InfoHub Logo

بۇگىنگى تاڭدا ەل اراسىندا: «اباي وسى زاماندا ءومىر سۇرسە، ءارى كەتسە بلوگەر بولار ەدى» دەگەن الىپ قاشپا اڭگىمەلەر تاراۋدا. مۇنداي تاياز ويدىڭ قوعام اراسىندا تارالۋىنا كىم سەبەپكەر بولدى؟ قازىرگى كۇننىڭ سانىنە اينالعان، بايىپ كەتۋدىڭ جولىن حالىققا ۇيرەتىپ جۇرگەن تەندەر مەن بيزنەس مامانى نۇرلان ءبايدىلدا قازاقتىڭ ۇلى اقىنى اباي تۋرالى ءوز ويىن وسىلاي تۇجىرىمداعان بولاتىن. جاقسىنى دا، جاماندى دا وڭاي سىڭىرەتىن ءبىزدىڭ تابيعاتىمىزدا بار قاسيەت. وكىنىشكە وراي، كىم كوپ اقشا تاۋىپ، اتاققا يە بولىپ جاتسا، سول ادام جاستار ءۇشىن ۇلگى. ونىڭ ارعى جاعىندا، شىن مانىسىندە، قالاي بولىپ جاتقانى كىمدە-كىمدى بولسىن قىزىقتىرىپ جاتقانى شامالى. عالامتور جەلىسىندە نۇرلان ەسىمدى وتانداسىمىزدىڭ سوزدەرى، كوپ نارسەنىڭ بايىبىنا بارا قويمايتىن جاستارعا ۇناپ-اق كەتسە، ەس بىلگەلى بەرى ابايدى جوعارى قويىپ كەلگەن ۇلكەن كىسىلەردىڭ جاعاسىن ۇستاتقانى انىق.

اتالمىش جاعدايعا بايلانىستى وقيعا وتكەن جىلى باستالعان بولاتىن. تاقىرىپ تارقاتىلدى، ءوز ۋاقىتىندا ايتىلدى، سونىمەن ءبىتتى دەپ ويلاعان ەدىك. ءبىراق، كۇنى كەشە Youtube جەلىسىنەن بەلگىلى ءبىر باعدارلامانى تاماشالاپ وتىرعاندا جۋرناليست 18-19 جاسار بىرنەشە قىزداردان وسى جاعدايعا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرۋىن سۇراعان بولاتىن. تاڭقالدىرعان جايت، ولاردىڭ بارلىعى ءبىر اۋىزدان، نۇرلان ءبايدىلدانىڭ پىكىرىن تىلگە تيەك ەتىپ، ونىمەن تولىعىمەن قوسىلاتىندىقتارىن ايتقاندىعى. ءبىرى: «ابايدىڭ قارا سوزدەرى ءبىزدىڭ زامانىمىزدا ماڭىزسىز، ياعني اكتۋالدى ەمەس» دەسە، ەندى ءبىرى: «ۇلى اقىننىڭ قارا سوزدەرىن ءبىلۋ مىندەتتى ەمەس» دەپ ءوز سوزدەرىندە ايتىپ قالدى. دەمەك، بۇگىنگىنىڭ جاستارى، بارلىعى بولماسا دا، ءبىر قاتارى وتاندىق بيزنەسمەننىڭ سوزدەرىن قولدايدى. مەنى اشىندىرعان دا وسى جاعداي بولاتىن.

اباي ءوز قارا سوزدەرىندە اتاپ وتكەن «ادامگەرشىلىك، ەڭبەك، جان مەن ءتاننىڭ تازالىعى، جۇرەك، قايرات، اقىل مەن عىلىم، ەستىلىك» دەگەن ۇعىمدار ەشقاشان ءوز ماڭىزىن جوعالتپاق ەمەس. سەبەبى، بۇل دۇنيەلەردىڭ بارلىعى، ادام جوعارى باعالايتىن كەز-كەلگەن قۇندىلىقتان جوعارى تۇرماق. ول مەيلىڭ تاس عاسىرى بولسىن، مەيلىڭ، تەحنولوگيالار جوعارعى دەڭگەيدە دامىعان ءداۋىر بولسىن، ادامي قۇندىلىق پەن مورال ءاردايىم الدىڭعى قاتاردا تۇراتىنى داۋسىز.

ۇلى اقىن، ءارى فيلوسوفتىڭ قارا سوزدەرى ءبىزدىڭ ادەبيەتىمىزدىڭ التىن مۇراسى ىسپەتتەس. سول قارا سوزدەرمەن ءوسىپ، سول قارا سوزدەرمەن سۋسىنداپ كەلەمىز. تۇگەلدەي 45ء-ىن جاتقا بىلمەسەك تە، اقىننىڭ جەتكىزگىسى كەلگەن ويىن ۇعىندىق، ءمانىن تۇسىندىك. مۇنىمەن توقتاپ قالماي، قولىمىز قالت ەتكەن شاقتا اقىننىڭ شىعارماشىلىعىن زەر سالىپ وقىپ تۇرامىز.

وسى جاعدايعا بايلانىستى، كوپشىلىكتىڭ پىكىرىن بىلگىم كەلىپ Instagram الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى ءوز پاراقشامدا ساۋالناما جۇرگىزگەن بولاتىنمىن. ساۋالناما جاسار الدىندا ءوزىم كورگەن باعدارلامادان وسى جاعدايعا قاتىستى ۆيدەوۇزىندىلەر مەن ن. ءبايدىلدانىڭ عالامتور جەلىسىندەگى سۇحباتتارىن جاريالادىم. ناتيجەسى بويىنشا، جەلى پايدالانۋشىلارىنىڭ 71%-ى بۇل جاعدايدى «ورەسكەل قاتەلىك» دەپ ەسەپتەيدى، ال 29%-ى وتاندىق كاسىپكەرمەن كەلىسەتىندىكتەرىن جاسىرمادى. بۇل كوڭىل كونشىتەرلىكتەي ناتيجە ەمەس.

بۇكىل الەم جوعارى باعالاعان اباي فيلوسوفياسىن، ءبىر كۇندە تەندەرمەن اينالىسىپ جۇرگەن بيزنەسمەن جوققا شىعاردى. ەڭ باستىسى، ول—قازاق ازاماتى. بۇل بۇگىنگىنىڭ تىلىمەن العاندا «حايپ» پا، الدە زامانىمىز بەن ادامىمىز جاڭا جات ارناعا بەت بۇرىپ بارادى ما؟ «ءبىر قارىن مايدى ءبىر قۇمالاق شىرىتەدى» دەپ دانا حالقىمىز بەكەر ايتپاسا كەرەك. نە دە بولسا، ءبىرشاما ءوسىپ كەلە جاتقان ۇرپاقتىڭ ساناسى ءبىر ساتتە ۋلانعانى انىق. «بولاشاق جاستاردىڭ قولىندا» دەپ ەلىمىز سەنىم ارتىپ وتىرعان شاقتا، بولاشاعىمىز ءۇشىن الاڭدايمىن.

---