Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 apta buryn)
Táýelsizdik tiregi – bilimdi urpaq
Tárbıe saǵatynyń taqyryby: «Táýelsizdik tiregi – bilimdi urpaq»
Tárbıe saǵatynyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardyń el tarıhyn, salt - dástúrdi qanshalyqty biletindikterin tekserý.
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oı - órisin, til baılyǵyn damytý, shapshań oılaýǵa, oıyn jınaqtap jetkize bilýge úıretý, sóıleý tilin, oı júıeleý sheberligin damytý.
Tárbıelik: Uıymshyldyqqa, adamgershilikke, jaýapkershilikke, el tarıhy men mádenıetin, salt - dástúrin umytpaı, qadirleýge tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekilikteri: slaıdtar, suraqtar, qıma qaǵazdar, túrli - tústi konvertter, shaǵyn eki kıiz úı, ulttyq naqyshtaǵy oıýly sebet.
Sabaqtyń ádisi: suraq - jaýap.
Sabaqtyń túri: ıntellektýaldy oıyn - saıys
Pánaralyq baılanys: Qazaqstan tarıhy men halyqtyq pedogogıka
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi.
- Armysyzdar, qurmetti ustazdar men oqýshylar. 16 jeltoqsan – Táýelsizdik kúnine oraı synyptaǵy oqýshylar arasynda uıymdastyrylyp otyrǵan «Táýelsizdik tiregi – bilimdi urpaq» atty saıysymyzǵa qosh keldińizder!
Táýelsizdik jolynda
Talaı – talaı ter tókken.
Bıligim óz qolymda
Erkindigim Eltańbam.
Kók baıraqtyń betinde
Qyraı qustyń beınesi
Sol qyrandaı erkindep,
Bala ósedi talapty, - degendeı, sizderdi Táýelsizdik kúnimen shyn júrekten quttyqtaımyn.
Saıysymyzdy bastamas buryn 5 «Á» synyp oqýshylarynyń táýelsizdik merekesine arnalǵan arnaý óleńderine kezek bereıik.
1. Oqýshylar táýelsizdikke arnalǵan óleńder oqıdy.
2. «Aq kógershin» áni
3. 1 synyp oqýshysy Muhtarbek Bekjan «Otan» týraly óleń oqyp bergisi kelip bizge qonaqqa kelip otyr. Bekjanǵa kezek beremiz.
Endi saıysymyzǵa oralaıyq
Saıystyń talaptary: saıysqa synyp ishinen 7 oqýshyny iriktep aldyq
Saıystyń kezeńderi:
1. «Sálem – sózdiń anasy»
2. «Jeti qazyna»
3. «Maqal – sózdiń máıegi»
4. «Men táýelsiz eldiń urpaǵymyn» oıtolǵaý
Saıysymyzda tórelik aıtatyn qazylar alqasymen tanystyryp óteıin:

Báıgege túsip jaryspaı,
Júıriktiń baǵy janar ma?
Bilim men óner jarysyp,
Tárbıe, tálim tabar mán.
Bul báıge oıdyń báıgesi,
Kim júırik oıǵa, sol alda,− degendeı, búgingi saıysymyzǵa qatysýshylardy tanystyryp óteıin:

Olaı bolsa, «Sálem − sózdiń anasy» dep atalatyn birinshi kezeńimizdi bastaımyz. Ár oqýshy kezek−kezegimen óz - ózin tanystyrady.
Án: Jas ulan
Saıysymyzdyń İİ kezeńi «Jeti qazyna» dep atalady. Bul kezeńde saıysqa qatysýshylar el tarıhy men salt - dástúrge jáne qazaq tili men ádebıeti pánderinen suraqtardy ulttyq naqyshtaǵy oıýly sebetten tańdap alyp, suraqtarǵa jaýap beredi.

1. El bıleýdegi eń laýazymdy tulǵa (prezıdent)
2. Úsh arsyz (uıqy, tamaq, kúlki)
3. Tórt maýsym (qys, jaz, kúz, kóktem)
4. Qazaq álipbıinde qansha árip bar? (qyryq eki)
5. Syn esimniń suraqtary (qandaı? Qaı?)
6. Jeti yrystyń biri (ıt)

1. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik eltańbasy qashan qabyldandy? (1992 jyly 4 maýsymda)
2. Bes asyl is (talap, eńbek, tereń oı, qanaǵat, raqym)
3. Jeti qazyna (er jigit, sulý áıel, aqyl - bilim, júırik at, qyran búrkit, beren myltyq, júırik tazy)
4. Qazaq tilinde qansha daýysty dybys bar? (on eki)
5. Qazaq tilinde neshe sóz taby bar? (toǵyz)
6. Qazaqtyń úsh bıi (Tóle bı, Áıteke bı, Qazybek bı)

1. Memlekettik Eltańbanyń avtorlary (Shota Ýálıhanov, Jandarbek Málibekov)
2. Bes qarý (sadaq, myltyq, naıza, qylysh, aıbalta)
3. Ulttyq mýzykalyq aspaptar (dombyra, qobyz, jetigen, sybyzǵy, daýylpaz, adyrna, kerneı, sherter)
4. Jalqy esimder qalaı jazylady? (bas árippen)
5. Qazaq tilinde daýysty dybystar sany (12)
6. Batanyń túrleri (Aqbata, teris bata, batalasý batasy)

1. Memlekettik týdyń avtory (Sháken Nıazbekov)
2. Úsh baılyq (densaýlyq, aq jaýlyq, qoradaǵy bes saýlyq)
3. Tórt murat (daý muraty – bitý, saýdager muraty – utý, jol muraty – jetý, qyz muraty – ketý )
4. Zat esimniń suraqtary (kim? Ne?)
5. Jalpy esimder qalaı jazylady? (kishi árippen)
6. Ánurannyń qaıyrmasyn aıtyp ber.

1. Memlekettik Ánurannyń avtorlary (Jumeken Nájmedenov, Nursultan Nazarbaev)
2. Ulttyq oıyndar (Hantalapaı, qyz qýý, báıge, alaman, kúres, kókpar, toǵyzqumalaq, doıby, asyq)
3. Úsh dana (Abaı, Shoqan, Ybyraı)
4. Suraýly sóılemniń sońyna qandaı tynys belgi qoıylady? (suraq belgisi)
5. «Alpamys batyr» jyryndaǵy Alpamystyń jeti jasar balasy (Jádiger)
Eltańbanyń negizgi boıaýy qandaı? (Altyn tústes)
6. Sezim múshelerin ata? (kóz, muryn, qulaq, teri, til)

1. Shyǵystyń qos shynary (Álıa men Mánshúk)
2. Jeti joq (Jerde ólsheýish joq, aspanda tireýish joq, tasta tamyr joq, tasbaqada talaq joq, allada baýyr joq, aqqýda sút joq, jylqyda ót joq)
3. Kıiz úıdiń qurylysy (shańyraq, ýyq, kerege, ıini, túndik, týyrlyq, shı, t. b.)
4. San esimniń maǵynalyq túrleri(altaý)
5. Sózdiń maǵynasyn ózgertetin qosymsha qalaı atalady?(jurnaq)
6. Qazaq eliniń astanasy? (Astana)

1. Ulystyń uly kúni qashan toılanady? (22 naýryz)
2. Úsh qýanysh (alǵys alý, ózińdi kóptiń izdeýi, isińniń óshpeýi)
3. Tórt túlik (jylqy, sıyr, túıe, qoı, eshki)
4. Sóz ben sózdi baılanystyratyn qosymsha qalaı atalady? (jalǵaý)
5. «Batyr» sózine qarsy mándes sózdi ata (qorqaq, ez)
6. Júz jasaǵan jyr alyby. (Jambyl)

Saıysymyzdyń İİİ kezeńi «Maqal – sózdiń máıegi» dep atalady. Saıysymyzǵa qatysýshylar kıiz úılerdiń ishinde jasyrylǵan maqaldardyń jalǵasyn tabýǵa tıisti.

1. El aǵasyz bolmaıdy,...
(Ton jaǵasyz bolmaıdy)
2. Adam kórki shúberek,...
(Aǵash kórki japyraq)
3. Qoıandy qamys óltiredi,...
(Erdi namys óltiredi)

1. Jaqsynyń jaqsylyǵyn aıt, nury tassyn,
Jamannyń jamandyǵyn aıt, quty qashsyn
2. Taý taýǵa qosylmaıdy,...
(Adam adamǵa qosylady)
3. Talapty erge...
(nur jaýar)

1. El ishi...
(altyn besik)
2. Jańylmas jaq bolmas,...
(Súrinbes tuıaq bolmas)
3. It toıǵan jerin izdeıdi,...
(Er týǵan jerin izdeıdi)

1. Eldestirmek – elshiden,...
(Jaýlastyrmaq - jaýshydan)
2. Ótirik aıtyp qara bet bolǵansha,
shyndyqty aıtyp jara bet bol
3. Jańbyrmen jer kógeredi,...
(Batamen el kógeredi)

1. Basqa elde sultan bolǵansha,...
(Óz elińde ultan bol)
2. Kisideginiń kilti...
(aspanda)
3. Basta aqyl joq bolsa,...
(eki aıaqqa kúsh túser)

1. Sóz súıekten ótedi,...
(Taıaq etten ótedi)
2. Birlik bolmaı,...
(tirlik bolmas)
3. Tisi shyqqan balaǵa...
(shaınap bergen as bolmas)

1. Jylaıyn degen balanyń...
(úsh kún buryn kózi qyshıdy)
2. İnisi bardyń tynysy bar,...
(Aǵasy bardyń jaǵasy bar)
3. «Kórdim» degen kóp sóz,
(«kórmedim» degen bir sóz)

– Bar baılyǵym – óleń‐jyrym qolda bar,
Ón boıymda qupıa joq tańqalar.
Kórip júrgen kóp adamnyń birimin,
Kóńilimde qıal da bar, án de bar, – dep jerles aqyn Málik Aıapov jyrlaǵandaı, kelesi kezekti án‐shashýǵa beremiz.
– Bilseń daǵy bile ber, taǵy tile:
Maqsatyńa jetersiń bile‐bile! – dep dana, oıshyl Júsip Balasaǵun aıtyp ketkendeı, bilimdi, izdenimpaz oqyrmandarymyzben ári qaraı saıysymyzdy jalǵastyraıyq.
Saıysymyzdyń tórtinshi kezeńinde saıysqa qatysýshylar «Men táýelsiz el urpaǵymyn» taqyrybynda esse jazady.

Boılaryńda ot bar eken baıqadym,
Júrekterde shoq bar eken baıqadym.
Árqashanda osy ónerdi sóndirmeı,
Bilimińmen sharyqtaı ber árdaıym.
Búgingi saıysymyz óz máresine jetti. Jeńimpaz oqýshylardy anyqtaý úshin sóz kezegi ádil - qazylar alqasyna beriledi.

Bilim súıseń, kel kún saıyn osynda,
Kitap seniń aınalady dosyńa.
Talaptansań úırenýge qumartyp,
Kelgin jan dos, izdeneıik qosyla.
Qurmetti búgingi «Táýelsizdik tiregi – bilimdi urpaq» baıqaýyna qatysýshylar!
Sizderge shyǵarmashylyq tabys tileı otyryp, búgingi saıysymyzdy aıaqtaımyz. Kelesi kezdeskenshe, aman‐saý bolyp turyńyzdar.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama