اباي قۇنانبايەۆ - جازبا ادەبيەتتىڭ نەگىزىن سالۋشى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: اباي قۇنانبايەۆ - جازبا ادەبيەتتىڭ نەگىزىن سالۋشى
ساباقتىڭ ماقساتى: اعارتۋشى اباي قۇنانبايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارمالارى تۋرالى بايانداي وتىرىپ، ۇلى ەسىمدى ناسيحاتتاۋ جانە تانىتۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: اباي قۇنانبايەۆتىڭ جازبا ادەبيەتتىڭ نەگىزىن سالۋشى، اقىن، اۋدارماشى، سازگەر، ويشىل، تاريحشى، زاڭگەر ەكەندى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
تاربيەلىك: ابايدىڭ ونەگەلى ءومىرىن بايانداي، اباي بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردەن ۇلگى الۋعا تاربيەلەۋ، ۇلى ادامدارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىعىن دامىتۋدا بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا، جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋعا ءمان بەرۋ. ۇلتتىق رۋحاني مادەنيەتىنە، ادەبيەتى مەن ونەرىنە دەگەن ىنتاسىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: وسكتت (ورازاحىنوۆانىڭ «ساتىلاي كەشەندى تالداۋ»تەحنولوگياسى)
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اباي سۋرەتى، ەڭبەكتەرى كورمەسى، م. اۋەزوۆ «اباي جولى»ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ادەبيەتى، مۋزىكا، گەوگرافيا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءىى. ۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وسكتت بويىنشا جۇپتىق بايانداۋ
سۇراق - جاۋاپ
ىبىراي التىنسارين
1. سيپاتى:
2. حرونولوگياسى
3. تۋعان جەرى
4. ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتكەن
5. ءبىلىمى
6. عىلىمي، ەڭبەك جولى
7. مەڭگەرگەن تىلدەرى
8. دوسى
9. تاريحتاعى ورنى
وقۋشىلاردان ى. ءالتىنساريننىڭ شىعارمالارى تۋرالى پىكىرلەرىن سۇراستىرىپ، بۇكىل سىنىپقا پىكىرتالاس ءۇشىن جالپىلاما سۇراق قويىلادى:
- ءبىلىم ادامدى ومىردە ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتكىزە الا ما
ءىىى. جاڭا ساباق
ساباق بارىسىندا قاجەتتى مالىمەتتەر سلايد ارقىلى كورسەتىلەدى.
اباي قۇنانبايەۆ
1. سيپاتى: قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، اقىن، ويشىل
2. حرونولوگياسى: 1845جىل 22 تامىز - 1904جىل
3. تۋعان جەرى: سەمەي وبلىسى، شىڭعىستاۋ ءوڭىرى (قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىس اباي اۋدانى، قاسقابۇلاق جايلاۋىندا)
4. شىققان تەگى:
4. 1 كىشىك - ايتەك - ولجاباي - قايدوس - ىرعىزباي - وسكەنباي - قۇنانباي
4. 2 اكەسى قۇنانباي - توبىقتى رۋىنىڭ ستارشىنى – قاجى (مەشىت)- «ەسكىتام»
4. 3 اناسى - ۇلجان قاراكەسەكتىڭ بوشان رۋىنان، بەرتىك ءبيدىڭ تۇقىمى اجەسى - زەرە) توقبالا)
5. تولىق اتى: يبراھيم (اباي دەپ اناسى اتاعان)
6. ءبىلىم جولى
6. 1 العاش اۋىل مولداسى عابيتحاننان ءبىلىم الدى. «ەسكىتام» مەدرەسىندە
6. 2 سەمەيدەگى احمەد ريزا مەدرەسەسى(13جاسقا دەيىن)- اراب، پارسى ءتىلىن مەڭگەردى - «پريحودسكايا شكولا»(3اي)- ورىسشا ساۋاتىن اشتى - شىعىس ادەبيەتىمەن تانىستى.(نيزامي، فيردوۋسي، ءال - فارابي، ناۋاي شىعارمالارى)
6. 3 اكەسى ەل باسقارۋ ىسىنە ارالاستىرۋ ءۇشىن ەلگە الىپ كەلەدى.
6. 4 ءبىلىمىن ءوز بەتىنشە جالعاستىرادى. سەمەيدەگى قوعامدىق كىتاپحانا - ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ وكىلدەرى - ورىس كلاسسيكتەرىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىسادى - دۇنيەتانىمىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتەدى.
6. 5 العاش ولەڭدى 10 جاسىندا جازعان. «كىم ەكەن دەپ كەلىپ ەم دۇنيە قۋعان»
اقىندىققا 30 جاسىندا دەن قويعا ولەڭدەرىن ك. جاناتايەۆ اتىمەن جاريلاعان. ءوز اتىمەن 1886ج. «جاز» ولەڭىن العاش جاريالاعان.
7. ەڭبەكتەرى
7. 1 نەگىزگى تاقىرىبى: ونەر - بىلىمگە، عىلىمعا شاقىرادى.
ليريكالارى → ساياسي - الەۋمەتتىك
→ تابيعات
→ فيلوسوفيالىق
→ ماحاببات، دوستىق
→ كوڭىل - كۇي
→ وقۋ - عىلىم، ونەر
7. 2 اۋدارمالارى 50 - دەن اسادى - ەڭ ءىرىسى لەرمونتوۆ «بورودينو» (پۋشكين كرىلوۆ، تولستوي، بايرون، گەتە ت. ب شىعارمالارىن اۋدارعان)
7. 3 قاراسوزدەرى – 50 - گە جۋىق (1890 - 1898)
7. 4 اندەرى - “جەلسىز تۇندە جارىق اي”،“ سەگىز اياق”، ايتتىم سالەم قالامقاس ت. ب 27 ءانىنىڭ 36 نۇسقاسى نوتاعا تۇسىرىلگەن.
7. 5 كۇيلەرى: “ تورجورعا”، “جەلدىرمە”، “ماي ءتۇنى”
7. 6 قىلمىستىق ىستەرگە قارسى زاڭدار جيناعى(1885ج. مامىر)- 74 باپ - «توبە بي»اتانعان.
8. تاريحتاعى ورنى – قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، قازاقتى الەمگە تانىتۋشى.
9. ەرەكشەلىگى:
9. 1 اينالاسىنا قارادان شىققان قازاق جاستارىن توپتاستىردى.
9. 2 ورىس حالقىن وتارشىلداردان اجىراتا ءبىلدى - دوستىق، تۋىسقاندىق جارشىسى - رەسەي - اباي جىلى (2006)
9. 3 سەمەي وبلىستىق ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ مۇشەسى (1884)
9. 4 شىڭعىس بولىسىن 9 جىل بيلەگەن.
10. قورىتىندى
10. 1 «ابايدى تانىتۋ ارقىلى ءبىز قازاقستاندى الەمگە تانىتامىز» (ن. ءا. نازاربايەۆ)
10. 2 «ءولدى دەۋگە بولا ما ايتىڭدارشى، ولمەيتۇعىن ارتىندا ءسوز قالدىرعان»
10. 3 ابايدى اباي ەتكەن مۇحتار عانا،
مۇحتاردى مۇحتار ەتكەن اباي دانا.
10. 4 اباي - ۇلى اقىن، ويشىل، اعارتۋشى، كومپوزيتور، اۋدارماشى، تاريحشى، زاڭگەر، كۇيشى
10. 5 يۋنەسككو شەشىمىمەن 1995جىلى تۋعانىنا 150 جىل تولۋى تويلاندى.
10. 6 اباي ۇرپاقتارى
11. دەرەكتەر «اباي» ەنسيكلوپەدياسى، «اباي جولى»
ءىV. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. ابايدىڭ دۇنيەتانىمدىق كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا قانداي فاكتورلار اسەر ەتتى
2. اباي ورىستىڭ وزىق ويلى وكىلدەرى جانە ساياسي جەر اۋدارىلعاندارمەن قانداي بايلانىستا بولدى
3. اباي شىعارمالارىنىڭ بۇگىنگى تاڭداعى ماڭىزى قانداي
V. ۇيگە تاپسىرما. تاقىرىپ بويىنشا تالداۋ جاساۋ. اباي ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى بويىنشا تەست سۇراقتارىن دايىنداۋ.
Vءى. باعالاۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: اعارتۋشى اباي قۇنانبايەۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارمالارى تۋرالى بايانداي وتىرىپ، ۇلى ەسىمدى ناسيحاتتاۋ جانە تانىتۋ.
ساباقتىڭ مىندەتتەرى:
بىلىمدىلىك: اباي قۇنانبايەۆتىڭ جازبا ادەبيەتتىڭ نەگىزىن سالۋشى، اقىن، اۋدارماشى، سازگەر، ويشىل، تاريحشى، زاڭگەر ەكەندى تۋرالى ماعلۇمات بەرۋ.
تاربيەلىك: ابايدىڭ ونەگەلى ءومىرىن بايانداي، اباي بويىنداعى اسىل قاسيەتتەردەن ۇلگى الۋعا تاربيەلەۋ، ۇلى ادامدارعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىعىن دامىتۋدا بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا سويلەۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋعا، جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋعا ءمان بەرۋ. ۇلتتىق رۋحاني مادەنيەتىنە، ادەبيەتى مەن ونەرىنە دەگەن ىنتاسىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءادىسى: وسكتت (ورازاحىنوۆانىڭ «ساتىلاي كەشەندى تالداۋ»تەحنولوگياسى)
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: اباي سۋرەتى، ەڭبەكتەرى كورمەسى، م. اۋەزوۆ «اباي جولى»ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار
ءپانارالىق بايلانىس: قازاق ادەبيەتى، مۋزىكا، گەوگرافيا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ءىى. ۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
وسكتت بويىنشا جۇپتىق بايانداۋ
سۇراق - جاۋاپ
ىبىراي التىنسارين
1. سيپاتى:
2. حرونولوگياسى
3. تۋعان جەرى
4. ساياسي كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتكەن
5. ءبىلىمى
6. عىلىمي، ەڭبەك جولى
7. مەڭگەرگەن تىلدەرى
8. دوسى
9. تاريحتاعى ورنى
وقۋشىلاردان ى. ءالتىنساريننىڭ شىعارمالارى تۋرالى پىكىرلەرىن سۇراستىرىپ، بۇكىل سىنىپقا پىكىرتالاس ءۇشىن جالپىلاما سۇراق قويىلادى:
- ءبىلىم ادامدى ومىردە ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتكىزە الا ما
ءىىى. جاڭا ساباق
ساباق بارىسىندا قاجەتتى مالىمەتتەر سلايد ارقىلى كورسەتىلەدى.
اباي قۇنانبايەۆ
1. سيپاتى: قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، اقىن، ويشىل
2. حرونولوگياسى: 1845جىل 22 تامىز - 1904جىل
3. تۋعان جەرى: سەمەي وبلىسى، شىڭعىستاۋ ءوڭىرى (قازىرگى شىعىس قازاقستان وبلىس اباي اۋدانى، قاسقابۇلاق جايلاۋىندا)
4. شىققان تەگى:
4. 1 كىشىك - ايتەك - ولجاباي - قايدوس - ىرعىزباي - وسكەنباي - قۇنانباي
4. 2 اكەسى قۇنانباي - توبىقتى رۋىنىڭ ستارشىنى – قاجى (مەشىت)- «ەسكىتام»
4. 3 اناسى - ۇلجان قاراكەسەكتىڭ بوشان رۋىنان، بەرتىك ءبيدىڭ تۇقىمى اجەسى - زەرە) توقبالا)
5. تولىق اتى: يبراھيم (اباي دەپ اناسى اتاعان)
6. ءبىلىم جولى
6. 1 العاش اۋىل مولداسى عابيتحاننان ءبىلىم الدى. «ەسكىتام» مەدرەسىندە
6. 2 سەمەيدەگى احمەد ريزا مەدرەسەسى(13جاسقا دەيىن)- اراب، پارسى ءتىلىن مەڭگەردى - «پريحودسكايا شكولا»(3اي)- ورىسشا ساۋاتىن اشتى - شىعىس ادەبيەتىمەن تانىستى.(نيزامي، فيردوۋسي، ءال - فارابي، ناۋاي شىعارمالارى)
6. 3 اكەسى ەل باسقارۋ ىسىنە ارالاستىرۋ ءۇشىن ەلگە الىپ كەلەدى.
6. 4 ءبىلىمىن ءوز بەتىنشە جالعاستىرادى. سەمەيدەگى قوعامدىق كىتاپحانا - ازاتتىق قوزعالىسىنىڭ وكىلدەرى - ورىس كلاسسيكتەرىنىڭ شىعارمالارىمەن تانىسادى - دۇنيەتانىمىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتەدى.
6. 5 العاش ولەڭدى 10 جاسىندا جازعان. «كىم ەكەن دەپ كەلىپ ەم دۇنيە قۋعان»
اقىندىققا 30 جاسىندا دەن قويعا ولەڭدەرىن ك. جاناتايەۆ اتىمەن جاريلاعان. ءوز اتىمەن 1886ج. «جاز» ولەڭىن العاش جاريالاعان.
7. ەڭبەكتەرى
7. 1 نەگىزگى تاقىرىبى: ونەر - بىلىمگە، عىلىمعا شاقىرادى.
ليريكالارى → ساياسي - الەۋمەتتىك
→ تابيعات
→ فيلوسوفيالىق
→ ماحاببات، دوستىق
→ كوڭىل - كۇي
→ وقۋ - عىلىم، ونەر
7. 2 اۋدارمالارى 50 - دەن اسادى - ەڭ ءىرىسى لەرمونتوۆ «بورودينو» (پۋشكين كرىلوۆ، تولستوي، بايرون، گەتە ت. ب شىعارمالارىن اۋدارعان)
7. 3 قاراسوزدەرى – 50 - گە جۋىق (1890 - 1898)
7. 4 اندەرى - “جەلسىز تۇندە جارىق اي”،“ سەگىز اياق”، ايتتىم سالەم قالامقاس ت. ب 27 ءانىنىڭ 36 نۇسقاسى نوتاعا تۇسىرىلگەن.
7. 5 كۇيلەرى: “ تورجورعا”، “جەلدىرمە”، “ماي ءتۇنى”
7. 6 قىلمىستىق ىستەرگە قارسى زاڭدار جيناعى(1885ج. مامىر)- 74 باپ - «توبە بي»اتانعان.
8. تاريحتاعى ورنى – قازاق جازبا ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن سالۋشى، قازاقتى الەمگە تانىتۋشى.
9. ەرەكشەلىگى:
9. 1 اينالاسىنا قارادان شىققان قازاق جاستارىن توپتاستىردى.
9. 2 ورىس حالقىن وتارشىلداردان اجىراتا ءبىلدى - دوستىق، تۋىسقاندىق جارشىسى - رەسەي - اباي جىلى (2006)
9. 3 سەمەي وبلىستىق ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ مۇشەسى (1884)
9. 4 شىڭعىس بولىسىن 9 جىل بيلەگەن.
10. قورىتىندى
10. 1 «ابايدى تانىتۋ ارقىلى ءبىز قازاقستاندى الەمگە تانىتامىز» (ن. ءا. نازاربايەۆ)
10. 2 «ءولدى دەۋگە بولا ما ايتىڭدارشى، ولمەيتۇعىن ارتىندا ءسوز قالدىرعان»
10. 3 ابايدى اباي ەتكەن مۇحتار عانا،
مۇحتاردى مۇحتار ەتكەن اباي دانا.
10. 4 اباي - ۇلى اقىن، ويشىل، اعارتۋشى، كومپوزيتور، اۋدارماشى، تاريحشى، زاڭگەر، كۇيشى
10. 5 يۋنەسككو شەشىمىمەن 1995جىلى تۋعانىنا 150 جىل تولۋى تويلاندى.
10. 6 اباي ۇرپاقتارى
11. دەرەكتەر «اباي» ەنسيكلوپەدياسى، «اباي جولى»
ءىV. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
1. ابايدىڭ دۇنيەتانىمدىق كوزقاراسىنىڭ قالىپتاسۋىنا قانداي فاكتورلار اسەر ەتتى
2. اباي ورىستىڭ وزىق ويلى وكىلدەرى جانە ساياسي جەر اۋدارىلعاندارمەن قانداي بايلانىستا بولدى
3. اباي شىعارمالارىنىڭ بۇگىنگى تاڭداعى ماڭىزى قانداي
V. ۇيگە تاپسىرما. تاقىرىپ بويىنشا تالداۋ جاساۋ. اباي ءومىرى مەن شىعارماشىلىعى بويىنشا تەست سۇراقتارىن دايىنداۋ.
Vءى. باعالاۋ