Súıemin, týǵan tildi – anam tilin
Shyǵarma
«Ózge tildiń bárin bil, óz tilińdi qurmette»!
Súıemin, týǵan tildi – anam tilin,
Besikte jatqanymda - aq, bergen bilim.
Shyr etip, jerge túsken mınýtymnan.
Qulaǵyma sińirgen, tanys únim! (S. Toraıǵyrov).
Ótken ǵasyrda Sultanmahmut aqyndy bas ıdirgen týǵan tili – meniń de ana tilim. Qazaq tili óte baı, oralymdy til. Ózge ult ókilderiniń ǵalymdary tilimizdiń tazalyǵyna tań qalyp, eriksiz moıyndaýda. Qazaq tiliniń keshegisi - kemel, búgini – bútin, bolashaǵy – baıandy. Qazaq tili - ana qursaǵynda jatyp estigen, aq besikpen birge terbelgen, aq sútpen sińip, qazaqy qanmen boıyma taraǵan tól tilim. Qazaq tili shuraıly bolmasa, eldi aýzyna qaratqan, ot aýyzdy, oraq tildi, sózge sheshen, maıtalmandar qazaqta bolmas ta edi dep oılaımyn.
Al, biz ómir súrip otyrǵan búgingi kún – kóptildi bolýdy qajet etip otyr. Ana tilimizdi tumardaı saqtaı otyryp, ózge tilderdi de erkin meńgerý – bizdiń enshimizge tıdi. Biz, bolashaq jastar – zaman aǵymyna beıimdelip, kún saıyn emes, saǵat saıyn ózgerip otyrǵan álemdi baǵyndyrýymyz kerek. Ol úshin bizge ózge tildi úırený aýdaı qajet. Uly oıshyl, ǵulama babamyz Ál - Farabıdiń izin jalǵap, ózge eldiń tilin úırený keleshekte jarqyn ómir súrýge úlken múmkindik bolady dep senemin. Óıtkeni, qaı eldiń tilin bilsek, sol elge jol ashyq. Ózgeniń tilin bilsek, ónerin, mádenıetin, ádebıetin, ǵylymyn da meńgerýge bolady. Qazaq elin qazaqtyń daryndy, talantty ul - qyzdary kórkeıtedi. Biz ózge ulttarmen terezesi teń bolyp, ómir súremiz. Qazaqtyǵymyzdy tilimizben, salt - dástúrlerimizben, án, kúı, jyrymyzben dáleldeý úshin de til úırený artyq bolmaıdy. «Tilin bilmegen, túbin bilmeıdi»- demekshi, aldymen óz tilimizdi qasterlep, mereıin tasytyp, keıin ózge tilde de erkin sóıleı alsaq dep armandaımyn.
Jıyrmasynshy ǵasyrda hakim Abaı: -«Dúnıeniń kilti – orysta»,- dep, qazaqty orys tilin úırenýge shaqyrsa, men óz qatarymdaǵy balalardy aǵylshyn jáne qytaı, japon tilderin úırenýge shaqyramyn. Sebebi, bul tilder – jańa tehnologıanyń kilti. Qazaq balasy ózge tilde saırap tursa, qazaq tiline álemniń qyzyǵýshylyǵy artady dep oılaımyn. Aqyn Qadyr Myrza - Áli ana tiliniń qasıetin - ar, uıat uǵymymen teńestirýi teginnen tegin emes.
Aqtóbe oblysy, Yrǵyz aýdany,
Yrǵyz gımnazıasynyń 5 synyp oqýshysy
Álıhan Mıra (10 jasta)
«Ózge tildiń bárin bil, óz tilińdi qurmette»!
Súıemin, týǵan tildi – anam tilin,
Besikte jatqanymda - aq, bergen bilim.
Shyr etip, jerge túsken mınýtymnan.
Qulaǵyma sińirgen, tanys únim! (S. Toraıǵyrov).
Ótken ǵasyrda Sultanmahmut aqyndy bas ıdirgen týǵan tili – meniń de ana tilim. Qazaq tili óte baı, oralymdy til. Ózge ult ókilderiniń ǵalymdary tilimizdiń tazalyǵyna tań qalyp, eriksiz moıyndaýda. Qazaq tiliniń keshegisi - kemel, búgini – bútin, bolashaǵy – baıandy. Qazaq tili - ana qursaǵynda jatyp estigen, aq besikpen birge terbelgen, aq sútpen sińip, qazaqy qanmen boıyma taraǵan tól tilim. Qazaq tili shuraıly bolmasa, eldi aýzyna qaratqan, ot aýyzdy, oraq tildi, sózge sheshen, maıtalmandar qazaqta bolmas ta edi dep oılaımyn.
Al, biz ómir súrip otyrǵan búgingi kún – kóptildi bolýdy qajet etip otyr. Ana tilimizdi tumardaı saqtaı otyryp, ózge tilderdi de erkin meńgerý – bizdiń enshimizge tıdi. Biz, bolashaq jastar – zaman aǵymyna beıimdelip, kún saıyn emes, saǵat saıyn ózgerip otyrǵan álemdi baǵyndyrýymyz kerek. Ol úshin bizge ózge tildi úırený aýdaı qajet. Uly oıshyl, ǵulama babamyz Ál - Farabıdiń izin jalǵap, ózge eldiń tilin úırený keleshekte jarqyn ómir súrýge úlken múmkindik bolady dep senemin. Óıtkeni, qaı eldiń tilin bilsek, sol elge jol ashyq. Ózgeniń tilin bilsek, ónerin, mádenıetin, ádebıetin, ǵylymyn da meńgerýge bolady. Qazaq elin qazaqtyń daryndy, talantty ul - qyzdary kórkeıtedi. Biz ózge ulttarmen terezesi teń bolyp, ómir súremiz. Qazaqtyǵymyzdy tilimizben, salt - dástúrlerimizben, án, kúı, jyrymyzben dáleldeý úshin de til úırený artyq bolmaıdy. «Tilin bilmegen, túbin bilmeıdi»- demekshi, aldymen óz tilimizdi qasterlep, mereıin tasytyp, keıin ózge tilde de erkin sóıleı alsaq dep armandaımyn.
Jıyrmasynshy ǵasyrda hakim Abaı: -«Dúnıeniń kilti – orysta»,- dep, qazaqty orys tilin úırenýge shaqyrsa, men óz qatarymdaǵy balalardy aǵylshyn jáne qytaı, japon tilderin úırenýge shaqyramyn. Sebebi, bul tilder – jańa tehnologıanyń kilti. Qazaq balasy ózge tilde saırap tursa, qazaq tiline álemniń qyzyǵýshylyǵy artady dep oılaımyn. Aqyn Qadyr Myrza - Áli ana tiliniń qasıetin - ar, uıat uǵymymen teńestirýi teginnen tegin emes.
Aqtóbe oblysy, Yrǵyz aýdany,
Yrǵyz gımnazıasynyń 5 synyp oqýshysy
Álıhan Mıra (10 jasta)
You Might Also Like
-
Qazaq tili páni boıynsha jyldyq kúntizbelik jospar, 7 synypKúndelikti sabaq jospary, qazaq tili 7 synyp.Taqyryptar:36. Osy shaq. Naq osy shaq37. Aýyspaly osy shaq38. Keler shaq. Boljaldy keler shaq39. Ma...
