InfoHub Logo

ابىلاي حان زامانىندا ورىس جۇرتىنان وتىز كىسى ەلشىلىككە كەلىپ، قىس ءتۇسىپ كەتكەن سوڭ قازاق ىشىندە قىستاپ قالىپ، مالاي-جادىگەر قويلىباي باي ءبىر قىس ءجۇز اق قارا باس قوي سويىپ كۇتىپ، قىستان اشىقتىرماي، تارىقتىرماي شىعارعان ەكەن، ۇلىعى:

— قازاق جۇرتىنىڭ بىر-بىرىنە سىيىنىڭ الدى نە بولادى؟ — دەگەندە:

— قازاق راسىمىندە «جەتىم» بولادى، — دەگەن سوڭ، قويلىبايعا ءبىر قىز سىي قىلعان ەكەن جانە يت تەرىسىنە جازىپ، التىنداعان ۋاعداناما بەرگەن ەكەن.

سول قىزدان ەكى بالا تۋىپ، مالتابار، قوسجەتەر دەگەن وسى كۇندە ءوسىپ-ونىپ، ءوز الدىنا اۋىل بولىپتى. تەرىساققان بويىندا، تاسبەكەتتەن تومەنىرەك تاكي قاجىنىڭ اۋىلدارى.

سول قويلىبايدان — تىلەۋقابىل. تىلەۋقابىلدان: ءادىل، ەدىل، ەلەمەس، جامانقارا، شەشەنقارا. بۇلاردىڭ قىزدارى «قۋىرشاق ۇزاتقانىنا» تۋ بيە سويىپ، توي قىلعان ەكەن. بوز بيەنى ءبىرىڭعاي ساۋدىرىپ:

— ەتىمىز اق بولسىن، — دەپ سۇتىنە شومىلعان ەكەن. سونداي كەسىردەن سول داۋلەتتىڭ اياعى مىج-تىج بولىپ، سول قىزدار كەمپىر بولعان كۇنىندە كەرىس تىرەي سۇراپ جۇرگەندە، جاقسىلىقتاعى ىرىس-داۋلەتكە كەسىر جۇمىس قىلعانىن ەستىپ، بىلگەندەر:

— ساعان نە قىلسا، وبال جوق! — دەپ، تاياقپەن ءتۇرتىپ كەتەتۇعىن بولىپتى.

بۇلانبايدىڭ بايبىشە قاتىنىنىڭ بالالارى بايزاق، جانۇزاققا ۇزاتىلىپ ەدى دەيدى.

اكەم اتى — شاعىراي، اتىم — بالداي،
بۇلانبايدىڭ جىلقىسى قارا جار[داي]،
شيقۇتىنى بويىمدا دامبالىم بار،
ءالىڭ كەلسە، تىستەپ شەش، قاراقالتاي! —

دەيتۇعىن بۇلانباي قالقاماننان شىققان، دۇنيەنىڭ اقىرى — وسىلاي.

---