- 09 qar. 2015 00:00
- 578
Totyqus
Janýarlardyń ishindegi eń aqyldy qus. Dene turqy 9,5 sm – 1 m. Qaýyrsyndary ashyq qanyq (jasyl, onyń qyzyl jáne kók tústermen úılesimi, keıde qara nemese sur) tústi bolady. Moıny qysqa, basy úlken, tumsyǵy myqty, qatty jemisti jara alady. Eń kishkentaı toqyldaq tárizdi totylardyń dene turqy 8 sm, eń úlken naǵyz totylardyń dene turqy 1 metr. Jalpy urǵashylaryna qaraǵanda erkek totylar iri bolady. Adamdarǵa eliktep sóıleı alady. Totylar 1000-ǵa jýyq sózderdi jattaı alady. Este saqtaý qabileti jaqsy damyǵan. Adamnan estigen sózderdiń maǵynasyn túsinbese de qaıtalaıdy. Jalpy tropıkalyq aımaqtarda, tabıǵı jańbyrly ormandy jerlerde mekendeıdi. Uıalarymyzdy aǵash qýysyna, jartastardyń jaryqtaryna salady. Totytárizdiler qolǵa tez úırenedi, sondyqtan olardy kóp jaǵdaıda ekzotıkalyq qus retinde úıde, torda ustaıdy.
Qyzyqty málimetter:
Eń kóp taralǵan úı toty qusy – buıra toty qus pen korella.
Kea — qoılarǵa shabýyl jasaıtyn jyrtqysh totyqus.
Avstralıada totyqustarǵa arnalǵan arnaıy mektep bar. Onda qustardy sóıleýge úıretedi.
Totyqustar arasyndaǵy álemdegi eń úlken tumsyq ıesi – qara kakadý. Tumsyǵynyń uzyndyǵy – 10 santımetr. «Kakadý» sózi "kakatýa" degen malaı tilinen engen. "Kakatýa"- "tisteýik" degen maǵynany bildiredi.
Amerıkada Beıbı esimdi totyqus polısıa qyzmetkerine kómek kórsetken. Belgili bir bıznesmenniń páterine basyp kirip, tonap ketken kezde oqıǵa ornynda bolǵan totyqus polısıa qyzmetkerleriniń kózinshe urlyqshy qylmyskerlerdiń biriniń esimin atap bergen.