InfoHub Logo

 

ميدىڭ فۋنكسياسىن ب.ز.د. 400 جىلى مىسىرلىقتار مەن گرەكتەر زەرتتەگەن. قازىرگى تاڭدا ميدىڭ ماڭىزدىلىعىن بارلىعى تۇسىنەدى، ءبىراق ول تۋرالى ناقتى ءبىلىمىمىز از. مىنا دەرەكتەردى ۇسىنامىز:

1. الدىڭعى ميدا اۋىرتپالىق رەسەپتورلار بولمايدى، سوندىقتان مي اۋىرتپالىقتى سەزبەيدى.

2. مي ادام مۇشەسىنىڭ ەڭ مايلى جەرى، مۇشەنىڭ 60% مايىن قۇرايدى.

3. جۇكتىلىكتىڭ ەرتە كەزەڭىندە نەيروندار مينۋتىنا 250000 جىلدامدىقپەن داميدى.

4. اقىلدىلىق قىزمەتىنە جاۋاپ رەتىندە ادامدار ءومىر بويى جاڭا نەيرونداردى جاساپ شىعارادى.

5. الكوگول نەيرونداردىڭ اراسىن جالعايتىن پروسەسكە كەدەرگى جاسايدى

6. بيىكتىك ادامعا كوپتەگەن قىزىقتى كورۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. مىسالى، مۇحاممەدكە (س.ع.س.) حيرا تاۋىندا پەرىشتە كورىنەدى. وسىعان ۇقساس جايتتەردى الپينيستەر دە مويىندايدى، ءبىراق بۇل اڭىز سياقتى بىردەڭە. كوپتەگەن اسەرلەر ميعا وتتەگىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنەن بولادى. 8000 فۋندتتان جوعارى كوتەرىلگەن الپينيستەردىڭ سوزىنە سۇيەنسەك، ولار كورىنبەيتىن سەرىكتەردى، وزدەرىنەن جارىق شىعاتىنىن، تاعى ءبىر باسقا دەنەنى كورەتىنىن ايتادى.

7. داۋىستاپ وقۋ، كىشكەنتاي بالامەن ۇزاق سويلەسۋ ميدىڭ دامۋىنا اسەرىن تيگىزەدى.

8. ءار ءتۇرلى نەيروندارعا بايلانىستى اقپاراتتار ءار ءتۇرلى بەرىلەدى. بارلىق نەيروندار بىردەي ەمەس. دەنەدەگى نەيرونداردىڭ تيپىنە بايلانىستى اقپاراتتاردىڭ  ەڭ باياۋى 0،5 م/سەك ، ال جىلدامى 120 م/سەك بولۋى مۇمكىن.

9. قۋانۋ، قورقۋ، باقىت، ۇيالۋ دەگەن سەزىمدەر ادامعا تۋا بىتەدى، تەك تاربيە ونى ارى قاراي قالاي دامىتاتىندىعىن كورسەتەدى.

10. ميدىڭ سول جاق بولىگى وڭ جاق دەنەنى، ميدىڭ وڭ جاق بولىگى سول جاق دەنەنى باسقارادى.

11. بەس جاسقا دەيىن ەكى ءتىل بىلگەن بالانىڭ مي قۇرىلىسى وزگەرىپ، كەيىن ونداعى سۇر زات تىعىز بولادى.

12. اقپارات اقىرىن 0،5 م/سەك نەمەسە جىلدام 120 م/سەك وڭدەلە الادى (شامامەن 268 كم/ساع).

13. سەرگەكتىك ارقىلى ءسىزدىڭ ميىڭىز 10-ن 23 ۆت ەنەرگيا بولەدى، بۇل دەگەن ءبىر شامدى قۋاتتاندىرۋعا تەڭ

14. ميدىڭ ءار بولىگىنىڭ ءوز فۋنكسيالارى بار

15. نيۋ-يوركتەگى ميلليون ستۋدەنتتەردى تۇسكى اس كەزىندە كونسەرۆانتسىز، بوياعىشسىز، حوش يىستەندىرگىشسىز تاماقپەن تاماقتاندىرعاندا، ولار زەرتتەۋگە قاتىسپاعان ستۋدەنتتەرگە قاراعاندا IQ-ن 14% جوعارى ناتيجە كورسەتتى.

16. كوپ جىلدار بويى عالىمدار قۇلاقتاعى شۋدى قۇلاقتىڭ مەحانيكالىق فۋنكسياسىنا بايلانىستى دەپ ويلاپ كەلگەن، الايدا ول ميدىڭ فۋنكسياسىنا بايلانىستى ەكەن.

17. ءار كەز سىزدەر جاڭا ويدى ويلاستىرعاندا، ميىڭىزعا جاڭا ىسكە قوساسىز.

18. حوش ءيىس ارقىلى ساقتالاتىن ەستەلىك ەڭ مىقتى ەموسيالىق بايلانىس بولىپ تابىلادى

19. ءبىز جىپىلىقتاعان سايىن، ميىمىز جۇمىس ىستەپ، زاتتاردى جارىق ەتىپ ۇستايدى. سول ارقىلى ءبىز جىپىلىقتاعان سايىن الەم جارىقتانا تۇسەدى. (كۇنىنە، شامامەن، 20 000 رەت)

20. كۇلكى وپ-وڭاي شارۋا ەمەس، ادام كۇلگەن كەزدە ميدىڭ بەس بولىگى قوزعالادى.

21. ادامنىڭ ويىنا كەلەتىن ويلاردىڭ ورتاشا سانى 70 000

22. نەلىكتەن ۇيىقتايمىز؟ ءبىرىنشى، فيزيكالىق، ەكىنشى پسيحيكالىق. كەيبىر زەرتتەۋلەرگە سۇيەنسەك، ۇيقى ءبىزدىڭ قاجەت ەمەس ويلارىمىزدى تازارتادى.

23. گيپوتالامۋس، الدىڭعى ميدىڭ بولىگى، تەرموستات سياقتى تەمپەراتۋرانى رەتتەيدى. گيپوتالامۋس ءسىزدىڭ دەنەڭىزدىڭ قالىپتى تەمپەراتۋراسى قانشا بولۋ كەرەكتىگىن بىلەدى (98،6 فارەنگەيت، 37 سەلسيي بويىنشا). ەگەر دەنەڭىزگە تىم ىستىق بولسا، گيپوتالامۋس ونى تەرلەۋ ارقىلى كورسەتەدى. ەگەر سىزگە سۋىق بولسا، ول ءدىرىل ارقىلى بىلدىرەدى. تەرلەۋ جانە مۇزداۋ ارقىلى دەنە تەمپەراتۋرانى رەتتەيدى.

24. كۇنىنە 85000 مي قابىعىنىڭ نەيرونارى ميدا جوعالىپ كەتەدى. قۋانىشقا وراي، بۇل - بىلىنبەيتىن زالال.

25. زياتكەرلىك قابىلەتتىلىك كەزىندە ميدىڭ كولەمى مەن سالماعى بىردەي بولمايدى. مىسالى، ەينشتەيننىڭ ميى 1230 گرامم بولعان، ءتىپتى ادامنىڭ ورتاشا ميىنان دا جەڭىل.

26. ءتىرى مي وتە جۇمساق بولىپ كەلەدى، ءتىپتى ونى اس ۇيگە ارنالعان پىشاقپەن دە كەسۋگە بولادى.

27. ميدا 100 000 ميل قان تاسيتىن قان تامىرلار بار.

28. لوندوننىڭ بارلىق كوشەلەرىن بىلەتىن جۇرگىزۋشىلەردىڭ گيپپوكامپى ۇلكەن بولادى. زەرتتەۋ كورسەتكەندەي، اقپاراتتى كوپ جاتتايتىن ادامدار ميىنىڭ ءبىر بولىگى وسە بەرەدى ەكەن.

29. مي وتتەگىسىز 4-6 مينۋت ءومىر سۇرە الادى، سودان كەيىن ولە باستايدى. ەگەر وتتەگى 10 مينۋت جەتىسپەگەن جاعدايدا، ميدىڭ اۋىر زاقىمدالۋىنا اكەلەدى.

30. ءبىزدىڭ ميىمىز ءبىزدى ءجيى الدايدى. ول زاتتاردى شىندىققا ساي ەمەس، باسقاشا قابىلداي الادى.

---