- 29 ءساۋ. 2020 00:00
- 662
1 مامىر – قازاقستان حالىقتارىنىڭ بىرلىگى كۇنىنە ارنالعان شىعارمالار
قازاقستان مەنىڭ ەلىم، وتانىم دەيتىن ءاربىر ۇلت وكىلى حالىقتار دوستىعىنىڭ كەپىلىنە اينالدى. ۇلتارالىق كەلىسىمدى ساقتاپ، تىنىشتىق پەن تاتۋلىقتا، ءبىر ماقسات-مۇددە، ەلدىكتى ورنىقتىرۋ جولىندا ءومىر سۇرۋدەن باسقا قانداي باقىت كەرەك؟! ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قازاق جەرىندەگى تۇراقتىلىق تۇعىرىن بەرىك ساقتاۋ ساياساتىنىڭ ءمانى دە وسىندا جاتىر ەمەس پە. كەۋدەڭءدى ەلىڭ ءۇشىن ماقتانىش سەزىءمى كەرنەيدى. وتانىمىزدىڭ دەموكراتيالىق قوعامنىڭ جوعارى يدەالدارىن قۇرۋعا ۇمتىلۋ باعىتىن، ۇلتتار اراسىنداعى بىر-بىرىنە دەگەن قۇرمەت پەن دوستىقتىڭ، مادەنيەتتىڭ ءوز-ارا بايلانىسىن باسقا وركەنيەتتى ەلدەر دە وڭ باعالاۋدا. ءبۇگىندە ۇزاق جىلدار دوستىعى جاراسىپ، ءۇيىمەن ءۇيى كورشىلەس، بالالارى بىرگە وسكەن، وزدەرى قىزمەتتەس بولىپ ءبىر جەردە جۇمىس ىستەيتىن وزگە ۇلت وكىلدەرىن وگەيسىتپەي، ورتاق وتانعا بىرىكتىرۋ ەگەمەندىكتى ورنىقتىرۋدىڭ وزىندىك ءبىر ماقسات-مۇددەسى بولىپ تابىلادى.
وتان، تاۋەلسىزدىك، تۇراقتىلىق، تۇراقتى دامۋ ۇعىمدارى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ ءجۇرەگىنەن ورىن الدى. قازىرگى كەزدە وبلىستا كوپتەگەن ۇلتتىڭ وكىلدەرى ءتاتۋ-تاتتى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. وتكەن عاسىرلاردا جەرىمىزگە كەلىپ قونىستانىپ قالعان ورىستار، ۋكرايندار، تاتارلار، بەلورۋستار قاتارىنا اۋىر جىلداردىڭ زوبالاڭى كەزىندە كورەيلەر، نەمىستەر، پولياكتار، چەشەندەر، ينگۋشتەر، قاراشايلار، بالقارلار، تاعى باسقالارى كەلىپ قوسىلدى. تىڭ يگەرۋ جىلدارى، يندۋستريالاندىرۋ ۇرانىمەن قونىس اۋدارىپ، وسى جەردى وتانىم دەپ تۇرىپ قالعاندار دا بارشىلىق.
*** *** *** ***
ەلباسى ءبىزدىڭ ءومىر ءسۇرىپ وتىرعان قوعامداعى ۇلتارالىق تاتۋلىق پەن تۇراقتىلىقتى ساقتاۋعا، ەلىمىزدە تۇراتىن بارلىق ۇلت وكىلدەرىنىڭ ءرۋحاني-مادەني ورلەۋى مەن وسۋىنە قامقورلىق جاساۋعا، وركەنيەتتىلىك پەن دەموكراتيا نورمالارىنا سۇيەنە وتىرىپ، ازاماتتاردىڭ ساياسي ءمادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا، قوعامنىڭ رۋحاني دامۋىنىڭ تۇجىرىمدامالارى مەن باعدارلامالارىنىڭ جوبالارىن دايىنداپ، ولاردى جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەنە ارالاسۋعا ۇندەيدى. وسى ورايدا، الدىمىزعا جاس ۇرپاقتى وتانشىلدىققا، وسكەن جەرلەرىن سۇيۋگە تاربيەلەۋ، مەملەكەتتىك ءتىل — قازاق ءتىلىن وقىپ-ۇيرەنۋ، ونى قۇرمەتتەۋ ارقىلى ءارتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ اراسىن ودان سايىن جاقىنداستىرۋ مىندەتىن قويادى. ارامىزدا قازاق ءتىلىن بىلەتىن قانشاما وزگە ۇلت وكىلدەرى ءجۇر. بىزگە وسى ءداستۇردى، قازاق تىلىنە، قازاق حالقىنا دەگەن قۇرمەت پەن سىيلاستىقتى بەرىكتىرە ءتۇسۋ قاجەت.
*** *** *** ***
"قازاق وسى — قاراسىڭ با، اقسىڭ با، قوڭىرسىڭ با، جاتىرقاۋدى بىلمەيتىن!" ءيا، كوڭىلىك كوك جايلاۋدان كەڭ قازاق حالقىنىڭ قۇشاعىنا ءبارى سيادى. سايىن دالاسى كىمدەرگە مەكەن بولمادى؟! جۇرەگى مەن پەيىلى كوپكە جايىلعان ۇلتىمىزدىڭ ىرىسى مەن مەن بەرەكەسى قۇدايىنداي سىيلاپ، تورىنە كوتەرگەن قوناعىمەن ارتقان. "قىرىقتىڭ ءبىرى — قىدىر" دەپ ماتەلدەگەنى دە سودان. قارا سۋ مەن قارا نانعا زار بولعان كۇندە دە قايران جۇرتىمىز پانالاي كەلگەن وزگەنى وزەگىنەن تەپپەي، سوڭعى كۇلشەسىن دە ءبولىپ جەپتى. بەۋ، قوناقجايلىلىعىمىز مەن مەيىرىمدىلىگىمىز مەرەيىمىزدى سان مارتە بيىككە دە شىعاردى ەمەس پە؟! بايتاق جەرىمىزدى پانا قىلىپ، قاناتىمىزدىڭ استىنان وسىپ-جەتىلگەن وزگە ۇلت وكىلدەرى ءار كۇن سايىن ءاربىر قازاققا، قانىمىزعا قوناقجايلىلىق پەن كەڭ پەيىلدىلىكتى ءسىڭىرىپ كەتكەن اتا-بابالارىمىزدىڭ رۋحىنا العىس ايتادى. ونىڭدالەدىن ءدۇبىرى تاياپ قالعان ەل بىرلىگى مەرەكەسىنەن انىق كورەمىز. ىنتىماقتىڭ ىزگى مەركەسىن ءبارىمىز بىرگە تويلايىق. اعايىن! شىنايى بىرلىكتىڭ شىرايلى مەرەكەسىندە ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ باسىن قوسىپ، ىنتىماعىمىز جاراسا، تويلاۋعا اسىعايىق.