UBT bilim saıysy
Ońtústik Qazaqstan oblysy,
Túrkistan qalasy, "Maıdantal" jalpy orta mektep KMM - si
tarıh páni muǵalimi Qambaruly Darhan
UBT - bilim kórsetkishi saıysy.
Maqsaty:
Bilimdilik: Saıysqa qatynasýshy oqýshylardyń tarıhı bilimderin damytý.
Damytýshylyǵy: Qazaqstan tarıhy, dúnıe tarıhy, Túrkistan tarıhy, Azamattaný, Iassaýıtaný pánderine qaýymnyń qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, shyǵarmashylyq qabiletterin nyǵaıtý, tarıhı zerdelilik, zıattylyq qasıetterin damytý.
Tárbıeligi: Qazirgi zaman talabyna saı kúndelikti teledıdardan kórsetilip júrgen tanymdyq baǵdarlamalardy negizge ala otyryp, oqýshylardy qoǵamdyq jańalyqtardan jáne ózgeristerden tys qalmaýǵa baýlý.
Ótkizilý formasy: HHİ ǵasyr kóshbasshysy ıntellektýaldyq baǵdarlama negizinde.
Kórnekiligi: Bilim týraly danalyq sózder jazylǵan plakattar, sharmen ásemdeledi. Plakattar, Býkletter.
Ashylý sáti.
Júrgizýshi: Qurmetti qonaqtar, ustazdar jáne oqýshylar. Mektepishilik «UBT – bilim kórsetkishi saıysy» atty ıntellektýaldy saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder.
Endeshe, qurmetti jas dostar! Bilim men ǵylym básekesi týyndaǵan HHİ ǵasyrdyń, táýelsiz, egemendi elimizdiń bolashaq kóshbasshylary bilim dodasyna qosh keldińizder.
Olaı bolsa «UBT - bilim kórsetkishi saıysy» oıynyna qatysatyn oqýshylardy ortaǵa shaqyramyz.
(oıynǵa alty oqýshy qatysady)
Endi ádilqazylar alqasymen tanystyrýǵa ruqsat etińizder.
1.
2.
3.
Saıystyń sharty: Saıys bes kezeńnen turady.
1 - kezeń. Saıysqa synyptan 6 oqýshy iriktelip shyqty. Tarıh páninen 18 suraq qoıylady. Ár durys jaýapqa 10 upaı beriledi.
İ kezeń.
1. Úsh júzdiń ishindegi jerdi eń kóp ıelengen ólke. (kishi júz)
2. Bókeı Ordasy qaı jyly quryldy? (1801 j)
3. Patsha úkimeti qarajatyna qaı jerde, ishki Ordadaǵy han saraıy salyndy? (Jasqusta)
4. 1827 j Bókeı handyǵynda qurylǵan handyq keńesiniń neshe múshesi boldy? (12 bı)
5. İshki Ordadaǵy kóterilis qansha kezeńge bólindi? (3)
6. Kóterilistiń negizgi qozǵaýshy kúshi kimderden turdy? (qazaq sharýalarynan)
7. Orynbor áskerı gýbernatoryna joldaǵan hatynda Jáńgir han Isataı men Mahambetti qalaı sıpattady? (Eldiń shyrqyn buzýshy, búlikshi)
8. 1836 jyly qazan aıynyń aıaǵynda Isataıdyń týy astyna qosymsha neshe aýyl kóship keldi? (20)
9. Kóterilisshiler podpolkovnık Merkýlov pen Geke áskerlerinen qaı jerde jeńiliske ushyrady? (Tastóbe degen jerde)
10. Gýbernator Perovskıı Isataıdy ustap, oblystyq basqarmaǵa tirideı tapsyrǵanǵa neshe som tikti? (1000 som)
11. Saq, sarmat taıpalarynyń andronovtyqtarǵa uqsas ekenin jazǵan ǵalym. (Smaǵulov)
12. Ǵundar kóshpeli turmys qurǵandyqtan qandaı úılerde turǵan. (kıiz úılerde)
13. Orta ǵasyrlardaǵy qolóner jóninde jazba derekterge qaraǵanda qandaı materıaldardyń beretin málimetteri kóbirek. (arheologıalyq)
14. Orta ǵasyrdaǵy Tashkent qalasynyń ataýy. (Shash)
15. Qazaqstan jerinde ómir súrgen erte orta ǵasyrlyq memleketterdiń negizgi tili. (kóne túrki)
16. Jerlengen andronovtyq adamdardyń basy qaratylǵan kókjıektiń tusy. (batys nemese ońtústik batys)
17. Qarahandyqtar memleketinde salyq jınaý quqyǵyn ıemdenýshi. (ıhtadar)
18. 1219 jyly qyrkúıekte Qazaqstan jerine joryqtar jasaǵan kezdegi Shyńǵysqannyń áskerleriniń sany. (150 myń)
Upaıy esepteledi.
2 - kezeń. Oqýshylar ózderiniń tańdaǵan pánderi boıynsha suraqtarǵa jaýap beredi. Taqtada 5 pánnen deńgeıli suraqtar jasyryn turady, durys jaýap bergen oqýshy upaıǵa ıe bolady. Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵarylady.
İİ kezeń.
Qazaqstan tarıhy 10 20 30 40 50
Dúnıe júzi tarıhy 10 20 30 40 50
Túrkistan tarıhy 10 20 30 40 50
Iasssaýıtaný 10 20 30 40 50
Azamattaný 10 20 30 40 50
Qazaqstan tarıhy.
10 - Jońǵar shapqynshylyǵynan qatty oırandalǵan qazaq ólkesi. (Jetisý óńiri)
20 - E. Pýgachev kóterilisine qaı júzderdiń qazaqtary qatysty. (Kishi júz ben Orta júz)
30 - 1836 - 1838 jyldary kóteriliske túrtki bolǵan jaǵdaı. (Jáńgir hannyń qaıyn atasynyń Kaspıı óńirindegi qazaq rýlaryna bıleýshi bolyp taǵaıyndalýy)
40 - Mahambet Ótemisulynyń ómir súrgen jyldary. (1804 - 1846jj)
50 - Mahambet óleńderinen Kishi júzdi qamtyǵan kóterilistiń maqsattaryn, basty talaptaryn baıqaýǵa bolady. Qozǵalystyń basty maqsaty ne boldy? (Han ozbyrlyǵyna shek qoıý, sharýalar jaǵdaıyn birshama jaqsartý, jer máselesindegi patsha úkimetiniń otarshyldyq saıasatyn ózgertý.)
Dúnıe júzi tarıhy.
10 - AQSH - tyń tuńǵysh prezıdenti. (D. Vashıngton)
20 - Alǵashqy memleketter paıda bolǵan jerler. (Nil, Tıgr jáne Evfrat ózenderiniń alqabynda)
30 - 1792 jyly 22 qyrkúıekte respýblıka bolyp jarıalanǵan memleket. (Fransıa)
40 - Uly Moǵol ımperıasyn qurýshy kim. (Babyr)
50 - Ejelgi Egıpettiń alǵashqy astanasy. (Memfıs)
Túrkistan tarıhy.
10 - Shaýǵar sózi qandaı maǵyna bildiredi. (qarataý)
20 - Ol óz kezeginde óte bilimdi jáne joǵarǵy bedeldi adam boldy. Túrkistan qalasynyń mańyndaǵy Qarnaq medresesinde bilim aldy. Óz zamandastarynyń aıtýy boıynsha alasa boıly bolsa, óte kúshti adam. Sh. Ýalıhanovtyń málimeti boıynsha 12 áıeli, 30 balasy, 40 qyzy bolǵan. Q. A. Iassaýı kesenesinde jerlengen bul tulǵany atańyz. (Abylaı han)
30 - Túrkistan qalasynda HYİİ – ǵasyrdan saqtalǵan arhıtektýralyq eskertkish bar. Kúmbez qırap, buzylǵan qalpynda ǵana saqtalǵan. Ol HYİİİ – ǵasyrdyń aıaǵy men HİH ǵysyrdyń basynda qırasa kerek. HİH ǵasyrdan bastap eskertkish Qoqan bekinisi qabyrǵalarynyń astynda qalǵan. Eskertkish Shyǵaı hannyń qazaq halqyna eńbegi sińgen ulyna arnalyp salynǵan. Bul qaı arhıtektýralyq eskertkish. (Esim han eskertkishi)
Túrkistan qalasy, "Maıdantal" jalpy orta mektep KMM - si
tarıh páni muǵalimi Qambaruly Darhan
UBT - bilim kórsetkishi saıysy.
Maqsaty:
Bilimdilik: Saıysqa qatynasýshy oqýshylardyń tarıhı bilimderin damytý.
Damytýshylyǵy: Qazaqstan tarıhy, dúnıe tarıhy, Túrkistan tarıhy, Azamattaný, Iassaýıtaný pánderine qaýymnyń qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, shyǵarmashylyq qabiletterin nyǵaıtý, tarıhı zerdelilik, zıattylyq qasıetterin damytý.
Tárbıeligi: Qazirgi zaman talabyna saı kúndelikti teledıdardan kórsetilip júrgen tanymdyq baǵdarlamalardy negizge ala otyryp, oqýshylardy qoǵamdyq jańalyqtardan jáne ózgeristerden tys qalmaýǵa baýlý.
Ótkizilý formasy: HHİ ǵasyr kóshbasshysy ıntellektýaldyq baǵdarlama negizinde.
Kórnekiligi: Bilim týraly danalyq sózder jazylǵan plakattar, sharmen ásemdeledi. Plakattar, Býkletter.
Ashylý sáti.
Júrgizýshi: Qurmetti qonaqtar, ustazdar jáne oqýshylar. Mektepishilik «UBT – bilim kórsetkishi saıysy» atty ıntellektýaldy saıysymyzdy bastaýǵa ruqsat etińizder.
Endeshe, qurmetti jas dostar! Bilim men ǵylym básekesi týyndaǵan HHİ ǵasyrdyń, táýelsiz, egemendi elimizdiń bolashaq kóshbasshylary bilim dodasyna qosh keldińizder.
Olaı bolsa «UBT - bilim kórsetkishi saıysy» oıynyna qatysatyn oqýshylardy ortaǵa shaqyramyz.
(oıynǵa alty oqýshy qatysady)
Endi ádilqazylar alqasymen tanystyrýǵa ruqsat etińizder.
1.
2.
3.
Saıystyń sharty: Saıys bes kezeńnen turady.
1 - kezeń. Saıysqa synyptan 6 oqýshy iriktelip shyqty. Tarıh páninen 18 suraq qoıylady. Ár durys jaýapqa 10 upaı beriledi.
İ kezeń.
1. Úsh júzdiń ishindegi jerdi eń kóp ıelengen ólke. (kishi júz)
2. Bókeı Ordasy qaı jyly quryldy? (1801 j)
3. Patsha úkimeti qarajatyna qaı jerde, ishki Ordadaǵy han saraıy salyndy? (Jasqusta)
4. 1827 j Bókeı handyǵynda qurylǵan handyq keńesiniń neshe múshesi boldy? (12 bı)
5. İshki Ordadaǵy kóterilis qansha kezeńge bólindi? (3)
6. Kóterilistiń negizgi qozǵaýshy kúshi kimderden turdy? (qazaq sharýalarynan)
7. Orynbor áskerı gýbernatoryna joldaǵan hatynda Jáńgir han Isataı men Mahambetti qalaı sıpattady? (Eldiń shyrqyn buzýshy, búlikshi)
8. 1836 jyly qazan aıynyń aıaǵynda Isataıdyń týy astyna qosymsha neshe aýyl kóship keldi? (20)
9. Kóterilisshiler podpolkovnık Merkýlov pen Geke áskerlerinen qaı jerde jeńiliske ushyrady? (Tastóbe degen jerde)
10. Gýbernator Perovskıı Isataıdy ustap, oblystyq basqarmaǵa tirideı tapsyrǵanǵa neshe som tikti? (1000 som)
11. Saq, sarmat taıpalarynyń andronovtyqtarǵa uqsas ekenin jazǵan ǵalym. (Smaǵulov)
12. Ǵundar kóshpeli turmys qurǵandyqtan qandaı úılerde turǵan. (kıiz úılerde)
13. Orta ǵasyrlardaǵy qolóner jóninde jazba derekterge qaraǵanda qandaı materıaldardyń beretin málimetteri kóbirek. (arheologıalyq)
14. Orta ǵasyrdaǵy Tashkent qalasynyń ataýy. (Shash)
15. Qazaqstan jerinde ómir súrgen erte orta ǵasyrlyq memleketterdiń negizgi tili. (kóne túrki)
16. Jerlengen andronovtyq adamdardyń basy qaratylǵan kókjıektiń tusy. (batys nemese ońtústik batys)
17. Qarahandyqtar memleketinde salyq jınaý quqyǵyn ıemdenýshi. (ıhtadar)
18. 1219 jyly qyrkúıekte Qazaqstan jerine joryqtar jasaǵan kezdegi Shyńǵysqannyń áskerleriniń sany. (150 myń)
Upaıy esepteledi.
2 - kezeń. Oqýshylar ózderiniń tańdaǵan pánderi boıynsha suraqtarǵa jaýap beredi. Taqtada 5 pánnen deńgeıli suraqtar jasyryn turady, durys jaýap bergen oqýshy upaıǵa ıe bolady. Upaıy az eki oqýshy oıynnan shyǵarylady.
İİ kezeń.
Qazaqstan tarıhy 10 20 30 40 50
Dúnıe júzi tarıhy 10 20 30 40 50
Túrkistan tarıhy 10 20 30 40 50
Iasssaýıtaný 10 20 30 40 50
Azamattaný 10 20 30 40 50
Qazaqstan tarıhy.
10 - Jońǵar shapqynshylyǵynan qatty oırandalǵan qazaq ólkesi. (Jetisý óńiri)
20 - E. Pýgachev kóterilisine qaı júzderdiń qazaqtary qatysty. (Kishi júz ben Orta júz)
30 - 1836 - 1838 jyldary kóteriliske túrtki bolǵan jaǵdaı. (Jáńgir hannyń qaıyn atasynyń Kaspıı óńirindegi qazaq rýlaryna bıleýshi bolyp taǵaıyndalýy)
40 - Mahambet Ótemisulynyń ómir súrgen jyldary. (1804 - 1846jj)
50 - Mahambet óleńderinen Kishi júzdi qamtyǵan kóterilistiń maqsattaryn, basty talaptaryn baıqaýǵa bolady. Qozǵalystyń basty maqsaty ne boldy? (Han ozbyrlyǵyna shek qoıý, sharýalar jaǵdaıyn birshama jaqsartý, jer máselesindegi patsha úkimetiniń otarshyldyq saıasatyn ózgertý.)
Dúnıe júzi tarıhy.
10 - AQSH - tyń tuńǵysh prezıdenti. (D. Vashıngton)
20 - Alǵashqy memleketter paıda bolǵan jerler. (Nil, Tıgr jáne Evfrat ózenderiniń alqabynda)
30 - 1792 jyly 22 qyrkúıekte respýblıka bolyp jarıalanǵan memleket. (Fransıa)
40 - Uly Moǵol ımperıasyn qurýshy kim. (Babyr)
50 - Ejelgi Egıpettiń alǵashqy astanasy. (Memfıs)
Túrkistan tarıhy.
10 - Shaýǵar sózi qandaı maǵyna bildiredi. (qarataý)
20 - Ol óz kezeginde óte bilimdi jáne joǵarǵy bedeldi adam boldy. Túrkistan qalasynyń mańyndaǵy Qarnaq medresesinde bilim aldy. Óz zamandastarynyń aıtýy boıynsha alasa boıly bolsa, óte kúshti adam. Sh. Ýalıhanovtyń málimeti boıynsha 12 áıeli, 30 balasy, 40 qyzy bolǵan. Q. A. Iassaýı kesenesinde jerlengen bul tulǵany atańyz. (Abylaı han)
30 - Túrkistan qalasynda HYİİ – ǵasyrdan saqtalǵan arhıtektýralyq eskertkish bar. Kúmbez qırap, buzylǵan qalpynda ǵana saqtalǵan. Ol HYİİİ – ǵasyrdyń aıaǵy men HİH ǵysyrdyń basynda qırasa kerek. HİH ǵasyrdan bastap eskertkish Qoqan bekinisi qabyrǵalarynyń astynda qalǵan. Eskertkish Shyǵaı hannyń qazaq halqyna eńbegi sińgen ulyna arnalyp salynǵan. Bul qaı arhıtektýralyq eskertkish. (Esim han eskertkishi)
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
