- 05 naý. 2024 03:46
- 320
Sandy órnekter. Áripti órnekter
Matematıka 5 synyp
Sabaqtyń taqyryby: §1 Sandy órnekter. Áripti órnekter
Sabaqtyń maqsaty men mindetteri:
1. Bilimdilik maqsaty: Sandy, áripti órnekterdiń mánin taba bilý, esepterdiń sharty boıynsha órnek qura bilýge úıretý
2. Tárbıelik maqsaty: Uqyptylyqqa, eńbekke tárbıeleý
3. Damytý maqsaty: Qabilettilik pen belsendilikti damytý
Sabaqtyń túri: Jańa taqyrypty tanystyrý sabaǵy
Ádis - tásilderi: Suraq - jaýap
Sabaqtyń kórnekiligi: Slaıttar, taratpalar, túrli tústi bor, kodoskop
Sabaqtyń barysy
Uıymdastyrý kezeńi Oqýshylardy túgendeý jáne synyptyń tazalyǵyna mán berý
Úı tapsyrmasyn tekserý, qaıtalaý
Natýral sandarǵa qoldanylatyn amaldar qaıtalaý, úı tapsyrmasyn №18, №20 esepterdiń shyǵarylýyn tekserý, aldyn ala daıyndalǵan slaıdtarmen kodoskopta kórsete otyryp tekserý júrgizý
№18 teńdeý quryp sheshý:
8h - 36=76
8h= 76+36
8h =112
h=112: 8
h=14
Tekserý: 8•14 - 36=112 - 36=76
Jańa sabaqty túsindirý kezeńi:
Sandy órnek dep amaldar tańbalary jáne qajet bolǵan jaǵdaıda jaqshalardyń kómegimen sandardan qurastyrylǵan órnekti aıtady.
Mysaly: Baqta 12 alma aǵashy bar, al almurt aǵashtyń odan 5 - eýi kem. Baqta neshe jemis aǵashy bar?
Sheshýi: Baqtaǵy almurt aǵashtarynyń sany: 12 - 5=7
Al baqtaǵy barlyq jemis aǵashtarynyń sany: 12+(12 - 5) bul sandy órnek
Barlyq amaldardy oryndaý nátıjesinde shyqqan san órnektiń máni dep ataımyz.
12+(12 - 5)= 12+7=19, mundaǵy 19 sany sandy órnektiń máni.
Quramynda áripteri bar órnek áripti órnek dep atalady.
Mysaly: Kompúterde terýshilerdiń bireýi shyǵarmanyń 86 betin terse, ekinshisi odan h betti arttyq terdi. Kompúterde terýshilerdiń ekeýi birigip shyǵarmanyń neshe betin terdi?
Sheshýi: Ekinshi terýshi 86+h betin terdi.
Al ekeýi birigip shyǵarmanyń 86+(86+h) betin terdi.
Mundaǵy 86+(86+h) áripti órnek
Eger h= 12 bolsa, onda 86+(86+h)= 86+(86+12)= 86+98=184
Mundaǵy 12 sany – h árpiniń máni, al 184 sany - berilgen órnektiń máni.
Sandy órnekter, áripti órnekter jalpy túrde matematıkalyq órnekter dep atalady. matematıkalyq órnekterdi jazýda latyn áripteri paıdalanylady.
Áripti órnekterdiń bireýi san bolsa, ol árip kóbeıtkishtiń aldyna jazylady. Ony koefısıent dep atalady. Koeffısent pen áriptiń arasyna kóbeıtý tańbasy qoıylmaıdy. Al h, ý - áripti órnekteriniń koeffısentteri 1 - ge teń, ol jazylmaıdy. Áripti órnekterdegi árip kóbeıtkishteriniń arasyna kóbeıtý tańbasy qoıylmaıdy.
Pavlodar oblysy Jelezın aýdany
Veselaıa Rosha jalpy bilim berý orta mektebi
matematıka pániniń muǵalimi
Borambaeva Gýlmıra Ernarqyzy
Sandy órnekter. Áripti órnekter júkteý
Sabaqtyń taqyryby: §1 Sandy órnekter. Áripti órnekter
Sabaqtyń maqsaty men mindetteri:
1. Bilimdilik maqsaty: Sandy, áripti órnekterdiń mánin taba bilý, esepterdiń sharty boıynsha órnek qura bilýge úıretý
2. Tárbıelik maqsaty: Uqyptylyqqa, eńbekke tárbıeleý
3. Damytý maqsaty: Qabilettilik pen belsendilikti damytý
Sabaqtyń túri: Jańa taqyrypty tanystyrý sabaǵy
Ádis - tásilderi: Suraq - jaýap
Sabaqtyń kórnekiligi: Slaıttar, taratpalar, túrli tústi bor, kodoskop
Sabaqtyń barysy
Uıymdastyrý kezeńi Oqýshylardy túgendeý jáne synyptyń tazalyǵyna mán berý
Úı tapsyrmasyn tekserý, qaıtalaý
Natýral sandarǵa qoldanylatyn amaldar qaıtalaý, úı tapsyrmasyn №18, №20 esepterdiń shyǵarylýyn tekserý, aldyn ala daıyndalǵan slaıdtarmen kodoskopta kórsete otyryp tekserý júrgizý
№18 teńdeý quryp sheshý:
8h - 36=76
8h= 76+36
8h =112
h=112: 8
h=14
Tekserý: 8•14 - 36=112 - 36=76
Jańa sabaqty túsindirý kezeńi:
Sandy órnek dep amaldar tańbalary jáne qajet bolǵan jaǵdaıda jaqshalardyń kómegimen sandardan qurastyrylǵan órnekti aıtady.
Mysaly: Baqta 12 alma aǵashy bar, al almurt aǵashtyń odan 5 - eýi kem. Baqta neshe jemis aǵashy bar?
Sheshýi: Baqtaǵy almurt aǵashtarynyń sany: 12 - 5=7
Al baqtaǵy barlyq jemis aǵashtarynyń sany: 12+(12 - 5) bul sandy órnek
Barlyq amaldardy oryndaý nátıjesinde shyqqan san órnektiń máni dep ataımyz.
12+(12 - 5)= 12+7=19, mundaǵy 19 sany sandy órnektiń máni.
Quramynda áripteri bar órnek áripti órnek dep atalady.
Mysaly: Kompúterde terýshilerdiń bireýi shyǵarmanyń 86 betin terse, ekinshisi odan h betti arttyq terdi. Kompúterde terýshilerdiń ekeýi birigip shyǵarmanyń neshe betin terdi?
Sheshýi: Ekinshi terýshi 86+h betin terdi.
Al ekeýi birigip shyǵarmanyń 86+(86+h) betin terdi.
Mundaǵy 86+(86+h) áripti órnek
Eger h= 12 bolsa, onda 86+(86+h)= 86+(86+12)= 86+98=184
Mundaǵy 12 sany – h árpiniń máni, al 184 sany - berilgen órnektiń máni.
Sandy órnekter, áripti órnekter jalpy túrde matematıkalyq órnekter dep atalady. matematıkalyq órnekterdi jazýda latyn áripteri paıdalanylady.
Áripti órnekterdiń bireýi san bolsa, ol árip kóbeıtkishtiń aldyna jazylady. Ony koefısıent dep atalady. Koeffısent pen áriptiń arasyna kóbeıtý tańbasy qoıylmaıdy. Al h, ý - áripti órnekteriniń koeffısentteri 1 - ge teń, ol jazylmaıdy. Áripti órnekterdegi árip kóbeıtkishteriniń arasyna kóbeıtý tańbasy qoıylmaıdy.
Pavlodar oblysy Jelezın aýdany
Veselaıa Rosha jalpy bilim berý orta mektebi
matematıka pániniń muǵalimi
Borambaeva Gýlmıra Ernarqyzy
Sandy órnekter. Áripti órnekter júkteý