Syn turǵysynan oılaý – shyǵarmashylyq oılaý
Syn turǵysynan oılaý – shyǵarmashylyq oılaý
Búgingi jas urpaqtyń jańasha oılaýyna, olardyń birtutas dúnıetanymynyń qalyptasýyna, álemdik sapa deńgeıdegi bilim, bilik negizderin meńgerýine yqpal etetin jańasha bilim mazmunyn qurý - jalpy bilim berý júıesindegi ózekti máseleniń biri. Burynǵy qoldanylǵan oqytý ádisterinde muǵalim basty oryndy alyp, oqýshy tek tyńdaýshy ǵana bolsa, qazirgi syn turǵysynan shyńdalǵan oılaýdyń arqasynda oqýshy bilim negizderimen tolyǵyp, bolashaqty oılaýǵa qulshynys alady. Bul baǵytta bilim berýdiń ártúrli nusqaýdaǵy mazmuny, qurylym, ǵylymǵa jáne tájirıbege negizdelgen jańa ıdeıalar, jańa tehnologıalar bar. Sondyqtan ár túrli oqytý tehnologıalaryn oqý mazmuny men oqýshylardyń jas jáne psıhologıalyq erekshelikterine oraı tańdap, tájirıbede synap qaraýdyń mańyzy zor. Búginde bilim berý salasynda oqytýdyń ozyq tehnologıalaryn meńgermeıinshe saýatty, jan - jaqty maman bolý múmkin emes. Jańa tehnologıany meńgerý muǵalimniń ıntellektýaldy, adamgershilik, rýhanı azamattyq jáne basqa da kóptegen adamı qabiletiniń qalyptasýyna áserin tıgizedi, ózin - ózi damytyp, oqý - tárbıe úlgisin tıimdi uıymdastyrýyna kómektesedi.
Qazirgi ýaqytta zaman talabyna saı bilim berýdiń damýy baǵyty men tendensıalaryn qamtıtyn 50 - den astam pedagogıkalyq tehnologıa qoldanylyp júr. Bolashaqta órkenıetti elderdiń joǵary tehnologıasyn meńgerý dúnıejúzilik bilim keńistigine shyǵý, búgingi mekteptiń basty maqsaty deýge bolady. Demek, qazirgi kezde oqytýdyń kún tártibinde «Shákirtterdi qalaı úıretý kerek?» ıaǵnı, oqytý mazmuny men ádistemesi bolý kerek degen suraqtar tur.
Ozyq oıly ustazdardyń deni dástúrli oqytýdyń negizin quraıtyn reprodýktıvtik úrdisten bas tartýda. Bilim degenimiz oıda saqtalǵan málimet emes ekendigine barshanyń kózi jetken sıaqty. Shyndyǵynda da «bilim - aqparat» formýlasy boıynsha oqytý áldeqashan eskirgen.
Al oqytýdyń jańashyl jobalarynyń fılosofıasy boıynsha aqparattyń barlyq jıyntyǵyn oqyp bilý adam múmkinshiliginen tys jatyr jáne de oqytý men tanymnyń basty mazmuny aqparatty ıgerýde emes. Sondyqtan da oqytý prosesinde basty salmaq oqytýshydan oqýshyǵa aýystyrylýy tıis. Úıretý múmkin emes, tek úırenýge bolady degen óz oıymdy, shyǵys danalyǵynda aıtylatyn «Maǵan aıtsań umytyp qalamyn, kórsetseń esimde qalar, al isteýin kórsetip bershi, úırenip alamyn» ıaǵnı, bul balanyń yntasyn jeteleý arqyly oqytý, úıretý qajet degen sózben tujyrymdaǵym keledi. Sóıtip, oqytý men úıretý prosesiniń negizin belsendi is - áreketter quraýy kerek, oqýshy tarapynan tek belsendi túrde meńgerilgen bilim ǵana mańyzdy ári tıimdi.
Qazirgi kezde ortamyzda oryn alyp jatqan oqytýdyń jańashyl jobalary osyndaı fılosofıalyq negizdi basshylyqqa alǵan. Solardyń biri Qazaqstanda 1997 jyldan bastap etek jaıa bastaǵan «Synı oılaýdy oqý men jazý arqyly damytý» jobasy, (RWCT jobasy). Oqýshylardyń oılaý, qabyldaý qabiletin ańǵarýǵa toptyq jumys óte tıimdi, ıaǵnı sabaqty deńgeılep oqytý arqyly iske asyrý jáne oqýshyǵa tıanaqty bilim berý, onyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, izdengishtigin, baıqampazdyǵyn damytyp, jeke tulǵa bolyp damýdyń bıiktigine shyǵýyna ákeler joldyń biri - osy baǵdarlama degen bolar edim.
Búgingi jas urpaqtyń jańasha oılaýyna, olardyń birtutas dúnıetanymynyń qalyptasýyna, álemdik sapa deńgeıdegi bilim, bilik negizderin meńgerýine yqpal etetin jańasha bilim mazmunyn qurý - jalpy bilim berý júıesindegi ózekti máseleniń biri. Burynǵy qoldanylǵan oqytý ádisterinde muǵalim basty oryndy alyp, oqýshy tek tyńdaýshy ǵana bolsa, qazirgi syn turǵysynan shyńdalǵan oılaýdyń arqasynda oqýshy bilim negizderimen tolyǵyp, bolashaqty oılaýǵa qulshynys alady. Bul baǵytta bilim berýdiń ártúrli nusqaýdaǵy mazmuny, qurylym, ǵylymǵa jáne tájirıbege negizdelgen jańa ıdeıalar, jańa tehnologıalar bar. Sondyqtan ár túrli oqytý tehnologıalaryn oqý mazmuny men oqýshylardyń jas jáne psıhologıalyq erekshelikterine oraı tańdap, tájirıbede synap qaraýdyń mańyzy zor. Búginde bilim berý salasynda oqytýdyń ozyq tehnologıalaryn meńgermeıinshe saýatty, jan - jaqty maman bolý múmkin emes. Jańa tehnologıany meńgerý muǵalimniń ıntellektýaldy, adamgershilik, rýhanı azamattyq jáne basqa da kóptegen adamı qabiletiniń qalyptasýyna áserin tıgizedi, ózin - ózi damytyp, oqý - tárbıe úlgisin tıimdi uıymdastyrýyna kómektesedi.
Qazirgi ýaqytta zaman talabyna saı bilim berýdiń damýy baǵyty men tendensıalaryn qamtıtyn 50 - den astam pedagogıkalyq tehnologıa qoldanylyp júr. Bolashaqta órkenıetti elderdiń joǵary tehnologıasyn meńgerý dúnıejúzilik bilim keńistigine shyǵý, búgingi mekteptiń basty maqsaty deýge bolady. Demek, qazirgi kezde oqytýdyń kún tártibinde «Shákirtterdi qalaı úıretý kerek?» ıaǵnı, oqytý mazmuny men ádistemesi bolý kerek degen suraqtar tur.
Ozyq oıly ustazdardyń deni dástúrli oqytýdyń negizin quraıtyn reprodýktıvtik úrdisten bas tartýda. Bilim degenimiz oıda saqtalǵan málimet emes ekendigine barshanyń kózi jetken sıaqty. Shyndyǵynda da «bilim - aqparat» formýlasy boıynsha oqytý áldeqashan eskirgen.
Al oqytýdyń jańashyl jobalarynyń fılosofıasy boıynsha aqparattyń barlyq jıyntyǵyn oqyp bilý adam múmkinshiliginen tys jatyr jáne de oqytý men tanymnyń basty mazmuny aqparatty ıgerýde emes. Sondyqtan da oqytý prosesinde basty salmaq oqytýshydan oqýshyǵa aýystyrylýy tıis. Úıretý múmkin emes, tek úırenýge bolady degen óz oıymdy, shyǵys danalyǵynda aıtylatyn «Maǵan aıtsań umytyp qalamyn, kórsetseń esimde qalar, al isteýin kórsetip bershi, úırenip alamyn» ıaǵnı, bul balanyń yntasyn jeteleý arqyly oqytý, úıretý qajet degen sózben tujyrymdaǵym keledi. Sóıtip, oqytý men úıretý prosesiniń negizin belsendi is - áreketter quraýy kerek, oqýshy tarapynan tek belsendi túrde meńgerilgen bilim ǵana mańyzdy ári tıimdi.
Qazirgi kezde ortamyzda oryn alyp jatqan oqytýdyń jańashyl jobalary osyndaı fılosofıalyq negizdi basshylyqqa alǵan. Solardyń biri Qazaqstanda 1997 jyldan bastap etek jaıa bastaǵan «Synı oılaýdy oqý men jazý arqyly damytý» jobasy, (RWCT jobasy). Oqýshylardyń oılaý, qabyldaý qabiletin ańǵarýǵa toptyq jumys óte tıimdi, ıaǵnı sabaqty deńgeılep oqytý arqyly iske asyrý jáne oqýshyǵa tıanaqty bilim berý, onyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, izdengishtigin, baıqampazdyǵyn damytyp, jeke tulǵa bolyp damýdyń bıiktigine shyǵýyna ákeler joldyń biri - osy baǵdarlama degen bolar edim.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
-
Taqyryby: Oksıdterdiń jiktelýi, atalýy men alý joldary
