Ult ustazy (Esse)
Esse Ult ustazy
1937 jyl... Almaty qalalyq túrmesindegi qarańǵy bólmelerdiń birinde Ahań sońǵy ret kishkentaı ǵana terezeden aspanǵa qarap, óziniń búkil ómirin esine alyp otyrǵan - dy...
«Danq kimniń kúlip tursa basynda,
Satqyndyq ta buǵyp júrmek qasynda»,- degen Muhtar Shahanovtyń sózi dál osy Ahmet týraly aıtylǵandaı kórinedi keıde. Ahań Patsha úkimetinen de, Keńestik úkimetten de kóp qorlyq kórgenderdiń biri bolsa da, óz ultynan shyqqan, búkil ómirin arnaǵan adamdardyń syrtyna pyshaq suqqany, ol úshin qıyn bolǵany anyq. Orystar ony qaıda aıdap jiberse de, ultynyń qamy úshin, keıingi urpaqqa óz tilin, dinin, mádenıetin umyttyrmaı jalǵastyrý úshin tar qapastarda da otyryp óz eńbekterin jazǵan. «Ahań ashqan qazaq mektebi, Ahań túrlegen ana tili, Ahań salǵan ádebıettegi elshildik urany -“Qyryq mysal”, “Masa”, “Qazaq” gazetiniń 1916 jyldaǵy qan jylaǵan qazaq balasyna istegen eńbegi, óner - bilim, saıasat jolyndaǵy qajymaǵan qaıratyn biz umytsaqta, tarıh umytpaıtyn ister bolatyn.
Ony jurttyń bári biledi. Bunyń shyndyǵyna eshkim daýlaspaıdy»- mine Muhtar Áýezov Baıtursynulynyń eńbek jolyn keler urpaqqa osylaı sıpattaıdy. Shynymen de, Baıtursynov shyǵarmasymen eń alǵash ádebıet álemine bastaý alamyz, onyń birneshe jyldaryn sarp etken “Til quralymen” qazaq tiline tereńinen súńgımiz, búginde árip tanyp, óz tilimizde sóılep, tipti óz jerimizde júrgenimizge deıin Ahmet Baıtursynulyna, ol bastaǵan Alash qaıratkerlerine boryshtarmyz.
Ahmet óz ómirin qazaqqa arnaǵan uly tulǵalar arasynda árdaıym birinshi turatyndar qatarynda dep oılaımyn. Qazaq balasyn, dalasyn bilimmen sýsyndatamyn dep júrip, ózin umytqan jannyń búgingi kúni keıbireýiniń bolmasa, kóbisiniń jadynda tek aǵartýshy ıa jazýshy esebinde qalýy, onyń búkil eńbegin dalaǵa tókkendeı. Shyndyǵynda, muǵalimder A. Baıtursynulyn qaıta tanystyrmaǵanda, múmkin mende solardyń biri bolar ma edim. Men úshin Ahań bireýdiń oılap biletin sanasynan tys, basqa biri.
Búkil ómirin kúrespen ótkizip, sońyna deıin tik, basyn búkpesten, ózine taǵylǵan aıyptardy moıyndamasada, tekten tek «halyq jaýy» ataǵyn sońyna ilestirgen jaýyzdardyń qolymen 1937 jyly Almaty qalasynyń túrmesinde atý jazasyna kesildi. Mine, dál osylaısha qazaqty «qazaq etý» jolynda ter tókken asyl qaıratkerlerdiń eń kórnektisi túrli qıanat pen satqyndyqtardyń kesirinen óziniń aıqyn muratyna jetpeı óz ǵumyryn tamamdady.
Avtor: Irzabekova Jansaıa
1937 jyl... Almaty qalalyq túrmesindegi qarańǵy bólmelerdiń birinde Ahań sońǵy ret kishkentaı ǵana terezeden aspanǵa qarap, óziniń búkil ómirin esine alyp otyrǵan - dy...
«Danq kimniń kúlip tursa basynda,
Satqyndyq ta buǵyp júrmek qasynda»,- degen Muhtar Shahanovtyń sózi dál osy Ahmet týraly aıtylǵandaı kórinedi keıde. Ahań Patsha úkimetinen de, Keńestik úkimetten de kóp qorlyq kórgenderdiń biri bolsa da, óz ultynan shyqqan, búkil ómirin arnaǵan adamdardyń syrtyna pyshaq suqqany, ol úshin qıyn bolǵany anyq. Orystar ony qaıda aıdap jiberse de, ultynyń qamy úshin, keıingi urpaqqa óz tilin, dinin, mádenıetin umyttyrmaı jalǵastyrý úshin tar qapastarda da otyryp óz eńbekterin jazǵan. «Ahań ashqan qazaq mektebi, Ahań túrlegen ana tili, Ahań salǵan ádebıettegi elshildik urany -“Qyryq mysal”, “Masa”, “Qazaq” gazetiniń 1916 jyldaǵy qan jylaǵan qazaq balasyna istegen eńbegi, óner - bilim, saıasat jolyndaǵy qajymaǵan qaıratyn biz umytsaqta, tarıh umytpaıtyn ister bolatyn.
Ony jurttyń bári biledi. Bunyń shyndyǵyna eshkim daýlaspaıdy»- mine Muhtar Áýezov Baıtursynulynyń eńbek jolyn keler urpaqqa osylaı sıpattaıdy. Shynymen de, Baıtursynov shyǵarmasymen eń alǵash ádebıet álemine bastaý alamyz, onyń birneshe jyldaryn sarp etken “Til quralymen” qazaq tiline tereńinen súńgımiz, búginde árip tanyp, óz tilimizde sóılep, tipti óz jerimizde júrgenimizge deıin Ahmet Baıtursynulyna, ol bastaǵan Alash qaıratkerlerine boryshtarmyz.
Ahmet óz ómirin qazaqqa arnaǵan uly tulǵalar arasynda árdaıym birinshi turatyndar qatarynda dep oılaımyn. Qazaq balasyn, dalasyn bilimmen sýsyndatamyn dep júrip, ózin umytqan jannyń búgingi kúni keıbireýiniń bolmasa, kóbisiniń jadynda tek aǵartýshy ıa jazýshy esebinde qalýy, onyń búkil eńbegin dalaǵa tókkendeı. Shyndyǵynda, muǵalimder A. Baıtursynulyn qaıta tanystyrmaǵanda, múmkin mende solardyń biri bolar ma edim. Men úshin Ahań bireýdiń oılap biletin sanasynan tys, basqa biri.
Búkil ómirin kúrespen ótkizip, sońyna deıin tik, basyn búkpesten, ózine taǵylǵan aıyptardy moıyndamasada, tekten tek «halyq jaýy» ataǵyn sońyna ilestirgen jaýyzdardyń qolymen 1937 jyly Almaty qalasynyń túrmesinde atý jazasyna kesildi. Mine, dál osylaısha qazaqty «qazaq etý» jolynda ter tókken asyl qaıratkerlerdiń eń kórnektisi túrli qıanat pen satqyndyqtardyń kesirinen óziniń aıqyn muratyna jetpeı óz ǵumyryn tamamdady.
Avtor: Irzabekova Jansaıa
You Might Also Like
-
1 - shi jeltoqsan Tuńǵysh Prezıdent kúni senarıi
