InfoHub Logo

Sońǵy ýaqytta «Samuryq-Qazyna» ulttyq ál-aýqat qory qoǵam men bılik ókilderi tarapynan synnyń astynda qaldy. Buǵan deıin qordy reformalaý máselesi qozǵalǵanymen, endi ony múldem taratý týraly usynystar ashyq aıtyla bastady. Bul bastamanyń artynda qandaı saıası jáne ekonomıkalyq sebepter bar?

19 mamyrda Májilis depýtaty Ádil Jubanov parlament minberinen qordy joıýdy usyndy. Ol kvazımemlekettik sektorda baıyp alǵan, ashyq emes toptar bar ekenin aıtyp, «Samuryq-Qazynanyń» qyzmetine kúmán keltirdi. Alaıda, naqty tulǵalardy atamady.

Sarapshylardyń pikirinshe, qor jyldar boıy ekonomıkanyń mańyzdy aktıvterin ıelenip, memlekettiń ornyna sheshim qabyldap kelgen qurylymǵa aınaldy. Búginde onyń quramynda «QazMunaıGaz», «KEGOC», «Qazaqstan Temir Joly», «Eır Astana» sıaqty iri kompanıalar bar. Bul – el ekonomıkasynyń ózegin quraıtyn aktıvter.

Alaıda qor qyzmetiniń ashyq emestigi, qarjylyq tıimdilikke emes, saıası múddege jumys isteýi, basshylyqtaǵy taǵaıyndaýlardyń ádiletsizdigi ony qoǵam narazylyǵyna ushyratty.

Qordy jabý – úlken qurylymdyq ózgeristerdi talap etetin qadam. Sebebi onyń quramyndaǵy ulttyq kompanıalardy tikeleı memleketke qaıtarý, qaıta qurylymdaý, basqarý mehanızmin jańartý qajet bolady. Bul óz kezeginde:

qarjy naryǵyna áser etedi;

sheteldik ınvestorlarmen qarym-qatynasty qıyndatýy múmkin;

aktıvterdi jekeshelendirý nemese jańa basqarý modelin qurý qajettigin týǵyzady.

Qordy taratý týraly bastama bılik pen elıta ishindegi yqpal úshin kúres ekenin de kórsetedi. Bul saıası ortanyń ishinara jańarý, tazartý jáne senim daǵdarysyn eńserý jolyndaǵy áreketi retinde de qarastyrylýda.

Teorıalyq turǵyda – ıá. Biraq is júzinde bul uzaq, kúrdeli jáne saıası erik-jigerdi talap etetin proses. Qoǵamdyq baqylaý men ashyqtyq artpaıynsha, «Samuryq-Qazynany» jaı ǵana jappaı, júıelik máseleni sheshý qıyn.

«Samuryq-Qazyna» – Qazaqstan ekonomıkasynyń sımvolyna aınalǵan qurylym. Ony jabý nemese túbegeıli ózgertý tek ekonomıkalyq sheshim emes, saıası jaýapkershilikke baılanysty. Bul bastama eldegi reformalar baǵytynyń shynaıylyǵyn da kórsetip beredi.