn arqyly suraqqa jaýap berý.
b). Saıahatqa shyǵý. Kıiz úıdegi suraqtarǵa jaýap berý arqyly jyljyp júredi.
Sálemetsizder me, qurmetti ustazdar men oqýshylar! Búgin 2 «Á» synybynyń «Saltyn súıgen - halqyn súıer» taqyrybyndaǵy tárbıe saǵatyna qosh keldińizder.
Búgingi tárbıe saǵatymyzdyń maqsaty: Qazaq halqynyń tereń tamyrly ónegeli ádet ǵurpyn, salt - dástúrin, mádenı murasyn, oqýshylar boıyna darytyp, teorıalyq bilimderiniń júzinde ushtastyra otyryp, ata - analar tájirıbesiniń eń jaqsy úlgilerine, ımandylyqqa, eńbekshildik jáne adamgershilik rýhynda tárbıeleý. Oqýshylar boıyna rýhanı baılyǵyn sińirtý, ultymyzdyń dástúrlerinen úlgi alý, ulttyq salt - dástúr úlgisinde tárbıeleý.
Ǵasyrlar boıy qalyptasyp kele jatqan halqymyzdyń tarıhyn, tálim - tárbıesin negizdeı otyryp, jas urpaqtyń boıyna ulttyq sana sezim kózqarasyn qalyptastyrýdy maqsat etý.
1 - júrgizýshi:
Assalaýmaǵaleıkúm, halqym meniń,
Ardaqta dástúrińdi, saltyńdy elim.
Mereke basy bolǵan berekeniń,
Igi eńbektiń jemisin bárin jegin.
2 - júrgizýshi:
Sálem, anam, altyn kún,
Sálem, qarty halqymnyń!
Ýaqytyma rıza bol,
Baqytyma shalqydym.
Ashyq bolsyn kúnimiz,
Ashylady nurymyz.
Baı tulǵaly óńirde
Aıtylady jyrymyz.
1 - júrgizýshi:
Týǵannan soń adam bop,
Bilimsizden jaman joq.
El dástúrin bilmeseń,
Jurt aıtady nadan dep.
Ata - babań ardaqty,
Jamandyqqa barmapty.
Ardaq tutyp úlkendi,
Ata jolyn jalǵapty.
2 - júrgizýshi:
Baýyrlasqan tánimiz,
Buzylmaǵan saltymyz,
Keń dalanyń ejelgi
Qazaq degen halqymyz.
Ózge ulttaı bizdiń de
Bar dástúr men saltymyz.
- Al, endeshe, balalar! Biz búgingi sabaǵymyzda boıymyzdaǵy bar bilimimizdi jolymyzǵa azyq etip, jolserigimizben «Saltyn súıgen - halqyn súıer» aýylyna saıahatqa baramyz. Bárimiz saıahattan qalmaı kerýenimizben saıahattaý úshin myna konvertterdegi tapsyrmalarda oryndaýymyz kerek.
1 tapsyrma: - Biz atadan balaǵa mıras bolyp kele jatqan qandaı ádet - ǵuryp salt - dástúrin bilemiz?
/Balaǵa at qoıý, Atqa mingizý, Toqym qaǵý, Súıinshi, Sálemdeme, Kórimdik, Bazarlyq, Jeti ata, Shashý, Erýlik, Enshi, Amanat. t. b./
2 tapsyrma: Bala shyr etip dúnıege kelgennen bastap, úlken azamat bolyp, qartaıǵanǵa deıingi halqymyzdyń dástúrli toı merekelerin kim ataıdy?
/Besikke salý, Qyrqynan shyǵarý, Tusaý kesý, Súndet toı, Múshel toı,
Endeshe oqýshylar kerýenimizdi bastamaı turyp aldymen kıiz úı týraly ne bilemiz, sony bile keteıik.
Kıiz úıdiń jabdyqtaryn atańdar?
Kıiz úı neshe qanatty bolady?
Kerege degenimiz ne?
Ýyq degenimiz ne?
Shańyraq degenimiz ne?
Al, endeshe kerýenimizge baraıyq. 1 kıiz úıdiń suraǵyn oqıyn.
1 - aıaldama. «Sózdiń basy sálem»
Amandasý qaı halyqtyń bolmasyn mádenıetiniń alǵashqy betashary. Qazaq halqynda da amandasý men jón surasýdyń ózindik dástúrleri bar, osy jaıynda ne aıtýǵa bolady?
2 - aıaldama. «Kisi kútý - qonaqjaılylyq»
- Halqymyz «Qonaq kelse qoń etin kesip beretin qonaqpyz» - dep beker aıtpaǵan. Qonaq kelse shabylyp qalamyz. Ertede árbir jolaýshy kez kelgen qazaq úıinen qonaq asyn jep ketetin bolǵan. Ertede Alash han degen han bar dúnıe múlkin, malyn teń tórt bólikke bólgen eken, úsh bóligin úsh balasy - Uly júz, orta júz, kishi júzge berip tórtinshi bóligin qonaq sybaǵasy bolsyn dep, úsheýiniń ortaq menshigine qaldyrypty.
- Qudaıy qonaq degenimiz kimder?
- Meıman qonaq degenimiz kimder?
3 – aıaldama. «Qonaq kádeler jasaý»
- Halqymyz úıine kelgen qonaqtaryn qalaı kútken?. Qonaqtardy úıge kirgizemiz, qoldaryna jyly sý quıyp, astyna taza jumsaq tósek salyp, astyń dámin aldyna qoıyp jaǵdaıyn jasap jyly jerge tósek salyp beremiz. Qonaq kádeler jasap ónerlerimizdi kórsetemiz. Mysaly án, bı.
2 - júrgizýshi: Án «Naýryz»
4 – aıaldama. «Ulttyq oıyndar»
- Halqymyzdyń qandaı ulttyq oıyndaryn bilemiz? (Arqan tartys, Altybaqan, Qyz qýý, Kókpar, Altyn saqa, Aq súıek t. b)
5 - aıaldama. «Qazaqtyń ulttyq taǵamdary»
- Halqymyzdyń qandaı ulttyq taǵamdaryn bilesińder? (Et asý, Qazy, İrimshik, Jent, Qymyz, qurt t. b)
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
