Tabıǵat - tal besigiń, aıalaı bil!
Sabaqtyń taqyryby: Tabıǵat - tal besigiń, aıalaı bil!
Sabaqtyń qundylyǵy: Týǵan jerge, tabıǵatqa degen súıispenshilik.
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylardyń tabıǵatpen úılesimdilik, tabıǵatty aıalaý týraly túsinikterin keńeıtý.
Mindetteri:
- oqýshylardyń tabıǵat – tirshilik bastaýy, adam - tabıǵattyń bir bólshegi ekendigi, tabıǵat zańdylyqtaryn saqtaý týraly túsinikterin keńeıtý;
- oqýshylardy qorshaǵan ortanyń tazalyǵyn saqtaýǵa, tabıǵattan úndestik taba bilýge úıretý.
- izgilikti, jaýapkershilikti, uqypty bolýǵa tárbıeleý.
Resýrstar(quraldar): ınteraktıvti taqta, úntaspa, beınetaspa, ensıklopedıa, Qazaqstan tabıǵaty, ekologıalyq taqyryptaǵy slaıdtar.
Sabaqtyń ádisi: tynyshtyq sáti, áńgimelesý, bes joldyq óleń, toptyq jumys, toppen án aıtý, shyǵarmashylyq jumys, t. b.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: geografıa, bıologıa, ádebıet, án - áýez
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi. Sálemdesý, túgeldeý, sabaqqa daıyndaý.
Tynyshtyq sáti.
Baıaý áýen qosylady. Oqýshylar túzý, yńǵaıly otyryp, kózderin jumady. Muǵalim bıazy, jaǵymdy daýyspen aıtady:
«Balalar, ózderińizdi tabıǵat aıasynda serýendep júrgendeı kóz aldaryńyzǵa elestetińizdershi!». Siz jasyl shalǵyn kógalda jalańaıaq kele jatyrsyz. Sizdiń tabanyńyz jup - jumsaq shóptiń jylýyn sezinedi. Tynyshtyq. Betińiz ben shashtaryńyzǵa soqqan samal jeldiń lebi kelgendeı bolady. Tap - taza saf aýany rahattana jutamyz.
Tereń tynys alamyz. Tynyshtyq. Jan - jaǵymyzda kúnniń shýaǵymen jaıqalyp ósip turǵan alýan túrli ósimdikter men gúlder. Iisteri jupar ańqıdy. Tereń tynys alamyz. Tamyljyta saıraǵan dala qustarynyń daýsy men syldyrlap aǵyp jatqan ózenniń daýsy da keledi qulaǵymyzǵa.»
Tynyshtyq. Tereń tynys ala otyryp, kózimizdi ashyp, sabaǵymyzǵa oralamyz.»
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Q. Tolybaevtyń «Qaıyńnyń qasireti» áńgimesin oqyp kelý, suraqtar berý arqyly mátinniń mazmunyn taldaý, avtordyń negizgi túıindi oıyn aıtý.
Taqtada qaıyń aǵashynyń sýreti kórsetiledi, qysqasha málimet beriledi.
- Bul ne? (qaıyń)
- Qaıyń qandaı ósimdik?(aǵash)
- Qazaqstanda qaıda ósedi?(Soltústik oblystarda)
- Adamdar ne úshin paıdalanady?(qurylysta, ónerkásipte)
- Qandaı paıdasy, mańyzy (emdik qasıeti bar sýsyn daıyndalady, aýany tazartady, ádemi, sulý aǵash, tabıǵatqa kórik beredi)
- Endi shyǵarmada aıtylǵandaı adamdar nelikten tabıǵatqa zalal keltiredi dep oılaısyzdar?
- Tabıǵat zańdylyqtaryn buzý qandaı jaǵdaılarǵa aparyp soǵady?
- Tabıǵat pen adamdar arasynda qandaı úılesim bar?
- Adamzatty tabıǵat qorǵaýdyń qandaı máseleleri alańdatady?
K. Salyqovtyń «Aral keýip ketpesin» óleńin mánerlep oqytý.
Slaıd «Tabıǵatty qorǵamaý - bolashaqty oılamaý»
Shyǵarmashylyq jumys. Toptyq saıys. Oqýshylar úsh topqa bólinedi.
Toptarǵa tapsyrma beriledi.
1. «SÝ», «Aýa», «Topyraq» degen ataýlardy tańdap alady. Óz ataýyna baılanysty maǵlumat berý.
2. «Tapqyr bolsań...» Jumbaq sheshý
3. «Naqyl sózdi aıaqta»
4. Tabıǵat jaıly bir shýmaq óleń qurastyrý nemese jatqa óleń oqý.
Toptyq jumystyń tapsyrmalary.
«Sý» tobyna.
Jumbaq: Bir halyq aspanda ushqan, aıaǵy joq,
Ustaǵan qoldarynda taıaǵy joq.
Kúnine talaı jerdi keter kezip,
Nárseniń bul sekildi saıaǵy joq.
Naqyl sózdi aıaqta.
«Babalar ekken shynardy.... saıalaıdy.»
«Aýa» tobyna.
Dúnıede bir qarbyz bar solmaıtuǵyn,
Jas shirip, qysta úsip tońbaıtuǵyn.
Jahannyń jerin, sýyn, jándikterin
İshi keń – bárin salsa, tolmaıtuǵyn.
Naqyl sózdi aıaqta.
«Atańnan mal qalǵansha,...»
«Topyraq» tobyna
Qonaqtap kúnde qonar sý betine,
Súısiner barlyq adam kelbetine.
Tulǵasy sý ishinde kórinedi
Tańyrqap qarap tursam sýretine.
Sabaqty qorytyndylaý. ( madaqtaý, belsendi topty erekshe ataý )
Toppen án aıtý. « Atameken» áni»
Taqtada: Qazaqstan kartasy, tabıǵaty jaıly beıne sýretter, sazdy áýen, naqyl sózder kórsetiledi.
Úıge tapsyrma: Qadir Myrza - Áliniń «Tabıǵat tazalyǵy» óleńin oqyp kelý.
Sońǵy tynyshtyq sáti. Tynyshtyq, tynyshtyq! Tynyshtyq barlyq jerde, tynyshtyq búkil álemde!
Sabaqtyń qundylyǵy: Týǵan jerge, tabıǵatqa degen súıispenshilik.
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylardyń tabıǵatpen úılesimdilik, tabıǵatty aıalaý týraly túsinikterin keńeıtý.
Mindetteri:
- oqýshylardyń tabıǵat – tirshilik bastaýy, adam - tabıǵattyń bir bólshegi ekendigi, tabıǵat zańdylyqtaryn saqtaý týraly túsinikterin keńeıtý;
- oqýshylardy qorshaǵan ortanyń tazalyǵyn saqtaýǵa, tabıǵattan úndestik taba bilýge úıretý.
- izgilikti, jaýapkershilikti, uqypty bolýǵa tárbıeleý.
Resýrstar(quraldar): ınteraktıvti taqta, úntaspa, beınetaspa, ensıklopedıa, Qazaqstan tabıǵaty, ekologıalyq taqyryptaǵy slaıdtar.
Sabaqtyń ádisi: tynyshtyq sáti, áńgimelesý, bes joldyq óleń, toptyq jumys, toppen án aıtý, shyǵarmashylyq jumys, t. b.
Sabaqtyń pánaralyq baılanysy: geografıa, bıologıa, ádebıet, án - áýez
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý kezeńi. Sálemdesý, túgeldeý, sabaqqa daıyndaý.
Tynyshtyq sáti.
Baıaý áýen qosylady. Oqýshylar túzý, yńǵaıly otyryp, kózderin jumady. Muǵalim bıazy, jaǵymdy daýyspen aıtady:
«Balalar, ózderińizdi tabıǵat aıasynda serýendep júrgendeı kóz aldaryńyzǵa elestetińizdershi!». Siz jasyl shalǵyn kógalda jalańaıaq kele jatyrsyz. Sizdiń tabanyńyz jup - jumsaq shóptiń jylýyn sezinedi. Tynyshtyq. Betińiz ben shashtaryńyzǵa soqqan samal jeldiń lebi kelgendeı bolady. Tap - taza saf aýany rahattana jutamyz.
Tereń tynys alamyz. Tynyshtyq. Jan - jaǵymyzda kúnniń shýaǵymen jaıqalyp ósip turǵan alýan túrli ósimdikter men gúlder. Iisteri jupar ańqıdy. Tereń tynys alamyz. Tamyljyta saıraǵan dala qustarynyń daýsy men syldyrlap aǵyp jatqan ózenniń daýsy da keledi qulaǵymyzǵa.»
Tynyshtyq. Tereń tynys ala otyryp, kózimizdi ashyp, sabaǵymyzǵa oralamyz.»
Úı tapsyrmasyn tekserý.
Q. Tolybaevtyń «Qaıyńnyń qasireti» áńgimesin oqyp kelý, suraqtar berý arqyly mátinniń mazmunyn taldaý, avtordyń negizgi túıindi oıyn aıtý.
Taqtada qaıyń aǵashynyń sýreti kórsetiledi, qysqasha málimet beriledi.
- Bul ne? (qaıyń)
- Qaıyń qandaı ósimdik?(aǵash)
- Qazaqstanda qaıda ósedi?(Soltústik oblystarda)
- Adamdar ne úshin paıdalanady?(qurylysta, ónerkásipte)
- Qandaı paıdasy, mańyzy (emdik qasıeti bar sýsyn daıyndalady, aýany tazartady, ádemi, sulý aǵash, tabıǵatqa kórik beredi)
- Endi shyǵarmada aıtylǵandaı adamdar nelikten tabıǵatqa zalal keltiredi dep oılaısyzdar?
- Tabıǵat zańdylyqtaryn buzý qandaı jaǵdaılarǵa aparyp soǵady?
- Tabıǵat pen adamdar arasynda qandaı úılesim bar?
- Adamzatty tabıǵat qorǵaýdyń qandaı máseleleri alańdatady?
K. Salyqovtyń «Aral keýip ketpesin» óleńin mánerlep oqytý.
Slaıd «Tabıǵatty qorǵamaý - bolashaqty oılamaý»
Shyǵarmashylyq jumys. Toptyq saıys. Oqýshylar úsh topqa bólinedi.
Toptarǵa tapsyrma beriledi.
1. «SÝ», «Aýa», «Topyraq» degen ataýlardy tańdap alady. Óz ataýyna baılanysty maǵlumat berý.
2. «Tapqyr bolsań...» Jumbaq sheshý
3. «Naqyl sózdi aıaqta»
4. Tabıǵat jaıly bir shýmaq óleń qurastyrý nemese jatqa óleń oqý.
Toptyq jumystyń tapsyrmalary.
«Sý» tobyna.
Jumbaq: Bir halyq aspanda ushqan, aıaǵy joq,
Ustaǵan qoldarynda taıaǵy joq.
Kúnine talaı jerdi keter kezip,
Nárseniń bul sekildi saıaǵy joq.
Naqyl sózdi aıaqta.
«Babalar ekken shynardy.... saıalaıdy.»
«Aýa» tobyna.
Dúnıede bir qarbyz bar solmaıtuǵyn,
Jas shirip, qysta úsip tońbaıtuǵyn.
Jahannyń jerin, sýyn, jándikterin
İshi keń – bárin salsa, tolmaıtuǵyn.
Naqyl sózdi aıaqta.
«Atańnan mal qalǵansha,...»
«Topyraq» tobyna
Qonaqtap kúnde qonar sý betine,
Súısiner barlyq adam kelbetine.
Tulǵasy sý ishinde kórinedi
Tańyrqap qarap tursam sýretine.
Sabaqty qorytyndylaý. ( madaqtaý, belsendi topty erekshe ataý )
Toppen án aıtý. « Atameken» áni»
Taqtada: Qazaqstan kartasy, tabıǵaty jaıly beıne sýretter, sazdy áýen, naqyl sózder kórsetiledi.
Úıge tapsyrma: Qadir Myrza - Áliniń «Tabıǵat tazalyǵy» óleńin oqyp kelý.
Sońǵy tynyshtyq sáti. Tynyshtyq, tynyshtyq! Tynyshtyq barlyq jerde, tynyshtyq búkil álemde!
You Might Also Like
