اجەسىنىڭ بالاسى
(بولعان وقيعا)
ءبىزدىڭ ءالي اجەسىنىڭ بالاسى ەكەنىن باياعىدا تانىتقان...
ءۇي ءىشى بولعان سوڭ ىدىس-اياق سىلدىراماي تۇرمايتىنى بەلگىلى. ءبىر كۇنى اياق استىنان جۇبايىمىز ەكەۋمىز الدە نەدەن كەرىسىڭكىرەپ قالدىق. قىزۋ قاندى، قىزبالىعىمىز باسىلماعان كەزىمىز. ءبىرىمىزدىڭ باسىمىزدان ءبىرىمىز ءسوز اسىرماق ەمەسپىز.
قولىمدا ەنەم بار. ءبىزدىڭ ەستىپ بولماشىدان شىرت ەتە قالعانىمىزدى كەرگەندە، ول كىسىنىڭ مىرس ەتىپ، جەڭىل مىسقىل كۇلكىمەن كۇلىپ الاتىن ادەتى. سوسىن قىزى مەن مەنىڭ بەتىمە پاندەي قارايدى دا، ءوزىنىڭ انالىق قالىستىق ءسوزىن ايتادى. سەنىكى دۇرىس، سەنىكى تەرىس دەيدى. بالالارىم جامان بولسا ەكەن دەيتىن انا بار ما؟ ول ءبىزدى، ارينە، تاتۋلىققا شاقىرادى.
مەن ادەتتەگىشە:
— كاريا، ارالاسپاڭىز. بۇل ءسىز ارالاساتىن شارۋا ەمەس، — دەدىم.
بۇرىن بۇلاي دەسەم، ەنەم دەرەۋ باسىلاتىن دا، بۇرىلىپ جونىنە كەتەتىن. ويتكەنى، ءبىزدىڭ كەرىسۋىمىز قالاي تەز بولسا، اۋىز جالاسۋىمىز ودان دا تەز ەكەنىن ول جاقسى بىلەدى.
ۇلكەن كىسى بۇل جولى ويتپەدى. بۇرىلىپ كەتە بارمادى. سەميا باسى سەن بولعاندىقتان بارىنە سەن جاۋاپتىسىڭ دەگەندەي مەنىڭ بەتىمە تىكە قاراپ تۇرىپ:
— اناۋ بالالارىڭ بولسا ءسوز تۇسىنۋگە جاراپ قالدى. سولاردان ۇيات ەمەس پە؟ وسىنى كورگەن ولار نە ۇلگى الماق؟ — دەدى.
بالالارىڭ دەپ وتىرعانى ەكى جارىم جاسار ءالي مەن ءبىر جارىم جاسار مۇحتار.
كاريا، مەن ايتتىم عوي سىزگە، ارالاسپاڭىز!
كەيدە ەنەمنىڭ دە مىنەزى تىكە.
— ە، نەگە ارالاسپايمىن؟ ارالاسپايتىن مەن نەمەنە، بوتەن بىرەۋمىن بە؟ ولاي بولسا، كەتەم ۇيىمە. ماعان دەسەڭ ءبىرىڭدى ءبىرىن جۇلىپ جە!
— كەتسەڭىز بارىڭىز. ءسىز جوقتا دا كۇن كورگەنبىز.
ەنەم قاپ-قارا بوپ تۇتىگىپ، دەرەۋ جينالا باستادى. ءۇيى سەمەيدە، سوعان كەتپەك. ول ءبىزدىڭ قولىمىزعا تۇنعىشىمىز ءالي تۋعان سوڭ، ءبىر ايدان كەيىن كەلگەن بولاتىن. سودان بەرى وسىندا، قىزىنىڭ قويىڭىز دەگەنىنە قولىن سەرمەپ تاستاپ كەنەر بولمادى.
— بار! كوپ سويلەمەي، سامولەتكە بيلەت اكەپ بەر» ەكى جىلدان بەرى وتىڭمەن كىرىپ، كۇلىڭمەن شىعىپ، ەكى بالاڭدى ءوسىرىپ اياقتاندىردىم. جەتەدى. ونى ءبىلىپ، باعالاپ جاتقان سەندەر بارسىڭدار ما؟
شەشەسىنىڭ مىنەزى كۇرت ەكەنىن قىزى بىلەدى. سوندىقتان قارسى سويلەپ، ونشا كوپ داۋلاسپادى. دەرەۋ كيىندى دە، بارىپ، كەلەسى كۇنگە تاڭەرتەڭگە سامولەتكە بيلەت الىپ كەلدى.
— ءالي بولسا، ەسەيىپ قالدى. دەتسادقا بەرەسىڭدەر مە، ۇيدە باعاسىڭدار ما، وزدەرىڭ بىلىڭدەر. ال مۇحتارجانىمدى سەندەرگە قالدىرمايمىن، وزىممەن بىرگە اكەتەم، — دەدى ەنەم. ءبىز بۇعان ماقۇلمىز. تۋعاننان اجەسىنىڭ باۋىرىندا وسكەن بالالار، قاي-قايسىسى دا، ول بار جەردە ءبىزدى كەرەك قىلمايدى.
Miنe اەروپورتتا ەنەمدى سەمەيگە شىعارىپ سالىپ تۇرمىز. وندا ونىڭ كۇيەۋگە شىقپاعان جانە ءبىر قىزى، جالعىز بولمە دە بولسا، شالىنان قالعان قارا شاڭىراق ءۇيى بار.
تاپ-تۇيناقتاي بوپ كيىنگەن، بالپيعان مۇحتار ەنەمنىڭ قۇشاعىندا. ول ەشتەڭەنى ءبىلىپ تە قويمايدى. ءدال ءبىر دۇنيە ءجۇزىن ارالاۋعا ساياحاتقا كەتىپ بارا جاتقانداي كىشكەنتاي قولدارىمەن بىزگە حوش ايتىسىپ، ەزۋىن جيماي، كۇلىمسىرەي بەرەدى.
تاڭەرتەڭگىلىك ۋاقىت. ايەلىم قىزمەتىنە كەتكەن. مەنىڭ كەڭسەم ءوز ءۇيىم. وڭاشا قوناق بولمەمدە جازۋ جازىپ وتىرمىن. ءبىر كەزدە ۇيىقتايتىن بولمەدەن ءاليدىڭ «اپا!» دەپ، داۋىستاعان ءۇنى ەستىلدى. ە، ويانعان ەكەن. ەكى بالانىن دا تاڭەرتەڭ كوزدەرىن تىرناپ اشىپ، ءبىزدى ەمەس، اجەلەرىن ىزدەيتىن ادەتى. مەن جازۋىمدى دەرەۋ دوعارىپ، ءاليعا باردىم. كىشكەنتاي قورشاۋلى توسەكشەسىندە وتىر ول. ۇيقىسى قانعان.
— وۋ، ءاليجان، قايىرلى تاڭ!
سەنى كىم شاقىردى؟ اپام كەلمەي، سەنىڭ كەلۋىڭ قالاي دەگەندەي ءالي ماعان ءوڭى بۇزىلا قاراپ، تاعى دا!
— ان – ا - ا! — دەدى.
— اپاڭ جوق، جانىم. تۇرا عوي، تۇر. تاماعىڭدى ءىش. اپاڭ كەشە مۇحتار ەكەۋى سەمەيگە كەتپەدى مە؟ ءبىراز كۇن بولادى كەلەدى. ال مەن بۇگىن سەنى زووپارككە الىپ بارام. وندا تۇمسىعى مىناداي نە بار... ءپىل بار، كورەسىن...
بۇل سوزدەردىڭ ءبىرى دە ءاليدىڭ قۇلاعىنا كىرمەدى. ءوڭى ودان ورمەن بۇزىلىپ، جىلاۋعا اينالدى. پىش-پىش ەتىپ، مۇرنىنان دا بەرەكە كەتە باستادى،
تاماقتى ايتەۋىر ىشكەن بولدى.
بىردەڭەنى شىنداپ جازعىسى كەلگەن جازۋشى بوشالاعان سيىر ءتارىزدى، — وڭاشا بولعاندى، ەشكىم مازالاماۋىن قالايدى. اليگە وينا دەپ ۇيدەگى بار ويىنشىقتى الدىنا جايىپ سالىپ، جازۋ ستولىنا كايتا كەلىپ وتىردىم. ويناۋ قايدا. الەكەڭ دالىزدەگى ۇلكەن ەسىكتىڭ الدىنا ارى قاراپ تۇرىپ الىپ، «اپا! اپ – ا - ا!» دەپ، جىلاپ، اندەتۋگە كىرىستى.
جازۋ جايىنا قالدى. ءاليدى جۇباتپاق بولام، جالىنام، ءتۇسىندىرىپ ايتقان بولام. تۇسىنبەيدى. ۇرسام. ءبىر ساتكە تومسىرايىپ، تىنىشتالادى. سوسىن، مەن بولمەگە كايتا كىرىپ، قالامدى قولىما قايتا العان كەزدە انىنە تاعى باسادى:
— اپا! اپ – ا - ا!
تۇسكە دەيىنگى ۋاقىت وسىمەن ءوتتى. ەلي نە وينامايدى، نە جاتپايدى. سىرت ەسىكتىڭ الدىندا، باعاناعى ءبىر ورىندا، كوز جاسى التى تارام بولىپ، اجەسىن ىزدەپ، تەك جىلاعاندى بىلەدى.
ۇرۋ وبال، كىشكەنتاي. اجەسىن ويلاپ، ەلجىرەپ، جاسى التى تارام بوپ، جىلاۋىنىڭ ءوزى سونشالىق سۇيكىمدى.
تۇسكە دەيىن وتىرىپ، تۋك تە جازا المادىم.
ەرتەڭ دە، بۇرسىگۇنى دە وسىلاي بولاتىنى، ءالي ماعان ەندى مىنا ۇيدە ەشتەڭە دە جازدىرمايتىنى داۋسىز ەدى.
جازباق تۇگىل، جوندەپ دەمالىپ كور!
ىزا بولدىم. اشىق تۇرعان ەسىكتەن اليگە:
— دوعار! — دەپ، ءبىر اقىرىپ، دالىزگە شىقتىم. اەروپورت كاسساسىنا تەلەفون سوقتىم:
— جاسىڭىز مىڭ بولسىن، ايىڭىزشى. وسى ءدال بۇگىن سەمەيگە ۇشاتىن سامولەت بار ما؟ بيلەت تابىلا ما؟ ماعان وتە تىعىز قاجەت ەدى.
ءقازىر سۋىق كۇز. جازدىگۇنگىدەي جولاۋشىلار اعىلىپ جاتاتىن كەز ەمەس.
— ءقازىر، — دەپ، كاسساداعى قىز ءسال كۇمىلجىدى دە: — بار، — دەدى.
وي قۋانعانىم!
— ساعات نەشەدە ۇشادى؟ قارىنداس، كوپ جاساڭىز! ءسىز ماعان ءبىر بيلەت قالدىراسىز با؟ ءقازىر، وسى جارتى ساعاتتا-اق جەتىپ بارام.
تىز ەتىپ، تاكسي كەلە قالدى. «ءبىزدى ىزدەمە. ءبىز سەمەيگە كەتتىك» دەگەن ءبىر جاپىراق قاعازدى اس ىشەتىن ستولدىڭ ۇستىندە قالدىرىپ، ءالي ەكەۋمىز اەروپورتقا تارتىپ جونەلدىك.
سەمەي. ەت كومبيناتىنا تاياۋ ءۇش قابات وزىمە تانىس سارى ءۇي. تانىس ەسىك. ءاليدى ەسىك اشىلعاندا بىردەن كورىنەتىندەي ەتىپ تۇرعىزدىم دا، ءوزىم بىلاي تامان قالقاعا تۇرىپ، قوڭىراۋدى باستىم.
— بۇ كىم؟
داۋىس ەنەمدىكى.
سويتكەنشە بولماي، ەسىك اشىلىپ كەتتى. ەكى بىلەگىن تۇرىنگەن، الجاپقىش كيگەن ەنەم قارسى الدىندا ەكى قۇلاعى قالقيىپ اسپاننان تۇسە قالعانداي بوپ، وزىنە ماڭقيا قاراپ تۇرعان ءاليدى كوردى. كەشە عانا سوناۋ الىستا، الماتىدا قالدىرعان سۇيىكتى نەمەرەسى.
— ءالي! ءاليجان!
— اپا!
ەكەۋى ءبىرىن ءبىرى ءبىر عاسىر كورىسپەگەندەي قۇشاقتارى ايقاسا كەتتى.
ءبىزدىڭ ءالي اجەسىنىڭ بالاسى ەكەنىن مىنە وسىلاي تانىتقان. ول وسى كۇنى دە، سوقتاۋىلداي جىگىت بولعانىنا قاراماي، بىزبەن سال رەنجىسسە، سەمەيگە اپاما كەتەم دەپ، قورقىتادى. مىنەزى اجەسىنە تارتقان ءبىر بەتكەي: كەتسە، كەتىپ تە قالۋى ابدەن مۇمكىن.
You Might Also Like
-
الماتىدا «ادال ۇستاز» قالالىق بايقاۋى مارەسىنە جەتتى. بۇل بايقاۋ بيىل ەكىنشى رەت وتكىزىلىپ وتىر.
-
كوكتەمنىڭ كەلە جاتقانىن ەڭ الدىمەن كادىمگى مايدا قۇستار سەزەدى. شىمشىقتار شىقىلىقتاپ، سەكەڭدەي باستايدى. ءبىرلى-جارىم ناۋرىزكوك كورىنىپ قالادى. جاۋدىرەگەن كوزدەرى مونشاقتاي مولدىرەپ، ادامدارمەن ىقىل...
