SLIL oqý ádistemesiniń elementterin arnaıy pán sabaǵynda qoldaný erekshelikteri. Moldabaeva N.A.
SLIL oqý ádistemesiniń elementterin arnaıy pán sabaǵynda qoldaný erekshelikteri
CLIL oqý baǵdarlamasyn basqa tilmen kiriktire otyryp berý ádistemesi bolyp tabylady. Qazirgi jahandaný, tehnıkalandyrý zamanynda, ıaǵnı álemniń ǵylymyndaǵy, ónerindegi jáne tehnologıalaryndaǵy damýdy oqýshylar basqa tildi meńgerý barysynda bile otyryp, óz tilinde sol daǵdylaryn damytýǵa múmkindik alady.Bul oqýshylarǵa shet tilin oqytýmen salystyrǵanda kóptegen jańa baǵyttar beredi, sebebi, munda oqýshy tilmen qatar pándi qosa meńgeredi. Munda oqý men oılaý daǵdylary biriktirilgen.
CLIL sonymen qatar oqytýshyǵa da jańa talaptar qoıady. CLIL ádistemesin júzege asyratyn muǵalim: pán muǵalimi; til muǵalimi; synyptaǵy negizgi muǵalim; synyp kómekshisi rólinde bola bilýi kerek.
Muǵalimniń aldynan kezdesetin qıyndyq ol óz pánin jetik bilýmen qatar, oqýshylaryna qajetti tildi de joǵary deńgeıde bilýi. Bul jerde pánaralyq baılanysty paıdalanǵan óte tıimdi, mysaly, shet tili páni muǵalimderimen birige otyryp jumys júrgizý.
CLIL ádistemesin ártúrli jastaǵy oqýshylarǵa olardyń jas erekshelikterine qaraı tańdaý arqyly qoldanýdy júrgizýge bolady.
CLIL prınsıpteri men qyzmeti
Conditions |
Synyp úshin maqsattary |
|
Sharttary |
|
|
|
|
|
Tanym |
Ø |
balada qazirgi jáne burynǵy bilimi arasyndaǵy baılanys |
Cognition |
kópirindeı ómirlik tájirıbelerdiń daǵdysyn qalyptastyrý; |
|
|
Ø |
jeke deńgeıin qalyptastyrý; |
|
Ø |
jetistikteri jáne baǵalaý |
|
|
|
Mádenıet |
Biz ujymdyq sezimdi qalyptastyra alamyz: |
|
Culture |
Ø |
tájirıbe almasý men birlese qyzmet etý daǵdylaryn alý |
|
arqyly; |
|
|
Ø |
toptaǵy kómek pen syılasymdylyqty, birlesken |
|
qyzmetterin kótermeleý arqyly; |
|
|
Ø |
táýekeldiligin kótermeleý arqyly; |
|
Ø |
oqýshylardyń rólin anyqtaý arqyly |
Mazmuny |
Mazmuny bolý kerek: |
|
Content |
Ø |
tabıǵı, naqty nemese túsinikti; |
|
Ø |
balanyń aldyńǵy tájirıbelerine qatysty; |
|
Ø |
qyzyqty jáne belsendi bolýǵa úıretetin; |
|
Ø |
tildi aralyq qural retinde qoldanýyn kótermeleıtin |
|
(róldik oıyndarda / esepterde t.b.) |
|
Komýnıkasıa |
Biz ujymdaǵy ózara qarym-qatynasty yntalandyra alamyz: |
|
Communication |
Ø |
Synyptyq jumystar arqyly (synyp buryshy, plakattar, |
|
resýrstar), baılanysty qoldaý úshin. |
|
|
Ø |
shıryǵýdy azaıtyp, tapsyrmalardy oryndaýdy múmkin |
|
etetin toptyq, ujymdyq jumystar berý arqyly; |
|
|
Ø |
durys nemese burys jaýaptarǵa ózderi jetý |
|
múmkindikterin berý arqyly; |
|
|
Ø |
muǵalimniń sóıleý ýaqytyn (TTT) azaıtyp jáne |
|
oqýshynyń sóıleý ýaqytyn (STT) arttyrý arqyly |
Oqytý jáne úırenýdegi sózdik
Biz jańa sózderdi qalaı úırenemiz?
Biz kúndelikti qoldanatyn sózderimizge qaraǵanda biletin jáne túsinetin sózderimiz kóp, demek, báseń sózdigimiz belsendi sózdik qorymyzdan artyq. Kóbinese keıbir sózderdi qoldanbas buryn mátinderden oqyp nemese sóılesý barysynda estip júremiz (ınkýbasıalyq perıod).
CLIL ádistemesin oqytý jáne úırený úshin jańa sózderdi qalaı tańdaımyz:
- Mazmuny jaǵynan ónimdi (sabaqta qanshalyqty kóp sózder qarastyrylady (deńgeı / qabilettilik))
- Jıiligi (jańa sózder men sóz tirkesteri qanshalyqty jıi qoldanylady)
- Dıapazony (olardyń qoldanylý shegi)
- Tanysý (sóz tipti jıi qoldanylmasa da, tanys)
- Paıdasy (alynǵan málimetterdiń ómirdegi qajettiligin qarastyrý)
Búgingi tańda úsh tildi oqytý – jas urpaqtyń bilim keńistiginde erkin samǵaýyna jol ashatyn, álemdik ǵylym qupıalaryna úńilip, óz qabiletin tanytýyna múmkindik beretin qajettilik. Úsh tilde oqytý – zaman talaby desek, ony júzege asyrý – ustazdardyń mindeti. Sondyqtan da zamanaýı ustazdarǵa toqtaýsyz izdenis qajet.